Boğaz reflüsü, diğer adıyla laringofarengeal reflü (LFR), mide içeriğinden kaynaklanan tıbbi soruna verilen isimdir. Boğaz reflüsü belirtileri, genellikle gastroözofageal reflü denilen mide reflüsü hastalığının tipik belirtilerinden farklılık gösterir. Boğaz reflüsünde mide ekşimesi gibi klasik reflü belirtilerine sahip olmayabilirsiniz. Bu nedenle teşhis edilmesi zor olabilir ve bu özelliğinden dolayı bazen sessiz reflü olarak da adlandırılmaktadır.
Boğaz reflüsü nedir?
Boğaz reflüsü, midede üretilen asidin yemek borusundan yukarı çıkarak boğaza ulaşması durumudur. Belirtiler arasında boğaz ağrısı ve tahriş olmuş gırtlak (ses kutusu) bulunur. Tedaviler çoğunlukla yaşam tarzı değişikliklerinden ibarettir.
Boğaz Reflüsü Kimlerde Görülür?
Herkes boğaz reflüsü olabilir ancak bu hastalık yaş ilerledikçe daha sık görülür. Boğaz reflüsü olma olasılığı daha yüksek olan kişiler şöyledir:
* Kötü beslenme alışkanlıklarına sahip olanlar,
* Sürekli olarak sıkı giysiler giyenler,
* Fazla kilolu olanlar,
* Aşırı stresli olanlar.
Boğaz reflüsünün nedenleri nelerdir?
Yemek borunuzun her iki ucunda da bir kas halkası bulunur. Normalde bu kas halkaları midenizin içeriğini ait oldukları yerde, yani midenizde tutarlar. Ancak boğaz reflüsü iseniz, bu kas halkaları düzgün çalışmaz. Mide asidi boğazınızın arkasına, gırtlağınıza ve hatta burun solunum yolunuzun arkasına geri döner. Mide asidine maruz kalmaya karşı korunaklı olmayan bölgelerde iltihaplanmaya neden olur.
Sessiz reflü de denilen boğaz reflüsü, bebeklerde yaygın olarak görülür. Çünkü bebeklerde kas halkaları gelişmemiştir, yemek borusu daha kısadır ve bebekler çoğu zaman yatar haldedirler. Yetişkinlerdeki nedeni ise tam olarak bilinmemektedir.
Boğaz reflüsü belirtileri nelerdir?
Bebeklerde ve çocuklarda görülen belirtiler şu şekildedir:
* Ses kısıklığı,
* Kronik öksürük,
* Reaktif hava yolu hastalığı, (astım)
* Gürültülü nefes alma veya nefes almada duraklamalar, (apne)
* Beslenmede, tükürmede veya solumada sorun,
* Kilo almakta sorun,
Boğaz reflüsü olan yetişkinlerde, boğazın arkasında bir ekşime hissi, acı bir tat veya yanma hissi olabilir. Ancak daha sık olarak, yetişkinlerde belirti olmaz ve diğer problemlerle kolayca karıştırılabilir. En yaygın belirtiler şu şekildedir:
* Aşırı boğaz temizleme,
* Kalıcı öksürük,
* Ses kısıklığı,
* Boğazda tekrarlayan, yutkunma ile geçmeyen bir "yumru",
Daha az görülen belirtiler ise şunlardır:
* Geniz akıntısı veya aşırı boğaz mukusu hissi,
* Yutma sorunu,
* Nefes almada güçlük,
* Boğaz ağrısı,
Boğaz reflüsünün komplikasyonları nelerdir?
Boğaz ve gırtlakta biriken mide asidi, uzun süreli tahrişe ve hasara neden olabilir. Tedavi olmazsanız durum ciddi olabilir.
Bebeklerde ve çocuklarda boğaz reflüsü şunlara neden olabilir:
* Ses tellerinin altındaki alanın daralması,
* Östaki borusu işleviyle ilgili sorunlardan kaynaklanan, tekrarlayan kulak enfeksiyonları,
* Kalıcı orta kulak sıvısı birikimi.
Yetişkinlerde boğaz reflüsü, boğazı ve gırtlağı yaralayabilir. Ayrıca bölgedeki kanser riskini artırabilir, akciğerleri etkileyebilir ve astım, amfizem veya bronşit gibi rahatsızlıkları tetikleyebilir.
Boğaz reflüsünün teşhisi nasıl konulur?
Boğaz reflüsünün teşhisi ve tedavisi; belirtileri önlemeyi ve yemek borusunun, boğazın, akciğerlerin ve gırtlağın zarar görmesini engellemeyi içerir. Teşhis genellikle oldukça acısız ve kolaydır.
Boğaz reflüsünü teşhis etmek, mide reflüsünü teşhis etmekten daha zor olsa da, doktorunuz bunu tıbbi geçmiş, fiziksel muayene ve bir veya daha fazla testin kombinasyonu yoluyla teşhis edebilir. Teşhis etmede kullanılan yöntemler endoskopi ve pH izlemedir.
Endoskopik bir muayene ile doktorunuz boğazınızı ve ses tellerinizi görüntüler. Burun içinden boğaz ve yemek borusuna küçük bir kateter yerleştirilmesini içeren pH izleme ile de, asit algılayan sensörler ve bele takılan küçük bir bilgisayar 24 saatlik bir süre boyunca bulgularınızı kaydeder.
Boğaz Reflüsünün Tedavisi Nasıldır?
Bebekler ve çocuklar için boğaz reflüsü tedavisi şu şekildedir:
* Bebeğinizi daha küçük lokmalarla ve daha sık beslemek,
* Bebeğinizi beslendikten sonra en az 30 dakika dik pozisyonda tutmak,
* Çocuk doktorunuzun talimatına göre H2 bloker denilen veya proton pompası inhibitörleri denilen ilaçlar kullanmak,
* Başka yollarla tedaviye yanıt alınamıyorsa ameliyat olmak,
Yetişkinler için boğaz reflüsünün tedavisi şu şekildedir:
İlaçlar, genellikle boğaz reflüsünün belirtilerini önemli ölçüde azaltır. Proton pompa inhibitörleri adı verilen bir ilaç sınıfı tipik olarak en etkilidir. Midenin ürettiği asit miktarını azaltarak çalışırlar.
Antiasitler ve histamin antagonistleri adı verilen, mide asidini azaltan ilaçlar, boğaz reflüsünün tedavisinde de kullanılabilir. Boğaz reflüsü olan kişiler için mide ve bağırsak hareketlerini ve kasılmalarını artıran ilaçlar da önerilebilmektedir.
Yetişkinler için boğaz reflüsünün tedavisi, aslında yaşam koşullarını değiştirmek anlamına gelir. Bu sebeple,
* Gerekirse kilo verin,
* Sigara içiyorsanız, sigarayı bırakın,
Alkolden uzak durun,
* Çikolata, nane şekeri, yağ, turunçgiller, gazlı içecekler, baharatlı veya domates bazlı ürünler, kırmızı şarap ve kafeini sınırlı tüketin,
* Yatmadan yaklaşık üç saat önce yemek yemeyi bırakın,
* Yatağınızın baş kısmını biraz yükseltin,
* Bel çevrenizde daralan kıyafetler giymekten kaçının,
* Tükürüğünüzü artırmak ve asidi nötrleştirmek için sakız çiğnemeyi deneyin.
Bazı insanlar kişisel bakım ve tıbbi tedaviye iyi yanıt verir. Bununla birlikte, bazılarının daha ciddi ve uzun süreli tedaviye ihtiyacı vardır. Bu da etkili değilse veya belirtiler tekrar ederse, doktorunuz ameliyat önerebilir.
Fundoplikasyon ismi verilen, yemek borusu ile mide arasında daha güçlü bir kapak oluşturmak için midenin üst kısmının, alt yemek borusu etrafına sarılmasını içeren bir ameliyat türü bulunmaktadır. Genellikle, küçük cerrahi kesilerle ve cerrahın içeriyi görmesine yardımcı olmak için, küçük cerrahi ekipman ve bir laparoskop kullanılarak yapılır. Fundoplikasyon, daha büyük bir kesi ile geleneksel açık cerrahi olarak da yapılabilmektedir.
Diğer teknikler laparoskopik olarak yapılabilir; alt yemek borusunun dış tarafına bir titanyum boncuk halkası yerleştirilerek kapak güçlendirilir.
Boğaz reflüsü tedavi edilmezse ne olur?
Tedavi edilmezse, boğaz reflüsü şunlara yol açabilir:
* Boğaz ağrısı,
* Kronik öksürük,
* Ses kıvrımlarının şişmesi,
* Ses kıvrımlarında ülserler (açık yaralar),
* Boğazda kitlelerin oluşumu,
* Astım, amfizem ve bronşitin kötüleşmesi,
* Tedavi edilmeyen boğaz reflüsünde, gırtlak kanserinin gelişimi.
Boğaz reflüsü olan kişiler nasıl beslenmelidir?
İlaç kullanmanın yanı sıra, boğaz reflüsüne yardımcı olmak için, asit oranı düşük bir diyet faydalı olacaktır. Araştırmalar, bu tür bir diyetin sıklıkla boğaz reflüsünün belirtilerini azaltabildiğini göstermiştir.
Düşük asitli yiyeceklere örnek olarak kavun, yeşil yapraklı sebzeler, kereviz ve muz verilebilir. Boğaz reflüsü olan kişilerin kaçınması gereken yiyecekler arasında baharatlı, kızartılmış ve yağlı yiyecekler; turunçgiller; domates; çikolata; nane; peynir; ve sarımsak vardır. Kafein, gazlı içecekler ve alkol içeren yiyecekler de belirtileri kötüleştirebilir.
Boğaz reflüsü olan kişiler için günün en büyük öğünü akşam yerine, öğlen veya sabah öğünüdür. Yemekler arasında acele etmemek de önemlidir. Bu sebeple dikkatiniz dağılmadan yavaşça yemek yemeye özen göstermelisiniz.
Boğaz reflüsü olan birinin, sağlığında fark yaratabileceği yaşam tarzı değişiklikleri arasında, sigara içmemek, ideal kiloyu korumak ve stresi sağlıklı yollarla azaltmak ve yönetmek de yer alır.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Kulak Burun Boğaz
27.11.2020
27.11.2020
718373
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.