Kaçıngan Bağlanma Nedir? Kaçıngan Bağlanma Belirtileri

Kaçıngan bağlanma, bireylerin duygusal yakınlıktan uzak durmasına neden olan psikolojik bir rahatsızlıktır. Bu kişiler, ilişkileri içerisinde mesafeli bir tutum sergileyerek karşı tarafa karşı aşırı suçlayıcı bir tavır sergileyebilir. Bu nedenle güvensizliğin neden olduğu bir tutumla duygusal paylaşımlardan kaçınarak bağımsızlıklarını korumaya çalışabilirler. 

Kaçıngan bağlanma belirtileri arasında ise duygusal geri çekilme, ilişkilerde derin bağlar kurmaktan kaçınma, kendi başına yeterli olma, duygusal durumları paylaşmada isteksizlik, eleştirileri kişisel algılama ve savunmacı bir tutum sergileme gibi durumlar yer alabilir.

Bu belirtiler kaçıngan bağlanma sendromuna sahip bireylerde yaygın olarak gözlemlenir. Kaçıngan bağlanma, bireylerin özel ilişkilerinde birtakım sorunlar yaşamalarına ve duygusal bağ kurmada güçlük çekmelerine sebebiyet verebilir. Genellikle erken dönem yaşantıları, ebeveyn tutumları, kötü çocukluk tecrübeleri bu gibi psikolojik problemlerin belirmesine sebebiyet verebilir. 

Kaçıngan Bağlanma Nedir? 

Kaçıngan bağlanma, çocukluk döneminde ebeveyn ve çocukluk ilişkilerinden kaynaklanabilen ve yetişkinlik dönemlerinde bireylerin diğer insanlarla olan ilişkilerini olumsuz yönde etkileyen bir güven problemidir. Bu bağlanma stiline sahip bireyler, duygusal yakınlık kurma konusunda büyük problemler yaşayarak kendileri toplumdan izole edebilir.

Özellikle çocukluk döneminde ebeveyn veya bakıcıya bağlı olarak gelişen bu psikolojik rahatsızlık, başkalarına güvenmeyi zorlaştırabilir. Bu nedenle bireyler, başkalarına duydukları güveni sınırlı tutarak duygusal yakınlıktan kaçınmaya çalışabilir. Duygusal açıdan kendini koruduğuna inanan bu kişiler, diğer insanlara fazla yakınlaşmayı rahatsız edici bulabilir. 

Çocukluk travmaları ve bağlanma arasında yakın ilişki bulunur. Çocuğun duygusal ihtiyaçlarının karşılanmaması ve güven duygusunun ise yeterince sağlanamaması bağlanma sorunları tetikler. Yetişkinlikte, bu bağlanma stiline sahip bireyler diğerleri ile olan ilişkilerinde mesafeli, soğuk veya bağımsız olma eğilimi gösterebilir. 

Duygusal yakınlık, destek ve başkalarına güvenme konusunda mesafeli bireyler, bağ kurma konusunda son derece isteksiz bir tavır sergileyebilirler. İlişkilerde bağımsızlıklarını korumak için çaba göstererek, duygusal mesafe koyma veya yalnız kalma isteği ile savaşabilirler. Bu nedenle duygusal ihtiyaçlardan kaçınarak kendilerini her durumda kontrol etmeye meyillidirler. 

Kaçıngan Bağlanma Belirtileri

Kaçıngan bağlanma sorunu yaşayan bireyler, genellikle duygusal yakınlık kurmaktan kaçınarak güven ve bağlılık konularında belirli birtakım zorluklar yaşayabilir. Başkalarına karşı mesafeli bir tutum sergileyen bu kişiler, ilişkilerde yakınlık kurmaya karşı son derece isteksiz davranabilir. Bu nedenle duygusal paylaşımdan uzak durabilir, partnerleri veya arkadaşlarından duygusal destek almaktan rahatsızlık duyabilirler. 

İlişkilerinde çoğu zaman kendi bağımsızlıklarına çok önem verirler. Bu nedenle başlarına gelen problemleri yalnız çözmeyi tercih ederler. Yardım almak ya da başkalarına duygusal ihtiyaçlarını göstermek, kendilerini zayıf ve güçsüz hissetmelerine neden olabilir. Genellikle duygusal ihtiyaçlarını bastırma eğiliminde bulunurlar. Başkalarına güvenme konusunda büyük zorluklar yaşar ve karşı tarafı suçlama eğiliminde olabilirler. 

Kaçıngan bağlanma belirtileri şu şekilde ifade edilebilir:

• Duygusal mesafe, soğukluk
• Bağımsızlık ihtiyacı
• Duygusal ihtiyaçları bastırma
• İlişkilerde güvensizlik
• Aşırı kontrol ve kapanma
• İlişkilerde bağımsızlık
• Sosyal fobi
• Depresyon
• Anksiyete
• Romantik ilişkilerde çekingenlik
• Duygusal tepkisizlik
• Bağlanma korkusu
• Yüzeysel iletişim
• Duygusal çekilme veya kopma

Kaçıngan bağlanma stillerine sahip bireyler, içsel duygusal zorluklar yaşayarak kendilerini yıpratabilir. Bu nedenle bağlanma temelli terapiler alarak kaçıngan bağlanmayı anlamak mümkün olabilir. Bağlanma terapileri veya duygusal farkındalık çalışmaları, daha sağlıklı ve yakın ilişkiler kurmayı destekler. Hem bireyin kendini anlaması hem de başkalarıyla ilişkilerinde daha sağlıklı dinamikler oluşturması için kaçıngan bağlanma bozukluğunu fark etmesi büyük bir öneme sahip olabilir. 

Kaçıngan Bağlanma Neden Olur?

Kaçıngan bağlanma, bireylerin çocukluk dönemlerinde maruz kaldıkları bir takım psikolojik travmalar neticesinde ortaya çıkabilir. Bu bireyler, duygusal yakınlık kurma ve başkalarına güvenme ile ilgili çok yönlü problemler yaşayabilirler. Kaçıngan bağlanma bozukluğunun temel nedenleri içerisinde, genellikle ebeveyn ve çocuk ilişkileri ya da çevresel faktörler yer alabilir.

Kaçıngan bağlanmaya sebep olan etkenler şunlardır:

• Duygusal ihmal
• Tutarsız ve ilgisiz bakım
• Bakıcının duygusal uzaklığı veya soğukluğu
• Ebeveynin kendi duygusal ihtiyaçları
• Aşırı bağımsızlık beklentisi
• Travmatik deneyimler
• Aile ilişkilerindeki belirsizlik
• Bakıcının kendi bağlanma sorunları
• Çocukta içsel güvensizlik
• Sosyal çevre ve yaşantılar
• Çocuk travmaları ve bağlanma

Çocuğun erken yaşlarda başlayan ebeveynleri ile ilgili sıkıntılar yaşaması, kaçıngan bağlanma problemlerine yol açar. Duygusal ihmal, tutarsızlık, soğukluk ve aşırı bağımsızlık beklentisi gibi durumlar, kaçıngan bağlanma stilinin gelişimine katkıda bulunabilir.  Bu tür kaçıngan bağlanma stilleri ise yetişkinlik döneminde duygusal yakınlık kurma, güvenli ilişkiler oluşturma ve duygusal ihtiyaçları ifade etme hususunda büyük zorluklar açığa çıkararak depresyon gibi ciddi psikolojik rahatsızlıklara zemin hazırlayabilir.  

Bağlanma Bozukluğu Tedavisi

Kaçıngan bağlanma bozukluğu, ilişkilerde bağlanma sorunları yaşatan ve bireylerin özel hayatlarını önemli ölçüde etkileyen psikolojik bir rahatsızlıktır. Çocukluk ve erken yaşlardaki bakım ilişkilerinin meydana getirdiği kaçıngan bağlanma bozukluğu, bireylerin duygusal yakınlık kurma ve başkalarına güvenme konusunda birtakım büyük zorluklar yaşamalarına sebebiyet verir. Temel nedenleri ebeveyn ve çocuk ilişkisine dayanan bu bozukluk, duygusal ihmal ve tutarsız bakım nedeniyle ortaya çıkabilir. 

Bağlanma bozukluğu tedavisi, bireyin erken çocukluk dönemindeki bağlanma deneyimlerinin bir sonucu olarak görülen duygusal problemleri ele almayı ve onarmayı amaçlar. Bu tedavi ile bireyler güvenli bağlanma becerilerini geliştirerek duygusal iyileşme sağlayabilir. Tedavi sürecinde, bireyin yaşadığı bağlanma stiline ve kişisel ihtiyaçlarına göz atılır.  

Bağlanma bozukluğu tedavisinde bireysel psikoterapi büyük bir öneme sahiptir. Terapist ile yapılan görüşmelerde, bağlanma bozukluğuna neden olan olayların kökenine inilerek kişilerin geçmiş olumsuz deneyimlerinde yaşadıkları olumsuz duygular ele alınır. Psikoterapi sürecinde, duygusal farkındalık kazandırılarak güvenli bağlanma becerileri geliştirilebilir. İlişkilerde bağlanma sorunları ile kendini gösteren bu rahatsızlık, ilerleyen dönemlerde depresyon ve anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklara yol açabileceği için bazı dönemlerde ilaç tedavisi de uygun görülebilir.

Bağlanma bozukluğunun kökenleri genellikle aile içerisinde yaşanılan olumsuz birtakım sorunlardan kaynaklanabilir. Bu nedenle aile terapisine başvurulması bireylerin yeniden duygusal açıdan yakın kurmalarına olanak tanıyabilir. Aile terapisi, aile bireylerini bir araya toplayarak çocukla olan ilişkilerini ve bağlanma stilini iyileştirmelerine destek olabilir. Kaçıngan bağlanma psikolojisi, bireylerin özel yaşantılarında büyük sıkıntılar yaşamasına neden olabilir. Bu durumun önüne geçmek için gelişimsel ve davranışsal terapilere başvurulması önerilir. 

Sıkça Sorulan Sorular 

Kaçıngan bağlanma sorunu kimlerde görülür? 

Genellikle çocukluk döneminde yaşanılan birtakım problemlere dayalı olarak yetişkinlikte baş gösteren kaçıngan bağlanma sorunu, çocukluk döneminde başlayarak yetişkinliğe kadar olan süreçte kendini gösterebilir. 

Kaçıngan bağlanma bozukluğu tedavi edilebilir mi? 

Kaçıngan bağlanma bozukluğu tedavi edilebilir bir psikolojik rahatsızlıktır. Genellikle psikoterapi yoluyla tedavi gerçekleştirilebilir. Ayrıca bağlanma odaklı terapi ve bilişsel, davranışçı terapi gibi yöntemlerle kişiler, sağlıklı ilişkiler kurmayı öğrenebilir. Özellikle duygusal farkındalık kazandıran terapi türleri, iyileşme sürecinde oldukça etkili olabilir. 

Kaçıngan bağlanma ne gibi problemlere yol açar? 

Kaçıngan bağlanma kişilerin hayatlarında hem fiziksel hem de psikolojik problemlere neden olabilir. Özellikle duygusal açıdan oldukça yıpratıcı olan bu durum, genel yaşam kalitesinde düşüse ve depresif hissetmeye sebebiyet verebilir. 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.