Diz Protezi Nedir? Diz Protezi Çeşitleri

Diz protezi (diz artroplasti), diz ekleminin tamamını ya da bir kısmını değiştirmek için yapılan bir ameliyattır. Hasarlı kıkırdak ve kemiği protez bir eklemle değiştirilmesi işlemidir. Diz protezinden sonra tamamen iyileşmek bir yıl kadar sürebilir. Ancak iyileştikçe normal aktivitelerden bazıları kademeli olarak yapılabilir.

Diz Protezi Nedir?

Diz protezi, diz ekleminin tamamını ya da bir kısmını değiştirmek için yapılan bir ameliyattır. Artroplasti (eklem replasmanı) adı verilen bir cerrahi türüdür.

Diz protezi, doğal diz ekleminin hasarlı kısımlarının çıkarılarak, bunların metal ve plastikten yapılmış yapay bir eklemle (protez) değiştirilmesi işlemidir.

Diz Protezi Çeşitleri Nelerdir?

Dizde üç bölüm vardır. Medial bölüm (dizin iç kısmı), lateral bölüm (dizin dışı) ve patellofemoral bölüm (dizin önünde). Diz protezi bu bölümlerde yapılacak proteze göre iki farklı yöntemle yapılır. 

Diz protezi çeşitleri şu şekildedir; 

Total diz protezi: Total diz protezi en yaygın diz protezi türüdür. İç (medial), dış (lateral) ve diz kapağının altı (patellofemoral) olmak üzere diz ekleminin üç bölgesi de değiştirilir. 

Kısmi diz protezi: Diz ekleminin yalnızca bazı bölgelerinin değiştirildiği diz protez türüdür. Genellikle, yalnızca bir ya da iki bölgenin hasarlı olması halinde kısmi diz protezi uygulanabilir. Kısmi diz protezleri, yaralanma veya travma yaşayan genç yetişkinlerde daha yaygındır.

Diz Protezi Nedenleri Nedir?

Cerrahi olmayan tedavileri denedikten sonra düzelmeyen şiddetli semptomların olması halinde diz protezi uygulaması yapılabilir.  

Diz protezi nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Eklem ağrısı
• Dizlerde katılık
• Hareket kabiliyetinin kısıtlanması (dizi hareket ettirmede zorluk)
• Şişme
• Romatoid Artrit
• Araba kazası
• Düşmeye bağlı dizde oluşan hasarlar
• Spor yaralanması gibi bazı kaza ya da rahatsızlıkların olması insanların diz protezi ameliyatına ihtiyaç duymasına neden olabilir.

Diz Protezi Hangi Durumlarda Takılır?

Dizde çeşitli nedenlerden dolayı ağrı ya da enfeksiyon meydana gelebilir. Bu nedenle bazı hastalar yürümekte çok zorluk çekebilir. Ağrısız şekilde yürüme mesafeleri çok kısa olabilir.

Yürümekte zorluk çekenlerde ve diz ağrılarından dolayı her gün ağrı kesici ilaç kullanan hastalarda diz protezi ameliyatı gerekebilir. Her gün alınan ağrı kesici ilaçlar hastanın böbrek, karaciğer ve diğer vücut fonksiyonlarında hasar oluşturabilir. Bu nedenle hastanın ağrı kesici kullanımını önlemek ve ağrısız yürümesini sağlamak adına diz protezi ameliyatı zorunluluk haline gelir.

Diz protezi; şiddetli diz ağrısı olanlarda, farklı birçok yöntem denenmesine rağmen geçmeyen diz ağrısı rahatsızlıklarında, yürümede problem yaşayan kişilerde, günlük rutin aktivitelerini bile yapmada zorluk çeken kişilerde diz protezi yapılabilir.

Özellikle eklem kıkırdak yapısında hasar olanlarda, diz kırıklarında, çeşitli nedenlerle meydana gelen yaralanmalarda ya da diz kireçlenme vakalarında diz protezi gerekebilir.

Diz Protezi Ameliyatı Sonrası Yapılması Gerekenler

Bir yıl içerisinde çoğu hasta diz protezi ameliyatından sonra tamamen iyileşebilir. Ancak ameliyattan altı hafta sonra normal aktivitelerin çoğunu yapabilir duruma gelebilirsiniz. Diz protezi ameliyatından sonra iyileşme süresini kısaltarak daha sağlıklı bir görünüme kavuşmanız için bir takım önlemler alarak bunları uygulamanız gerekir. 

Ameliyat sonrası ödem oluşumu da gözlemlenebilir. Bu durum geçicidir. Ayrıca diz protezi ameliyatı olan hastaların yaşı, ameliyat öncesi aktivite düzeyi ve başka sağlık sorunları olup olmaması iyileşme sürecini etkileyebilir. 

Diz protezi ameliyatı sonrasında iyileşme süresince yapılması gerekenler şöyle sıralanabilir;

Dize buz kompresi uygulanmalıdır: Günde birkaç kez 20 dakika süreyle dize buz kompresi uygulamak dizde oluşan ağrı ve şişliği hafifletmeye yardımcı olabilir.

Diz seviyesinin yüksekte tutulması gerekir: Dizi, mümkün olduğunca kalp seviyesinin üstünde tutmanız oldukça önemlidir. Yatarken, dizi minder veya yastıkların üzerine koymak gerekir. Ayrıca bir sandalyede oturulması durumunda bir ayak taburenin üzerine konabilir. Bu tür basit önlemler diz protezinin daha kısa sürede iyileşmesine katkı sağlayabilir.

Kesi yerinin temiz ve kapalı tutulması gerekir: Diz protezi ameliyatını yapan doktorunuzun kesi yeri için bakım talimatlarının aksatılmadan uygulanması gerekir. Kesi yerinde pansumanın ne zaman değiştirileceği, ne zaman duş alınabileceği gibi detaylara dikkat etmek gerekir.

Ev egzersizleri yapılmalıdır: Ameliyattan sonra mümkün olan en kısa sürede yapmanız gereken ev egzersiz hareketleri yapılmalıdır. Dizin etrafındaki kasları güçlendirerek sertliği önlemek için hareketlerin ve egzersizlerin nasıl yapacağı sağlık uzmanlarınca gösterilir. Egzersizleri doktorunuzun tavsiye ettiği sıklıkta yapılması gerekir. Yapılan ev egzersizleri iyileşmeye yardımcı olacak ve eklemin işlevini geri kazanmasını sağlayacaktır.

Fizik tedavi: Ameliyattan sonra bir süre fizik tedavi uygulamaları yapılabilir. Diz bükmek, yürümek gibi bazı fiziksel hareketler, güvenli bir şekilde hareket etmeye başlamanıza yardımcı olacaktır.

Diz protezi ameliyatı geçiren bazı kişiler dizlerinde hala ağrı ve bazı semptomlar yaşayabilirler. Diz protezi sonrasında oluşabilecek komplikasyonlar şu şekildedir;

• Kan pıhtıları 
• Dizin içinde veya ameliyat bölgesinde enfeksiyon
• Sinir sorunları
• Kan damarı sorunları
• Protez implantında oluşan sorunlar (protezin çok erken aşınması veya gevşemesi gibi)
• Dizin içindeki yara dokusu
• Hareket aralığının (dizi ne kadar hareket ettirebileceği) azalması ve sertlik gibi komplikasyonlar diz protezi ameliyatı sonrası meydana gelebilir. Bu tür komplikasyonlar ortaya çıktığında zaman kaybetmeden doktorunuza danışmanız sağlığınız için önemlidir.

Diz Protezi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Diz Protezi Engel Oranı Nedir?

Diz protezinde engel oranı protez ameliyatına göre değişmektedir. Tek dizde ya da iki dizde birden yapılan diz protezi ameliyatları engel oranını değiştirebilir. Ayrıca tek dizde diz protezi yapılsa bile protezin türü, kısmi ya da total diz protezi gibi faktörler de engel oranını değiştirebilir. Engel oranı %40 ve üzerinde ise yapılan diz protezi engel oranı olarak kabul edilir.

Diz Protezi Fiyatları Neye Göre Değişiyor?

Diz protezi ameliyatında kullanılacak diz protezinin türüne göre fiyatlar değişebilir. Ayrıca diz protezin kalitesi, malzemesi gibi diz protezinin teknik özellikleri fiyat değişkenliği oluşturabilir. Diz protez ameliyatı olan hastanede ne kadar süre kalınacağı da ayrıca fiyata eklenebilir. Hastanenin ve diz protez ameliyatını yapan doktorun ücret politikası da fiyatı etkiler.

Diz Protezi Kaç Yılda Bir Değişir?

Teknolojinin gelişmesiyle tıp dünyasında yaşanan ilerlemeler protez cerrahisinin gelişmesine de imkan tanımıştır. Diz protezi ameliyatı yapan doktorun tecrübesi, protez malzemesinin kalitesi, protezin dayanıklılığı, hastanın protezi kullanım özellikleri gibi pek çok faktör diz protezlerinin kullanım ömrünü değiştirebilir. Bu tür faktörlere bağlı olarak 20 ila 25 yıla kadar çıkan diz protezi kullanım süresi olabilir. Diz protezinde herhangi bir aksilik olmadığı müddetçe 20-25 yılda bir değişebilir.

Diz Protezi Bakımı Nasıl Yapılır?

Diz protezi ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken hususlardan biri diz protezlerinin bakım aşamasıdır. Diz rahatsızlığına bağlı olarak ameliyat olan hastaların protezlerinin bakımına dikkat ederek kullanım süresini uzatabilirler. Diz protezi ameliyatı geçiren hastaların kilolarını kontrol etmeleri gerekir. Aşırı miktarda kilo almak ya da kilo vermek diz protezlerinde zarara neden olabilir. Bundan dolayı sağlıklı kilonun korunması oldukça önemlidir. Diz protezinin bakımını yaparak kullanım süresini artırmak için düzenli fiziksel egzersizler yapılabilir. Protezi aşırı zorlayıcı hareketlerden kaçınarak doktorunuzun tavsiye ettiği şekilde kurallara uymak protez bakımı için önemlidir. Ayrıca takip ve kontrol muayenelerin aksatılmadan yapılması da önemlidir. 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.