👩🏻‍⚕️ Apati Nedir? Apati Tedavisi Nasıl Yapılır?

Apati, duygusal düşüş, ilgisizlik ve motivasyon eksikliği gibi duygu durum bozukluklarını ifade eder. Bu kişilerde, duygusal tepkisizlik, ilgisizlik ve motivasyon eksikliği gözlenir. Yaşadıkları olaylara ya da da çevresinde cereyan eden hadiselere karşı duygusal tepkilerini sınırlı olarak veya hiç göstermezler. Bu duygu durum bozukluğu sebepleri arasında, depresyon, travmatik olaylar, stres ya da da nörolojik birtakım rahatsızlıklar yer alabilir. 

Apati ne demek sorusuna, kişinin olaylara tepkisizliği ve hayattan zevk alamaması halidir denilebilir. Kişinin hayata ve başarıya karşı motivasyonu olmaz. Sosyal ilişkilerde özgüven eksikliği, sosyal ortamlardan ve kişilerden soyutlanma gibi belirtileri olan psikolojik ya da da nörolojik bir hastalıktır.

Apati Nedir?

Apati, birçok psikolojik hastalığın son aşamasında ya da bazı hastalıkların ikincil aşamasında meydana gelir. Kişinin ruhsal çöküntü yaşaması halidir. Bu, bireyin çevresine karşı çok ilgisiz, kayıtsız ve duyarsız olduğu anlamına gelir. 

Her sağlıklı insan, yaşadığı ya da hissettiği tüm psikolojik olaylara bir tepki gösterir. Apati olan kişilerde bu durum tam tersine karşımıza çıkar. Her şeye rağmen tepkisiz kalma, yani kayıtsızlıktır. Apati yaşanması durumu, birçok psikolojik hastalıkta görülür. 

Apati Belirtileri Nelerdir?

Apatik bireylerin duygu durumları şu şekilde sıralanabilir:

• Kendini ilgilendiren olaylara karşı kayıtsızlık
• Yakın ve uzak çevresinde yaşanan olaylara karşı duyarsızlık
• Duygusal çöküntü halinde olması ve bu durumdan sıyrılma çabası gösterememesi
• Ağlama nöbetleri
• Ruhsal çöküntü çöküntü halinde olması ve bunu yansıttığının farkına varamaması
• Tüm dünyaya karşı bir umursamazlık hali içinde olması
• Kendisini sürekli olarak bitkin, yorgun, hissiz hissetmesi
• Kendine karşı yapılan hareketlere karşı tepkisiz kalması

Apati Nedenleri Nelerdir?

Apati, hayatları boyunca çok fazla acı ve travmaya maruz kalan kişilerde görülen bir hastalıktır. Bu durumda hastalara antidepresan ilaçlar verilerek sakinleştirilmesi amaçlansa da, hastalar yan etki olarak tamamen içe kapanık, umursamaz, kayıtsız ve tepkisiz hale gelebilmektedir. 

Birey, hayata tutunmasını engelleyen durumlar yaşayabilir. Fazlaca travmaya maruz kalması ve baş etme yöntemlerinden yoksun bırakılması da hastalık oluşumuna sebep olabilir.

Apati nedir psikoloji araştırmalarına da sıklıkla konu olur.

Psikolojik araştırmalar bu durumun nedenleri arasında aşağıdaki yaşanmışlıkların olabileceğini bildirir:

• Ölüm, süresi belirsiz ayrılıklar yaşanması
• Baş edilmekte zorlanılan yoğun baskı ve duygusal yükler
• Rutin bir gidişat içerisinde yok sayılarak yaşamaya maruz kalması
• Travmatik olaylar yaşanması
• Çok aşırı çalışma ve sürekli işle ilgili problemler, iflas hikayeleri yaşama,
• Uyku problemi yaşama, uzun zamanlar yetersiz ve düzensiz uykuya maruz kalma
• İştahsızlık, yemek yeme ihtiyacı hissetmeme
• Kullanılan bazı ilaçların yan etkisine maruz kalma

Apati genellikle kişinin baş edemeyeceğini düşündüğü büyük acılar yaşaması ve maruz kaldığı travmalar sonucunda dayanak noktasından mahrum kaldığı durumlarda ortaya çıkar. Kişi duygusal küntleşme, duyarsızlık, donuklaşma, umutsuzluk hali yaşar. 

Apati Davranışı Gözlenen Hastalıklar Nelerdir?

Kişinin yaşadığı ruhsal çöküntü hali, apati nedir sorusunun cevabıdır. Birey çevresi ile ileri derecede ilgisiz, kayıtsız ve duyarsız kalır. Her sağlıklı insan, yaşadığı ya da hissettiği olaylara doğru ya da yanlış bir tepki gösterir. Yalnız bu durumu yaşayan kişilerde duygu durumu, yerini tepkisizliğe bırakır. Apatik davranış oluşturan hastalıklar arasında, aşağıdaki hastalıklardan bahsedilebilir.

• Tükenmişlik sendromu, 
• Alzheimer,
• Demans 
• Pick hastalığı,
• Şizofreni / Hebefrenik şizofreni
• Ataraksiya benzeri psikolojik rahatsızlıklar

Bireyler bu hastalıkları yaşarken, hastalığın farklı evrelerinde olmak üzere apatik belirtiler sergileyebilir. Özellikle şizofrenide, gerek orta yaşlı, gerekse adölesan hebefrenlerinde hastalar bu sendromu yaşarlar. Hebefrenik şizofrenide yaşanan apati, sıklıkla psikotik iç dünyalarındaki hayalet sanıları olarak görülür. Pick hastalığının yaşanmasında da, apatik davranış sergileme durumları öne çıkar.

Apati Tanısı Nasıl Konulur?

Hasta kendini tamamen yokmuş gibi hissettiğinden, çevresine de aynı şekilde davranır. Kişi önce kendini, sonrasında yakın ve uzak tüm ortamları yok sayar. Birey, duygulardan sıyrılmış bir yaşam sergilemeye başlarsa apati yaşıyor demektir. 

Apati ne demek sorusuna, bir kişi çevresinden soyutlanıp, yalnızlığa sürüklenmesi ve yok olmayı istemesi denilebilir. Apatik durum, psikolojik rahatsızlıkların hemen hemen hepsinde görülür.

Apati tanısı, bir doktor ya da da psikolog tarafından yapılır ve klinik değerlendirme, belirti anamnezi, fiziksel muayene, mental sağlık değerlendirmesi ve laboratuvar testleri içeren bir dizi prosedür içerir. Sağlık uzmanları, bir kişinin genel sağlık durumunu, duygusal durumunu ve yaşam koşullarını değerlendirirken çevresel ve kişisel faktörleri değerlendirir. 

Apati belirtileri duygusal tepkisizlik, ilgisizlik, enerji kaybı ve motivasyon eksikliği olabilir. Değerlendirme, destek ve profesyonel yardım, bu durum ile başa çıkmak için gerekli olabilir. 

Apati Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Apati, yaşama karşı motivasyon eksikliğidir. Kişi hayattan ve dünyadan soyutlanır. Yalnız yaşama, meşguliyetsiz olma, boş etrafa bakma ve çevresindeki her şeyden uzaklaşma durumu yaşanır. Apati sendromu, özellikle huzurevleri gibi tekdüze olan yerlerde yaşayan, alzheimer hastalarında sıkça görülür.

Apati tedavisi, öncelikle kişiye psikoterapi yöntemiyle yardımcı olmaya çalışmakla başlar. Uzman bir psikolog tarafından düzenlenecek seanslarda, bu durumun altında yatan duygusal sorunları anlamak ve çözmek için yöntemler geliştirmek hedeflenir.

Hastanın içinde bulunduğu duygu halini anlaması sağlanır. Böylece, duygularında dengede kalmayı başarması hedeflenir. Kişinin olumlu düşünce yapısına geçmesi bu destek sayesinde kazanılır. Psikoterapinin tek başına yeterli olmadığı apati tedavisi durumlarında ise ilaç tedavisine başvurulur.

Medikal tedavide, psikiyatri doktoru, bu halin altında yatan temel sebepleri belirler. Bağlı olduğu hastalıklar göz önüne alınarak ilaç tedavisine başlar. Bu ilaçlar, beyin kimyasında oluşan dengesizlikleri düzenleyerek, duygusal stabilite kazanmakta yarar sağlar. 

İlaç tedavisi sürerken aynı zamanda, hasta bulunduğu ortamı ve yaşama koşullarını değiştirmesi istenebilir. Bu değişim ile, hayata karşı durumunu ve duygusal halini dengeye getirebilir. Hobiler edinmek, düzenli uyku uyumak, sağlıklı beslenmek ve yürüyüşler yapmak apatik duygu durumundan sıyrılmada faydalı ve ilaç tedavisine destek olacaktır. 

Sıkça Sorulan Sorular

Apatik Kişiler Nasıl Davranır?

Apatik bireyler, çevrelerine karşı duyarsız hissederler ve olaylara ya da durumlara tepki vermezler. Apati, duygusal bağlamda bir kişinin hissizleştiği, ilgi alanlarının daraldığı ve hayattan zevk almasının zorlaştığı bir durumu ifade eder. Bu durum, bir depresyon belirtisi, duygusal tükenmişlik ya da stresle başa çıkma mekanizması olarak ortaya çıkabilir. Apati tedavisi, genellikle altta yatan nedenin belirlenmesi ve uygun bir tedavi planının uygulanması ile mümkün olabilir. 

Apati Tükenmişlik Sendromu mudur?

Son yıllarda sıklıkla bahsedilen tükenmişlik sendromu hastalığının son evresinde apati belirtileri yaşanır. Artık birey tamamen tepkisiz ve bütün dış etkenlere karşı kayıtsız hale gelmiştir. Apati, tükenmişlik sendromu yaşayan kişinin hastalığının en son noktadaki duygu durumudur. 

Apati Sıklıkla Kimlerde Görülür?

Apatik belirtileri, genellikle 45 ila 64 yaş arasındaki kişilerde yoğun olarak görülür. Yoğun travma, stres, büyük acılar, doğal afetler, savaş geçmişi olan kişilerde daha sık gözlenir. 20 demans vakasının 1’inde apati görülür. Özel hayat ile iş hayatı dengesizliği yaşayan erkeklerde, kadınlara oranla daha çok rastlandığı gözlemlenmiştir. 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.