Haşimato beslenme kronikleşen hastalığın semptomlarının azalmasında ve kişinin hayat kalitesinin artmasında destekleyicidir. Bu nedenle haşimato beslenme listesinin doğru bir şekilde düzenlenmesi kişinin fiziksel ve zihinsel performansını arttırabilir. Aynı zamanda otoimmün bir hastalık olmasında dolayı kişiye uygun yiyeceklerin ve içeceklerin tüketilmesi semptomların ağırlaşmasını da engeller.
Tüm bu süreçte kişinin sağlık profili, yaşı, kilosu ya da diğer genetik faktörler göz önüne alınarak diyetisyen kontrolünde süreç yönetilebilir. Bunun yanında evde beslenme tariflerine göre beslenme listesi de çıkarılarak yaşam şekli değiştirilebilir.
Haşimato Beslenmede Nasıl Bir Yol İzlenir?
Haşimato beslenme kişinin ana ve ara öğünlerinin düzenlenmesiyle pratik bir şekilde gerçekleştirilebilir. Burada kişi hastalığının nasıl ilerlediği hakkında bilgi sahibi olursa içecek, yiyecek ve takviye edici ürün desteğini daha iyi planlayabilir. Bu rahatsızlık tiroidlerin fonksiyonun bozulması sonucu tiroksin uyarıcı hormonun (TSH) yeterli salınmaması ile ilişkilidir. Bu durum hipotiroidi olarak bilinse de hastalığın kaynağında bağışıklık sisteminin bozulması yatar.
Bağışıklık sistemini destekleyici ve kronik iltihaplanmayı azaltacak besin grupları tüketmek de önemlidir. Buradan hareketle haşimato beslenmenin önemi anlaşıldığında kişinin gün boyu yorgunluk ve halsizlik gibi belirtileri de minimum düzeye inebilir. Böylece seçilecek besin grupları arasında vitamin, mineral, temel yağ asitleri ve bazı fonksiyonel maddelerin olması haşimato hastalığının yan etkileri azalmasında yardımcı rol üstlenebilir.
Haşimato Beslenmenin Amaçları Nelerdir?
Haşimato beslenmenin temel amaçları arasında hastalığa yakalanma riskini önleme ve hastalık belirtilerini azaltma vardır.
Bu doğrultuda sağlıklı beslenme programlarında uygulanan bu yöntemlerin amaçları aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Bağışıklık sisteminin güçlenmesi: Sağlıklı yaşamın temelinde besinleri dengeli tüketmek vardır. Bu sayede bağışıklık hücre birimleri olan alyuvar ve akyuvar hücrelerinin üretimi ve döngüsü oldukça önemlidir. Bu yönde biyokimyasal reaksiyonlar yeterli düzeyde çalışmazsa bağışıklık cevabı etkilenerek denge bozulabilir. Bağışıklık sisteminin düzgün çalışması da hastalıkla mücadelede etkilidir
- Tiroid bezi fonksiyonlarını destekleme: Hastalığın oluşmasında tiroite özel antikorların endokrin bezi yabancı madde gibi algılayarak saldırması vardır. Bu süreçte tiroid bezi iltihaplanması artar ve zamanla bu endokrin bez parçalanmaya başlar. Tiroid bezinin korunması adına iltihaplanmanın azaltılması kritiktir ve iltihaplanmayı azaltılacak gıdalar hastalığın kontrol altına alınmasında önemlidir. Aynı zamanda tiroksin hormonun salgısının artması ve hormonu tanıyan reseptörün aktivitesinin korunmasında tüketilen gıdalar önemli hale gelir
- Semptomların yatıştırılması: Bu hastalığın en yoğun belirtisi kronik iltihaplanmadır. Bu durum kişide kilo alma, psikolojik hassasiyet, yorgunluk ve uyku hali, kabızlık ya da saç dökülmesi gibi problemlere neden olabilir. Bu tarz semptomların azalmasında besin seçimi ve bazı gıda takviyelerin kullanımı yardımcı rol oynayabilir
- Otoimmun cevapların dengelenmesi: Tiroide özel başta anti-TPO antikorları gereğinden fazla salgılanırsa otoimmün reaksiyonlar artar. Burada vücudun bağışıklık cevabının azaltılması otoimmun reaksiyonları kontrol altına alabilir. Bu süreç için zararlı bazı gıdaların sınırlandırılmasında ve kronik iltihabı azaltacak içecek ya da yiyeceklerin tüketilmesinde yarar var
- Mineral ve vitamin eksikliğinin tamamlanması: Bu hastalığa sahip kişilerde mineral ve vitaminlerin emilimi ile ilgili problemler yaşanabilir. Bu nedenle bağırsak sağlığını destekleyici besinlerle birlikte multi vitaminlerce zengin gıdalar tüketilmesi önemlidir
Tüm bu bilgiler ışığında tiroid için beslenme önerilerinde tam sonuç alınabilmesi için kişinin gereksinimlerini bilmesi çok önemlidir. Bu bağlamda kişiden kişiye göre değişebilecek haşimato beslenme ana hatları profesyonel bir sağlık uzmanı tarafından belirlenebilir.
Haşimato Beslenme Yararları Nelerdir?
Haşimato beslenmede hem tiroid fonksiyonlarının dengelenmesi hem de vücut iltihabının azaltılması hedeflenir. Vücut iltihabının azalması ise diğer otoimmun hastalıklara yakalanma riskini de azaltabilir. Genel olarak bakıldığında haşimato hastalarının doğru beslenmediğinde stresinin yoğunlaşması ya da toksinlerin birikmesi vücut iltihabını yükseltebilir. Bu durumda ise iltihaplı eklem romatizması, crohn hastalığı, peptit ülser, multipli skleroz gibi ek rahatsızlıklara davetiye çıkarabilir.
Özellikle bağışıklık sisteminin bozulduğu bu rahatsızlıklarda kontrolsüz şekilde üretilen antikor cevabına karşı kesin bir tıbbi tedavi bulunmaması bazı önlemlerin alınmasını zorunlu kılar. Antioksidan ve anti-inflamatuar özellikli etken maddelerin tüketilmesi bu vücut yanmasının kontrol altına alınmasında en iyi çözümlerden biridir. Bu nedenle haşimato beslenme sayesinde hastalığın yan etkileri minimize edilerek başka hastalıklara yakalanma riski azaltılmasına destek olunabilir.
Haşimato Beslenme Sırasında Nelere Dikkat Edilmeli?
Vücudun iltihap düzeyini attırabilecek içeceklerin ya da besinlerin haşimato beslenme dahilinde tüketilmemesi tavsiye edilir. Bu anlamda kafein içerikli kahveler, tein içeriğine sahip çay, rafine şekerler, alkol, trans yağlar iltihap düzeyini en çok yükselten maddelerdir. Paketli, dolgu ya da katkı maddeli ürünlerin tüketimi de toksin birikimini artırarak hücresel stres oluşturabilir. Bu durum zamanla hücrelerde atıkların birikmesine ve zamanla kan düzeyinde iltihaplanmanın oluşmasına zemin hazırlayabilir.
Haşimato beslenme listesinde alerjen etki oluşturabilecek besinlerin de dahil edilmemesi kritiktir. Alerjen maddeler bağışıklık sistemine ekstra yük bindirdiği için antikor değerlerini yükseltebilir, böylece organa spesifik olan antikor düzeyleri de negatif etkilenebilir. Bu tarz durumlarda bağırsak hassas bir hale geldiği için glutene ya da süte karşı alerji de gelişebilir.
Kişiler glutensiz beslenme yöntemine başvurabilir. Özellikle hamur işleri, bazı tahıl ürünleri ve ekmek başta olmak üzere bu ürünler listeye eklenmeyebilir. Bunu yanında tiroid bezinin hormon salgılanması için gereken iyot minerali de gereğinden fazla tüketilmemesi önerilir.
Gereğinden fazla iyot alınırsa iltihap mekanizması tetikleyerek hastalığın semptomları artabilir. Vücutta serbest radikalleri arttıran alkol ve sigara gibi kötü alışkanlıklardan uzak kalınması da bağışıklık sistemini koruyabilir. Bu sebeple bu hastalığı olan kişilerin serbest radikal oluşumu arttıracak tütün, kontrolsüz ağrı kesici gibi ilaçlar ya da alkol gibi içeceklerden uzak durması önemlidir.
Haşimato Beslenme Listesine Neler Eklenebilir?
Haşimato beslenmede yeşil sebzeler, proteince zengin besinler, temel yağ asitleri, vitamin ve mineral açısından zengin gıdalar öğünlere eklenebilir. Protein kaynağı olarak yoğurt, beyaz et, balık ya da süt tercih edilebilir, bu besin gruplarının sindirimi de kolay olması avantaj sağlayabilir. Bununla birlikte balık ürünlerinde omega 3 yağ asitlerinin alınması büyük katkı sağlar.
Sebze ve meyvelerden A,C, B vitaminleri alınarak bağışıklığın güçlenmesi için destek verilebilir. Tiroid iltihabının önlenmesi adına selenyum ve çinko mineralleri öne çıkar ve bu minerallerin için kuruyemişler öğünlere eklenebilir. Bağırsak hareketlerini hızlandırmak adına lif içeriği yüksek maydanoz ve semizotu, chia tohumu, mandalina gibi narenciyeler, karpuz, havuç gibi gıdalar tüketilebilir.
Genel olarak bu gıdaların haşimato beslenme işlevleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
- Metabolizmanın hızlanması: Lif içerikli ürünler, probiyotik özellikli besinler ya da antioksidan maddeler metabolizmayı hızlandırarak kişinin kilo alma problemi ile mücadele edebilir. Aynı zamanda bağırsak florasının düzelmesi kabızlık ya da hemoroid gibi ek hastalıklardan kişiyi koruyabilir.
- Stresi dengeleyecek besin tüketimi: Kişinin stres seviyesini azaltabilecek sakinleştirici gıdalar tüketmesi kortizol hormonunu minimize edebilir. Bu anlamda lavanta gibi uçucu yağların kokularından yararlanılması ya da sarı kantaron, kedi otu gibi takviye edici gıdaların kullanması destekleyici olabilir. Bunun yanında soğuk sıkımla elde edilen haşhaş yağı gibi hammaddeleri de tatlı yaparken değerlendirilmesi mümkün
- İltihap kurutma: İltihap kurutma özelliğine sahip bazı bitki ve bitki ekstraktlarının oral yolla tüketilmesinde yarar var. Bu alanda moringa, kurkumin, zeytin yaprağı, reishi mantarı, zencefil,çörek otu, turunçgiller gibi alternatifler diyetlerde değerlendirilebilir. Ayrıca D vitamini, C vitamini, çinko ya da selenyum gibi mineral ve vitaminler gıda takviyesi olarak alınarak iltihap düzeyinin düşmesi desteklenebilir
Haşimato Beslenme Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Haşimato Beslenmede Kafein Alımı Nasıl Olmalıdır?
Kafein alımı vücutta stresi arttıran bir etki oluşturur. Vücudun stres yükünün artması ise iltihaplanma düzeyini tetiklediği için hastalığın semptomlarını arttırabilir. Bu nedenle hastalığa özel diyet yaparken özellikle içecek olarak fazla kullanımı tavsiye edilmez.
Haşimato Beslenme ile Haşimato Hastalığı Geçer mi?
Otoimmun hastalıklarda iltihap düzeyini düşürücü yiyecek ya da içeceklerle beslenme yaşam kalitesine katkı sağlayabilir. Ancak diyetle hastalığın tamamen geçmesi çok olası değildir, doktor kontrolünde tıbbi tedavilerle desteklenerek yardımcı bir süreç izlenebilir.
Haşimato Beslenme Listesi Çocuklarda Uygulanabilir mi?
Günümüzde bu rahatsızlığın çocuklarda yanlış gıda tüketimi ve genetik faktöre bağlı görüldüğü uzmanlar tarafından ifade edilir. Eğer rahatsızlığın teşhisi koyulmuşsa doğru gıda ve içecek tüketimi çocuklar için de sağlanabilir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Uzm. Dyt.
Nida Ötekan
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/4eGY95yF.jpg
Beslenme ve Diyet
Medical Park Gebze
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Beslenme ve Diyet
28.11.2024
28.11.2024
197
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.