Son yıllarda salgın hastalıklar dünya hayatına ciddi zararlar vermişlerdir. Ulaşım ve nakliyede artan teknolojik imkanlar ile dünya küresel olarak küçülmüş ve farklı kıtaların biyolojik hastalıkları dünya geneline yayılış göstermiştir. Yaygın bilinen ismi Asya kaplan sivrisineği olan Aedes albopictus da günümüzde dünyanın en istilacı sivrisinek türüdür. 

Asya Kaplan Sivrisineği Nedir?

Asya Kaplan Sivrisineği, Güney Asyaya özgü bir sivrisinek türüdür. Normal sivrisineklere göre daha küçük boyutludur. Siyah ve beyaz desenli olup kan emici bir sivrisinektir. Güney Asya, Hint Okyanusu Adaları ve Batı Pasifik kökenlidir. Köken aldığı doğal yaşam alanı olan bu bölgelerde, hindistan cevizi kabuğu parçalarında, ağaç kovuklarında biriken suların oluşturduğu küçük su habitatlarında üremektedirler. Günümüzde Antartika hariç tüm kıtalarda görülebilmektedir. aşta insanlar olmak üzere köpek ve kuş gibi hayvanlar ile beslenebilirler. İnsanları ve çeşitli hayvanları kapsayan bu esnek beslenme özelliği nedeni ile zoonotik (hayvansal) patojenlerin hayvanlardan insanlara bulaşma riskini de artırmaktadır. Yıl boyunca aktiftirler. Yumurtaları mevsimsel değişimlere karşı dayanıklıdır. Doğal ortamların dışında yapay ortamlardada yumurtlayabilirler. Bu özellikleri sayesinde artan kıtalar arası ticaret ulaşımı ile tüm dünyaya yayılım göstermiştirler.

Asya Kaplan Sivrisineği Neden Tehlikelidir?

Asya kaplan sivrisineğinin insan ve çeşitli hayvan türlerini kapsayan geniş bir beslenme ağı vardır. Bu özelliği ile hayvanlarda mevcut farklı virüsleri insanların kan dolaşımına karışarak hastalığa neden olur. Asya kaplan sivrisineği diğer birçok sivrisinek türünden farklı olarak gündüz saatlerinde saldırıp kan emebilir. Oldukça agresif bir türdür. Diğer sivrisinek türleri genellikle bir kere kan emerken bu sinek türü birkaç kez kan emebilir. Bu durumda hastalığı bulaştırma riski artar. Ayrıca bu sivrisineğin yumurtaları değişken iklim şartlarına dayanıklıdır.

• Batı Nil Virüsü: Bir viral enfeksiyon olan Batı Nil virüsünün kuluçka süresi 2 ila 15 gün arasındadır. Ateş, halsizlik, eklem ağrıları, felç gibi ciddi belirtiler gösterir. Diğer önemli bir etkisi de nörolojik açıdan beyin fonksiyonlarını etkilemesidir. Zihin bulanıklığı, kas seğirmesi, titreme, koma, nörolojik işlev bozuklukları ve felç görülebilir. Yaşlı nüfus da hastalığın seyri çok hızlıdır.
• Zika Virüsü: Sağlıklı bireylerde hafif seyreden bir virüs çeşididir. Bu virüsün en çok etkilediği kişiler hamileler ve bebekleridir. Anne adayının enfekte olması durumunda bebeğe bulaş gerçekleşebilir. Bulaşma durumunda bebekte beyin fonksiyonlarının zarar görmesi, büyüme ve gelişme geriliği, annenin düşük yapması gibi sonuçları doğurabilir. Yaygın olarak görülen belirtiler; aniden başlayan ateş, döküntü, eklem ve kas ağrıları, gözlerde kızarıklıktır. Klinik belirtiler genellikle hafif seyreder.
• Sarı Humma Virüsü: Aedes veya Haemagogus türü sivrisinekler aracılığı ile bulaşan bu virüsün enfekte olduktan sonra 3 ila 6 gün arasında bir kuluçka dönemi vardır. İlk dönemde çoğunlukla ateş, baş ağrısı, titreme, iştahsızlık, kas ve sırt ağrısı ile kusma gibi semptomlar görülür. Akut faz genelde 3-4 gün sürer ve iyileşir ancak hastaların %15’i toksik faz olarak adlandırılan faza girer. Bu dönemde ateş tekrar yükselir, karaciğer ve böbrek başta olmak üzere organların fonksiyonları hasarlanır. Karaciğere etkisinden dolayı hastada sarılık görülür. Ciddi karaciğer yetmezliği, epileptik nöbetler, ve kalpte ritim bozukluğu da görülebilir. Hastalığın ölümcül sonuçlara yol açabileceği unutulmamalıdır.

Asya Kaplan Sivrisineğinin vektör olduğu virüsler yapılan çalışmalarla ortaya çıkarılmaktadır. Bu virüs tiplerinden bazılarının aşısı vardır ve sivrisineğin yaygın olduğu bölgeye gidilmeden önce bu aşılar yaptırılır.

Asya Kaplan Sivrisineği Isırığı Belirtileri Nelerdir?

Asya kaplan sivrisineğinin sağlık açısından tehlikeli olabilecek bazı ciddi viral enfeksiyonları bulunmaktadır.

• Isırık bölgesinde kaşıntı,ağrı ve kızarıklık,
• Yüksek ateş,
• İshal,
• Sarılık,
• Karın ağrısı,
• Kas ve eklem ağrısı,
• Halsizlik,
• Titreme,
• Eklem ağrısı.

Bu enfeksiyonlar, insanda çok ciddi hastalıklara neden olabilmektedir. Kişi hamile ise virüs bebeğe de geçebilir. Bu durumda bebekte düşük ağırlıklı doğabilir, prematüre olabilir. Anne semptomları ağır şekilde geçiriyor ise düşük gerçekleşebilir. Kişi özellikle yurtdışına seyahati sonrasında bu tip belirtiler görüyorsa ya da bir sivrisinek ısırığı sonrasında ani yükselen ateşi varsa bir mikrobiyoloji uzmanı ile görüşülmelidir.

Asya Kaplan Sivrisineği Isırığı Tedavisi Nasıl Olur?

Asya kaplan sivrisineği tarafından ısırılan bireyde tedavi için önce hangi virüsün taşındığı tespit edilmelidir. Sarı humma, Dang ve Zika ve Batı Nil virüsünün hastalıklarında spesifik bir tedavi bulunmamaktadır. Sarı humma ve Dang virüslerinde en önemli korunma yöntemi aşıdır. Zika ve Batı Nil virüsü için herhangi bir aşı ya da tedavi yöntemi henüz bulunamamıştır. Ortaya çıkan semptomların hafifletilmesi üzerine ilaçlar verilebilir. Bu hastalıklarda aşırı terleme gibi semptomlar yüzünden vücutta oluşan sıvı kaybının giderilmesi için serum verilmesi gerekebilir. Kişinin hayati fonksiyonunun ve hastalığın gidişatının sürekli takibi yapılması gerekmektedir.

Her Asya Kaplan Sivrisineği virüs taşımaz. Sadece sinek ısırması durumunda sivrisinek ısırığına iyi gelen yöntemler uygulanabilir.

Asya Kaplan Sivrisineğinden Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Bu sivrisinek türünden bulaşan enfeksiyonların kesin ve etkin bir tedavisi bulunmamaktadır. Genellikle hastalık esnasında gelişen belirtilerin hafifletilmesine yönelik bir tedavi planı çizilir. Sarı Humma ve Dang virüslerine karşı aşı bulunurken henüz diğer virüsler için bir aşı bulunamamıştır ancak çalışmalar devam etmektedir.Kaplan sivrisinekler aslında iyi uçucular değildir. Dolayısıyla, ülkeler arası hareketi uçarak değil, yumurtalarının pasif olarak taşınmasıyla gerçekleşir.

Bu sivrisinekten korunmanın ilk yolu, durgun su birikintilerinin azaltılmasıyla üremelerini durdurmaktır çünkü larvanın yumurtadan çıkması için suya ihtiyacı vardır. Dişiler için saksı diplerinde biriken azıcık su bile larvalarını bırakmaları için yeterli olabilmektedir. Bu nedenle, bahçede, balkonda su birikintisi olmadığından emin olunmalıdır.

Açık havada zaman geçirilecek ise bacak ve kollara sinek koruyucu medikal ürünler kullanılmalıdır.

Asya Kaplan Sivrisineği Hakkında Sık Sorulan Sorular

Asya Kaplan Sivrisineği birçok virüsün taşıyıcısı olabilir. Bu sivrisineğin fazla bulunduğu bölgelere gidilmeden önce aşıların yaptırılması bulaş açısından önemlidir.

Asya Kaplan Sivrisineği tarafından ısırıldıktan sonra semptomlar kaç günde ortaya çıkar?

Taşıdığı virüse göre değişmekte olup genelde bir hafta içinde semptomlar çıkmaya başlar. Bu konuda görülen sık klinik durumlardan biri yurtdışından bir ya da iki hafta önce gelmiş kişide semptom görülmesidir.

Asya Kaplan Sivrisineği ölümcül müdür?

Bu sivrisinek türünün her biri virüs taşımayabilir. Kişi virüs taşımayan bir Asya Kaplan Sivrisineği tarafından ısırılırsa ve kişide alerjik reaksiyon gibi herhangi bir durum yoksa ölümcül olmayabilir. Eğer ki virüs taşıyorsa bu tehlikeli olabilir ya da hafif atlatılabilir.

Asya Kaplan Sivrisineğinin ısırdığından şüpheleniyorsam ne yapmalıyım?

Semptomlar görüyorsanız ve şüpheleniyorsanız kısa zamanda bir mikrobiyoloji uzmanı ile görüşülmesi gerekmektedir.

Asya Kaplan Sivrisineği ısırığına ne iyi gelir?

Virüs taşıdığına dair semptomlar ortaya çıkmadıysa sivrisinek ısırdığında oluşacak hafif ödem ve kaşıntının azalması için krem tedavisi uygulanabilir.

Kişinin bu tip paraziter hastalıkların yaygın olduğu bölgelere gitmeden önce aşılarını yaptırmak korunmanın en önemli adımıdır. Eğer Asya Kaplan Sivrisineği tarafından ısırıldığını düşünüyorsanız ve semptomlar ortaya çıkmaya başladıysa en kısa sürede doktor randevunuzu almanız önerilir. Medical Park Hastanelerinde Mikrobiyoloji dahil her türlü sağlık hizmeti verilmektedir.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.