Ergenlik döneminde erkek üreme hücreleri olan sperm oluşumu başlar. Çeşitli hastalıklar veya olumsuz durumlar sebebiyle sperm sayısında veya işlevinde bozukluk görülebilir. Sperme hiç rastlanmaması durumuna azospermi denilir. Bu hastalık bazı durumlarda tedavi edilebilir. Ancak tedavi edilemeyen durumlarda dahi tüp bebek yöntemini değerlendirerek çocuk sahibi olmak mümkündür. Tedavi olmak isteyen kişiler öncelikle tecrübeli bir üroloji uzmanına muayene olmalıdır. Azosperminin sebebi anlaşıldıktan sonra tedavi yöntemine karar verilebilir.
Azospermi Nedir?
Erkek üreme organlarında oluşan meni (ersuyu) içerisinde sperm bulunmaması durumuna azospermi denilir. Azospermik erkeklerde kısırlık (infertilite) görülebilir ve çocuk sahibi olmada başarısız olabilirler. Ancak meni içerisinde sperm görülmezken, testislerde sperm görülebilir. Azosperminin tıkanıklığa bağlı ve tıkanıklığa bağlı olmayan sebepleri vardır. Üroloji uzmanı tarafından hastalığın nedeni tespit edildikten sonra uygun tedavi yöntemiyle çocuk sahibi olunabilir.
Azospermi (Azoospermia) Nasıl Tespit Edilir?
Sperm testi (spermiogram) yöntemiyle sperm analizi yapılabilir. Sperm analizi sonucu azospermi teşhisi kesin olarak konulabilir. Ancak bir kez yapılan sperm ölçümü ile tanı koymak doğru olmayabilir. Farklı zamanlarda yapılan en az iki sperm testi sonucunda menide sperme rastlanmıyorsa kişiye azospermi tanısı konulabilir. Buna ek olarak hormon testleri, idrar tetkiki, genetik testler ve testis biyopsisinden de faydalanılabilir. Hastalık tespit edildikten sonra tedavinin gerçekleşebilmesi için bu bozukluğa neden olan sebeplerin araştırılması gerekir. Hastalığın nedeni belirlendikten sonra uzman üroloji doktoru tarafından tedavinin mümkün olup olmadığına karar verilebilir.
Azospermi Belirtileri Nelerdir?
Azospermi hastalarında spesifik bulgular olmayabilir. Ancak ortaya çıkan bazı belirtiler bu hastalık konusunda şüphe uyandırabilir. Belirtilerin farkına varmanız ve bulguları ciddiye almanız hastalığın erken teşhisine yardımcı olabilir. Bu belirtiler arasında şunlar sayılabilir:
- Saç ve vücuttaki tüylerde dikkat çeken azalma
- Cinsel istekte azalma
- Erkek üreme organı çevresinde şişlik
- Testislerde belirgin küçülme
- Üreme organlarında hassasiyet
- Eşin hamile kalmaması
- Anormal akıntı
Azospermi Nedenleri Nelerdir?
Menide sperm yokluğu olarak bilinen azosperminin meydana gelmesinde birçok sebep vardır. Nedenler, tıkanıklığa bağlı olan ve olmayan olarak iki ana gruba ayrılabilir. Tıkanıklığa bağlı olan durumlarda testislerde sperm bulunabilir. Ancak spermleri taşıyacak kanallar tıkalı ya da doğuştan yoktur. Tıkanıklık tedavi edilerek meni içerisine sperm ulaşması sağlanabilir. Tıkanıklığa bağlı olmayan durumlarda da tedavi fayda edebilir. Ancak tedavi uygulanamasa bile tüp bebek yöntemiyle çocuk sahibi olabilmek mümkündür. Azospermi nedenleri şunlardır:
Tıkanıklığa bağlı nedenler:
- Erkek üreme organı bölgesindeki enfeksiyonlar
- Daha önce geçirilmiş ameliyatlar
- Sinir hasarı
- Sperm kanallarının doğuştan olmaması
Tıkanıklığa bağlı olmayan nedenler:
- Testislerin normalden daha yukarıda konumlanması
- Kabakulak hastalığı geçirildiği sırada testis tutulumu olması
- Kemoterapi
- Radyoterapi
- Hormonal bozukluklar (hipofiz hormon eksiklikleri)
- Genetik hastalıklar
- Testis tümörü
- Sperm üreten hücrelerin bulunmaması
- Sperm gelişimi sırasında meydana gelen bozukluk
- Testis enfeksiyonları
- Varikosel
- Testis yetmezliği
Azospermi Tedavisi
Azospermi tedavisi, hastalığın nedeni tespit edildikten sonra sebebe yönelik uygulanabilir. Tedavi sonucunda başarılı sonuçlar elde edilebilir. Tıkanıklığa bağlı azospermik erkeklerin tedavisinde tıkanıklığa sebep olan durumlar bazı cerrahi yöntemlerle ortadan kaldırılabilir. Tıkanıklığa bağlı olmayan nedenlerle ortaya çıkan azosperminin tedavisinde ise cerrahi yöntemlerle sperm üretimi sağlanabilir. Azospermik olduğu düşünülen erkeğin muayenesi ve tetkikleri gerçekleştirildikten sonra üroloji uzmanı tarafından tedaviye karar verilmelidir. Sperm üretimi için Tese, Mikro Tese, Pesa, mikroenjeksiyon ve Mesa gibi tedavi çeşitlerine başvurulabilir. Bu yöntemlerden hangisinin kullanılacağı, hasta durumuna ve sperm sayısına göre belirlenebilir.
Azospermi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Azospermi tedavi yöntemleri, sperm eksikliğinin ortaya çıkış nedenine bağlı olarak çok çeşitlidir. Sebepler kişiden kişiye değişebilir. Bunların belirlenmesi için öncelikle hasta öyküsünün detaylı olarak alınması, hastanın geçmişte yaşadığı enfeksiyonların, geçirdiği ameliyatların öğrenilmesi, genetik yatkınlık durumunun değerlendirilmesi gerekir. Bunlarla birlikte üroloji uzmanının gerçekleştirdiği fiziksel muayene sonucunda sebep belirlenebilir.
Tıkanıklıktan kaynaklanan azosperminin tedavisi cerrahi olarak yapılabilir. Geçmişte yaşanan bir enfeksiyon sonucu ya da doğuştan meydana gelen bir kanal bozukluğu varsa bu durum mikrocerrahi ya da iğne ile sperme girilerek düzeltilebilir. Sinir hasarı nedeniyle testislerden sperm atımı (ejakülasyon) gerçekleştirilemiyorsa sinir hasarına yönelik cerrahi veya ilaç tedavileri denenebilir. Bu yöntemlerle meniye sperm ulaşması sağlanabilir.
Tıkanıklığa bağlı olmayan durumlarında tedavi ile meniye sperm aktarımı sağlanamaz. Ancak cerrahi yöntemlerle testisten hücreler araştırılarak sperm bulunabilir veya üretimi sağlanabilir. Bulunan spermler kullanılarak tüp bebek yöntemi ile çocuk sahibi olunabilir. Hipofiz bezinden salgılanan, sperm üretimine etkisi olan LH (Lutein yapıcı hormon) ve FSH (Folikül uyarıcı hormon) hormonlarının az bulunması nedeniyle azospermi varsa ilaçla hormon tedavisi gerçekleştirilerek sperm üretimi sağlanabilir.
Azospermi Hakkında Merak Edilenler
- Azospermi Tespit Edilen Erkekte Sperm Çıkışı Olabilir mi?
Bazı durumlarda erkekte sperm çıkışı görülebilir. Azospermi tanısı konulduktan sonra belirli zamanlarda sperm testi yapılmalıdır. Bu test sonucu sperme rastlanırsa menide az sayıda sperm görülme durumu olarak tanımlanan oligospermi terimi kullanılabilir.
- Her Azospermik Erkeğin Durumu Aynı mıdır?
Her azospermik erkeğin durumu aynı değildir. Nedenleri ve tedavisi farklı olabilir. Bazı kişilerde bu hastalığın sebebi kanal tıkanıklığına bağlı olabilirken, bazı kişilerde ise genetik hastalıklar, hormonal bozukluklar gibi tıkanıklığa bağlı olmayabilir. Sebebe bağlı olarak tedavi şekilleri değişebilir.
- İlaçla Azospermi Tedavisi Mümkün mü?
Eğer sebep, hormon bozukluğu ise ilaçla tedavi gerçekleştirilebilir. Hipofiz bezinden salgılanan hormonların sperm oluşumu üzerinde etkisi olabilir. Bu hormonların eksikliği durumunda (hipogonadotropik hipogonadizm) sperm üretimi durabilir ve azospermi ortaya çıkabilir. İlaçlar sayesinde hormon seviyelerinin olması gereken düzeylere çıkması sağlanabilir.
- Azospermi Varikosel Tedavisi Nedir?
Varikosel vücutta genelde bacaklarda görülebilen damar genişlemesi problemidir. Azosperminin sebebi, üreme organlarındaki varikosel sonucu damarların genişlemesi olabilir. Testislerde görülen varikosel nedeniyle sperm fonksiyonunda bozukluk ve sayısında azalma görülebilir. Varikosel operasyonu ile azospermi hastalığı tedavi edilebilir. Böylece menideki sperm kalitesinde ve sayısında artış görülerek doğum ihtimali artabilir.
- Azospermi Tedavisi İle Hamile Kalmak Mümkün mü?
Azospermi tedavisi ile hamile kalmak mümkün olabilir. Eşi azospermik olan kadınlar, eşleri tedavi olduktan sonra hamile kalabilirler. Menide sperm artışı meydana gelmesi sonucu kadın rahmine ulaşan spermler burada yumurta ile döllenebilir. Döllenme sonucu hamile kalınması ile çocuk sahibi olunabilir.
Azospermi Hastalarının Bilmesi Gerekenler
- Azospermi, erkek kısırlığına neden olarak tedavisi gerçekleştirilmediği takdirde çocuk sahibi olmaya engel olabilir.
- Tıkanıklığa bağlı gelişen durumlarda cerrahi yöntemlerle tedavisi yapılabilir.
- Testisteki kök hücreler kullanılarak sperm üretimi gerçekleştirilebilir.
- Testosteron hormonu artışı sağlanarak sperm sayısı artırılabilir.
- İlaç, cerrahi operasyon, tüp bebek yöntemi gibi birçok tedavi türü vardır.
Kadınlar ve erkekler hayatlarının bir döneminde çocuk sahibi olmak isteyebilirler. Ancak beklenmedik bazı hastalıklar nedeniyle döllenme gerçekleşmeyebilir. Sperm sayısının azlığı veya yokluğu bunlardan bazılarıdır. Azospermi, üremeyi engelleyen ciddi bir durumdur. Bu bozukluğun tedavisi mümkün olmakla birlikte, çocuk sahibi olmak hayal değildir. Hastanelerimizde yeni nesil cihazlarla birlikte azospermi teşhisi ve tedavisi gerçekleştirilir. Siz de azospermiye ait bulguları taşıdığınızı düşünüyorsanız en kısa zamanda deneyimli doktor kadrosuyla hizmet veren hastanelerimizin üroloji kliniklerine başvurabilirsiniz.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Tüp Bebek (IVF) Tedavisi - Tüp Bebek Merkezi
12.9.2022
12.9.2022
38217
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.