Günümüzde gıda sektöründeki gelişmeler; üretilen gıdaların endüstriyelleşmesi, hem ekonomik hem kullanıcıya hitap etmesi için raf ömrünü uzatan gıda katkı maddelerinin kullanımının artmasına neden olur. Bu maddelerin sağlığa etkileri hakkında bilgi sahibi oldukça insanlarda doğal olana dönme çabası giderek artış gösterir. Bu durum kişilerin aldıkları ürünlerin çiftlik ürünleri ve organik olması ile baş gösterir. En ulaşılabilir besinler arasında ise sebzeler bulunur. İnsan sağlığı üzerindeki etkileri nedeniyle karnabahar sebzeler arasında önemli bir yere sahiptir.
Gelişen beslenme bilimi farklı kişilere hitap eden beslenme çeşitlerinin ortaya çıkmasına imkan sağlamıştır. Bunlar arasında glutensiz beslenme, düşük karbonhidratlı beslenme veya ketojenik beslenmeden bahsedilebilir. Karnabaharın bu beslenme çeşitlerinin çoğuna hitap eden bir sebze olması nedeniyle de tariflerde kullanımı giderek artmıştır. Çeşitli pişirme yöntemlerinin yanı sıra farklı soslar ile oldukça lezzetli halde getirilebilir.
Karnabahar, iyi bir sindirim sistemi ve sağlıklı bir kalp için gerekli olan zengin bir lif kaynağıdır. Aynı zamanda bağışıklık sisteminizi güçlendiren ve soğuk algınlığının ciddiyetini azaltmaya yardımcı olabilecek neredeyse tüm gününüzün ihtiyacını karşılayacak C vitaminini de içerir.
Karnabahar Besin Değeri
Bir porsiyon karnabahar doğranmış 100 g olarak kabul edilir. Bu miktar ortalama 1 su bardağı kadardır. Bir porsiyon karnabaharın içeriğindeki besin değerleri ve bunun günlük alınması gereken değerlerin ne kadarını karşıladığına aşağıdaki tablodan ulaşabilirsiniz. Çiğ veya pişmiş fark etmez.
- 25 kalori
- 0 g yağ
- 5 g CHO (Karbonhidrat)
- 2 g diyet lifi
- 2 g şeker
- 2 gram protein
- 30 mg Sodyum (Na)
- C vitamini miktarının %54’ünü
- K vitamini miktarının %13’ünü
- Kalsiyum ihtiyacının %2’sini
- Demir ihtiyacının %2’sini
- Magnezyum ihtiyacının %3’ünü
- Potasyum ihtiyacının %7’sini
- Fosfor ihtiyacının %4’ünü
- Kolin ihtiyacının %8’ini
- Manganez ihtiyacının %9’unu karşılar.
Folat bebeklerin anne karnındayken gelişimini destekleyen ve bir takım doğum kusurlarının gelişmesini önleyen bir vitamindir. Doktorlar gebelik düşünen kişiler öncesinde 400 mikrogram kadar folat takviyesi kullanılmasını önerir. Zengin folat içeriği gebelik öncesi veya dönemindeki kadınlar için de iyi bir seçenek olabilir.
Karnabaharın Faydaları
Karnabahar zengin vitamin ve mineral içeriği sayesinde sağlık üzerinde birçok olumlu etkiye sahiptir; kemik sağlığı için vücudun ihtiyaç duyduğu K vitamini içerir, bağışıklık için destekleyici olduğu bilinen C vitamini içerir. Karnabaharın sağlığa bilinen faydalarını şunlar oluşturur.
İyi Bir Antioksidandır
Serbest radikaller hücrelere zarar veren ve yaşlanmaya neden olan kararsız atomlardır. Serbest radikaller ile savaşarak hücre sağlığını koruyan ve bağışıklığı destekleyen maddeler ise antioksidandır. Yaygın olarak bilinen antioksidanlar arasında C vitamini bulunur. Bunun dışında flavonoid, antoksantin gibi bağışıklığı destekleyici birçok madde içerir. Zengin antioksidan kaynakları içeren bir diyet ile beslenmek ilerleyen zamanda kardiyovasküler hastalıklar, osteoporoz gibi çeşitli hastalıklara yakalanma ihtimalini azaltır.
İnflamasyon Önleyicidir
İnflamasyon oluşumu birçok nedenden kaynaklanabilir. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme ile vücudu güçlendirmek gerekir. Bazı besinler inflamasyon oluşumunu artırırken bazıları azaltabilir. Karnabahar ve turpgiller ailesi inflamasyon ile mücadele eden özelliklere sahiptir.
Kemik Sağlığı ve Kan Pıhtılaşmasını Destekler
Kanın pıhtılaşması kanamanın durmasını ve fazla kanamayı önleyen bir durumdur. Kan pıhtılaşmasında sorun yaşayan kişiler için parmağın kesilmesi bile tehlikeli olabilir. Çünkü kanama asla durmaz ve bu da yaranın iyileşmesine engel olur. K vitamini ise hem kemik sağlığı hem de vücuttaki pıhtılaşmayı destekler. Karnabaharda bulunan K vitamini de bu etkileri nedeniyle bireylerin beslenmelerine dahil etmesi gereken bir besindir. Kan sulandırıcı ilaçlar K vitamini ile etkileşime girdiği için bu ilacı kullanan kişilerde K vitamini takibinin sağlanması gerekir.
Bağırsak ve Kalp Sağlığını Destekler
Besinlerde bulunan lif miktarı başta bağırsak olmak üzere kalp sağlığı için de önemlidir. Özellikle yumurta, et gibi protein ağırlıklı beslenen bir kişinin diyetine yeterli miktarda lif kaynağı eklemesi önemlidir. Bunun için protein kaynaklarının yanına sebze, tahıllar gibi çeşitli lif kaynakları eklenebilir. Karnabahar da kişinin aldığı lif miktarını artırmak için iyi bir seçenektir. Pişmiş bir karnabaharda ortalama 3 g lif bulunur. Sağlıklı bir bireyin günlük alması gereken lif miktarı ise 28-34 g aralığında bulunur. Lif yüksek oranda bağırsak sağlığı ile ilişkilendirilmiş olsa da son zamanlarda yapılan araştırmalar sonucunda lifin kalp hastalığı riskini azalttığı ve yüksek tansiyonu olan kişilerde tansiyon kontrolü sağladığı bulunmuştur.
Sinir Sistemini Destekler
Çoğu insanın yeterli miktarda alamadığı besin ögesinden biri kolindir. Kolin ruh sağlığının düzenlenmesi, hafiza ve kas kontrolü sağlama gibi çeşitli sinir sistem fonksiyonu için gereklidir. Bu besin ögesini yeterli miktarda almamak bilişsel fonksiyonlarda sorunların oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle kolin kaynaklarında arasında sayılabilen karnabaharı beslenmenize eklemenizde fayda vardır.
Tahıl ve Baklagillere Göre Düşük Karbonhidratlı Alternatif Sağlar
Sebze kategorisinde bulunan karnabahar tahıl ve baklagillere göre daha düşük oranda karbonhidrat içerir. Bu nedenle karnabahar sebze alımını arttırmanın yanı sıra takip ettiğiniz düşük karbonhidratlı diyet için de iyi bir seçenek olabilir. 1 su bardağı pirinç 44 g karbonhidrat içerirken 1 su bardağı karnabahar 5 g karbonhidrat içerir.
Karnabahar Seçimi
Karnabahar seçerken kararmamış parlak beyaz renge sahip karnabaharları tercih etmeniz gerekir. Kıvrımlı sıkı dallarını geniş ve büyük olanlar tercih edilmelidir. Üzerinde kahverengi lekeler olan veya yaprağı solmuş karnabaharlardan uzak durun. Kolaylık olması için önceden kesilip yıkanmış donmuş karnabaharları da tercih edebilirsiniz. Selofan torbadaki karnabaharın nemi içeriye hapsolacağı için daha hızlı bozulmasına neden olabilir. Bunu önlemek için karnabaharı aldıktan sonra etrafını gevşek bir şekilde kağıt havluya sarın. Ardından tekrardan torbaya koyabilirsiniz. Karnabaharlar buzdolabında 4-7 gün saklanabilir.
Karnabaharın Zararları
Karnabaharın bilinen bir zararı yoktur. Ancak belli zamanlarda bazı grup kişiler için uygun olmayabilir. Bu kişiler şunlardır:
- Tiroit Hastalıkları: Tiroit boyunda bulunan bir bezdir. İyot sayesinde düzgün çalışır. Ancak fazla karbonhidrat tüketmek iyotun emilmesini önleyebilir ve bu nedenle bezin çalışmasına bozabilir. Ancak burada bahsedilen miktar oldukça yüksektir. Her şekilde bir tiroit hastalığınız var ise bir diyetisyen ile birlikte çalışarak diyetinizin düzenlemesinde fayda vardır.
- Sindirim veya GIS (gastrointestinal) sorunlar: Karnabahar yüksek lif içeriği nedeniyle irritabl bağırsak sendromu (IBS), inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD), Crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi rahatsızlıkları olan kişilerde şişkinliğe ve gaza neden olabilir.
Karnabahar Suyunun Faydaları
Karnabahar suyunun faydaları, sağlığı korumak ve güçlendirmek için önemli katkı sunar.
Bu içeceğin düzenli bir şekilde tüketilmesi pek çok açıdan olumlu etki yaratır. Karnabahar suyunun faydaları, kanser oluşumunu azaltma potansiyeli taşır.
Turpgiller ailesine ait olan sebze, içerdiği antioksidanlar sayesinde hücreleri zararlı serbest radikallerden korur.
Bu sayede kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve sağlıklı hücreleri destekler.
Kalp sağlığını korumak için de karnabahar suyunun faydaları göz ardı edilmemelidir.
Antioksidan maddeler kalp hastalıklarının, taşikardi gibi ritim bozukluklarının ve katarakt gibi görme problemlerinin oluşumunu engeller.
İçeriğindeki faydalı bileşenler, kalbin ve gözlerin sağlığını korumaya yardımcı olur.
Anemi sorunu yaşayanlar için karnabahar suyunun faydaları oldukça önemlidir.
Yüksek demir içeriği sayesinde kandaki demir seviyesini artırır ve anemiye karşı koruma sağlar. Yüksek tansiyon sorunu yaşayanlar, potasyum açısından zengin olan karnabahar suyundan büyük yarar görür. İçeriğindeki potasyum, tansiyonun dengede kalmasına yardımcı olur ve hipertansiyona karşı koruma sağlar.
Sinir sistemi sağlığı için de karnabahar suyunun faydaları dikkate değerdir. İçecek sinirleri güçlendirir ve sinir sisteminin sağlıklı işlemesine katkıda bulunur.
Romatizma hastalıklarıyla mücadelede de karnabahar suyunun etkisi büyüktür.
Doğal içecek, romatizma ağrılarını hafifletir ve eklem sağlığını destekler. Ayrıca karnabahar suyu güçlü bir idrar söktürücüdür.
Vücuttaki fazla suyun atılmasına yardımcı olarak şişkinlik ve ödem gibi sorunların azalmasını sağlar.
Karnabahar Suyu Nasıl Hazırlanır?
Haşlanmış karnabahar suyunun faydaları itibariyle sağlığı destekleyen birçok etkili bileşen içerir.
Bu içeceği hazırlamak oldukça kolay olup günlük diyete kolayca dahil edilebilir.
Karnabahar suyunu hazırlamak için taze bir karnabahar seçilir ve yaprakları ayıklanır. Karnabahar küçük parçalara ayrılarak bir tencereye koyulur.
Üzerini tamamen kaplayacak kadar su eklenir ve yüksek ateşte kaynamaya bırakılır.
Karnabahar parçaları yumuşayana kadar yaklaşık 15-20 dakika kadar haşlanmasına izin verilir.
Haşlandıktan sonra tencere ocaktan alınır ve suyu süzülür. Bu su bir sürahiye aktarılır ve soğumaya bırakılır.
Haşlanmış karnabahar suyunun faydaları düzenli tüketildiğinde belirgin hale gelir. Soğuyan karnabahar suyu buzdolabında saklanarak gün içinde tüketilebilir. Bu su tek başına içilebilir veya sevilen meyve suları ile karıştırılarak lezzeti artırılabilir.
Pratik hazırlık yöntemi sayesinde karnabaharın tüm besin değerleri korunarak sağlıklı bir beslenme programı uygulanabilir.
Sağlıklı yaşamın bir parçası olarak haşlanmış karnabahar suyunun faydaları ile vücudu desteklemek oldukça kolay hale gelir.
Karnabahar Suyu Nasıl Tüketilir?
Karnabahar suyunu tüketmenin birçok pratik ve lezzetli yolu vardır. Besleyici içecek saf haliyle de tüketilebilir.
Sabahları aç karnına bir bardak karnabahar suyu içmek, sindirim sistemini harekete geçirir ve gün boyu enerji seviyesini yüksek tutar.
Eğer suyun tadı yoğun gelirse, karnabahar suyuna limon suyu veya taze nane yapraklar eklenerek lezzetlendirilebilir.
Karnabahar suyu smoothie tariflerine de eklenebilir. Sevilen meyvelerle suyu karıştırarak hem besin değeri artırılabilir hem de farklı tatlar elde edilebilir.
Ayrıca karnabahar suyu çorba veya sebze sularına eklenerek yemeklere ekstra besin desteği sağlanabilir.
Salata soslarına veya marinasyon karışımlarına karnabahar suyu eklemek, yemeklere hafif ve besleyici bir dokunuş katmanın bir başka yoludur.
Bu şekilde karnabahar suyunun faydalarından maksimum derecede yararlanılabilir. Ay
urarak buz küpleri şeklinde de saklanabilir ve suyun içine eklenerek serinletici bir içecek elde edilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Karnabahar suyu nasıl hazırlanır?
Karnabahar suyunu hazırlamak için taze karnabaharlar küçük parçalara ayrılır ve bol su ile haşlanır. Karnabaharlar yumuşadığında suyu süzülür ve soğuması için beklenir. Bu su bir sürahiye aktarılarak buzdolabında saklanabilir. İçerisine limon suyu veya nane eklenerek lezzetli hale getirilebilir.
Karnabahar suyunun faydaları nelerdir?
Karnabahar suyu, yüksek C vitamini ve antioksidan içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir. Ayrıca sindirimi kolaylaştırır ve bağırsak sağlığını destekler. Kan basıncını dengelemeye yardımcı olan potasyum içerir. Düşük kalorili yapısıyla kilo vermeye katkı sağlar.
Karnabahar suyunu kimler tüketebilir?
Karnabahar suyu sağlıklı kişiler tarafından rahatlıkla tüketilebilir. Bağışıklık sistemini güçlendirmek isteyenler, sindirim sorunları yaşayanlar ve diyet yapanlar için besin kaynağı oldukça idealdir.
Karnabahar suyunu kimler tüketmemeli?
Ancak tiroid problemi olanlar ve böbrek taşına yatkın kişilerin doktoruna danışması gerekir. Hamilelik ve emzirme döneminde de tüketim miktarı konusunda uzman görüşü almak gerekir
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Dyt.
Şevval Işıklı
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/iLaYkc5Z.jpg
Beslenme ve Diyet
Medical Park Ataşehir
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Beslenme ve Diyet
30.11.2023
19.3.2025
103766
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.