Disbiyozis, bağırsak içerisinde gerçekleşen bakteri dağılımında yaşanan değişiklik olarak düşünülebilir. Disbiyozis nedir sorusuna; disbiyozis, mikroskobik organizma türlerinde dengesizlik olmasıdır. Bu dengesizlik ise bağırsaktaki bakteri dağılım sürecini bozar. Yararlı bakteriler kaybolur. Patojenik bakterilerde ise aşırı büyüme görülür. Bakteri çeşitlerinde azalma meydana gelir. Bu durum ise disbiyozis olarak adlandırılır, yanıtını vermek mümkündür.
Disbiyozis Nedir?
Vücuttaki mikroorganizmaların dengesinin bozulması, disbiyozis olarak adlandırılır. Bağırsakta yararlı ve zararlı bakteriler bir arada bulunur. Ortaya çıkan bu dengesizlik ise bağırsakta bulunan yararlı bakterilerin zararlı hale gelmesine neden olur. Disbiyozis, farklı sağlık problemlerinin ortaya çıkmasına neden olur. Özellikle kronik hastalıklar, disbiyozis nedeni ile ortaya çıkar.
Disbiyozis, direkt olarak bağırsak florası ile alakalıdır. Mikroorganizmalar, farklı mikrobiyom türlerinden oluşur. Mikrobiyomlar genellikle denge halindedir. Fakat mikrobiyomlarda bulunan yararlı bakterilerin azalması ve zararlı bakterilerin çoğalması, mikrobiyomda disbiyozis olduğunu gösterir.
Disbiyozis, bağırsaklardaki mikroskobik dengenin bozulmasıdır. Bu durum başta sindirim sistemi olmak üzere, vücut sistemine zarar verir. Bağışıklık sisteminin güçsüzleşmesine neden olabileceği gibi zihinsel problemlere yol açma riski de söz konusudur. Dengenin bozulması, beraberinde birçok farklı sağlık problemini de getirir.
Kısaca belirtmek gerekir ise disbiyozis, vücuttaki zararlı bakteri sayısının artmasına neden olur ve vücudun dengesini tamamen bozar. Dengenin bozulması da sağlığı olumsuz yönde etkiler. Farklı tedavi yöntemlerine başvurularak, kişinin sağlık problemlerinin ortadan kaldırılması mümkündür.
Disbiyozis Belirtileri Nelerdir?
Disbiyozis oluşumu söz konusu olduğunda, vücut bazı belirtiler göstermeye başlar. Bu belirtiler, kişiyi uyarmak için ortaya çıkar. Vücutta herhangi bir sağlık problemi olduğu zaman, vücut uyarı verir. Disbiyozis oluşumunda; zihinsel belirtiler, cilt problemleri, sindirim sistemi problemleri, diş ve diş eti problemleri, bağırsak problemleri görülür. Disbiyozis belirtileri arasında şu maddeler yer alır;
Bağırsaklarda disbiyozis oluşumunda bu belirtilerden birisi ya da birkaç tanesi aynı anda görülebilir. Bu belirtiler, en sık rastlanan belirtiler olarak kabul edilir. Fakat disbiyozis belirtileri farklı şekillerde ve vücudun farklı bölgelerinde görülebilir.
Disbiyozis Neden Olur?
Disbiyozis farklı bedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Mikroorganizmaların doğal dengesinin bozulmasına neden olabilecek birçok farklı etken söz konusudur. Hareketsizlik, bu duruma neden olan sebeplerden birisidir. Disbiyozis nedenleri arasında şunlar yer alır;
Beslenme Problemleri
Dengesiz beslenmek, mikroorganizmalardaki bakterilerin dengesizleşmesine yol açabilir. Yeme bozukluğu problemi yaşayan kişilerde bu duruma daha sık rastlanır. Aşırı miktarda şeker ya da şekerli besin tüketimine bağlı olarak da bu problem ortaya çıkar. İşlenmiş gıdaların tüketimi, lifli besinleri yeteri kadar tüketmemek ve vitamin ya da mineral eksikliğine bağlı olarak disbiyozis oluşabilir. Disbiyozise neden olabilecek durumlar şu şekilde bilinir;
- Alkol tüketimi
- Tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı
- Rafine karbonhidratlar
- Katkı maddesi içerikli besinlerin tüketimi
- Meyve ve sebzelerin iyi yıkanmadan tüketilmesi (kimyasallara maruz kalma)
- Rafine şeker tüketimi
- Doymuş yağ oranı yüksek besinler
- Yapay tatlandırıcılar
İlaç Tüketimi
Bilinçsiz bir şekilde antibiyotik tüketimi, bakterilerin doğal dengesini bozar. Antimikrobiyal ilaçlar, mikroorganizmaların dengesini bozar. Bu durum bağırsaklara zarar verir. Hatalı ve bilinçsiz ilaç tüketimine bağlı olarak, disbiyozis oluşumu görülme ihtimali vardır.
Hastalıklar
Bazı hastalık türlerine bağlı olarak da bu dengenin bozulma ihtimali söz konusudur. Özellikle şeker hastalığına bağlı olarak bu durum görülebilir. Bunun haricinde ise otoimmün hastalıklar, karaciğer hastalıkları ve bazı kronik hastalık türleri bağırsaklardaki bakteri dengesinin bozulma nedenleri arasında yer alır.
Stres
Stres, birçok sağlık probleminin temel nedenidir. Çoğu zaman gerçek bir etken gibi görülmese de stresin insan vücuduna zararları bilinenden fazladır. Stres hali bir süre sonra kronikleşebilir. Kronik stres oluşumu ise bağırsaklarda iltihaplanmaya yol açar. Bağırsakların iltihaplanması halinde ise yararlı bakteri miktarında azalma görülür.
Uyku Problemleri
Yetersiz uyumak ya da gereğinden fazla uyumak, vücudun dengesini bozduğu gibi aynı zamanda mikroorganizmalardaki bakterilerin dengesini de bozar. Özellikle yetersiz uyku, bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olacağı için bağırsakları da direkt olarak etkiler. Uyku apnesi gibi sağlık problemleri de uyku kalitesini düşürür ve disbiyozise neden olur.
Disbiyozis Hastalığına İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?
Bazı besinlerin tüketimi, disbiyozise iyi gelir. Özellikle lif açısından zengin besinlerin tüketilmesi önerilir. Probiyotik içerikli besinler de yine bakteri dengesinin düzenlenmesine katkı sağlar. Omega - 3 içerikli besinler, yağ asidi içeren besinler ve anti - inflamatuar özelliklere sahip besinler tüketilebilir. Tüketilebilecek bazı besin türleri şu şekildedir;
- Brokoli
- Zencefil
- Chia tohumu
- Elma
- Karnabahar
- Avokado
- Somon balığı
- Ceviz
- Keten tohumu vb. besinler tüketilebilir. Bu süreçte kişinin başka bir sağlık problemi ya da alerjik hastalığı olup olmadığı da göz önüne alınmalıdır. Doktorlar, hangi besinlerin tüketilmesi gerektiğine dair daha detaylı bilgiler sunar.
Disbiyozis Tanısı Nasıl Konulur?
Disbiyozis tanısı konulması için öncelikle fiziki muayene gerçekleşir. Kişide görülen belirtiler, doktora bildirilir. Kişinin sağlık öyküsü göz önüne alınır. Hastanın tıbbi geçmişi de fiziksel muayene esnasında değerlendirilir. Daha sonrasında ise hastadan bazı testler ve tahliller talep edilir. Bu işlemler sonrasında ise disbiyozis tanısı konulur. Hastalığın teşhisi için uygulanan işlemler şu şekildedir;
İdrar Tahlili ve Asit Testi
İdrar tahlili, bağırsaklardaki herhangi bir anormalliğin tespiti için uygulanabilir. İdrar örneği, asit seviyesinin tespiti için de kullanılır. Asit seviyesinin normalden farklı olması, bakterilerde dengesizlik olduğunu gösterir.
Nefes Testi
Nefes testi uygulanırken, hastalara bir solüsyon verilir. Balon yardımı ile test gerçekleşir. Balonda biriken hava analiz edilir. Böylelikle kişinin nefesindeki bakteriler incelenmiş olur. Bakteriler bazı gazlar üretir. Nefes alıp verişte ise bu gazlar ortaya çıkar. Gazların miktarına göre bakterilerin dengesiz olup olmadığı tespit edilebilir.
Gaita Testi
Gaita testi ile hastalardan dışkı örneği alınır. Dışkıdaki mantar ve bakteriler, laboratuvar ortamında incelenir. İnceleme sonucunda, bakterilerin durumu görülür. Böylelikle tanı konulabilir.
Disbiyozis Tedavisi
Disbiyozis tedavisi için ilk olarak probiyotiklere başvurulur. Probiyotikler, bağırsak florasını etkiler ve bakterilerin dengelenmesine yardımcı olur. Bunun haricinde ise ilaç tedavisine başvurulabilir. Tedavi yöntemleri arasında, beslenme şeklinin değiştirilmesi de yer alır. Kişiler, diyetisyene yönlendirilebilir. Böylelikle yararlı bakteriler tekrar artış göstermeye başlar.
Disbiyozis Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Disbiyozis Tekrarlar mı?
Evet, disbiyozis tekrarlayabilir. Bunun nedeni ise kişilerin beslenme şeklini değiştirmemesidir. Zararlı besinlerin tüketimi, bağırsaklarda probleme yol açabilir. Aynı zamanda kişinin yoğun stres altına girmesi de yine bu hastalığın tekrarlamasına neden olabilir.
Hormon İlaçları Disbiyozise Neden Olur mu?
Evet, hormon ilaçlarının kullanımı ve steroidler hatalı şekilde ve bilinçsizce kullanıldığında disbiyozis oluşur. Bu ilaçların doktor kontrolü altında ve belirli bir düzende kullanılması gerekir. Bu durum diğer ilaç türleri için de geçerlidir.
Disbiyozisten Korunmak Mümkün mü?
Sağlıklı ve dengeli beslenmek, bu hastalıktan korunmak için en önemli noktalardır. Aynı zamanda düzenli egzersizler yapmak, sigara ve alkol tüketiminden kaçınmak, kullanılan ilaçlara dikkat etmek de disbiyozisten korunulmasına katkı sağlar.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Prof. Dr.
Mete Akın
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/1DFmo7N2.jpg
Gastroenteroloji
Medical Park Antalya
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Gastroenteroloji
10.3.2025
10.3.2025
320
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.