Göz, vücutta 5 duyu organı arasında yer alır. Bu nedenle göz problemleri günlük hayatta kişinin zorlanmasında ana unsurlarından biridir. Göz problemleri arasında yer alan diplopi diğer bir ifadeyle çift görme, nesneye bakarken dikey, yatay ve bileşik iki ayrı görüntüsünü görme halidir.
Çift görme durumu sık sık bulanık görme ile karıştırılabilir, ancak her iki hastalık birbirinden farklıdır. Bu açıdan, diplopi nedir kavramı kişi tarafından fark edilerek tanı ve tedavisi eksiksiz gerçekleştirilmesi önerilir. Bu süreçte, doktor kontrolünde geçen kişide diplopi ya da poliplopi varlığı testlerle tespit edilir, nedenleri araştırılır ve kişiye özel tedavi uygulanır.
Diplopi Nedir?
Diplopi nedir sorusu objelerin birinin daha kesin diğerinin ise hayali bir hisle görüldüğü akut bir göz hastalığını işaret eder. Diğer bir yandan, diplopi nedir sorusu odaklanan nesnenin görüntüsünün üç boyutlu olarak bitişik iki görüntüsünü görmeye sebebiyet veren bir göz problemini açıklar.
Ek olarak, diplopi nedir sorusu pratikte göz hareketlerinin düzgün çalışmaması nedeniyle açığa çıkan bir göz kusuruna süreci taşır. Bu süreçte, soluk görülen objelerde netlik oluşmadığı için hayalet görüntüden de bahsedilebilir. Normal bir görüşte her iki göz nesneye odaklanır ve beyinde tek bir görüntü oluşur.
Bu durumun aksine çift görme halinde gözlerde uyum problemi nedeniyle birden fazla noktaya odaklama yapılır ve 2 farklı görüntü beyinde oluşur. Ayrıca, çoğunlukla 60 yaş üstünde çıkan göz hastalığı, toplumda yaygın olarak gözlemlenir. Hastaların büyük bir çoğunluğu ayakta tedavi görebilirken %5'lik bir kısmında cerrahi müdahale gerektiği ifade edilir.
- Tek gözde problem algılanırsa monoküler,
- İki göz açıkken ikili görme algılanırsa diplopi,
- İki gözde çoklu görme algılanırsa poliplopi teşhisi koyulabilir.
Çift Görme Neden Olur?
Diplopi nedir sorusunun destekleyici cevabı hastalığın altında yatan etmenlere bağlıdır. Ayrıca, çift görme neden olur sorusu monoküler ve binoküler tipine göre açıklanabilir. Bu açıdan, çift görme nedenleri üç başlık altında değerlendirilebilir:
- Monoküler türü: Daha az görülen bir türüdür ve tek gözde bozukluk gözlemlenir. Problemli göz 'kötü göz' diğer göz ise 'iyi göz' olarak ifade edilir. Diğer göz hastalıklarında olduğu gibi kişi sorunlu gözünü kapattığında diğer gözle normal bir görüş alanına kavuşur. Çift görme nedenlerini tek gözde tetikleyen unsurlar sırasıyla kuru göz, katarakt, retina anormallikleri, astigmatizma ve keratokonus olarak belirtilebilir.
- Binoküler tipi: Her iki gözde de çift görüş bulunur ve bu görüş alanına dürbün görüş ismi takılır. Göz açıkken bu problem devam ederken ancak göz kapatıldığında kişi rahatlar. Gözlerin tam hizalamaması nedeniyle sıklıkla ortaya çıktığı için şaşılık rahatsızlığı ile birlikte görülebilir. Şaşılık küçük yaşlarda ağırlıkla ortaya çıktığı için çocuklarda görülme ihtimali yükselir. Bu bağlamda, şaşılık göz kaslarının esnekliğini kaybetmesi ile farklı taraflara kişinin bakmasını ifade eder. Bu durumun ana kaynağında göz kaslarının zayıf, felçli, aşırı güçlü, hareket dengesizliği vardır, ayrıca kası kontrol eden sinirler hasarlı da olabilir. Şaşılık öncesi çift şekilde görme problemi yokken şaşılık sonrası problem ortaya çıkmışsa şaşılık tedavi edildikten sonra kişi göz sağlığına kavuşabilir.
- Geçici oluşan tipi: Çift görme neden olur sorusuna tamamen rastlantısal olarak cevap verildiğinde geçici çift görme durumu oluşabilir. Bu nedenler arasında benzodiazepin (psikoaktif ilaçlar), opioidler (morfin benzeri ilaçlar), alkol zehirlenmesi, epilepsi gibi hastalıklar için kullanılan ilaçlar vardır. Ayrıca, bir trafik kazası sonucu kafa yaralanmaları ya da beyin sarsıntısı geçirilmişse rahatsızlık görülebilir.
Çift Görme Nedenleri
Çift görüşün sebeplerinin başında göze gereğinden fazla baskı uygulanması, aşırı göz yorgunluğu ve yanlış gözlük-lens kullanımı yer alır. Ani çift görme nedenleri arasında ise bazı ciddi hastalıklar yatabilir. Tüm bu bilgiler doğrultusunda normal ve ani çift görme nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Anevrizma: Kan damarlarında tıkanıklıklar ve şişkinlikler göz sinirine bası yaparak etkileyebilir.
- Diyabet: Gözün arka bölümünde retinayı besleyen damarlar diyabet hastalığının etkisiyle zarar görebilir. Göz kas hareket yapısını yönlendiren sinirlerin hasar alması ani çift görme nedenini oluşturabilir.
- Beyin kistleri ve kanserleri: Gözün arka bölümünde oluşan tümörler göz sinirlerine zarar verebilir.
- Tiroid hastalıkları: Tiroid bezinde hormonal bozukluklar gözün kontrol mekanizmasını negatif etkileyebilir. Gözün arka bölümünde sinirlere yakın kısımda yağ birikimi gözlemlenmesi gözde çıkıklık oluşturabilir. Bu doğrultuda, gözün dışa doğru bombe oluşturduğu graves hastalığı (zehirli guatr) en büyük tetikleyici arasındadır.
- MS Hastalığı (Multiple skleroz): Beyin iltihabı ile ilişkilendirilen hastalık, merkezi sinir sistemini olumsuz etkileyerek göz sinirlerini zarar verebilir.
- Myastenia gravis: Göz kaslarında ekstra bir güçsüzlük meydana getirebilir.
- Uzak-yakın görüşte iki gözlerin senkronize çalışmaması: Göz kaslarının düzgün çalışmaması bu yanılsamayı kişide oluşturabilir.
- Felç ve inme durumu yaşanması: Kan damarlarının tıkanması ile beyne kan gitmeyebilir. Böylece, göz sinirlerini de besleyen damarların zarar görmesi ara sıra çift görmeye sebebiyet verebilir.
Tüm bu nedenler doğrultusunda ani ya da ara sıra çift görme durumunun düzeltilmesi için tedavi zorunlu hale gelir.
Diplopi Tehlikeli mi?
Doktor tarafından hastalığın teşhisi ve ilerleyişi belirlenir. Sorunun tam olarak sebebini belirlemek için çeşitli testler yapılarak derinlemesine bir analiz yapılır. Sonrasında problem kaynağı beyinde, gözde ya da sinir sisteminde olup olmamasına göre risk oranı doktor kontrolünde karar verilir.
Eğer, görüş alanında birden ya da aniden bir bozulma olursa acil bir tıbbi müdahale gerektirebilir, tehlikeli bir duruma süreci götürebilir. Hayati tehlike oluşturabilecek ya da görme kaybına neden olabilecek komplikasyonlar gelişebilir. İlgili rahatsızlık en hızlı şekilde teşhis edilerek diplopi tedavisine başlanması önemlidir.
Hastalığın tehlike boyutunu değerlendirmek için sorunun ara sıra ya da sabit mi olduğu, değişen ya da aynı etki derecesine mi sahip olduğu, tek ya da iki gözü mü etkilediği, görüntü kalitesi durumuna göre karar verilir.
Diplopi Tedavisi Nasıldır?
Diplopi tedavisi altında yatan etmenlere göre belirlenebilir. Bu doğrultuda, diplopi tedavisinde uygulanan yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Lazer ameliyatı: Işığın kırılmasını sağlayan kornea, lazer tedavisi ile yeni bir forma kavuşturularak problem engellenebilir.
- Kuru göz: Kuru gözde gözyaşı yeterli miktarda olmadığı içim batma hissi oluşabilir. Yapay gözyaşı damlası, sıcak kompres ya da punktum ilaçları kullanılarak tedavi desteklenir.
- Astigmatizm: Işığın göze geçişini düzenleyen kontak lens ya da gözlük kullanımı ile problemin çözümü bulunabilir.
- Katarakt: Kornea tabakasının esnekliğini ve formunu kaybetmesine neden olan hastalık cerrahi operasyonla düzeltilebilir.
Tüm bu bilgilere ilave olarak göz bandı kullanımı, göz egzersizleri, göz kasları üzerinde cerrahi operasyonlar, botoks uygulamaları, gözlük kullanımı alternatifler arasındadır.
Diplopi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Diplopi geçici bir hastalık mı?
Tedavisi mümkün olan rahatsızlık çoğunlukla geçicidir. Tüm koşullar göz önüne alınarak bir sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir. Acil servislerde dahi sıklıkla karşılaşılan bir görme problemi birçok kişinin bu rahatsızlıkla dönem dönem karşılaşmasıyla ilişkilidir.
Diplopi tedavisi için hangi branşa başvurulmalıdır?
Göz hastalıkları uzmanına başvurularak doktor tarafından süreç yürütülür.
Diplopi hangi yaşta görülür?
Genellikle yaşlılıkta yani 60 yaş üstü kişilerde görülen bir rahatsızlıktır. Ancak, her yaşta altında yatan başka hastalıklara bağlı problem gelişebilir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Göz Sağlığı ve Hastalıkları
22.1.2024
3.5.2024
15266
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.