Bradikardi, kalp atış hızının normalden daha yavaş olması durumudur. Normal bir yetişkinde kalp atış hızı genellikle dakikada 60 ila 100 arasında olmalıdır. Bradikardi ise kalbin düzensiz veya düşük hızda atması ile karakterizedir. Belirtiler arasında yorgunluk, baş dönmesi, nefes darlığı, bayılma hissi, göğüs ağrısı ve halsizlik yer alabilir. Bradikardi, yaşlanma, kalp hastalığı, bazı ilaç gruplarının yan etkisi olarak, metabolik bozukluk, elektriksel iletim sorunları veya sinüs düğümü sorunlarından kaynaklanabilir. Tedavi seçenekleri genellikle altta yatan nedenin tespit edilerek buna yönelik bir tedavi planı hazırlanmasını içerir. Doktorun gerek gördüğü durumlarda kalp pili gibi cihazlar kullanılarak normal kalp atış hızı sağlanır. Eğer bradikardinin neden olabileceği veya bradikardi belirtileri ile ilgili daha detaylı bilgi için yazının devamını okuyabilirsiniz.
Bradikardi Nedir?
Kalp atış hızı, bir kişinin sağlık durumu ve fiziksel aktivite düzeyi hakkında önemli bilgiler sağlayan kritik bir ölçümdür. Bu ölçüm, bir dakika içinde kalp tarafından pompalanan kan miktarını ifade eder ve genellikle nabız olarak da adlandırılır. Bu değerler kişinin yaşına, sağlık durumuna ve fiziksel aktivite düzeyine bağlı olarak değişebilir. Örneğin egzersiz yapan bir kişinin kalp atış hızı artabilir. Çünkü kalbin artan ihtiyaca bağlı olarak vücuda daha fazla oksijen ve besin maddesi taşıması gerekir. Bradikardi 65 yaş üstünde özellikle uyku sırasında görülebilir.
Kalp atış hızının normal kabul edilen bir aralığı vardır. Bu atış hızı bebeklerde daha çok iken yetişkinliğe yaklaştıkça azalır. Kalp atış hızı kişinin sağlığı ile ilgili bilgi verebilir. Normal şartlar altında yetişkin ve sağlıklı bir kişinin kalbi dakikada 60 ile 100 kez arasında atar. Bu atış egzersiz halinde artarken dinlenme halinde azalma gösterebilir. Ancak kalbin dakikada 60 kereden az atması istenen bir durum değildir. Bu duruma bradikardi denir. Bradikardi kalbin vücudun ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar kanın pompalanmadığı bir durumdur. Bu durum bazı kişilerde bir sorun olmazken bazen kalp elektrik sistemi ile ilgili bir sorun olduğu anlamına gelebilir.
Kalpteki elektrik sinyalleri kalbin dört odacığından da geçer. Bu sinyaller kalbin sabit bir ritminin olmasını ister. Ancak çeşitli sebeplerle darbeler her zaman istenildiği gibi ateşlenemeyebilir. Bu da düzensiz kalp atışları yani aritmilerin görülmesine neden olur. Bu aritmiler kalbin istenenden çok daha hızlı atmasına neden olabildiği gibi çok daha yavaş atmasına da neden olabilir. Elektrik sistemindeki sorun sonucunda kalp atışları arasındaki hızın yavaşlayabilir. Bu durum sonucunda kalbiniz çoğu insanda olduğundan biraz daha yavaş atar. Bradikardinin olması hayatınızda köklü değişikliklere gideceğiniz anlamına gelmeyebilir. Bazı durumlarda teşhis bile konmayan bu durum ve tedavisi ile ilgili daha detaylı bilgi için yazıyı okumaya devam ediniz.
Bradikardi Belirtileri Nelerdir?
Kalp atışının normalden daha yavaş olması, beyin ve diğer organların da yeterli oksijene ulaşamaması anlamına gelir. İlerleyen zamanlarda bu organların çalışmalarını olumsuz etkileyerek hasarın görülebileceği bradikardi durumunun erken fark edilmesinde fayda vardır. Bradikardi belirtileri aşağıdaki durumları kapsayabilir:
- Göğüs ağrısı
- Kafa karışıklığı
- Hafıza sorunları
- Baş dönmesi
- Fiziksel aktivite sırasında kolayca yorulma
- Halsizlik
- Bayılma
- Nefes darlığı
Yaygın belirtilere sahip olması nedeniyle insanlar bu belirtilerin ne zaman ciddiye alınması gerektiğinde zorlanabilir. Yukarıda verilen semptomlarından herhangi bir veya birkaçına sahip olmanız bradikardi olduğunuz anlamına gelmez. Ancak belirtilere sahip ve risk faktörlerini de içeriyor ise bir doktora muayene olmanızda fayda vardır. Ani gelişen baygınlık, uzun süre geçmeyen nefes alma güçlüğü veya birkaç dakikadan daha uzun göğüs ağrınız var ise 112’yi arayabilir ve acil sağlık hizmetlerinden faydalanabilirsiniz.
Bradikardi Nedenleri Nelerdir?
Birçok farklı durum bradikardiye neden olabilir ve bazen ciddi bir kalp sorununun belirtisi olabilir. Bradikardi nedenleri çeşitlilik gösterir ve aşağıdaki faktörler içerisinde yer alabilir:
- Sinüs Düğümü Sorunları: Kalbin doğal kalp pili olan sinoatriyal (SA) düğümde sorunlar, kalp atışlarının yavaşlamasına yol açabilir. Bu düğümün elektrik uyarılarının düzgün bir şekilde ventriküllere geçişini engelleyen iletim yollarındaki sorunlar da bradikardiye sebep olabilir.
- Metabolik Problemler: Metabolik sorunlar da bradikardiye katkıda bulunabilir. Özellikle hipotiroidizm (düşük tiroid hormonu seviyeleri) kalp atış hızını düşürebilir. Yaşlanma ve
- Kalp Hastalığı: Yaşlanma sürecinde veya kalp hastalıklarının varlığında kalp dokusunda hasar meydana gelebilir. Bu da kalp atışlarının yavaşlamasına ve bradikardiye yol açabilir.
- İlaçlar: Bazı kalp ilaçları, bradikardiye neden olabilen yan etkilere sahip olabilir. Ayrıca sakinleştiriciler, opioidler ve bazı zihinsel sağlık bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar da bradikardiye sebep olabilir.
- Kalp Rahatsızlıkları: Doğumda mevcut olan bir kalp kusuru (doğuştan kalp kusuru), kalp dokusunun enfeksiyonu olarak bilinen miyokardit veya kalp ameliyatının bir komplikasyonu da bradikardiye yol açabilir.
- Elektrolit Dengesizlikleri: Kandaki potasyum, kalsiyum ve diğer elektrolitlerin düzensizliği, kalp atışlarını etkileyebilir ve bradikardiye neden olabilir. Uyku Apnesi ve Enflamatuar
- Hastalıklar: Obstrüktif uyku apnesi olarak bilinen uyku sırasında tekrarlanan solunum duraklamaları, bradikardiye sebep olabilir. Ayrıca romatizmal ateş veya lupus gibi inflamatuar hastalıklar da bradikardiye neden olabilir.
Bradikardi tıbbi bir durum olduğu gibi başka bir hastalığın semptomu olarak da görülebilir. Bu nedenle bradikardinin tedavisi de nedenine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Bradikardi Tedavisi
Bradikardi şüphesi ile doktora gittiğinizde ilk olarak tıbbi geçmişiniz sorgulanır. Daha sonrasında doktorunuz kalbinizi dinler. Ancak kalp duruma göre yavaşlayıp hızlanabildiği için bu şekilde bir tanı koymak zordur. Bu nedenle sizden çeşitli testler istenir. Bu testler elektrokardiyogram (EKG), kan testlerini içerebilir. Kalp atış hızınızda bir anormallik yok ancak zaman zaman yavaşlamalar görülüyor ise doktorunuz sizden 24 saat boyunca holter monitörü ismi verilen bir cihaz takmanızı isteyebilir.
Kesin olarak tanı konulduktan sonra hızlı bir şekilde tedavi aşamasına geçilir. Doktorunuz bradikardi tedavi planını neden geliştiğine bağlı olarak hazırlar. Genellikle bradikardiniz var ancak herhangi bi semptom göstermiyorsaniz bir tedavi uygulanmasına gerek yoktur. Bu noktada doktorunuz size bazı yaşam tarzı değişiklikleri ile ilgili önerilerde bulunabilir. Ancak bradikardi tehlikeli bir seviyede düşük kan basıncına neden oluyor ise ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu ilaçlar duruma göre intravenöz (damardan) olarak veya günlük kullanıma uygun olarak ağızdan alınabilir. Ancak bu tedavi planlarının işe yaramadığı ve durumunuzun organlara zarar verebilecek kadar ciddi olduğu durumlarda doktorunuz kalp pili kullanmanızı önerebilir. İki tür kalp pili bulunur.
- Geçici kalp pili: Göğüs derisine temas eden ve yapışkan elektrik kontakları içeren bir cihazdır. Sahip olduğu kontaklar ile elektrik akımının hastanın vücuduna girmesine ve kalbin normal bir ritimle atmasına imkan sağlar. Bradikardinin altında yatan neden tedavi edilene kadar ihtiyaç duyan kişiler için uygun bir seçenek olabilir.
- Kalıcı kalp pili: Kalıcı tedavi seçeneğidir. Özellikle kalbin doğal elektrik sisteminin doğru çalışmadığı veya sinüs sendromu gibi durumlarda tercih edilir. Doktorun bir sonraki önerisine kadar bu cihaza ihtiyaç duyarsınız.
Doktorunuz veya sağlık ekibinden bir kişi kalp pili takıldıktan sonra size nasıl çalıştığı ve kullanmanız gerektiği ile ilgili detaylı bilgileri verecektir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Kalp ve Damar Cerrahisi
10.7.2023
25.10.2023
50308
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.