Oluşturma Tarihi: 25.04.2017 01:45 Güncelleme Tarihi: 03.05.2024 13:36
Çocuk gelişimi, çocukların yetişkinlik dönemine sağlıklı bir şekilde adım atabilmesi açısından yeterli özen ve hassasiyet gösterilmesi gereken bir alandır. Bu nedenle çocuklarda gelişimin, uzmanlar tarafından takip edilmesi oldukça önemlidir. Sağlıklı çocukların yanı sıra birtakım hastalıklara sahip olmaları nedeniyle normalden farklı gelişim gösteren özel gereksinimli çocuklarda da gelişimsel sürecin kontrol altında tutulması gerekir. Bu süreçte aileler tarafından fark edilemeyecek sorunların belirlenebilmesi ve gelişimin en sağlıklı şekilde tamamlanabilmesi açısından çocuk gelişimi uzmanlarından destek almak oldukça önemlidir.
Çocuk Gelişim Uzmanları Hangi Sorunlarla İlgilenir?
Çocuk gelişim uzmanları, 0-18 yaş grubu normal gelişim gösteren çocuklarla birlikte, özel gereksinimli, akut ve kronik hastalığı olan veya risk altındaki çocukların zihinsel ve fiziksel ihtiyaçlarına yönelik hizmet sunar. Tüm gelişim alanlarında (bilişsel, dil, psiko-sosyal, öz bakım ve motor gelişim) çocukların gelişimsel takibini yapan çocuk gelişim uzmanları, gelişim çizelgesi hazırlayarak gerekli takipleri sürdürür. Anne-babalara da eğitim verir ve danışmanlık yapar. Ayrıca çocuk gelişim uzmanları, hastanelerin yatan çocuk bölümlerindeki hastalarla gelişimsel ve eğitimsel etkinlik çalışmaları yapar. Çocukların sözel, kinetik, kişisel, sosyal, görsel, mantıksal, müziksel zekâlarını geliştirmelerine destek olmak da çocuk gelişim uzmanlarının ilgi alanındadır.
Dil ve konuşma bozukluğu olan, öğrenme güçlüğü çeken, okuma-yazma problemi yaşayan, duygusal ve sosyal uyum problemi olan, zihinsel engelli, fiziksel yetersizliği olan, özel ve üstün yetenekli çocuklar, çocuk gelişim uzmanları tarafından değerlendirilmelidir. Çocukları alt ıslatma, saldırganlık, antisosyal kişilik, yeme problemi, okul korkusu, çalma, yalan söyleme, dikkat eksikliği gibi problemler yaşayan aileler, çocuk gelişim uzmanlarından destek alabilir.
Gelişimsel Tarama Testleri
Çocuk gelişim uzmanları, gerekli gördükleri takdirde çocuğun gelişimsel değerlendirmesini yapmak ve herhangi bir gelişim alanındaki olası sorunlarını belirleyebilmek adına bazı testler uygulayabilir.
Denver ll Gelişimsel Tarama Testi
0-6 yaş aralığındaki küçük çocuklarda olası gelişimsel problemlerin tespit edilebilmesi amacı ile geliştirilmiş olan Denver II Gelişimsel Tarama Testi, 4 alt bölümden oluşur ve toplamda 116 adet soru içerir. Ebeveynler ve çocukla birlikte uygulanan test, çocuk gelişimine dair şüpheli durumların belirlenmesini sağlar. Test öncesinde ebeveynlerden çocuğa ilişkin birtakım bilgiler alınır ve test sırasında anneye de sorular yöneltilir.
AGTE (Ankara Gelişim Tarama Envanteri)
0-6 yaş aralığındaki çocukların gelişiminin incelenmesinde kullanılan bir diğer test olan AGTE; çocuklarda dil gelişimi, küçük ve büyük kasların gelişimi, motor beceriler, öz bakım becerileri, sosyal gelişim ve zihinsel becerilerin incelenmesine imkan tanır. Envanterde evet, hayır ve bilmiyorum şeklinde cevaplandırılan 154 adet soru bulunur. Test sırasında anne ve babalara da sorular yöneltilir. Çocuğun sahip olduğu beceriler, gözlem yoluyla ölçülür.
Gesell Gelişim Testi
Gesell Gelişim Testi, 3-10 yaş arası çocuklarda uygulanan, fakat okul öncesi dönemde daha doğru sonuçlar elde edilmesini sağlayan bir gelişim testidir. Aynı zamanda bir performans değerlendirme testidir ve motor beceriler, görsel hafıza ve algı, kas becerileri, el ve göz koordinasyonu gibi alanlarda çocuğun performansının ölçülmesini sağlar. Test sonucunda elde edilen bulgular incelenerek çocuğun biyolojik ve fiziksel gelişiminin yaşının gerekliliklerini karşılayıp karşılamadığı belirlenebilir.
Peabody Resim Kelime Testi
2,5 ile 18 yaş aralığındaki çocuklara uygulanan bu test, dil gelişiminin ölçülmesini hedef alır. Üzerinde 8'er adet resim bulunan 50 adet kart çocuğa verilir ve çocuktan kartın her iki yüzünde bulunan 4'er adet resimden istenilen resmi bularak göstermesi istenir. Herhangi bir süre sınırlaması yoktur.
Metropolitan Okul Olgunluk Testi
Okul öncesi dönem içerisinde bulunan çocukların okula başlamaya hazır olup olmadıklarının ölçülmesini sağlayan Metropolitan Okul Olgunluk Testi, çocukların okul için gerekli olan fizyolojik, psikolojik ve zihinsel gelişime ulaşıp ulaşmadığını araştırır. Test çocuktan kendisine verilen cümleyi anlaması, verilen resimlerle ilişkilendirmesi, verilen resimlerden istenileni bulması, sayı ve şekil kavramını anlayabilmesi ile ilgili basamakları tamamlamasını ister. Elde edilen puan, çocuğun okula başlamaya hazır olup olmadığı hakkında bilgi verir.
GİDR (Gelişim İzleme ve Destekleme Rehberi)
Son yıllarda çocuk gelişiminin incelenmesine yönelik pek çok araştırmada da kullanılan Gelişim İzleme ve Destekleme Rehberi (GİDR), çocuklardaki gelişim sorunlarını tespit etmeye yönelik araştırmaların yanı sıra ailevi kaygıların öğrenilmesine yönelik incelemelerde de bulunur. Yazılı veya sözlü şekilde uygulanabilir ve açık uçlu sorulardan oluşur.
Dikkat ve Algı Testleri
Çocuklarda ve gençlerde sık rastlanan dikkat eksikliği sorununu teşhisi ve seviyesinin tespiti için dikkat ve algı testlerine başvurmak gerekebilir.
Bender Gestalt Görsel Motor Algı Testi
L. A Bender tarafından geliştirilen bu test, 5-11 yaş arasındaki çocuklara uygulanır. Bu testin amacı görsel algılamanın düzeyini, bir anlamda görsel zekayı ölçmektir. Test sonucunda çocuğun görsel motor algılarında herhangi bir gerilik olup olmadığı, bu algıların fonksiyonunu tam anlamıyla yerine getirip getirmediği veya organik beyin hasarı olup olmadığı tespit edilir.
Benton Görsel Bellek Testi
Bu test 1974 yılında Benton tarafından geliştirilmiş olup 8 yaş ve üzeri çocuklarda uygulanmaya uygundur. Mekansal ve görsel belleği ölçmek için birkaç farklı şekilde uygulanır. Benton Görsel Bellek Testi; şekillere bakarak çizme, bir süre bakılan şeklin bir süre sonra akıldan çizilmesi, şekiller arasından istenilen şeklin tanımlanarak çizilmesi ile uygulanır.
Burdon Dikkat Testi
Testin amacı dikkat dağınıklığı olduğu düşünülen çocuklarda bu sorunun teşhisini koymak ve varsa dikkat dağınıklığının düzeyini ölçmektir. 10-20 yaşları arasındaki çocuklara ve gençlere uygulanabilir. Test uygulanırken kişisel gelişim seviyelerindeki farklılıklardan dolayı ortaokul öğrencilerine 3 dakika, lise çağındaki çocuklara ise 2 dakika süre verilir. Uygulamalar kontrol edildiğinde, testin başlarında performansı iyi olan çocuğun, testin sonlarına doğru performansı düşmüşse dikkat eksikliği teşhisi koyulur. Testin sonunda dikkat eksikliğinin saptanarak tedavisi amacı güdülür.
Frostig Gelişimsel Görsel Algı Testi
Dr. M. Frostig tarafından geliştirilmiş bir testtir ve görsel algıyı saptamayı amaçlar. Öğrenme zorluğu yaşayan çocukların, görsel algılamada da sıkıntısı olduğunu tespit eden Frostig, görsel algıdan yola çıkarak öğrenme zorluğunu çözmeyi hedef alır. Bireysel olarak uygulanabileceği gibi grup olarak da uygulanabilmesi mümkündür.
Zekâ Testleri
Çevresi tarafından yaşıtlarından farklı becerilere sahip olduğu düşünülen çocuklarda, uzman gerek görürse zeka seviyesinin ölçümü için çeşitli testler uygulanır.
Catell 2A-3A Zekâ Testi
R. B. Cattel tarafından geliştirilmiş olan bu test, 2A, 2B ve 3A olmak üzere 3 formdan oluşur. Bütün toplumlarda uygulanacak şekilde zeka testi ölçülmesi amacıyla geliştirilmiştir. 4 yaş üstü tüm bireylerde uygulanabilir. Yaş grubuna göre zeka seviyesi ölçülmek istenen kişiye uygun form verilerek belirli bir süre zarfı içerisinde testi tamamlaması istenir. Çıkan sonuca göre değerlendirmeler yapılır.
Porteus Labirentleri Testi
7-14 yaş arası çocuklara uygulanabilecek olan bu test, herhangi bir süre sınırlaması olmayan bireysel bir zeka testidir. S. D. Porteus tarafından geliştirilmiş olup diğer zeka testleri gibi zeka düzeyinin ölçülmesi amacıyla kullanılır. Adından da anlaşılacağı üzere labirentten kurtulma testidir. Diğer testlerden farkı ise bireyin genel yeteneği belirlemek ve planlama yeteneğinin ne düzeyde olduğunu ölçmek amacıyla kullanılmasıdır.
Wisc-r Zekâ Testi
6-16 yaş aralığındaki çocuklara uygulanabilen, bireyin zihinsel performansını ölçmeye yarayan bir zeka testidir. Başlangıçta yetişkinler için uygulanan bu test, zamanla geliştirilerek çocuklar üzerinde de kullanılmaya başlanmıştır. Testin amacı çocuğun yaşıtları arasındaki zihinsel gelişimini ölçerek gelişim düzeyini belirlemektir.
Stanford Binet Zekâ Testi
Fransa'da okullarda zeka geriliği olan çocukların tespiti amacıyla kullanılan test, amanla geliştirilerek günümüze kadar ulaşmıştır. 30 sorudan oluşan bu testte çocuğa kolaydan zora doğru sorular sorularak doğru cevap sayısına göre puanlama yapılır. Alınan puana göre zeka düzeyi belirlenir. 4-12 yaş aralığında çocuklarda uygulanması uygundur.
Siz de çocuğunuzla birlikte bir sağlık kuruluşuna başvurarak bir çocuk gelişimi uzmanı ile görüşebilir, çocuğunuzun gelişiminin yeterliliği hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Testler sonucunda çocuğunuzun gelişimine ilişkin bir sorun tespit edilmesi durumunda erken dönemde bu sorunu uzmanların da yardımıyla çözüme kavuşturarak çocuğunuzun gelecekte sağlıklı ve başarılı bir yetişkinlik hayatına adım atmasını sağlayabilirsiniz.
Çocuk gelişimi, çocukların yetişkinlik dönemine sağlıklı bir şekilde adım atabilmesi açısından yeterli özen ve hassasiyet gösterilmesi gereken bir alandır. Bu nedenle çocuklarda gelişimin, uzmanlar tarafından takip edilmesi oldukça önemlidir. Sağlıklı çocukların yanı sıra birtakım hastalıklara sahip olmaları nedeniyle normalden farklı gelişim gösteren özel gereksinimli çocuklarda da gelişimsel sürecin kontrol altında tutulması gerekir. Bu süreçte aileler tarafından fark edilemeyecek sorunların belirlenebilmesi ve gelişimin en sağlıklı şekilde tamamlanabilmesi açısından çocuk gelişimi uzmanlarından destek almak oldukça önemlidir.
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.