Ortalama olarak gebelik 40 haftalık bir süre olarak değerlendirilir. Ancak gebeliklerin sadece %5’inin hesaplandığı tarihte meydana geldiği unutulmamalıdır. 41. hafta, ortalama gebelik süresinin tamamlandığı ve doğumun her an gerçekleşebileceği bir haftadır. Bu zaman diliminde bebek de büyük güne hazırlanmaya devam eder. Yapılan çeşitli araştırmalara bebeğin endokrin (hormon) sisteminin doğum yaklaştıkça çeşitli kimyasal sinyaller ürettiğini göstermiştir. Plasenta aracalığında annesi ile bu şekilde iletişim kuran bebek aynı zamanda doğum sırasında da oldukça yüksek miktarda stres hormonu üretir. Bu hormonlar bebeğin dış dünyaya alışmasını kolaylaştırıcı etki gösterdikleri için oldukça önemlidirler.
Doğum sonrasında alınan “ilk nefes” bebek için oldukça önemli olan bir diğer adımdır. Bu nefesin alınması sonraki nefeslere göre daha fazla efor gerektirir. Bebeğinizin akciğerlerinde henüz kapalı olan küçük hava kesecikleri bu ilk nefes ile birlikte açılarak yaşamın geri kalanı boyunca gerekli oksijen desteğini sağlamak üzere çalışmaya başlarlar. 41. hafta hem anne adayı hem de bebek için bazı önemli gelişmelerin hatta doğumun her an meydana gelebileceği bir zamandır. Suyun gelmesi, nişan gelmesi olarak bilinen pembe kırmızı mukuslu akıntı oluşması ve gerçek kasılmaların oluşması doğumun başladığına işaret eden gelişmelerdir. Gebeliğin bu zamanı ile ilgili kafanızda çeşitli soruların bulunması gayet doğal bir durumdur. Kafanızda oluşan bu soru işaretlerini gidermek istiyorsanız yazının devamını takip edebilirsiniz.
41. Hafta Neler Oluyor?
Gebeliğin 41. haftası normal doğum planının ötesine ulaşmanıza rağmen bebeğinizin henüz hazır olmadığı anlamına gelir. Postterm gebelikler sık görülen bir durum olduğu için bu durum bir problem olarak yorumlanmamalıdır. 41 haftalık bir gebelik süreci 9 aylık süre üzerine geçen bir haftayı ifade eder. Doğum tarihi planlanırken hekimler son adet tarihinin 1. günün başlangıç kabul eder ve ardından üzerine 280 gün (40 hafta) ilave ederek tahmini doğum zamanını hesaplar. Bu hesaplama herkes için geçerli değildir. Yapılan çeşitli çalışmalar göstermiştir ki bu şekilde hesaplanan birçok doğum hesaplanan tarihin daha ileri zamanlarında meydana gelir.
41. haftaya ulaşan gebeliklerde anne adayının karın bölgesi oldukça gergin bir durumdadır. Bazı kadınlarda cildin gerilimi ile oluşan çatlaklarda kırmızı-mor renk değişikliği meydana gelebilir. Anne adaylarının bazılarında ise göbek deliğinin ters dönmesi gibi değişikliklere rastlanılabilir. Tüm bu durumlar aynı zamanda bebeğin rahim içerisinde doğum kanalına doğru aşağıya olan hareketine işaret ediyor olabilir. Bu hareket sırasında bebek ters dönerek başı kasık bölgesinde pelvik alana yerleşir. Bu yerleşme ile birlikte anne adayının mesanesi üzerindeki baskı artarak çeşitli şikayetlerin oluşmasını tetikleyici özellik gösterebilir.
Mesane üzerindeki baskı artışı genellikle kendisini sık idrara çıkma şikayeti ile gösterir. Pelvik bölge ve mesane üzerindeki baskı nedeniyle öksürme ya da hapşırma sırasında idrar kaçırma belirtisi de ortaya çıkabilir. Bebeğin serviks (rahim boynu) boyunca ilerleyerek pelvise yerleşmesi aynı zamanda bu bölgede kasık ve bel ağrısı hissedilmesine neden olabilir.
Braxton Hicks kasılmaları, gebeliğin geç dönemlerinde ortaya çıkan kasılmalardır. Doğuma hazırlayıcı kasılmalar olarak da tanımlanan bu kontraksiyonlar gerçek doğum kasılmalarının aksine rahim boynu üzerinde herhangi bir genişletici etki göstermezler. Bu dönemde anne adaylarının sıvı tüketimi ve istirahat gibi konulara dikkat etmesi bu tarz gerçek olmayan kasılmalar üzerindeki tetikleyici faktörlerin hafifletilmesine yardımcı olabilir.
41. hafta içerisinde bazı anne adaylarında nişan gelmesi olarak bilinen mukuslu akıntı görülmesi gayet doğaldır. Normalde rahim boynunu kapatarak gebeliğin düşük ile sonuçlanmasını engelleyici etki gösteren bu tabaka gebeliğin son dönemlerinde serbestleşerek akıntı şeklinde vücuttan atılır. Nişan gelmesi rahim boynunun genişlediğine işaret eden bir bulgudur. Ancak doğum sürecinin başlaması nişan gelmesini takiben günler sonrasında da meydana gelebileceği için dikkatli olunmalıdır. Rahim boynundaki genişleme ve yumuşama, hekimler tarafından fizik muayene sırasında tespit edilebilir. Bazı kadınlarda serviksin genişlemesi bir gecede tamamlanabilirken bazı kadınlarda bu süreç birkaç günlük sürede gerçekleşir.
Anne karnındaki bebek mesane dışında sindirim kanalının son kısmı olan rektum üzerinde de baskı oluşturabilir. Rektum üzerindeki baskı ise hemoroid gelişimi ile sonuçlanabilecek bir durumdur. Baskıya ek olarak pelvik bölgenin kan akışının artması da hemoroid gelişimine zemin hazırlayabilir. Normal kan akımında meydana gelen değişiklikler özellikle geceleri belirginleşen bacak kramplarına neden olabilir. Bu durumdan muzdarip bazı anne adaylarında geceleri alt ekstremitede meydana gelen kramp ve ağrılar uyku ile ilgili problemlerin oluşmasını tetikleyici özellik gösterebilir.
41. haftada anne adaylarının sağlıklı ve dengeli bir beslenme programına sadık kalması oluşan şikayetlerin kontrolünde oldukça etkili bir uygulamadır. Tam buğday ürünler, sebze ve meyvelerden zengin olarak hazırlanan beslenme programları sayesinde hem anne adayları hem de anne karnında yer alan bebekler vücutları için gerekli mikro besin maddelerine ulaşabilirler. Beslenme dışında dikkat edilmesi gereken bir diğer durum da günlük sıvı tüketimidir. Anne adaylarının sıvı tüketimine özen göstererek dehidrasyon gelişimine karşı önlem alması önerilir.
41. Hafta Bebek Kilosu
41 haftalık süre zarfında bebek bir pirinç tanesi boyutundan bal kabağı büyüklüğüne ulaşmış durumdadır. Ortalama olarak bu dönemde anne karnında bulunan bebeğin kilosu 3,6 kilogram olup uzunluğu ise yaklaşık 51,5 santimetreye ulaşmış olarak tespit edilebilir. Bu değerlerin ortalama olduğu ve gebelikten gebeliğe farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır. Bebeğin fiziksel gelişimi incelendiğinde rahim içerisindeki gelişimin tüm hayati organları kapsayacak şekilde tamamlandığı tespit edilebilir. Ancak bebek anne karnında olduğu sürece büyümeye ve gelişmeye devam eder. Özellikle kaş, saç, kirpik ve tırnak gibi yapılarda büyümenin devam ettiği gözlenebilir.
41 haftalık bir bebeğin yapısı gereği içerisinde bulunduğu alan ona dar gelir ve dolayısıyla hissedilen hareketlerde bazı farklılıklar oluşması gayet normaldir. Daha önceki zamanlardaki güçlü tekmeler yeterince alan olmaması nedeniyle bu dönemde daha az olarak hissedilebilir. Ancak bu dönemde bebeğin etrafında dönme gibi hareketler yapması diğer zamanlara göre daha güçlü olarak gerçekleşebilir. Bebeğin fiziksel özelliklerinde meydana gelen bir diğer değişiklik de vücudunda hormon üretiminin başlamış olmasıdır.
Gebelik sürecinin 41 haftaya kadar ulaşmış olması postterm gebelik olarak ifade edilir. Miadında doğum yerine daha ileri zamanlarda dünyaya gelecek bebekler için non-stress test olarak isimlendirilen tetkik ile takip fayda sağlayabilecek bir yaklaşımdır. Bu tetkik sırasında bebeğin istirahat ve aktiflik arasındaki geçişleri sırasında meydana gelen hareketler, oluşan kasılmaların bebeği ne kadar etkilediği, kalp atışları ve yeterli oksijen düzeyine sahip olup olmadığı gibi konularda bilgi sağlanabilir.
Postterm gebelik yaşayan anne adayları kaygı ve endişe gibi duygular yerine doğacak çocukları için yaptıkları hazırlıklara odaklanarak kendilerini pozitif tutmaları önerilir. Bebeğin bir anda hareketlenerek doğum sürecini başlatabilmesi nedeniyle bu durum yaşanmadan önce gerekli tüm hazırlıkların yapıldığından emin olunması önem arz eder. Bazı postterm gebeliklerde suni sancı olarak bilinen indüksiyon yöntemi ile doğum sürecinin tetiklenmesi sağlanabilir. Bu durumun size sağlayacağı avantaj ve dezavantajlar hakkında sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek almanız önerilir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Kadın Hastalıkları ve Doğum
7.8.2021
7.8.2021
36903
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.