satır arası

Balkabağı, sonbahar aylarından itibaren tezgahlarda yerini almaya başlayan sağlıklı ve bir o kadar da lezzetli bir besindir. Tatlısından çorbasına, yemeğinden çekirdeğine kadar birçok formuyla çok yönlü olarak tüketilebilen balkabağı hem tatlı hem de tuzlu tatlarla çok iyi bir uyuma sahiptir. Lezzetinin yanı sıra balkabağının besin değeri de oldukça yüksektir. Doğada turuncu, sarı kırmızı renkler ile kendini gösteren A vitamini öncüllerini bol miktarda içermesi nedeniyle havuçla birlikte ikinci bir göz dostu olarak nitelendirilebilir. Tüm bu nedenlerden dolayı balkabağının özellikle de taze olarak bulunabildiği kış aylarında düzenli olarak tüketilmesi önerilir.

Balkabağı Besin Değeri

Balkabağı yediden yetmişe tüm sağlıklı bireylerin tüketebileceği oldukça değerli bir besindir. Düşük kalorili olması ile zayıflama diyetleri sırasında dahi tüketilebilirken çok zengin bir besin öğesi içeriğine sahip olması ile de dikkat çeker. Balkabağının besin değerlerine bakılacak olursa, bir kase (250 gram) pişmiş halinde yaklaşık olarak;

  • 50 kkal enerji,
  • 0,2 gram yağ,
  • 2 gram protein,
  • 12 gram karbonhidrat,
  • 3 gram diyet lifi (posa) yer alır.

Ayrıca bu miktarda balkabağı günlük vitamin ve mineral gereksinimlerinin de önemli bir kısmını karşılamanızı sağlar. Örnek olarak bir kase pişmiş balkabağı besin öğelerinin referans günlük alım değerlerine (RDI) göre;

  • Günlük A vitamini gereksiniminin %245’ini,
  • C vitamini gereksiniminin %19’unu,
  • Potasyum gereksiniminin %16’sını,
  • Bakır ve manganez mineralleri ile E ve B2 vitaminlerine olan gereksinimin %11’ini,
  • Demir gereksiniminin %8’ini karşılayacak içeriğe sahiptir.

Bunların yanı sıra balkabağı az miktarda da olsa magnezyum, folik asit, fosfor, çinko ve B grubu vitaminlerini içerir. Geniş ve zengin besin öğesi yelpazesine göre balkabağının kalorisine baktığınızda oldukça düşük kalorili olduğunu görebilirsiniz. Bunun nedeni balkabağının çok yüksek miktarda su içermesidir. %94’ü sudan oluşan balkabağı yüksek hacmine karşın vücuda çok düşük miktarda enerji sağladığından kilo kontrolüne de yardımcı olabilir.

Balkabağı Faydaları Nelerdir?

Balkabağı veya diğer adıyla kış kabağının faydaları saymakla bitmeyen çok değerli bir doğal besindir. Ülkemizde de çokça yetiştirilen balkabağının faydaları arasında şunlara yer verilebilir:

Göz Sağlığını Korumaya Yardımcıdır

Tıpkı havuçta olduğu gibi balkabağında da bol miktarda yer alan ve ona turuncu rengini veren beta-karoten, vücutta A vitaminine dönüştürülen bir öncül maddedir. Yalnızca fincan kadar balkabağı tüketerek bir günlük A vitamini ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. A vitamininin vücutta birçok önemli görev üstlense de en fazla göz sağlığı üzerindeki faydaları ile bilinir. Bu nedenle göz sağlığını ve özellikle de gözlerin düşük ışıkta net görebilme yeteneğini korumada balkabağının oldukça faydası olacaktır.

Kanser Riskinin Azaltılmasına Yardımcı Olabilir

A vitamini ve bazı diğer antioksidan bileşenler içeren balkabağı vücutta oksidatif stresi azaltıcı görev üstlenir. Hücre zarlarının yapısını bozarak kanserleşmeye yol açan serbest radikalleri indirgeyip bu sayede oksidatif stresin azalmasını sağlayan balkabağı, kanserden korunmanıza yardımcı olabilir. Özellikle prostat kanseri ve akciğer kanserinden korunmada A vitamininin önemli etkileri keşfedilmiştir. Bu nedenle düzenli olarak balkabağı tüketerek kansere karşı korunurken bir adım öne geçebilirsiniz.

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

A, C ve E vitaminleri, folik asit ve demir mineralini içeren balkabağı içerdiği bu vitamin ve minerallerin etkileri sayesinde bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine yardımcı olur. Bu etkisi sayesinde balkabağı tüketimi, enfeksiyon hastalıklarından ve kronik hastalıklardan korunmayı destekleyebilir.

Tansiyonun Dengelenmesine Katkıda Bulunur

Balkabağında önemli miktarda yer alan bir diğer mineral türü de potasyumdur. Sodyum ile birlikte vücudun elektrolit dengesini sağlayan potasyum, sodyumun vücuttaki etkilerini dengeleyen karşıt bir göreve sahiptir. Sodyum tansiyonun yükselmesinden sorumlu mineral iken potasyum tansiyonun düşürülmesini sağlar. Bu nedenle özellikle de hipertansiyon hastalarında balkabağı gibi potasyum içeren doğal besinlerin tüketimi tansiyonun dengelenmesine katkıda bulunacaktır.

Kalp Sağlığını Destekler

Hem tansiyonun dengelenmesini sağlaması hem de lifli yapısı sayesinde balkabağı faydaları arasında yer alan bir diğer konu da kalp sağlığını desteklemesidir. Kış kabağı, yüksek tansiyonun kalp ve damar sağlığı üzerindeki uzun vadeli olumsuz etkileri ile mücadele ederken aynı zamanda lifli yapısı ile kolesterolün de dengelenmesine yardımcı olur. Bu sayede kardiyovasküler hastalıklardan korunmayı destekler.

Kilo Vermenizi Kolaylaştırabilir

Balkabağı, zayıflama sürecinde tüketilebilecek niteliklere sahip faydalı ve diyet dostu bir besindir. Yüksek hacmine rağmen çok düşük kalori içeriğine sahip olması öğünleriniz içerisinde balkabağına yer verebilmenize imkan tanır. Aynı zamanda yüksek lif içeriği ile kan şekerindeki dalgalanmaları azaltıp tok kalmanıza yardımcı olur. Bu sayede balkabağı tüketimi, kilo verme sürecinizi kolaylaştırabilir.

Cilt Sağlığının İyileştirilmesini Sağlayabilir

Balkabağında yüksek miktarda yer alan beta-karoten, antioksidan etkisi sayesinde cilt sağlığının korunmasına katkıda bulunur. Özellikle güneş ışınlarının zararlı etkilerine ve yaşlanmaya bağlı olarak gelişen cilt hasarlarının azaltılmasını sağlayan balkabağı, akne gibi cilt sorunları ile mücadelenizi de destekleyebilir.

Çekirdeği ile Uyku Düzenini İyileştirebilir

Halk arasında mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin adlı kimyasal, kabak çekirdeğinin yapısında doğal olarak yer alan triptofan aminoasidinden üretilir. Serotonin kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlarken aynı zamanda uyku düzeninizi korumanıza, uyku kalitenizi artırmanıza da yardımcı olur. Bu nedenle aşırıya kaçmadan kabak çekirdeği tüketmeniz, uyku sorunlarınızdan kurtulmanıza bir nebze de olsa yardımcı olabilir.

Balkabağı Nasıl Tüketilir?

Balkabağını tatlı, tuzlu, çiğ veya pişmiş pek çok farklı formda tüketebilirsiniz. Bunların her biri birbirinden lezzetli ve sağlıklı olacaktır. Balkabağını tek başına veya farklı ürünlerle bir araya getirerek ana yemek, meze ya da çorba yapımında kullanabilirsiniz. Eğer bir zayıflama diyeti uygulamıyorsanız veya diyabet gibi şeker kullanımınızı kısıtlayacak hastalıklarınız yoksa kabak tatlısı yaparak tatlı türleri arasında nadir rastlanan en sağlıklı tatlılardan bir tanesini hazırlayabilirsiniz.

Nadir de olsa balkabağının bazı türleri çiğ olarak tüketilebilmeye uygundur. Ancak yoğun lifli yapısı nedeniyle her balkabağını bu şekilde tüketebilmeniz mümkün olmayabilir. Son olarak balkabağının çekirdekleri, halk arasında çok sevilerek tüketilen kabak çekirdeğini oluşturur. Kabak çekirdeği de kendi içerisinde sayısız faydaya sahip olan bir kuruyemiş türüdür. Özellikle sindirim sistemini düzenleyici etkisi nedeniyle kabızlık sorunu ile mücadelenizde tıpkı balkabağının kendisi gibi size yardımcı olabilir. Ancak yüksek yağ içeriği nedeniyle ölçülü olarak tüketilmesine dikkat edilmelidir.

Balkabağı Vitamin Değerleri

Vitamin ve mineral içeriği oldukça zengin olan balkabağı, her meyve ve sebze türünde olduğu gibi pişirme ile belirli oranlarda besin değeri kaybına uğrayabilir. Özellikle C vitamini ısıl işlemle birlikte en yüksek oranda hasar gören vitamin türünü oluşturur. Bu kayıplardan korunabilmek adına balkabağının çiğ haliyle tüketimi tercih edilebilse de oldukça lifli olan sert yapısından dolayı bu şekilde tüketmek mümkün olmayabilir.

Bu nedenle balkabağı suyu tüketmeyi tercih edebilirsiniz. Balkabağı suyu faydaları balkabağının vitamin ve minerallerinden daha yüksek oranda yararlanmanızı sağlayabileceğinden yukarıdaki yararların tümünü fazlasıyla içerebilir. Katı meyve sıkacağı kullanarak veya mutfak robotu yardımıyla balkabağını içecek formunda hazırlayabilirsiniz. Ancak katı meyve sıkacağı kullanımı ile kabağın posasının ayrıştırılması halinde lif içeriğinden kaynaklı olumlu etkilerden faydalanmanız mümkün olmayacaktır.

Herhangi bir sağlık sorununuz bulunmuyorsa balkabağının tüm bu faydalarından yararlanabilmek adına kış aylarında beslenme planınızda balkabağına düzenli olarak yer verebilirsiniz. Eğer herhangi bir hastalığınız var ise, özel bir diyet uygulamanız ya da ilaç kullanmanız gerekiyorsa balkabağı tüketimi konusunda hekiminize danışabilir, hekiminiz ve diyetisyeninizin önerileri doğrultusunda beslenme planınızı şekillendirebilirsiniz.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

Uzm. Dyt.
Meltem Boz
Beslenme ve Diyet
Medical Park Florya
89084

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.