Bu ayın sonunda ilk yaşını dolduracak olan bebeğin, çevresine olan merakı artar. Nesnelerin isimlerini öğrenmeye çalışır. Parmağıyla işaret ederek gösterdiği objelerin adını ebeveynine sorabilir. Konuşmak için can atan bebek, anne ve baba gibi kelimeleri bilinçli olarak söyler. Nesnelere, kendisine özgü farklı isimler takabilir. El, kol hareketleri kullanılmadan kendisine söylenenleri anlar ve isteneni yerine getirebilir. Yardım almadan bardaktan bir şeyler içebilen 12 aylık bebek, bu dönemde etrafındaki eşyalara tutunarak ya da tutunmadan ayakta durabilir, hatta yürüyebilir. Kendi başına rahatça hareket edebilmenin keyfini çıkarmaya çalışır. Bu yüzden de her fırsatta etrafta dolaşmak için can atar. Henüz çevresindeki tehlikelerin farkına varamayan bebek için evin uygun hâle getirilmesi gerekir. Dolap kapaklarının kilitlenmesi, sivri köşeleri olan mobilyaların bebeğin yaşam alanından uzaklaştırılması gibi tedbirler alınabilir. Bu dönemde bebek, ebeveyninin parmağını tutarak yürüdüğünde kendisini daha güvende hisseder. Bebeğin ilk adımlarını attığı 12. ayda ona tabanlı ayakkabılar giydirilmesi önerilmez. Koordinasyon ve dengenin sağlanabilmesi için yalnızca çorap ya da patik tarzında yumuşak tabanlı ayakkabılar giydirilmesi, bebeğin daha kolay ve dengeli bir şekilde yürümesine yardımcı olur.
12 Aylık Bebek Gelişimi
Konuşabildiğinden çok daha fazlasını anlayabilen bebeğin, bu dönemde sıklıkla jest ve mimiklerini kullanarak iletişim kurduğu görülebilir. Kucağa alınmak istediğinde kolları kaldırmak, almak istediği şeyi parmak ucuyla işaret etmek gibi hareketler, 12. ayda yaygın olarak kullanılır. Bir süredir anlaşılamayan sesler çıkaran bebek, 12. ay itibariyle ilk kez kelimeleri doğru şekilde söyleyebilir. Anne ya da baba gibi sık duyduğu kelimeler, çoğunlukla onun da ilk sözcükleri olur. Çevresine karşı son derece ilgilidir. Çevresindeki insanların hemen her hareketini dikkatle izler. Zaman zaman onları taklit eder. Dolayısıyla 12 aylık bebek, gözlük takmaya, saç taramaya, kıyafet giymeye, masayı silmeye ya da telefona dokunmaya çalışırken görülebilir. Oldukça sevimli görünen bu durum, zaman zaman bebek için tehlike oluşturabilir. Ebeveynlerinin ilaç yuttuğunu gören bebek, aynı hareketi taklit etmeye çalışabilir. Bu yüzden ebeveynler, bebeklerinin hareketlerine dikkat etmeli ve onun erişebileceği bölgelere, onun için tehlikeli olabilecek şeyleri bırakmamaya özen göstermelidir. Her bebeğin gelişim süreci farklı olduğundan bazı bebekler bu dönemde desteksiz olarak ayakta durabilirken bazıları yürümeye başlayabilir. Farklı bir deyişle 12. ay itibariyle bebeklerin yaklaşık %20'si ilk adımlarını atmış olur. Bazı bebekler yürümeyi öğrense dahi daha hızlı hareket edebilmek için emeklemeyi tercih edebilir. Zaman içinde yürüme eylemini geliştiren 12 aylık bebek, durmayı ve yürürken yön değiştirmeyi de keşfeder. Bu dönemde son derece hareketli olan bebek, tırmanma ve yuvarlanma gibi hareketlerden keyif alır. Bu gibi eylemleri yapmasına izin verilmeli ancak olası tehlikeler onun anlayabileceği şekilde anlatılmalı ve bebek sürekli gözlenmelidir. Eline aldığı hemen her nesneyi inceleyen 12 aylık bebek, onları sallar, kurcalar ve yere atar. Hareket eden ve ses çıkaran nesneler daha fazla ilgisini çeker. Bu yüzden bebeğe oyuncak alırken, yaşına uygun türde hareketli ya da ses çıkaran oyuncaklar tercih edilebilir. Küçük parçalar içermeyen oyuncakların tercih edilmesi olası boğulma tehlikesini ortadan kaldırır. Bazı bebekler pelüş oyuncaklardan hoşlanır. Hatta hemen her bebeğin favori bir pelüş oyuncağı bulunur ve onu başka hiçbir şeyle değişmek istemez. Çoğunlukla, oyuncakları yerine insanlarla oynamaktan ya da insanlarla birlikte oyuncaklarıyla oynamaktan keyif alır.
12 Aylık Bebeğin Sosyal Gelişimi ve Becerileri
Kendi yaşıtlarıyla birlikte aynı ortamda olmaktan keyif alan 12 aylık bebek onlarla oynamak istemeyebilir. 12 aylık bebek, çoğunlukla kendinden büyük çocuklarla oyun oynamayı tercih eder. Mizah anlayışı da bu dönemde gelmiş durumdadır. Yaptığı hareketlere ebeveyninin gülerek karşılık vermesi onu mutlu eder. Çoğunlukla ebeveynini güldürmek için aynı eylemi tekrar eder. O da ebeveyninin yaptığı hareketlere kahkahalarla gülebilir ve aynı hareketin tekrar tekrar yapılmasını isteyebilir. Göz kırpmak, el sallamak ve öpücük göndermek gibi hareketleri öğrenir ve tekrarlayabilir. Ebeveyni onu giydirirken, yardım etmeye çalışır. 12. ay itibariyle bazı bebeklerde inat görülebilir. Kendisinin bir birey olduğunu fark eden bebeğin, bu hareketleri yapması ebeveynini sinirlendirmek için değil aksine kendi kişiliği ve fikirleri olduğunu göstermek istemesindendir. Ancak bu durum, uyku, beslenme ve giyinme gibi günlük rutinleri yapılmasını zorlaştırabilir. Bu gibi durumlarda ona kızmak yerine, o eylemin neden yapılması gerektiğini ve sonuçlarının neler olabileceği yumuşak ve onun anlayabileceği bir dille ona anlatılmaya çalışılmalı ve sabırlı davranılmalıdır. Onun yaptığı her eylem "hayır", "olmaz" gibi negatif anlamlar içeren kelimelerle engellenmemelidir. Bu durum zaman içinde kelimelerin anlamını yitirmesine ve bebeğin, ebeveynlerinin hiçbir sözünü dinlememesine yol açabilir. Bu yüzden her olumsuz hareketi engellenmemeli, engellenmesi gerektiğinde ise bu eylemin neden yanlış olduğu ona anlatılmalıdır. Çevresinde olan bitene karşı oldukça meraklı olan bebeğin hareket özgürlüğü kısıtlanmamalı, aksine öğrenmesi teşvik edilmelidir. Kendi başına yemek yemesine, oyun oynamasına müdahale edilmemelidir. Yemek yerken sağı solu kirletmesi, anlık olarak ebeveynin iş yükünün artmasına yol açsa da bu durum bebeğin gelişimi için önemlidir. Bu tip eylemler sürekli olarak ebeveyn müdahalesiyle engellendiğinde bebek, zaman içinde farklı ve yeni şeyleri yapmaya çekinebilir. Ebeveynin bebeği sürekli olarak gözlemlemesi ve onu tehlikeye atacak durumlara karşı onu kollaması önemlidir. Bu dönemde bebek ile kısa ve net cümleler kurulmalıdır. Ebeveynini anladığında mutlu olan bebek, teşvik edildiğindeyse daha iyi öğrenir. Sık gördüğü ve güvendiği kişilere gülümsemekten çekinmeyen bebek, bu kişilere daha sevecen davranır. Onların kucağına gidebilir, onlarla oynayabilir. Ebeveynlerine karşı güveni ve bağlılığı en üst düzeydedir. Anne ve babasının onun hayatında farklı bir rolü olduğunu bilir ve onlara karşı farklı davranır.
12 Aylık Bebeğin Beslenmesi Nasıl Olmalı?
12. aya girilmesiyle birlikte bebeğin gelişimi önceki aylara kıyasla biraz daha yavaşlar. Buna bağlı olarak eskisi kadar sık beslenmek istemeyebilir. Yemek yememek için inatlaşabilir. Eğer doktor ziyaretleri sırasında yapılan fiziksel muayene sırasında bebeğin fiziksel gelişiminde ve büyümesinde gerilik bulunmuyorsa bu durum normal karşılanabilir. Bu ay itibariyle kız bebeklerin 7200 ila 12000 gr. ağırlığında ve 66 ila 81 cm. uzunluğunda olması beklenir. 12 aylık erkek bebeklerin, 7450 ila 12500 gr aralığında ve 69 ila 83 cm uzunluğunda olması normal kabul edilir. 12 aylık bebek gelişimi, hekim tarafından önceki aylarda gösterdiği gelişim göz önünde bulundurularak değerlendirilir.
12 Aylık Bebeğin Sağlık Kontrolü Ne Zaman Yapılır?
Bebeğin 12. aya gelmesiyle birlikte mutlaka doktor ziyareti planlanmalıdır. Bebeğin genel sağlık durumu ve gelişimi kontrol edildikten sonra hekim, bebeğin beslenmesi ile ilgili tavsiyelerde bulunabilir. Bu dönemde bebeğin demir ve kalsiyum ihtiyacı artar. Bebeğin beslenmesine koyu yapraklı sebzeler, kuru baklagil, et, yumurta gibi demir bakımından zengin gıdalar eklenmeli ve demirin emiliminin güçlendirilmesi için C vitamini bakımından zengin yiyeceklerle desteklenmesi önerilebilir. Kalsiyum için süt ve peynir tüketimi tavsiye edilebilir. Bebeğin sağlık kontrollerinin tamamlanmasının ardından KPA (zatürre) aşısının pekiştirme (rapel) dozu,KKK (kızamık, kızamıkçık, kabakulak) ve suçiçeği aşılarının ilk dozu yapılır. Her üç aşı da koldan yapılır.
12 aylık bebeğinizin sağlık kontrolünü ve aşılarını yaptırmayı ihmal etmeyin. Sağlıklı günler dileriz.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
7.5.2021
7.5.2021
117752
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.