EEG çekimi beyin aktivitesini görüp kaydetmek adına kullanılır. Beyindeki elektriksel olan aktiviteyi görüp ölçmek adına kafa derisi üzerine elektrotlar yerleştirilir.
Epilepsi, beyin hasarı, uyku bozuklukları gibi nörolojik hastalıkları teşhis etmek için EEG çekimi yapılır. Radyasyon etkisi yoktur. Yani radyasyon yayan bir test değildir. Dalga yaymadığı bilinse de hastalar tarafından farklı bir negatif etkisi olabileceğinden şüphelenilebilir.
EEG çekimi zararları nelerdir sorusuna genel olarak hiçbir yan etkisi olmadığı ve bir zararı olmadığı şeklinde yanıt verilebilir. Neden zararı olmadığını anlamak açısından işlemi yakından tanımak ve süreçlerini bilmek önemlidir.
EEG Çekimi Nedir?
EEG açılımı "elektroensefalogram" şeklindedir. Bu test beyindeki elektriksel hareketlilikleri ölçer. Özel bir cihaz aracılığıyla ölçüm sağlanır. EEG çekimi kafa derisi üzerine minik metal disklerin yerleştirilmesi suretiyle yapılır.
Beyin hücreleri her zaman ufak elektrik uyarıları verir. Bu uyarılar uyurken dahi ölçülebilir niteliktedir. Test, beyinle alakalı olan rahatsızlıkları teşhis etmede oldukça büyük bir role sahiptir. Bu hastalıklardan biri epilepsi olmaktadır.
Çok eski zamanlardan beri uygulanan bir testtir. Genel olarak teşhis için kullanılsa da bazı zamanlarda tedavi için de kullanılabilir.
Bazı zamanlarda beyin ameliyatı sırasında hastanın kan akışını izleyip beyin aktivitesini görmek amacıyla da EEG tercih edilir.
EEG Nasıl Çekilir?
EEG çekimi zararları bulunmayan çok basit bir işlemdir. Hasta, rahat etmesi için genellikle sedyeye uzandırılır.
Sonrasında elektrotlar elektronörofizyoloji teknikeri tarafından özel bir yapıştırıcı madde yardımıyla saçlı deri üzerine yapıştırılır.
Bazı zamanlarda saç derisi yerine kulak memesi üzerine de yapıştırılabilir. Elektrotlar beyin için tehlike arz etmez.
Elektrik aktarımı yapmaz. İşlevi yalnızca beyindeki aktiviteyi ölçmekle sınırlıdır. Dolayısıyla EEG çekimi zararları olan bir işlem olmamakla beraber acılı bir işlem de değildir.
Eğer uykuda gelişen nöbetlerin tanısı için çekim yapılıyorsa test esnasında hasta uyutulabilir. Kimi hastaların çekim öncesi 24 saate kadar uyumadan gelmesi istenebilir. Bu çekimin amacına göre değişkenlik gösteren bir durumdur.
EEG çekimi hafıza sorunları söz konusu olduğunda da faydaları olabilir. En çok epilepsi hastalığı teşhisinde kullanılır.
Ayrıca kafa travması yaşandığında da beyin hasarı olup olmadığına bakmak için ya da hasardan şüphelenildiğinde bunu gözlemleyebilmek için tercih edilen bir test çeşididir.
Bunun dışında uyku bozuklukları yaşayan kişilere de uygulanır. Felç (inme), deli dana hastalığı ve alzheimer hastalığı teşhislerinde de çekim yapılması istenebilir.
EEG Çekimi Çeşitleri Nelerdir?
Birden fazla EEG çekimi vardır, bunlar şu şekilde sıralanabilir;
- Rutin EEG: Testin en sık tercih edilen çeşididir. Çekim yapılırken normalden farklı nefes alınması istenebilir. Duruma göre yanıp sönen bir ışığın takip edilmesi talep edilebilir. Son derece basittir.
- Uyku EEG Çekimi: Hasta uyurken çekilen EEG çeşididir. Rutin EEG yetersiz kaldığında doktor bu çeşidin çekilmesini talep edebilir. Bu test genel anlamda uyku bozuklukları şikayetinde tanı koymak adına tercih edilir.
- Ayaktan EEG: Bu EEG çekimi yaklaşık 1 ila 3 gün arasında sürebilir. Ayakta ya da evde EEG izleme ünitesi aracılığıyla yapılır. Hasta günlük rutininde devam ederken cihaz ölçüm yapar.
- Prolonged EEG: Bu test çeşidi ile nöbetlerin teşhis edilmesi sağlanır. Aynı zamanda nöbetlerin yönetilmesini sağlar.
- Video EEG: Bu testle kişinin EEG'si çekilirken videosu alınır. Buradaki amaç hastanın nöbet ya da beyin aktivitesi esnasında verdiği tepkiyi görmektir. Yine bazı hastalıkların teşhisi için sıkça tercih edilen bir EEG çeşididir.
Bebeklerde EEG Çekimi Zararları Var mı?
Bebekler ve çocuklar için EEG çekimi zararları nelerdir sorusuna zararı bulunmaz şeklinde yanıt verilebilir. Bebeklerin hareketsiz kalması neredeyse imkansız olduğu için çekim her zaman bebek uyutularak yapılır.
Genellikle bebeğin uykusuz kalması istenir. Derin bir uykuya dalabilmesi için EEG çekim saati gelene kadar uzun bir süre uykusuz kalmış olması gerekir. Karnının tok olması tavsiye edilir. Çocuklar ve bebeklerde test sırasında korku durumu yaşanabilir.
Özellikle anlayabilecek yaşta olan çocuklar teste girmeden evvel nazikçe bilgilendirilmelidir.
Çekim günü çocuğun parka götürülmesi ya da efor sarf edeceği herhangi bir etkinlikle zaman geçirmesi kendisini yoracağı için çekim esnasında derin uykuya hemen dalması daha kolay olabilir.
Hamilelikte EEG Çekimi Zararları Var mı?
Hamilelikte EEG çekimi zararları bulunmaz. Gebelikte de normalde olduğu şekilde çekim yapılır. Ek bir durum söz konusu değildir. Yine mutlaka hastanın tok olması tavsiye edilir.
Standart çekim 20 dakika kadar sürse de türüne göre EEG çekimi yaklaşık olarak 30 dakika ile 60 dakika aralığında sürebilir.
Dolayısıyla özellikle de hamile ve çocuklar işlem sırasında aç oldukları takdirde zorluk yaşayabilir. Anne karnındaki bebeğe ise bebek dünyaya gelmeden çekim yapılması mümkün değildir.
EEG Çekimi Bozukluğu Nedir?
EEG çekimi sonrası sonucu yorumlamak ve beyin aktivitesi dalgalarını anlayabilmek için kişi doktoruna yani nörolog hekime gitmelidir.
EEG'den sonra sonuçlarda olağandan farklı çıkan bir bozukluk herhangi bir nörolojik hastalık belirtisi olabilme riski taşır.
Örneğin yaşanılan epilepsi nöbetleri de beyindeki normal olmayan elektriksel aktivitenin bir neticesidir ve EEG çekimi sırasında belirginleşir.
Diğer sahip olunan nörolojik bozukluklar yani beyin hasarı, uyku bozuklukları, tümör veya metabolik sorunlar aynı şekilde EEG sonuçlarında belli başlı anormalliklere neden olabilir.
EEG sonuçları beyindeki dalga modellerinin kağıda dökülüp doktor tarafından yorumlanan çıktılardır. Bu veriler sonucunda hekim hastanın durumunu teşhis eder ve uygun olan tedaviye karar verir. Gerektiği takdirde konsültasyon da yaparak teşhis ve tedavi uygulayabilir.
SIKÇA SORULAN SORULAR
EEG Çekimi ile Hangi Hastalıklar Öğrenilir?
EEG çekimi vesilesiyle beyinle alakalı birçok hastalık teşhis edilebilir. Bunların başında epilepsi gelmektedir. Beyinde bulunan nöronlarda gerçekleşen ani boşalma neticesinde oluşan bu rahatsızlık çekim yapılarak teşhis edilebilir. Bunun dışında uyku sorunları yaşayan kişilere de hekim tarafından tavsiye edilebilir. Böylelikle uykusuzluğun sebebi anlaşılabilir.
Kafaya alınan büyük darbeler neticesinde de yine doktor gerekli adımları atabilmek adına EEG isteyebilir. Beyin iltihabı, ensefalopati gibi rahatsızlıkların açığa çıkmasında da önemli bir rolü olduğu söylenebilir.
EEG Çekimi Kim Yapar?
EEG çekimi teknikerler tarafından yapılır. Nöroloji doktorları muayene sonrasında eğer gerek görürlerse EEG çekimi yapılmasını isteyebilirler. Bunun sonrasında talep edilen çekimi yapmakla yetkili olan kişi ise elektronörofizyoloji teknikeri olmaktadır. Sonrasında çıkan sonuçları tekrardan hekim değerlendirir.
EEG Çekimi Ne Kadar Sürer?
EEG çekimi ne kadar sürer sorusuna verilebilecek sabit bir cevap olmamaktadır. Zira çekilen EEG türüne göre aldığı vakit farklılık gösterir. Örneğin uykulu çekim 2 saat kadar sürebilir. Standart çekim 20 ila 30 dakika kadar kısa bir sürede gerçekleşebilir. Çekimden evvel hekim ve tekniker bilgilendirme sağlayacağı için buna göre hareket edilebilir.
EEG Çekimi Sonucunun Çıkması Ne Kadar Sürer?
EEG çekimi sonucu çıkma süreci uzun değildir. Test yapıldıktan sonra genellikle birkaç gün sonra çıkar. Bu süre 1 haftayı bulabilir. Standart çekim yapıldıysa daha kısa sürede de sonuç çıkabilir. Sonuçlar herhangi bir rahatsızlık olup olmadığı sorusuna yanıt verir. Doktor sonucu inceleyerek hastalığı teşhis eder ve eğer hastalık varsa tedavi sürecine başlanır.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Prof. Dr.
Belma Doğan Güngen
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/7TjWkBou.jpg
Nöroloji
İstinye Üniversite Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Nöroloji
15.3.2024
15.3.2024
10988
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.