👨‍⚕️ Ergoterapi Nedir? Ergoterapi Ne İşe Yarar?

Günümüzde pek çok mecrada karşımıza çıkan ve sosyal hayatımızda da mutlaka bir şekilde duyduğumuz ergoterapi genellikle psikolojik rahatsızlıklar olmak üzere birçok hastalığın tedavisinde kullanılan ve kişinin yaşam kalitesini arttırmayı, toplumsal hayata katılımını ve bireysel bağımsızlığını kazanmasını amaç edinen bir tedavi çeşididir.

Ergoterapi Nedir?

Ergoterapi başta otizm, epilepsi, dikkat eksikliği ve hiperaktivite gibi psikiyatrik hastalıklar olmak üzere farklı birçok hastalığın da tedavisinde başvurulan; sağlığın ve refahın artırılmasını amaç edinen danışan merkezli bir sağlık mesleğidir.

Öncelikli hedef kişinin yaşam kalitesini arttırarak toplumsal hayata katılımını sağlamaktır. Zihinsel, fiziksel, duyusal, görsel, sosyal, çevresel, duygusal alanlarda zorluk çeken, özel tedaviye ihtiyaç duyan, dil gelişiminde yaşanan problem nedeniyle konuşmakta sıkıntı yaşayan, davranışsal anlamda problem çektiği için uyum sağlamada zorluk yaşayan kişilere uygulanır. Ergoterapi her yaş grubundaki kişiye uygulanabilir.

Ergoterapistler (iş ve uğraşı terapisti) bu tarz problemler yaşayan kişilerin yapmaya ihtiyaç duydukları, yapmak istedikleri ya da farklı kişiler tarafından yapmaları beklenen uğraşları gerçekleştirebilme yeteneklerini kazanmaları veya bu yeteneklerini artırmaları için insanlarla ve topluluklarla çalışırlar. Ergoterapistler bu çalışmalarda genellikle ya uğraşlarını değiştirirler ya da çevreyi değiştirerek kişilerin tedavi sürecini hızlandırmaya çalışırlar. Ergoterapi kişi merkezli bir sağlık mesleği olduğu için ergoterapistler bire bir kişilerle, gruplarla veya  topluluklarla işbirliği içinde çalışabilmek için gerekli bilgi, birikim ve deneyime sahip olmalıdır. Üniversitelerde alınan ergoterapi eğitimi de bunu hedefleyerek öğrencilerine tıbbi, sosyal davranışsal, psikolojik, psikososyal ve ergoterapi bilimi alanlarında kapsamlı bir eğitim vermelidir.

Ergoterapistler aynı zamanda herhangi bir fiziksel rahatsızlığa da bağlı olmaksızın bir nedenden veya bazı nedenlerden dolayı toplum tarafından dışlanmış veya katılımı kısıtlanmış olan kişilerle de çalışır. Bu nedenlerden biri; sosyal ya da kültürel azınlık bir grubun destekçisi olmak veya direkt bu gruplardan birinde yer almak olabilir.

Kişiler olumlu bir sonuç alabilmek için ergoterapi sürecine aktif şekilde katılmalıdır. Danışan merkezli bir sağlık mesleği olduğundan dolayı terapi sonrasında kişiler üzerinde görülen sonuçlar da çeşitli olacaktır. Terapi sonrasında kişilerin aktivite performansındaki yeteneğinin artış durumu, aktiviteye katılımından dolayı kişide oluşan memnuniyet durumu ölçülür.

Ergoterapiyi bir sağlık mesleği olarak yerleştiren, uygulayan ülkelerde bu işi yapan kişilerin yani ergoterapistlerin mesleğe özgü şekilde gerekli derslerle düzenlenmiş bir üniversite eğitimi görmeleri beklenir.

Ergoterapi Eğitimi Verilen Üniversiteler Hangileridir?

Ergoterapi bölümü Türkiye’de yeni bilinmeye başlayan fakat gittikçe önemi anlaşılan bir sağlık bölümüdür. İlk olarak Türkiye’de Hacettepe Üniversitesi’nde eğitimi verilmeye başlanmıştır, önemi anlaşılmaya başlandıktan sonra hızla farklı üniversiteler de bu bölümü açmaya başlamıştır. Bu sayının ileriki zamanlarda da hızla artması beklenir. Gelişmekte olması, Türkiye'de yeni yaygınlaşmaya başlamış bir meslek olması ve önü açık bir meslek olarak görülmesi nedeniyle üniversite sınavına hazırlanan ve sağlık bölümü okumak isteyen öğrenciler için de oldukça iyi bir alternatif haline gelmiştir.

Ergoterapi bölümünde mezun olarak ergoterapist ünvanı almak için alınması gereken eğitim süresi 4 yıldır ve bu bölüm üniversitelerde Sağlık Bilimleri Fakültesi’ne bağlıdır.

Ergoterapi Eğitimi Türkiye’de;

• Hacettepe Üniversitesi (Ankara)
• Bezm-i Âlem Vakıf Üniversitesi (İstanbul)
• Üsküdar Üniversitesi (İstanbul)
• İstanbul Bilgi Üniversitesi
• İstanbul Medipol Üniversitesi
• Bahçeşehir Üniversitesi (İstanbul)
• Biruni Üniversitesi (İstanbul)
• İstanbul Gelişim Üniversitesi
• Yakın Doğu Üniversitesi (KKTC-Lefkoşa)
• Girne Amerikan Üniversitesi (KKTC-Girne)

üniversitelerinde verilir.

Ergoterapi Bölümünde Alınan Dersler Nelerdir?

Üniversitelerde alınan ergoterapi eğitimi oldukça önemlidir. Mezun olduktan sonra ergoterapist olan kişinin kendini birçok anlamda iyi yetiştirmiş olması beklenir çünkü ergoterapistler kişilerle birebir iletişime geçerek danışana özel bir terapi uygular. Bu amaçla ergoterapi bölümünde öğrencilerin aldığı eğitimler temel bilimler, mesleki bilimler ve uygulama dersleri olarak ayrılır. Uygulama dersleri öğrenciler için tecrübe edinmek açısında ayrıca önem taşır.

• Büyüme ve Gelişme
• Ergoterapi İçin Özel Anatomi
• Sağlık Politikaları
• Sağlık Sosyolojisi
• Ergoterapiye Giriş
• Temel Anatomi
• Ergoterapi Teorileri
• Hareket Analizi ve Biyomekanik
• Koruyucu Ergoterapi ve Çevresel Düzenlemeler
• Toplum Temelli Rehabilitasyon
• Ergoterapide Duyu Bütünleme
• Ergoterapide Müzik Terapi

dersleri öğrencilerin meslek hayatına hazırlanmasını sağlayan derslerdir.

Ergoterapinin Çalışma Alanları Nelerdir?

• Psikiyatrik Rehabilitasyon
• El Rehabilitasyonu
• Mesleki Rehabilitasyon
• Toplum Temelli Rehabilitasyon
• Onkolojik Rehabilitasyon
• Kognitif Rehabilitasyon
• Engelli Bireyler
• Yardımcı Teknoloji
• Geriatrik Rehabilitasyon
• Nörolojik Rehabilitasyon
• Pediatrik Rehabilitasyon
• Mülteciler
• LGBTİ Bireyler

olarak sayılabilir.

Ergoterapistler Nerelerde Çalışabilir?

Ergoterapistler ergoterapinin çalışma alanlarının bulunduğu her yerde çalışabilirler, bu nedenle oldukça geniş bir çalışma alanları ve çalışma grupları vardır. İstihdam yerleri olarak hastaneler, klinikler, huzurevleri, gündüzlü ve yatılı rehabilitasyon merkezleri, halk sağlığı ve iş sağlığı merkezleri, evde bakım programları, özel okullar, adli kurumlar, sanayi ve özel şirketler sayılabilir. Ergoterapistlerin büyük bir kısmı ise özel muayenehanelerde eğitimci ve danışman olarak çalışırlar.

Ergoterapistler Nasıl Çalışırlar?

1- Değerlendirme:

Ergoterapi sürecindeki ilk aşama değerlendirmedir ve bir ergoterapist bunu birkaç kere tekrarlayabilir. Oldukça önemli bir basamaktır. Ergoterapi süreci bu basamağa dayanır.

Ergoterapistler bu aşamada birlikte çalıştıkları kişilerle veya grupla birlikte bu kişinin veya kişilerin bireysel, çevresel yeteneklerini incelerken aynı zamanda bu kişilerin günlük yaşamlarında karşılaştıkları sorunlara odaklanırlar ve bu sorunları incelerler.

Değerlendirme aşamasında ergoterapistler standart prosedürleri gerçekleştirirler, görüşmeler veya bazı ortamlardaki gözlemler sonucunda edinilmiş bilgileri incelerler ve ergoterapi sürecini yürüttükleri kişilerin hayatındaki önemli insanlarla da görüşürler.

2- Planlama:

Ergoterapistler değerlendirme aşamasında bulduğu sonuçlar doğrultusunda kısa ve uzun vadeli olarak yürütülen tedavinin amaçlarını belirleyerek buna yönelik bir planın temelini oluştururlar. Bu planda kişinin yaşam tarzı, sosyal hayatındaki rolleri, bazı konularda olan tercihleri, vazgeçmekte zorlandığı alışkanlıkları, gelişim aşaması ve yaşadığı çevre göz önünde bulundurulmalıdır.

3- Müdahale: 

Müdahale aşamasında ergoterapistler olumlu bir sonuç alabilmek için kişi odaklı çalışmalıdır ve önceki aşamalarda gözlenen çevreye uyumlu müdahalelerde bulunmalıdır. Bu müdahaleler ergoterapinin amacına ulaşabilmek için yapılan müdahalelerdir. Kişinin günlük hayatında yaptığı işlerdeki performansını arttırmak ve kişinin sıklıkla girdiği iş, sosyal veya yaşadığı ortamlara olan adaptasyonunu arttırmak öncelikli yapılmaya çalışılanlardır. Ergoterapistler bu amaçla bazen kişilere yeni teknikler öğretmeye çalışırken bazen de ekipmanlardan faydalanmaya çalışır. Bu ekipmanlar çoğu zaman kişisel bakımı kolaylaştırmaya, çevrede kişiye engel olabilecek etkenleri ortadan kaldırmaya, kişinin duyduğu stresi azaltmaya yardımcı olabilirler.

4- İşbirliği: 

Ergoterapi sürecinde ekip çalışması oldukça önemli bir yer tutar. Bu ekip çalışmasında kişinin ailesi, hayatındaki diğer önemli kişiler, diğer sağlık profesyonelleri, bakıcılar veya gönüllü kişilerle sürekli işbirliği veya koordinasyon içinde olmak olumlu sonuca daha kolay varabilmek açısından oldukça önemlidir. Ergoterapi sürecinde bütünsel yaklaşımın gerçekleşmesini sağlar.

Tedavi sürecindeki en önemli nokta hastanın hastalığını kısa bir süreliğine de olsa unutmasıdır çünkü bu noktadan sonra tedavi süreci net bir şekilde başlar. Hastanın bağımsızlığını kazanması hastalığını unutmasına katkıda bulunur.

Ergoterapi yaklaşım örnekleri

• Görme engelliler veya görmede problem yaşayan kişiler için özel ergoterapi eğitimleri verilmelidir, çevrede kişiye uygun olacak şekilde değişiklikler yapılmalıdır.
• Kişide psikiyatrik bozukluklar olması durumunda kişinin bağımsızlığını kazanmasını sağlayacak aktiviteler yapılmalıdır, toplumsal etkinliklere katılması sağlanmalıdır.
• Romatizmal rahatsızlıkları bulunan kişilerde eklemleri korumaya yönelik eğitimler verilmelidir, kişinin yaşadığı ortamlarda engellerin giderilmesine yönelik olarak ergonomik düzenlemeler yapılmalıdır, bazı hareket tekniklerinin öğretilmesi ve uygulanması gereklidir.
• Nörolojik bozuklukları bulunan kişilerde bilişsel ve fiziksel fonksiyonların geliştirilmesi amacıyla özel teknikler uygulanmalıdır.

Ergoterapinin sağlık sorunları üzerindeki olumlu etkilerini unutmayın.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.