Galaktore, emzirme dışında meme uçlarından süt ya da süt benzeri bir sıvının spontan veya elle sıkılması sonucu gelmesi durumudur.
Genellikle hormonal dengesizlikler sebebiyle gelişen bir sağlık sorunudur. Kadınlarda daha sık görülmekle birlikte nadiren erkeklerde ve çocuklarda da gözlemlenebilir.
Kişinin yaşam kalitesini etkileyebilen bu durum sosyal olarak rahatsızlık yaratabilir. Aynı zamanda ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabileceğinden dikkatle değerlendirilmesi gerekir.
Galaktore Nedenleri Nelerdir?

Galaktore, genellikle prolaktin hormonunun aşırı üretimi ile ilişkilendirilir. Prolaktin, hipofiz bezinden salgılanan ve süt üretimini uyarıcı bir rol oynayan bir hormondur.
Prolaktin düzeylerindeki artış, farklı sağlık sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkabilir.
En sık karşılaşılan nedenlerden biri hiperprolaktinemi olarak bilinen, prolaktin seviyelerinin yükseldiği durumdur.
Hipofiz bezinde yer alan prolaktinoma adı verilen iyi huylu tümörler ile ilişkili olabilir. Ayrıca bazı ilaçların kullanımı da prolaktin üretimini artırabilir.
Antipsikotik ilaçlar, antidepresanlar ve hormon tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar, galaktore gelişimini tetikleyebilir.
Stres de prolaktin seviyelerinde geçici bir artışa neden olabilir. Hamilelik ve emzirme dönemleri dışında, tiroid bezinin az çalıştığı hipotiroidi durumunda da galaktore gelişebilir. Hormonal bozukluklara ek olarak göğüs duvarına yönelik travmalar veya cerrahi müdahaleler de galaktoreye yol açabilir.
Nadiren de olsa böbrek yetmezliği gibi sistemik hastalıklar veya hormon dengelerini etkileyen tümörler de galaktore oluşumunda rol oynayabilir.
Galaktore nedenlerinin doğru bir şekilde belirlenmesi, etkili bir tedavi planı oluşturulması açısından büyük önem taşır.
Galaktore Belirtileri Nelerdir?
Galaktore belirtileri en belirgin şekilde meme uçlarından gelen süt ya da süt benzeri bir sıvı ile kendini gösterir. Bu sıvının tek bir memeden ya da her iki memeden gelmesi mümkündür.
Akıntı, spontan olarak veya meme başına uygulanan baskı sonucunda ortaya çıkabilir. Bu ana belirti dışında galaktore belirtileri şöyle sıralanır:
- Memede dolgunluk hissi ve hassasiyet de bulunur.
- Bunun yanı sıra meme başı çevresinde kaşıntı ya da kızarıklık gibi şikayetler de eşlik edebilir.
- Eğer galaktore hormonal bir dengesizlikten kaynaklanıyorsa adet düzensizlikleri gibi başka semptomlar da görülebilir.
- Erkeklerde ve çocuklarda galaktore daha nadir olmakla birlikte, bu durumun görülmesi genellikle daha ciddi bir sağlık sorununa işaret edebilir. Erkeklerde galaktore, göğüs dokusunda büyüme (jinekomasti) ile birlikte ortaya çıkabilir ve hormonal bozukluklar veya hipofiz tümörleri gibi nedenlere dayanabilir.
- Galaktoreye eşlik eden baş ağrısı, görme bozuklukları veya yorgunluk gibi semptomlar, altta yatan bir hipofiz tümörü veya başka bir ciddi sağlık problemini işaret edebilir. Bu tür durumlarda derhal bir sağlık uzmanına başvurulması gereklidir.
Galaktore Türleri Nelerdir?

Galaktore ortaya çıkış şekline ve altta yatan nedenlere bağlı olarak farklı kategorilere ayrılabilir.
Fizyolojik galaktore genellikle hamilelik ve emzirme döneminde görülür ve doğal bir süreçtir. Hormonal değişimlere bağlı olarak gelişir ve normal bir biyolojik durum olarak kabul edilir. Patolojik galaktore ise emzirme dışında ortaya çıkar.
Hormon dengesizlikleri, tümörler veya bazı ilaçların yan etkileri ile ilişkilidir. Ayrıca galaktorenin unilateral (tek taraflı) veya bilateral (çift taraflı) olması, durumu değerlendirmede önemli bir kriterdir.
Galaktore Tedavisi Nasıl Olur?
Galaktore tedavisi altta yatan nedene bağlı olarak değişir. İlk adım, doğru bir teşhis koymak ve galaktoreye yol açan faktörleri belirlemektir.
Bunun için kan testleri, görüntüleme yöntemleri ve gerekli durumlarda hipofiz fonksiyonlarını değerlendiren özel testler uygulanır.
Galaktorenin altta yatan nedenlerinin belirlenmesi için çeşitli tanı yöntemleri kullanılır. Fiziksel muayene sırasında, meme dokusu incelenerek herhangi bir kitle, kızarıklık veya iltihap belirtisi olup olmadığı kontrol edilir. Kan testleri, prolaktin, tiroid hormonları ve diğer ilgili hormon seviyelerinin değerlendirilmesi için gereklidir.
Gelişmiş tanı yöntemleri arasında hipofiz bezinin değerlendirilmesi için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme teknikleri yer alır.
Meme ultrasonu ve mamografi de meme dokusundaki anormal değişikliklerin tespit edilmesi için uygulanabilir.
Eğer galaktore bir ilacın yan etkisi olarak ortaya çıkmışsa, ilaç tedavisi gözden geçirilir ve gerekirse alternatif bir tedavi planı oluşturulur.
Hiperprolaktinemi durumlarında, prolaktin seviyelerini düşürmek için dopamin agonistleri adı verilen ilaçlar kullanılabilir.
Bu ilaçlar, prolaktin üretimini kontrol altına alarak galaktoreyi durdurabilir.
Hormonal bozukluklardan kaynaklanan galaktore durumlarında, tiroid hormonları gibi eksik hormonların yerine konulması veya hormon dengelerini düzenleyici ilaçların kullanılması gerekebilir.
Tedavi sürecinde hastanın yaşam tarzı alışkanlıklarını düzenlemesi de önem taşır.
Stresin azaltılması, düzenli uyku alışkanlıkları ve sağlıklı bir diyet, hormonal dengenin korunmasına katkı sağlayabilir.
Bu süreçte prolaktin seviyelerini düzenleyen magnezyum ve B6 vitamini açısından zengin bir diyet önerilir. Tam tahıllar, yeşil yapraklı sebzeler, badem ve balık gibi besinler, hormonal dengeyi destekleyen doğal kaynaklar arasında yer alır.
Ayrıca, stresin azaltılması ve düzenli fiziksel aktivite ile galaktore riski minimize edilebilir. Tedavinin etkili olabilmesi için düzenli takip ve doktor kontrolü şarttır.
Galaktore ve Hormon İlişkisi
Galaktore ve hormon ilişkisi bu durumun anlaşılmasında ve tedavi edilmesinde kritik bir role sahiptir.
Galaktore, genellikle prolaktin hormonundaki dengesizlik ile ilişkilidir. Prolaktin, hipofiz bezinden salgılanır ve süt üretimini teşvik eder.
Hamilelik ve emzirme dönemlerinde prolaktin seviyelerinde doğal bir artış görülür; ancak diğer durumlarda bu hormonun yükselmesi, galaktoreye yol açabilir.
Tiroid hormonları da galaktore üzerinde dolaylı bir etkiye sahiptir. Hipotiroidi durumunda, hipofiz bezi daha fazla prolaktin üretir ve bu da süt salgısının başlamasına neden olabilir. Ayrıca, östrojen ve progesteron gibi diğer hormonların seviyelerindeki dalgalanmalar, galaktoreyi tetikleyebilir.
Hormonal dengeyi etkileyen tümörler veya sistemik hastalıklar, prolaktin ve diğer hormonların salgılanmasını bozarak galaktoreye yol açabilir.
Bu nedenle, galaktore vakalarının doğru bir şekilde yönetilebilmesi için hormon seviyelerinin titizlikle değerlendirilmesi gerekir.
Sıkça Sorulan Sorular
Galaktore, kanser belirtisi olabilir mi?
Galaktore genellikle iyi huylu nedenlerden kaynaklanır; ancak nadiren bazı meme kanserleri galaktoreye neden olabilir. Bu durumda genellikle akıntı kanlıdır ve bir memeden gelir. Kanser riskini dışlamak için meme ultrasonu ve mamografi gibi görüntüleme yöntemlerinin kullanılması gereklidir. Özellikle ailede meme kanseri öyküsü olan bireylerin, galaktore şikayetiyle karşılaştığında hızlıca bir uzman doktora başvurması önemlidir.
Galaktore yalnızca kadınlarda mı görülür?
Galaktore erkeklerde ve çocuklarda da görülebilir. Erkeklerde genellikle hormonal dengesizlikler veya hipofiz tümörleri bu duruma yol açar. Çocuklarda ise nadiren hormonal bir sorun ya da doğuştan gelen bir sağlık problemi galaktoreye neden olabilir. Bu gibi durumlar genellikle daha ciddi bir altta yatan nedeni işaret ettiğinden kapsamlı bir tıbbi inceleme gerektirir.
Galaktore kendiliğinden geçebilir mi?
Bazı durumlarda galaktore neden olan faktör ortadan kalktığında kendiliğinden düzelebilir. Örneğin, bir ilaç kullanımına bağlı gelişen galaktore, ilacın bırakılması ile sona erebilir. Ancak bu durum her zaman geçerli değildir ve altta yatan sorunun doğru şekilde değerlendirilmesi gerekir. Galaktorenin devam etmesi durumunda komplikasyon risklerini önlemek için tıbbi müdahale gerekebilir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Op. Dr.
Kadriye Tekgündüz
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/rcSJyQTt.jpg
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Medical Park Ankara (Batıkent)
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Kadın Hastalıkları ve Doğum
22.1.2025
22.1.2025
399
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.