satır arası

Bir ya da iki bacağın diyabet, travma ya da dolaşım bozuklukları nedeniyle kaybedilmesi durumunda yapay uzuvlar kullanılır. Bu uzuvlar bacak protezi olarak adlandırılır. Protezler, uzuv kaybı yaşayan kişilerin hareket kabiliyetini geri kazanmasını sağlayarak, hayat kalitesini artırır.

Ayrıca protezler her bireye özgü tasarlandığından, kişisel ihtiyaçları karşılaşacak niteliğe sahiptir. Bacak protezi kullanımı kişinin hayat standardını ciddi anlamda yükselten ve sosyal hayata karışmasını sağlayacak önemli bir tedavi seçeneğidir.

Bacak Protezi Çeşitleri Nelerdir?

Bacak protezlerinin ihtiyaca yönelik farklı çeşitleri bulunur. Ancak bacak protez çeşitlerinde temel iki kategori vardır. Bacak protezleri diz altı ve diz üstü protezler olmak üzere ikiye ayrılır.

Diz Altı Protezleri: Diz eklemi korunan, diz altını kaybeden kişiler için diz altı protezleri uygun seçenektir. Diz altı protezleri genel olarak hafiftir ve kullanımı rahattır. Çeşitli malzemelerden üretilir, doğal yürüyüş görünümü oluşturur. Ayrıca aktif yaşamına devam eden kişiler için de ideal seçenektir. 

Diz Üstü Protezleri: Diz üstü protez kullanım alanı diz eklemi ya da üst bacağın kaybedilmesi durumlarıdır. Protezin ana amacı diz işlevini takip ederek bükülme hareketini yapmaktır. Diz protezleri kullanım kolaylığı bakımından değerlendirildiğinde diz altı protezlerin daha rahat kullanıldığı bilinir. Diz üstü protezlerde uyum daha fazla zaman alır. Ancak ileri teknolojiyle oluşturulmuş diz üstü protez modellerinde günlük aktivitelere devam etmek daha rahattır. 

Bacak Protezi Nedenleri Nedir?

Bacak protezi kullanımı bacağın çeşitli sebeplerden kaynaklı kaybedilmesi durumunda gerekli olur. Bacak kaybı tıbbi ya da travmatik nedenlerden oluşabilir. Bacak protezi kullanımını gerektirecek durumlar şu şekilde bilinir;

Diyabet: İleri derece diyabette bacak kaybı riski oluşabilir. Diyabetik ayak komplikasyonları bacak kaybına neden olabilir. Bu durumda hastanın hayat kalitesini artırmak ve günlük hayatını kolaylıkla sürdürebilmesi amacıyla kaybedilen bacağın yerine protez kullanılır. 

Travmalar: Trafik kazaları, iş kazaları ya da çeşitli yaralanmalar travmalara neden olabilir. Yaşanan travmalar bacak kaybına neden olabilir. Bu durumda uzuv işlevini geri kazanmak amacıyla protez kullanılır.

Dolaşım BozukluklarıPeriferik arter hastalığı gibi dolaşım üzerinde etkili olan hastalıklar bacaklara kan akışı olmasına engel olabilir. Bu durum ise bacak kaybına neden olabilir. Bacak kaybı durumunda protez kullanımı gerekebilir. 

Bacak Protezi Hangi Durumlarda Takılır?

Bacak protezi uzuv kaybı durumunda kullanılmaktadır. Ancak bacak protezi kullanımına karar verilirken birkaç hususa önem verilir.

  • Bacak amputasyonu geçirilmesi
  • Şiddetli yaralanmalarda oluşan bacak kaybı 
  • İleri derece diyabetten kaynaklı bacak kaybı olması durumunda
  • Çeşitli dolaşım bozuklukları nedeniyle bacak kaybı olması durumunda
  • Bacaklarda meydana gelen ve cerrahi müdahale gerektiren kanser çeşitlerinde
  • Genetik ve doğuştan gelen sorunlarda

bacak protezi takılabilir. Bacak protezi kullanımı fonksiyonel hareket kabiliyetini artırır ve günlük yaşam kalitesini artırır. Ayrıca bacak protezi kişinin sosyal hayatını oldukça olumlu yönde etkiler. Çünkü protezler sayesinde kişi sosyal hayatta daha bağımsız hareket edebilir. Ancak spor yapmak için doğru protez seçimi önem taşır. 

Spor için kullanılacak protezler daha dayanıklı ve işlevseldir. Ayrıca çeşitli spor dallarına uygun şekilde tasarlanmıştır. Yüzme, yürüyüş ve koşu protez ile yapılabilecek spor aktiviteleri arasında bulunur. Ancak spor yapmadan önce mutlaka protez uzmanına başvurularak onay alınmalıdır. 

Bacak Protezi Ameliyatı Sonrası Yapılması Gerekenler

Bacak protezi ameliyatı sonrası proteze adapte olabilmek ve iyileşmek için yapılması gereken bazı önemli hususlar bulunur. İşte ameliyat sonrası yapılması gerekenler;

Rehabilitasyon: Bacak protezine uyum sağlamak ve adapte olmak önemlidir. Bunun için ameliyat sonrası fizyoterapi ve rehabilitasyon süreci gereklidir. Bu süreç sayesinde protez kullanımına alışılır ve hareket kabiliyeti geliştirilir.

Bacak protezi kullanırken denge egzersizleri oldukça faydalıdır. Ayrıca kas gücünü artırmaya yönelik egzersizlerde önerilir. Bacak protezi egzersizleri için denge tahtası kullanılabilir, hafif ağırlıklar kaldırılabilir ya da yürüyüş yapılabilir. 

Yapılacak bacak protezi egzersizleri protezin daha etkili kullanmayı destekler ve fiziksel açıdan güçlenmeye yardımcı olur.  

Protezin Ayarlanması: Protezden maksimum verimi sağlamak için protezin kişisel ayarlamaları önem taşır. Bacak ölçüleri dikkatli bir şekilde ayarlanması ve kontrolleri düzenli yapılmalıdır. Bu sayede hem kullanım konforu sağlanır hem de protezin uzun ömürlü olması sağlanır.

Bakım ve Temizlik: Protez bakım ve temizliği dikkatli yapılmadığında ameliyat sonrası enfeksiyona sebep olabilir. Bunun için protezlerin temizliğine dikkat edilmeli ve hijyen kurallarına riayet edilmelidir. Protezin temizliği, protezde kullanılan malzemeye uygun olan temizlik ürünleriyle düzenli olarak temizlenmelidir.  

Çünkü protezin günlük olarak temizliğini yapmak cilt tahrişini önlerken, protez ömrünü uzatır. Protez saklama koşulları da önemlidir. Protez için en iyi saklama koşulu kuru ve serin yerlerdir. Nemli ve sıcak ortamlar protezin bozulmasına sebep olabilir.

Doktor Kontrolü: Bacak protezi kullanımında en sık karşılaşılan sorun uyumsuzluktur. Hasta açısından bacak protezi kullanımının kolay olması ve hareketlerinin rahat olması için protezin bacakla uyumlu olması önemlidir. Bu nedenle hastanın bacağına uygun olacak şekilde kişisel ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak tasarlanmalıdır. 

Ayrıca ağrı oluşması ve bacağın tahriş olması gibi semptomlar görülebilir. Bacak protezi kullanırken karşılaşılan bu olumsuz etkilerin en önemli nedeni protezin doğru ayarlanamaması ya da bakım ve temizliğinin yeterli yapılmamasından kaynaklanır. Protez ameliyatından sonra bu sorunlarla karşılaşıldığında mutlaka doktor kontrolüne gitmek gerekir. 

Sıkça Sorulan Sorular

Bacak Protezi Engel Oranı Nedir?

Bacak protezi engel oranı kişilerin fiziksel engel seviyesini belirleyen bir değerlendirmedir. Bacak protezi engel oranını belirleyen etmenler amputasyon seviyesi, protezin fonksiyonelliği, fiziksel sağlık ve rehabilitasyon, bireysel faktörler, sosyal ve psikolojik faktörlerdir. 

Bacak Protezi Fiyatları Neye Göre Değişiyor?

Bacak protezi fiyatını etkileyen çeşitli faktörler bulunur. Kullanılan protezin türü, protez üretiminde kullanılan malzeme kalitesi, ürünün teknolojik özellikleri ve üretim süreci protez ücretini belirleyen faktörler arasındadır. Diz altı protezler genel olarak daha ekonomik olurken, diz üstü protezler daha yüksek maliyetlere sahiptir. Ayrıca ürünün teknolojik özellikleri, özel tasarımlı olması da fiyatı etkileyen faktörler arasındadır.

Protezlerde kullanılan malzemenin çeşidi farklılık gösterir. Bu nedenle ameliyatta kullanılacak protezin çeşidi işlevine bağlı belirlenmelidir. Spor için kullanılacak protezler daha dayanıklı ve hareket kabiliyetini artıran niteliktedir. Özel tasarım spor protezleri ile spor ve egzersiz faaliyetlerini yürütmek mümkündür. Bu ürünlerin fiyatı da klasik protezlere göre farklılık gösterir.

Bacak Protezi Kaç Yılda Bir Değişir?

Bacak protezi değişim süresini etkileyen birçok etmen bulunur. Bu etmenlerin en başında protezin kalitesi gelir. Ayrıca protezin kullanım süresi de değişim sıklığını belirlemektedir. Protezler genel olarak 3 - 5 yıl süre kullanılır. Ancak zaman içinde malzemede aşınma meydana gelebilir ve ürünün fonksiyonelliği azalabilir. 

Bacak Protezi Bakımı Nasıl Yapılır?

Protez ömrünü uzatmak için protezin düzenli olarak temizlenmesi ve bakımının yapılması önem taşır. Ayrıca bacak protezi bakımını yapmak ürün performansını artırdığından işlevselliğini de artırır. Bu nedenle protezde hasar olup olmadığı düzenli olarak kontrol edilmeli ve hasar olması durumunda tadilatı gerçekleştirilmelidir. Bacak protezi kullanımında en önemlisi düzenli kontrolleri yapılmalıdır. Protez parçaları, bağlantı noktaları düzenli olarak kontrol edilerek gevşeme, aşınma ya da hasar durumu incelenmelidir. 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

Prof. Dr.
Özcan Hız
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Medical Park Ordu
4183

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.