Hikikomori (Evden Çıkmama Sendromu) Nedir? Hikikomori Belirtileri Nelerdir?

Hikikomori (evden çıkmama sendromu) gençlerde ve genç yetişkinlerde görülen psikolojik bir rahatsızlıktır.

Hikikomori bireylerin uzun süre boyunca evlerinden çıkmalarını engelleyerek sosyal etkinliklerden ve toplumdan uzak durmalarına neden olabilir.

Kişilerin kendilerine duydukları güven eksikliği veya başarısızlık korkusu, olumsuz benlik algısı ya da sosyal ortamlardan uzaklaşma gibi problemler bu sendroma zemin hazırlar.

Japonya’da hikikomori son yıllarda ciddi bir toplumsal sorun haline gelmiştir. Özellikle Japonya’da gençler arasında, sosyal baskılar, eğitimdeki yüksek başarı beklentileri ve aile sorunları bu hastalığı tetikler.

Hikikomori (Evden Çıkmama Sendromu) Nedir?

Hikikomori, genellikle genç yaşlardaki bireylerin, sosyal ilişkilerden ve toplumdan kendilerini izole ederek uzun süre evlerinde kapalı kalmaları durumunu tanımlayan bir terimdir.

Japonca kökenli bu kavram evden çıkmama sendromu olarak da bilinir ve bireylerin sosyal yaşantılarını engeller.

Japonya’da oldukça yaygın olan evden çıkmama durumu sonrasında Japon hükümeti, hikikomori sorunuyla başa çıkmak için çeşitli destek programları ve terapi yöntemleri de geliştirmek için harekete geçmiştir.

Sosyal anksiyete, insanlarla yüz yüze gelme düşüncesinin yarattığı kaygı bireyi bu sorunu yaşamaya itebilir. Bu noktada hikikomori durumunu yaşayan bireylerde sosyal anksiyeteye bağlı kaygı gözlemlenebilir. İçe kapanma, sosyal ortamlardan kaçınma, aile ilişkilerinde zorluklar, ilgi ve motivasyon kaybı gibi belirtileri bulunabilir.

Bunun yanı sıra dijital bağımlılık ile dış dünyadan kopma gibi bir durumda da bu sorun söz konusu olabilir. 

Hikikomori (Evden Çıkmama Sendromu) Belirtileri

Hikikomori, genç ve genç yetişkinlerde çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişen psikolojik bir durumdur.

Hikikomori yaşayan bireyler, uzun süre boyunca evlerinde kalabilir veya sosyal çevrelerinden uzaklaşabilir.

Bu noktada bireyler arkadaşlarıyla ve aile bireyleri ile görüşmeyi keserek kendilerini izole etmek isteyebilir.

Uzun süreli yalnızlık, depresyon, anksiyete gibi belirtilerle kendini gösteren hikikomori, uyku düzensizliği ve iştah kaybı gibi rahatsızlıklara da yol açabilir. Hikikomori belirtileri şu şekilde sıralanabilir: 

• Sosyal izolasyon
• İçe kapanıklık
• Depresyon
• Anksiyete
• Bunalım
• Yalnız kalma isteği
• Uykusuzluk
• Aşırı dijital bağımlılık
• Saldırganlık
• Fiziksel sağlık problemleri
• Kilo alımı
• Kas zayıflığı

Hikikomori, bireylerde içsel stres ve yalnızlık nedeniyle sinirlilik ve saldırganlık da yaratabilir.

Bu noktada bireyler etrafındaki kişilere karşı katı ve acımasızca tavırlar sergileyebilir. Bu nedenle yalnız kalarak etraflarında yer alan kişilerden uzak durma eğilimine gidilir.

Bu, gerçek dünyadan kopararak dijitale yönelimi artırabilir. Ayrıca dijital bağımlılıkla beraber düşük fiziksel aktiviteye bağlı olarak birtakım sağlık problemleri ortaya çıkabilir. 

Hikikomori (Evden Çıkmama Sendromu) Neden Olur?

Hikikomori, çeşitli nedenlere bağlı olarak bireylerde sonradan ortaya çıkan psikolojik bir rahatsızlıktır.

Genellikle gençler ve genç yetişkinlerde gözlemlenen bu durum, pek çok faktörün etkisiyle gelişebilir. Evden çıkmama sendromu nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Sosyal anksiyete, depresyon
• Düşük özsaygı, kendine güvensizlik
• Aile içi dinamikler
• Aile içi çatışmalar
• Sosyo-kültürel etkenler
• Teknolojik bağımlılıklar
• Sosyal medya ve sanal kimlikler
• Kronik hastalıklar
• Uyku bozuklukları
• Eğitim ve iş hayatındaki zorluklar
• Yalnız kalma korkusu

Hikikomori rahatsızlığı, bireylerin kişisel özellikleri, maruz kaldıkları psikolojik ve ruhsal sıkıntılar, çevresel faktörler gibi nedenlerle şekillenebilir.

Bu sebeple her birey hikikomori durumunu benzersiz ve kendine özgü bir şekilde yaşayabilir. 

Sosyal etkileşimlerde zorlanma, dışlanma korkusu ya da depresyon, çoğu zaman sosyal izole gibi durumlara yol açabilir.

Bu durum genellikle bireyleri toplumun dışına atarak yalnızlaştırır.  Aynı zamanda ailelerin çocuklarını aşırı korumaları, onların bağımsızlık kazanmalarının önüne geçerek dış dünyayı korkutucu gösterebilir.

Tüm bunlara ek olarak okulda veya işyerinde dışlanma, zorbalık, etiketlenme gibi rahatsız edici durumlara maruz kalmakta gelecekte bir an için bu rahatsızlığı tetikleyebilir.  

Hikikomori (Evden Çıkmama Sendromu) Tedavi Yöntemleri

Hikikomori yaşayan kişiler, sosyal çevrelerinden izole olarak kendi alanlarına çekilmek isteyebilir. Genç ve genç yetişkinlerde sıklıkla gözlemlenen bu durum ancak tedavi ile ortadan kaldırılabilir. 

Hikikomori tedavi yöntemleri arasında ise bireysel terapi, grup terapi ve aile terapisi yer alır. Bu nedenle hikikomori durumundaki birinin sosyal etkileşimlere teşvik edilmesi, yeniden etrafıyla bağlantı kurmasına yardım edebilir.

Tedavi edilebilir bir psikolojik hastalık olarak bilinen hikikomori, bireysel ihtiyaçlara ve semptomlar göre tedavi edilebilir. 

Bireyin içsel dünyasını anlamasını ve sosyal becerilerini geliştirmesine yardımcı olan psikoterapi, yaşam kalitenizi artırarak kendinizi daha dingin ve zinde hissetmenize yardım edebilir. Bunun yanı sıra aileler, tedavi sürecinde önemli bir rol oynar.

Aile içerisinde destekleyici tavır, tedavi sürecini hızlandırabilir. Bu noktada ailelerin birbiri ile iletişimi, ruhsal açıdan sıkıntıya düşen bireyin dış dünyaya açılmasına bir katkısı olabilir. 

Eğitim ve mesleki rehabilitasyon ile bu durumu düzeltmek mümkün olabilir.

Buradan yola çıkarak eğitim ve iş hayatına yeniden katılımını destekleyen programlar, özsaygı ve motivasyonunu artırarak topluma yeniden entegre olmasına yardım edebilir.

Bu sebeple ilgi alanlarına yönelik aktiviteler ve toplumsal etkinliklerle, bireyin evin dışına adım atmasına zemin hazırlanabilir. 

Sıkça Sorulan Sorular 

Hikikomori nasıl önlenebilir?  

Erken müdahale ve farkındalık ile hikikomori gelişimini önlemek mümkün olabilir. Bu nedenle özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde psikolojik sorunların fark edilmesi ve iyileştirilmesi öngörülür. Toplumda farkındalık oluşturmak, psikolojik sorunların daha kolay kavranmasına yardım edebilir. Aile içindeki sağlıklı iletişim, güven ve huzur vererek ruhsal açıdan iyileştirici bir güce sahiptir. Burada destekleyici aile ortamı oldukça önemli ve kritik bir husustur. Bunun yanı sıra zorbalık ve dışlanmaya karşı bir mücadele verilmesi, empati, iletişim ve problem çözme becerilerinin güçlendirilmesi gereklidir. 

Hikikomori nasıl başlar? 

Bir dizi sosyal, psikolojik ve çevresel faktörün etkisiyle meydana gelen hikikomori rahatsızlığı, her bireyde farklı koşullar ile gerçekleşebilir. Başlangıcının en yaygın nedenlerinden biri ise sosyal baskılar ve dışlamadır. Bu noktada kişi kendini toplumdan soyutlayarak eve kapanmak ister. Aile içindeki iletişim eksiklikleri, aşırı koruyuculuk, anne ve baba arasındaki gerginlikler çocukların dış dünyaya açılmalarını engelleyerek izole olmak istemelerine neden olabilir. Bunun yanında okulda ve işyerinde yaşanan başarısızlıklar, bireyin özgüvenini ve özsaygısını yitirmesine neden olan kavgalar, sosyal etkileşimden kaçınmaları hususunda önemli bir rol oynar. Ayrıca derin yalnızlık hissi, sosyal fobi, düşük özsaygı ve kendilik algısı hikikomori durumunu tetikleyen nedenler arasında yer alır. Dijital bağımlılık, aşırı sosyal medya kullanımı ve sanal arkadaşlıklarda kendinizi dış dünyadan soyutlayarak eve kapatmanıza neden olabilir. 

Hikikomori tedavisinde ailelerin rolü nedir? 

Hikikomori tedavi sürecinde ailelere düşen çeşitli sorumluluklar bulunur. Burada aile bireylerinin genel tavrı oldukça kritik bir role sahiptir. Bu yüzden aile bireylerinin duygusal açıdan destekleyici olmaları ve anlayışlı bir yaklaşım sergilemeleri beklenir. Özellikle empati kurma, yargıdan uzak bir şekilde açık iletişim geliştirme gibi yaklaşımlarla duygusal destek ve anlayış beklenir. Açık ve dürüst iletişim, bireylerin kendilerini daha güvende hissetmelerine yardım eder. Psikoterapi ve danışmanlık, hikikomoriye yol açan çevresel faktörlerin düzeltilmesi için büyük faydalar sunabilir. Bu süreçte aile bireyleri bireyin dışarı çıkması için baskı yapmak yerine küçük adımlarla sosyal ortamlara karışmalarına yardım etmeleri önerilir.  Sosyal becerilerin üzerine odaklanmak, özsaygıyı destekleme ve fiziksel çevreyi düzenleme dikkate alınması gereken konulardır. 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.