Akciğerde İltihap Belirtileri Nelerdir?

Akciğer iltihabı, havadaki toksinlere, tahriş edici maddelere maruz kalma, solunum yolu enfeksiyonları, astım ya da kronik bronşit gibi akciğer hastalıkları nedeniyle oluşabilir.

Akciğer iltihabı; bir virüs, bakteri veya mantar akciğerlere girdiğinde meydana gelebilir.

Akciğer iltihabı akut (hızlıca ortaya çıkan ve şiddetli) veya kronik (kalıcı ya da tekrarlayan) olabilir. 

Akciğerde İltihap Belirtileri

Akciğerde iltihap belirtileri çok ani olarak ortaya çıktığı gibi zamanla aşamalı olarak da gelişebilir.

Akciğer iltihabında ortaya çıkan belirtiler; altta yatan nedene, iltihabın boyutuna ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişebilir. Akciğerde iltihap belirtileri şu şekildedir;

• Tükenmişlik sendromu
• Hırıltılı solunumun varlığı
• Nefes darlığı
• Kuru öksürük
• Basit fiziksel hareketler sonucunda ortaya çıkan çabuk yorulma
• Göğüs rahatsızlığı, ağrısı veya sıkışması
• Kronik akciğer iltihabında sık görülen iştahsızlık ve istenmeyen kilo kaybı gibi semptomlar akciğerde iltihap belirtileri olarak ortaya çıkan semptomlar olabilir.

Şiddetli akciğer iltihaplanmalarında, oluşan iltihaplanma hava akışını sınırlayabilir ya da oksijenin vücuda girişini engelleyebilir.

Bu durum, düşük kan oksijeni olarak bilinen hipokseminin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Hipoksi (dokularda düşük oksijen) oluştuğunda ortaya çıkan akciğerde iltihap belirtileri şu şekildedir;

• Aşırı huzursuzluk
• Yavaş kalp hızı (bradikardi)
• Mavimsi cilt (siyanoz)
• Baş dönmesi veya bayılma

Zamanla kronik akciğer iltihabı; hava yollarının kalınlığını, bileşimini, hacmini değiştirebilir ve bronşektazi olarak bilinen bir duruma yol açabilir. 

Bronşektazi, hava yollarının kalıcı olarak genişlemesiyle oluşan, akciğerlerde mukus birikmesine ve enfeksiyon riskinin artmasına yol açan uzun süreli, ilerleme gösteren bir rahatsızlıktır. 

Akciğer iltihaplanması sonucu ortaya çıkan belirtilerin tanısı fiziksel muayene, kan testleri, görüntüleme testleri ve diğer prosedürleri içerebilir.

Tedavi genellikle altta yatan nedenin tedavisine odaklanır, ancak iltihabı doğrudan tedavi etmek için anti-inflamatuar veya immünosüpresif ilaçlar reçete edilebilir.

Akciğerde İltihabın Nedenleri Nelerdir?

İltihaplanma, vücudun yaralanmaya veya enfeksiyona karşı doğal tepkisidir. Akciğerlerde iltihaplanma meydana gelmesinin birçok farklı nedeni olabilir. İltihaplanma, vücudun kendini iyileştirmesinin bir yolu iken, kalıcı iltihaplanma hava yollarına ve akciğer dokularına zarar verebilir.

Akciğerde iltihap belirtileri oluşumuna neden olan faktörler şu şekildedir;

Solunum Tahriş Eden Maddeler

Havadaki toksinler veya tahriş edici maddeler akciğerlere girdiğinde, vücut iltihaplanma ile tepki verir. Hava yollarının şişmesine ve mukus adı verilen yapışkan bir madde üretmesine neden olur. Mukus öksürükle yerinden çıkarılabilir.

Yaygın tahriş edici maddelerden bazıları şunlardır:

• Sigara dumanı
• Hava kirliliği
• Endüstriyel aerosoller
• Evsel amonyak veya klor
• Duman.

Ayrıca, bağışıklık sisteminin solunan bir tahriş edici aşırı tepki vermesi ve akciğer iltihabıyla aşırı bir alerjik tepkiyi tetiklemesi olan hipersensitivite pnömonisi de meydana gelebilir. Toz akarları, polen ve evcil hayvan tüyleri yaygın tetikleyicilerdir. Akciğer sağlığı için bu tür tetikleyici ortamlardan uzak durmak gerekir.

Akciğer Enfeksiyonları

Akciğer enfeksiyonlarına neden olan birçok farklı patojen (hastalık yapıcı etken) vardır. Bunlar arasında akut enfeksiyona neden olma eğiliminde olan virüsler, akut ve kronik akciğer enfeksiyonlarına neden olabilen bakteriler ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde ciddi enfeksiyonlara neden olma eğiliminde olan mantarlar bulunur.

Nezle, soğuk algınlığı, COVID-19, grip (influenza), histoplazmoz, akciğer iltihaplanması, solunum sinsitiyalvirüs (RSV), tüberküloz (verem), vadi ateşi (koksidioidomikozis), boğmaca (pertussis), şiddetli akciğer enfeksiyonları gibi rahatsızlıklar; kanda yeterli oksijen olmamasına neden olabilir.

Bundan dolayı hayati tehlike oluşturabilecek akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) ortaya çıkabilir.

Astım

Hava yollarının farklı havadaki tetikleyicilere yanıt olarak daraldığı ve şiştiği bir durumdur. Ayrıca mukus da üretilebilir. Tedavisi ihmal edilen astımlı hastalarda, kalıcı akciğer iltihabı nedeniyle zatürre riski daha yüksektir. Bundan dolayı astımı olan kişiler günlük hayatlarında daha dikkatli olmak zorundadır.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kronik akciğer iltihabı, bronşektazi ve zatürre riskinin artmasıyla ilişkilidir. Sigara içmek KOAH ile güçlü bir şekilde bağlantılıdır. Hastalık kronik bronşitten (ana hava yollarının iltihabı) amfizeme doğru ilerler (akciğerlerin çok çukurlaştığı). İleri KOAH'lı kişiler, akciğer iltihabını azaltmak ve kontrol altına almak için sıklıkla inhale kortikosteroidlere (steroidler) ihtiyaç duyarlar.

Kostokondrit

Kostokondrit; göğüste yaralanma ya da iltihap oluşumu nedeniyle ortaya çıkabilir. Göğüs kemik yapısı ile kaburga kemiğini bağlayan kıkırdakta meydana gelen iltihaplanmaya kostokondrit denir.

Otoimmün Hastalıklar

Lupus, romatoid artrit, sarkoidoz, ve skleroderma, vücudun kendi bağışıklık sistemlerinin sağlıklı hücrelere ve dokulara saldırdığı otoimmün hastalıklardır. Bu hastalıkların her biri doğrudan veya dolaylı olarak akciğeri etkileyebilir ve akciğer iltihabını tetikleyebilir. Tüm otoimmün hastalıklar iltihaplıdır. 

Akciğerleri etkileyen otoimmün hastalıklar interstisyel akciğer hastalığına (ILD) yol açabilir. İnterstisyel akciğer hastalığı hava yolları etrafındaki dokuları etkiler ve ilerleyici skarlaşmaya (pulmoner fibroz ) neden olur. Skarlaşma akciğerlerin sertleşmesine ve nefes almayı zorlaştırır. İnterstisyel akciğer hastalığından kaynaklanan akciğer hasarı genellikle geri döndürülemezdir ve zamanla kötüleşir. 

Travma

Akciğerlere veya göğüs duvarına gelen herhangi bir travma türü akut akciğer iltihabına neden olabilir. Bunlara kaburga kırığı, delinme yarası veya çökmüş akciğer (pnömotoraks) gibi yaralanmalar olabilir.

Göğüs veya akciğerde ciddi travma geçiren kişiler, akciğerlerde sıvı birikmesi nedeniyle zatürreye karşı savunmasızdır. Penetran yaralar ayrıca bakterilerin göğüs duvarına girmesine izin vererek potansiyel olarak ciddi bir iltihaplanmaya yol açabilir.

Kistik Fibrozis

Kistik fibrozis (KF); akciğerleri, pankreası ve diğer organları etkileyen ilerleyici bir genetik hastalıktır. Akciğerde fazla biriken mukus nedeniyle nefes alırken zorlanmalar görülebilir. Kistik fibroz öncelikli olarak iltihabi bir hastalık olmasa da, hava yollarının tıkanması sonucu özellikle hastalık kötüleştikçe ciddi iltihaplanmalara yol açabilir. 

Akciğer Embolisi

Büyük pıhtılar şiddetli göğüs ağrısına ve diğer belirgin semptomlara neden olabilir. Küçük pıhtı oluşumları geç fark edilebilir. Ancak yine de çevre dokulardaki oksijen kaybı nedeniyle önemli hasara neden olabilir. 

Perikardit

Perikardit, kalbi çevreleyen zarın iltihaplanması sonucu oluşur. Perikardit enfeksiyon; kalp krizi, bazı hastalıklar ve hatta bazı tıbbi tedaviler sonucu oluşabilir. Perikardit doğrudan kalbin iç yüzeyini etkilerken, özellikle altta yatan neden şiddetli veya kronikse, iltihap akciğerlere yayılabilir.

Akciğer Kanseri

Akciğer kanseri, bağışıklık sisteminin kanserli tümöre karşı saldırıya geçmesiyle oluşan kronik akciğer iltihabı ile karakterizedir. Akciğer iltihabı;radyasyon, kemoterapi, hedefli ilaçlar ve immünoterapiler dahil olmak üzere kanser tedavilerinin yaygın bir yan etkisini oluşturabilir. 

Akciğerde İltihap Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Çocuklarda Akciğer İltihaplanmasının Risk Faktörleri Nelerdir?

Kreşte veya okulda iltihaplanmalara daha fazla maruz kalma, birden fazla kardeşe sahip olma, erken doğum, emzirme yerine biberonla besleme, emzik kullanımı, yaş (genellikle 6 yaş altı çocuklar daha hassastır ve bronşiolit en sık 2 yaş altı çocuklarda görülür), hamilelik sırasında sigara içen kişilerin doğurduğu çocuklar, doğuştan kalp ya da akciğer hastalıkları gibi faktörler çocuklarda akciğer iltihaplanma risk faktörlerini oluşturabilir.

Sigara İçmek Akciğer İltihaplanmasına Neden Olur mu?

Sigara içenlerin akciğer iltihaplanma riski daha yüksektir. Sigara dumanı, hava yollarını daraltan kronik akciğer iltihabına neden olabilir. Bu durum nefes almayı ve akciğerleri temizlemeyi zorlaştırır. Sigara içmek, zamanla akciğer dokusunu tahrip ederek akciğer iltihaplanmalarına ve kronik bronşite karşı akciğerleri savunmasız bırakır.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.