Böbrekler, su ve mineral dengesini koruyarak vücut sistemlerinin düzgün çalışmasını sağlayan önemli organlardan biridir. Vücudumuzun bel kısmında yer alan böbrekler, karın zarı arkasının sağ ve sol tarafına yerleşmişlerdir. Sağ tarafta karaciğer bulunduğu için sağ böbrek, soldakine göre bir miktar aşağıda yer alır. Böbreklerin içinde yer alan nefron adı verilen süzme birimleriyle, başta üre olmak üzere vücuttaki atıklar süzerek su ile dışarı atılır. Böylece boşaltım sisteminde oldukça önemli bir yeri bulunur.
Böbrek Ağrısı Nedir?
Böbrek ağrısı, vücudun bel kısmının yanlarında, karında ve sırtta hissedilebilen bir ağrıdır. Bazı durumlarda böbrek ağrısı, genital bölgelerde de kendini hissettirir. Böbrek ağrısı, fiziki bir darbeden, enfeksiyondan veya hastalıktan kaynaklanabilir. Genellikle vücudun tek tarafında hissedilen böbrek ağrısı, bazı böbrek fonksiyonu bozukluklarında çift tarafta da hissedilebilir. Böbreğe komşu pek çok organ bulunduğu için o organlarda meydana gelen bir rahatsızlık ve ağrının, böbrek ağrısı ile karıştırılması oldukça muhtemeldir. Bu yüzden böbrek ağrısından emin olunması için muayene, çeşitli tahliller ve gerektiği takdirde görüntülemeler yapılır. Böbrek, vücudumuz için önemli bir organ olduğundan görülen ağrılar ihmal edilmemeli ve doktora başvurulmalıdır.
Böbrek Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Böbrek ağrısının en temel belirtisi, karın ve sırt bölgesinden yanlara vuran bir ağrıdır. Bu ağrı sancı, spazm veya bıçak saplanması şeklinde olur. Bunun yanı sıra çoğunlukla ağrıya, ateş ve bulantı eşlik eder. Böbrek ağrısının diğer belirtileri arasında, ağrılı idrar, idrarda kan, kötü kokulu idrar, bağırsak rahatsızlıkları, kusma, halsizlik, baş dönmesi ve titreme yer alır. Böbrek ağrısının belirtileri, diğer hastalıklar ile karıştırılabilir. Bu durumda doktorunuzun yaptığı kontroller sonucunda ağrının böbreklerden kaynaklanıp kaynaklanmadığı öğrenilir.
Böbrek Ağrısı Neden Olur?
Böbrek ağrısı, böbrekler ve çevresindeki organlardaki bir enfeksiyondan, böbrek hastalıklarından veya böbreklerin yaşandığı fiziksel bir problemden kaynaklanabilir. Böbrek ağrısının fiziki bir yaralanma veya darbeden dolayı olduğu durumlar, futbol ve basketbol gibi sportif aktiviteler, iş kazası olabilir. Piyelonefrit yani böbrek enfeksiyonuna, çoğunlukla sindirim sisteminde yer alan bakteriler yol açar. İdrar yolu ile böbreklere taşınan bakteriler, burada enfeksiyona neden olarak böbrek ağrısı oluşturur. Böbrek ağrısının en çok karşılaşılan sebeplerinden biri olan böbrek taşı, böbreklerde biriken tuz ve mineral tortusundan oluşur. Küçük taşlar, idrarla atılarak kum dökme denilen ağrılı durum gerçekleşir. Büyük böbrek taşlarının atılımı ise pek kolay olmaz ve şiddetli böbrek ağrısına sebep olur. Böbreklerde görülen bir diğer oluşum olan böbrek kistleri, iyi huylu veya kötü huylu olabilir. Kistler küçük olduğunda herhangi bir belirti vermeyebilir. Kistler büyüdüğünde ve patladığında ise enfeksiyon oluşturacağından böbrek ağrısı ve ateşe neden olur. Böbreklerde genetik olarak görülen polikistik böbrek hastalığı da kistlerin iki böbrekte de oluşmasına neden olur. Böbreklerde filtre işlevini gören glomerüllerde hasar olduğunda, glomerülonefrit görülerek böbrek fonksiyonları bozulur. Bu durum, böbrek ağrısı, seyrek idrara çıkma, tansiyon yüksekliği ve böbrek yetmezliğine kadar ilerleyebilir. Böbreklerde ağrı oluşturan bir diğer durum, hidronefroz rahatsızlığıdır. Hidronefroz, idrar kanalındaki bir tıkanıklıktan dolayı böbreklerde idrar birikmesi ve böbreğin şişmesidir. Genellikle böbrek taşı olduğunda gerçekleşen hidronefroz, sık sık ama az idrar yapmaya sebep olur. Hidronefroz belirtileri arasında böbrek ağrısı, ateş ve idrar kaçırma da yer alır.
Böbrek Ağrısının Sebebi Nasıl Teşhis Edilir?
Böbrek ağrısının teşhisinde ilk olarak doktor, fizik muayene yapar. Muayenenin ardından laboratuvar testleri istenir. Böbrek ağrısı ile ilgili idrar tahlili istenerek idrardaki kan, lökosit, üre ve protein miktarlarına bakılır. Bazı durumlarda idrar tahlili yeterli bilgiyi vermeyebilir. Bu gibi vakalarda radyolojik görüntüleme seçenekleri düşünülür. Böbreklerdeki sorunun, kist, böbrek taşı veya başka bir fiziksel hasardan kaynaklı olup olmadığının anlaşılması için ultrason veya BT istenebilir.
Böbrek Ağrısına Ne İyi Gelir?
Böbrekler için en iyisi hiç şüphesiz ki bol su içmektir. Bol su tüketmenin yanı sıra ayakları sıcak tutmak da böbrek ağrısı için alınabilecek önemli bir önlemdir. Böbrek ağrısına iyi gelen çeşitli bitkisel sular ve çaylar da mevcuttur. Bitkisel tedaviler şöyle sıralanabilir:
Böbrek Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Böbrek ağrısının hangi hastalıktan kaynaklandığı teşhis edildiğinde ona uygun tedavi gerçekleştirilir. Böbrek ağrısına sebep olan hastalığa göre tedavi seçenekleri şöyle sıralanabilir:
- Böbrek Enfeksiyonu: Böbrek enfeksiyonları çoğunlukla bakteri kaynaklı olduğundan uygun antibiyotik kullanımı ile tedavi gerçekleştirir.
- Böbrek Taşı: Böbrek taşı küçük olduğunda bol su içerek idrarla atılabilir. Büyük olduğu durumda ise litotripsi yani şok dalgalarıyla taşlar parçalandıktan sonra vücuttan atılır. Doktor, üreteroskopi ile küçük taşları görerek çıkarabilir. Büyük taşlar litotripsi uygulanarak ya da ilaç tedavisi ile eritilerek küçültülebilir.
- Polikistik Böbrek Hastalığı: Böbrek kistleri genelde tedavi gerektirmezken polikistik böbrek hastalığında, süreci yavaşlatmak için ilaç tedavisi uygulanır. İlaç tedavisine ek olarak sağlıklı beslenmenin, fazla kilo almamanın ve bol su tüketmenin de önemi büyüktür.
- Böbrek Tümörü: Böbrek tümörlerinin büyüklüğüne ve konumuna göre cerrahi işlem gerçekleştirilir. Tümör küçükse veya böbreğin dış kısmında yer alıyorsa cerrahi olarak sadece tümör alınır. Tümör büyük olduğunda ve böbreğin merkezinde konumlandığında ise cerrahi operasyon ile böbreğin tamamı alınabilir. Bazı durumlarda sadece radyoterapi veya cerrahiye ek olarak radyoterapi de uygulanması gerekebilir.
- Glomerülonefrit: Akut glomerülonefrit kendiliğinden geçerken, kronik glomerülonefrit ise süreklilik gösterir. Bu yüzden tedavi, semptomları hafifletmek için uygulanır. Diüretik kullanarak tansiyonu kontrol altında tutmak, potasyum ve tuz kullanımını azaltmak gibi yöntemler uygulanabilir. Eğer glomerülonefrit, böbrek yetmezliğine kadar ilerlerse tedavi seçeneği diyaliz olur.
- Aterosklerotik Renal Arter Stenozu: Kardiyovasküler sistemin sağlıklı olmadığı durumda görülen aterosklerotik renal arter stenozu, ilaç tedavisi ve kişinin beslenmesine dikkat etmesiyle tedavi edilebilir. Gerektiği takdirde cerrahi müdahale ile damar açma işlemi yapılabilir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Acil Servis
9.8.2022
9.8.2022
427644
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.