Hamilelikte Kolesterol Yüksekliği Neden Olur?

Hamilelikte kolesterol yüksekliği bazı ciddi komplikasyonlarla bağlantılı olabilir. Kolesterol, karaciğer tarafından üretilen bir yağdır. Kandaki çok fazla kolesterol, yüksek kolesterol olarak kabul edilir. 

Plasenta ile fetüs, kolesterolü işlevsel hormonlara dönüştürmek ve değiştirmek için belirli enzimlere sahiptir. Yüksek kolesterol seviyeleri; kalp krizi, felç ya da kardiyovasküler hastalıklar için birincil risk faktörünü oluşturur.

Kolesterol Nedir?

Kolesterol, vücutta birçok temel görevi yerine getiren bir lipit türüdür. Lipitler, suda çözünmeyen maddelerdir. Bu nedenle kanda parçalanmazlar. Bunun yerine, vücudun ihtiyaç duyduğu farklı bölgelere ulaşmak için kanda dolaşırlar.

Karaciğer, vücudun ihtiyaçlarını karşılayacak kadar kolesterol üretir. Ancak yediğiniz yiyeceklerden de ekstra kolesterol alırsınız. Vücudunuzun fazla kolesterolden kurtulmak için bir sistemi vardır. 

Ancak bazen bu sistem gerektiği gibi çalışmaz veya aşırı yüklenir. Sonuç olarak, kanda ekstra kolesterol dolaşabilir ve bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. 

Kolesterol kendi başına zararlı değildir. Yaşamın devamlılığı için kolesterol hayati önem taşır. Fakat çok fazla kolesterol zararlı olabilir. 

Hamilelikte kolesterol yüksekliği; periferik arter hastalığı, yüksek tansiyon ve felç gibi rahatsızlıkların riskini artırır. Yüksek kolesterol, diyabetli kişilerde yaygındır.

Hamilelikte Yüksek Kolesterol Belirtileri Nelerdir?

Hamilelikte kolesterol yüksekliği belirtileri genelde ortaya çıkmaz. Bu nedenle hamileler kolesterol yüksekliği olduğunu anlamayabilirler. Fakat kolesterol yüksekliği vücutta bazı hasarlara yol açabilir. 

Hamilelikte kolesterol yüksekliği nasıl anlaşılır sorusuna; hamilelik süreci içerisinde damar içerisinde plak birikimi meydana gelerek tıkanıklığa yol açar şeklinde cevap verilebilir. Bundan dolayı kan akışı için gerekli olan damar boşlukları daralarak farklı kalp hastalıkları ortaya çıkabilir.

Hamilelerde Kolesterol Neden Yükselir?

Yüksek kolesterol sinsi ve sessiz bir şekilde ilerleyebilir. Kanda çok fazla lipid olabilir ve bunu yıllarca fark etmeyebilirsiniz. Yüksek kolesterol, aktif olanlar ve sağlıklı hissedenler de dahil olmak üzere her yaştan insanı etkiler.

Hamile olduğunuzda, kolesterol değerlerinin yükselmesi beklenebilir. Kolesterol seviyeleri, ikinci ve üçüncü trimesterlerde yüzde 25 ila 50 kadar yükselebilir. Çoğu kadın kolesteroldeki doğal artış konusunda endişelenmemelidir. Genellikle kolesterol seviyeleri doğumdan sonraki dört ila altı hafta içinde normal aralığına döner. Kronik yüksek kolesterol, kalp hastalığı ve felç riskini artırır.

Hamilelikten önce bile yüksek kolesterolünüzün olması halinde doktorunuza danışmanız gerekebilir. Bazı kolesterol ilaçları hamilelik sırasında önerilmeyebileceğinden, doktorunuz ilacınızı değiştirebilir.

Hamilelikte Kolesterol Yüksekliği Kaç Olmalıdır?

Kolesterol seviyeleri hamileliğin ikinci üç aylık döneminde doğal olarak artar. Üçüncü üç aylık dönemde zirveye ulaşır ve genellikle doğumdan yaklaşık dört hafta sonra normale döner. Hamilelik boyunca toplam kolesterolünüzün yaklaşık %50 oranında artması beklenebilir.

Kolesterol seviyelerinin hamilelik sırasında yükseldiği bilinse de kolesterol hamilelik sırasında rutin olarak kontrol edilemeyebilir. 

Kolesterol seviyesi hamile olan kadınlarda; gebeliğin birinci 3 aylık bölümünde 60 ila 153 arasında, ikinci 3 aylık dönemde 77 ila 184 arasında, gebeliğin üçüncü üç aylık döneminde ise 101 ila 224 arasında olması gerekir.

Gebelikte komplikasyonların oluşumu toplam kolesterol veya trigliserid düzeylerinin 250 mg/dL'yi geçmesiyle ilişkilidir.

Hamilelikte Yüksek Kolesterolün Riskleri Nelerdir?

Hamilelik süresince yüksek kolesterol gebelik ve fetal gelişim üzerinde ciddi etkiler gösterebilir. Bu nedenle hamilelikte kolesterol yüksekliği bazı yan etkiler meydana getirebilir.

Hamilelikte kolesterol yüksekliği riskleri şu şekilde sıralanabilir;

• Anormal derecede yüksek trigliserit düzeyleri, hem hamile kişilerde hem de bebek için risk oluşturabilenpreeklampsi (gebelik zehirlenmesi)ve gebelik diyabeti ile bağlantılı olabilir
• Hamilelikte kolesterol yüksekliği erken doğum riskini artırabilir
• Hamilelik sırasında anormal derecede yüksek kolesterole sahip olan ebeveynlerin çocuklarında atardamarlarda yağ birikmesi meydana gelebilir

Hamilelikte Yüksek Kolesterolün Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kardiyovasküler risk açısından aşırı endişe oluşturmadığı sürece hamilelerde yüksek kolesterol genellikle aktif olarak tedavi edilmez. Yapılacak tedaviler, fetüse zarar verme riski taşıyabilir.

Bu durumun önüne geçebilmek adına hamile kalmayı planlamadan önce kolesterolünüzü kontrol ettirmeniz gerekir. Hamilelik sırasında yüksek kolesterolün tespit edilmesi, gelişmekte olan bir fetüs için risk oluşturması nedeniyle tedavi seçeneklerini kısıtlar.

Yüksek kolesterolü hamilelikten önce tespit etmek ve düşürmek her zaman mümkün olmayabilir. Bu durumda, kötü kolesterolü düşürmenize ve iyi kolesterolü artırmanıza yardımcı olmak için hamilelik sırasında bazı önlemler alınabilir. 

Hamilelikte kolesterol yüksekliği nasıl düşürülür sorusuna verilebilecek cevaplar şu şekilde açıklanabilir;

İlaç tedavisi

Statinler (kolesterol ilaçları), gebe olmayan hastalarda yüksek kolesterol için standart tedavidir. Ancak kolesterol ilacı kullanmak gebe kişilerde sorunlar oluşturabilir. Araştırmalar, statin kullanan kişilerin diğer gebe kişilere göre doğum kusurları açısından daha yüksek riske sahip olmadığını gösterir. Ancak erken doğum yapma ve düşük doğum ağırlıklı bebek sahibi olma olasılıklarının daha yüksek olabileceğini göstermiştir.

Gebelikte kolesterolü kontrol etmek için ilaç kullanıldığında, statinlerden ziyade safra asidi bağlayıcıları adı verilen ilaçlar daha sık reçete edilebilir.

Yaşam tarzı değişiklikleri

Hamilelik sırasında sağlıklı kolesterol seviyelerini korumak için en çok önerilen stratejiler, yaşam tarzı değişiklikleridir. Yani dengeli bir beslenme ve doktorunuzun önerdiği düzeyde egzersiz yapmak gerekebilir. Kolesterolü kontrol altında tutmaya yardımcı olmak için doktor onaylı bazı yaşam tarzı değişiklikleri şu şekilde açıklanabilir;

Sağlıklı yağlar seçilmelidir. Doymuş yağların aksine, tekli doymamış ve çoklu doymamış yağlar iyi kolesterol seviyelerini artıran sağlıklı yağlardır. Sağlıklı yağları; fındık ve çekirdeklerde, avokadolarda, düşük cıvalı balıklarda ya da zeytinyağında bulabilirsiniz.

Bol miktarda çözünebilir lif tüketimi yapılmalıdır. Lifler, yağların emilmesini engelleyen bir bariyer oluşturur. Çözünebilir lifler kolesterol ve kan şekeri artışlarını kontrol etmeye yardımcı olur. Yulaf, arpa, darı, chia tohumları ve diğer tahıllar tüketilebilir. Elma ve çilek gibi taze meyveler ile kurutulmuş meyveler tüketilerek kolesterol dengesi sağlanabilir. Brokoli ve Brüksel lahanası gibi sebzeler ile nohut, soya fasulyesi, kuru fasulye gibi baklagiller yoluyla çözünebilir lif alabilirsiniz.

Düzenli egzersiz yapılmalıdır. Kolesterolünüzü düşürmenize veya hamileliğiniz sırasında sağlıklı kolesterol seviyelerini korumanıza yardımcı olmak için günlük rutininize normal düzeyde egzersiz ekleyebilirsiniz. Yürüme, yüzme ve doğum öncesi yoga, hamilelik sırasında formunuzu korumak için yapılabilecek aktivitelerdir. 

Hamilelikte Kolesterol Yüksekliği Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Hamilelik Döneminde Kolesterol Seviyesini Korumanın Doğal Yolları Nelerdir?

Hamilelik döneminde kolesterol seviyesinin dengede tutulması oldukça önemlidir. Bunun için bazı doğal önlemler alınabilir. Kuru yemişlerden ve avokadodan sağlıklı yağlar alınabilir, kızarmış yiyeceklerden kaçınılmalıdır. LDL'yi düşürmek için doymuş yağ tüketimi sınırlanmalıdır. Ayrıca düzenli egzersizler yapılarak daha fazla lif tüketimi yapılmalıdır. Trigliseritleri düşürmek için şekerin sınırlanması da oldukça önemlidir.

Hamilelik Sürecinde Kolesterol Neden Önemlidir?

Hamilelikte kolesterol seviyesinin normal düzeyde olması oldukça önemlidir. Çünkü normal seviyede kolesterol hamilelik sırasında bazı işlevlerin yerine getirilmesi için gereklidir. Bebeğin düzgün gelişimi, sağlıklı anne sütü gelişimi ve östrojen ya da progesteron üretimi ile işlevi bakımından kolesterol gereklidir.

Hamilelikte Yüksek Kolesterol Normal midir?

Hamilelik sırasında kolesterol seviyelerinin yükselmesi normal ve gereklidir. Ancak çok yüksek kolesterol seviyeleri belirli hamilelik komplikasyonlarıyla ilişkilendirilmiştir. Hamilelikten önce ya da hamilelik sırasında kolesterol seviyelerini güvenli ve sağlıklı seviyelerde tutmanıza yardımcı olmak için kolesterol seviyelerinin kontrol edilmesi gerekir.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.