Diş kökü iltihabı, bakterilerin dişin kök kısmına yerleşip orada bir enfeksiyona sebep olmaları durumudur. Bu durum, tıp dilinde periapikal apse olarak da adlandırılır. Diş kökü iltihabı genellikle tedavi edilmemiş diş çürükleri, önceki diş tedavisinin yanlış uygulanması veya bir yaralanma sonrası ortaya çıkabilir. Diş kökü iltihabının en yaygın tedavi yöntemleri arasında; iltihabın temizlenmesi, kanal tedavisi veya diş çekimi uygulamaları yer alır.
Diş Kökü İltihabı Belirtileri
Diş kökü iltihabının en yaygın belirtisi, şiddetli diş ağrılarıdır. Bu ağrılar, uzun süre devam eden, zaman zaman lenf bezleri ve kulağı etkileyen türden olabilir. Diş kökü iltihabı, yoğun diş hassasiyetine ve yutkunma zorluğuna da neden olabilir. Genel olarak görülen diş kökü iltihabı belirtileri ise şöyledir:
- Çene kemiğine, boyuna ve kulağa yayılan şiddetli, zonklayan, sürekli olan ağrı
- Sıcak-soğuk yiyeceklere karşı ağrı ve hassasiyet
- Çiğneme ve ısırma sırasında ağrı ve sızlama
- Yüzde, yanakta ve boyunda yutma güçlüğüne sebep olan şişme
- Çene altında bulunan lenf düğümlerinde şişme
- Kötü ağız kokusu
- Ağızda kötü bir tat
- Ateş
Diş Kökü İltihabına Sebep Olan Faktörler Nelerdir?
Diş kökü iltihabı, bakterilerin dişin pulpa kısmını istila etmesiyle meydana gelebilir. Pulpa; dişin kan damarlarını, sinirlerini ve bağ dokusunu oluşturan en iç dokudur. Genel olarak diş kökü iltihabına sebep olan faktörlerden bazıları ise aşağıdaki gibidir:
- Kötü Ağız Bakımı: Dişleri düzenli olarak fırçalamamak, diş problemleri riskini artıran en önemli faktörlerden biridir. Dişlere olması gereken bakımı yapmamak, başta diş çürükleri olmak üzere; diş kökü iltihabı, diş eti iltihabı ve diğer ağız-diş hastalıklarına neden olabilir.
- Şekerli Gıdalar Tüketmek: Şeker oranı yüksek olan gıdalardan tüketmek, ağız diş sağlığını bozabilir. Tatlı, karbonhidratlı ve asitli yiyecek-içecekler, diş boşluklarına sebep olarak diş apsesi oluşumuna yol açabilir.
- Kuru Ağız: Kişilerdeki mevcut bir ağız kuruluğu durumu, çeşitli diş hastalıklarına neden olabilir. Ağız kuruluğu, bazı ilaçların yan etkilerinden veya ilerleyen yaşla birlikte görülebilir.
- Anatomik Sebepler: Bazı bireylerde yeterli ağız hijyeni ve diyete rağmen çene ve diş anatomilerindeki farklılıklara bağlı olarak diş kökü çürüğü daha sık görülebilir.
Diş Kökü İltihabında Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Diş kökü iltihabı durumunda mümkün olduğunca en kısa sürede bir diş doktoruna başvurmak gerekir. Diş kökü iltihabının en yaygın belirtisi olan diş ağrıları, evde yapılan doğal tedavi uygulamaları ve ağrı kesici ilaç kullanmaya rağmen geçmeyebilir. Bu semptomlara, ateş ve yutkunma zorluğu eşlik ediyorsa dişte olan enfeksiyon, bütün vücuda yayılmış olabilir. Böyle bir durumda çok fazla vakit kaybetmeden hastanelerin acil servisine de başvurulabilir.
Diş Kökü İltihabı Nasıl Teşhis Edilir?
Diş kökü iltihabı durumunda hastalar, çeşitli şikâyetlerle diş doktoruna başvururlar. Diş doktorları ise bu durumda bazı tanı yöntemlerini kullanır. O yöntemlerden bazıları ise şunlardır:
- Dişlere Dokunmak: Diş doktorları, muayene sırasında sorunlu dişe dokunur ve dişte ağrı, sızlama olup olmadığı tespit edilir.
- Röntgen Çekimi: Diş röntgeni ile hangi dişte apse olduğu ve apsenin diğer alanlara yayılıp yayılmadığı kontrol edilebilir.
- BT Taraması: BT (bilgisayarlı tomografi) taraması ile dişte oluşan apsenin boyun bölgesindeki yayılımı ve apsenin şiddeti görülebilir.
Diş Kökü İltihabı Kaç Günde Geçer?
Diş kökü iltihabının iyileşme süresi, uygulanan tedavi yöntemine göre değişkenlik gösterebilir. İltihabın kurutulması için verilen antibiyotik ilaçlar, ortalama olarak 7 ila 10 gün boyunca kullanılır. Daha sonra yapılacak kanal tedavisinin süresi ise dişin durumuna göre belirleneceği için tam bir süre belirtmek mümkün değildir.
Diş Kökü İltihabı Tedavisi
Diş kökü iltihabı tedavisinin temel amacı, iltihabın iyileştirilmelidir. Bunun gerçekleşmesi için de aşağıda belirtilen tedavi yöntemleri uygulanabilir. O yöntemlerden bazıları ise şöyledir:
- Antibiyotik Kullanımı: Antibiyotik ilaçlar, apse yapmış dişte öncellikli tedavi olabilir. Diş doktorları genellikle, dişe herhangi bir müdahale yapmadan önce hastaya antibiyotik ilaç reçete ederek enfeksiyonun iyileşmesi beklenir.
- Apsenin Boşaltılması: İnsizyon olarak da bilinen bu işlemle apseli bölgeye küçük bir kesi alanı açılarak, orada oluşan irinin dışarı atılması sağlanabilir. Böylece ilgili bölgede şişlik inerken, oluşan açıklığı stabil tutmak içinde geçiçi bir drenaj yerleştirilir.
- Kanal Tedavisi: Kanal tedavisi, diş kökü iltihabının en etkili tedavi yöntemi sayılabilir. Diş hekimleri bu işlemde, dişi açar ve hastalıklı pulpa dokuyu çıkartır. Daha sonra burada oluşan boşluk doldurulur ve kapatılır. Kanal tedavisinin yapıldığı diş, arka taraflarda ise işlemden sonra kaplama yapılarak, dişin daha güçlü olması sağlanabilir.
- Diş Çekimi: Diş çekimi, diş kökü apsesi tedavisinde en son seçenek olarak düşünülebilir. Ancak, yukarıda belirtilen çeşitli tedavi yöntemlerine rağmen dişteki sorunlar devam ediyorsa diş çekimi yapılabilir.
Diş Kökü İltihabı Ameliyatı
Diş kökü iltihabı ameliyatı, genel olarak tekrarlayan diş kökü iltihabı durumlarında yapılır. Diş kökü iltihabında yapılan kanal tedavisinde bazı durumlarda dişin en uç noktasına ulaşılamayabilir veya yanlış bir kanal tedavi uygulanmış olabilir. Böyle bir durumda, ameliyatla dişin kök kısmına ulaşılır ve oluşan lezyon ortadan kaldırılır. Operasyon, yalnızca ağız ve çene cerrahı tarafından yapılabilir. İşlem, lokal ya da genel anestezi altında gerçekleşebilir ve yaklaşık olarak 15 dakikada tamamlanır.
Diş Kökü İltihabı Bitkisel Çözüm
Diş kökü iltihabı, doktor önerisiyle kullanılan bazı antibiyotik ve bazı tıbbi müdahaleler ile geçebilir. Ancak semptomları azaltmak ve önlemek için evde uygulanacak bazı doğal yöntemler de fayda sağlayabilir. O yöntemlerden bazıları ise şunlardır:
- Antiseptik etki için tuzlu veya karbonatlı ılık su ile hazırlanmış gargara yapmak
- Diş ağrısını hafifletmek için bir parça pamuğa damlatılmış nane yağı sürmek
- Antienflamatuar ve antibakteriyel etki için nane yağını, etkilenen dişe uygulamak
- Dişte oluşan apse için sarımsağı ezip ve tuzla karıştırıp dişe bastırmak
- Dişte, yüzde ve boyunda oluşan şişlik için soğuk kompres uygulamak
- Ağız ve dişteki bakterileri uzaklaştırmak için doğal elma sirkesi ile gargara yapmak
- Boğaza vuran diş ağrıları için nane çayı içmek veya gargara yapmak
- Doğal antibakteriyel özelliği bakımından aloe vera jelini çürük dişin üzerine sürmek
Diş Kökü İltihabı Nasıl Önlenir?
Diş kökü iltihabı riskini önlemek için diş çürüklerinin oluşumunu engellemek önemli bir faktördür. Diş çürüklerinin önüne geçmek içinse rutin olarak yapılan bazı ağız diş bakım uygulamaları gerekebilir. Diş kökü iltihabını önleme yollarından bazıları ise şöyledir:
- Florürlü diş macunu ve uygun bir diş fırçasıyla dişleri günde en az 2 kez ve 2 dakika boyunca fırçalamak
- Fırçalama sonrası iyi bir diş arası temizliği için düzenli olarak diş ipi kullanmak
- Derinlemesine bir ağız diş hijyeni için günde en az 1 kez, antiseptik özellikli ağız gargarası kullanmak
- Diş fırçasını 1 ila 3 ayda bir yenilemek
- Sağlıklı bir beslenme programı oluşturup, özellikle şekerli ve asitli gıdalardan uzak durmak
- Yılda en az 2 kez diş doktoruna giderek diş kontrollerini yaptırmak
Diş Kökü İltihabı Komplikasyonları Nelerdir?
Diş kökü iltihabı, kendi kendine iyileşebilen bir durum değildir. Diş kökünde oluşan iltihabın neden olduğu ağrı, zamanla geçebilir. Ancak diş ağrısının geçmesi, dişteki sorunun iyileştiği anlamına gelmez. İltihap tedavi edilmezse görülebilecek komplikasyonlardan bazıları ise şöyledir:
- Enfeksiyon çeneye, boyuna ve başa yayılabilir
- Sinüs boşluklarında enfeksiyon gelişebilir
- Vücudun geneline yayılmış bir enfeksiyon (sepsis) olabilir
- Vücudun bağışıklık sistemi düşebilir
Sizin de şiddetli bir diş ağrınız varsa bu durum, diş kökü iltihabının habercisi olabilir. Bir sağlık kuruluşuna başvurup, size uygun tedaviyi alabilirsiniz.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Prof. Dr.
Tuğba Toz Akalın
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/KieZ37zM.jpg
Ağız ve Diş Sağlığı
İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Ağız ve Diş Sağlığı
17.2.2023
22.3.2024
226857
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.