Keloid Nedir? Neden Olur?

Keloid, deride meydana gelen aşırı doku büyümesi veya hücre artışına bağlı hiperplazisi sonucu oluşan bir tür yara izidir. Bu yara izi, yaranın iyileşmesi sürecinde meydana gelir ve normal doku sınırlarını aşarak çevresindeki sağlıklı cilde yayılır. Keloidler, genellikle yüz, boyun, göğüs, omuzlar ve sırt gibi bölgelerde ortaya çıkarlar. Keloid yara izleri kişilerde oluşturduğu estetik rahatsızlık nedeni ile hem fiziksel hem de psikolojik sorunlara neden olabilir.

Keloid Nedir?

Keloid, cilt yüzeyinde oluşan bir tür abartılı yara izidir. Genellikle yaralanma veya cerrahi sonrası meydana gelir ve normal yara izlerinden daha büyük, kalın, kabarık ve kırmızı veya mor renkte olabilirler. Keloidler, ciltteki fibroblast adı verilen hücrelerin aşırı aktivitesi sonucu oluşurlar ve estetik veya rahatsızlık sorunlarına neden olabilirler. Tedavi edilmediğinde kalıcı olabilen keloidler çeşitli tıbbi yöntemlerle ile tedavi edilebilirler. Cilt tipi, kişinin genetik yatkınlığı ve yaralanma şiddeti, keloid oluşumunu etkileyen nedenler arasındadır.

Keloid Neden Olur?

Keloidlerin tam olarak neden oluştuğu konusunda net bir bilgi bulunmamakla birlikte, bu rahatsızlık birkaç temel sürecin sonucu meydana gelebilir. Keloid oluşumunda karşılaşılan temel süreçler:

• Yara veya Cilt Hasarı: Keloidler, ciltteki bir yara, kesik, yanık veya herhangi bir doku hasarı sonucu ortaya çıkabilir. Bu yaraların iyileşme sürecinde, normal dokuların yerini alacak şekilde aşırı miktarda kollajen üretilmesi keloidlerin oluşumuna yol açar.
• Genetik Faktörler: Aile geçmişi, keloid riskini etkileyebilir. Eğer ailenizde keloid oluşumuyla ilgili bir geçmiş varsa, sizin de keloidlere yatkın olma olasılığınız artabilir.
• Cilt Tipi: Koyu tenli insanlar, keloid oluşma riski daha yüksek olan bir cilt tipine sahip olabilirler. Ancak keloidler her cilt tipinde görülebilir.
• Yaralanmanın Ciddiyeti: Keloid oluşma riski, yaranın ciddiyeti ile de ilişkilendirilir. Derin, büyük veya enfekte olmuş yaraların keloid oluşma olasılığı daha yüksektir.
• İltihaplı Cilt Rahatsızlıkları: Bazı iltihaplı cilt rahatsızlıkları, keloid oluşum riskini artırabilir. Bu durumlar arasında akne ve egzama gibi iltihaplı cilt problemleri bulunabilir.

Keloidlerin Belirtileri Nelerdir?

Keloid yara izlerinin semptomları genellikle belirgin izler taşır. Karşılaşılan yaygın belirtiler:

• Doku Büyümesi: Keloid yara izi, orijinal yaradan daha büyük bir alana yayılır.
• Kırmızı veya Pembe Renk: Keloidler genellikle kırmızı veya pembe renkte olurlar ve zamanla renk değiştirebilirler.
• Kaşıntı: Keloidler sıklıkla kaşıntılı olabilirler ve bu durum kişilere rahatsızlık verebilir.
• Ağrı: Bazı kişiler keloid yara izlerinin üzerinde ağrı veya rahatsızlık hissederler.
• Şişlik ve Kalınlaşma: Keloidler, cilt altındaki dokularda kalınlaşmaya neden olur ve şişkin bir görünüme yol açabilirler.
• Duyarlılık Hissi: Keloidler, cilde dokunulduğunda duyarlılık hissi verebilirler.

Keloid Çeşitleri Nelerdir?

Keloid, genellikle yara izlerinin normalden daha büyük, kalın ve kabarık bir şekilde iyileşmesi sonucu oluşan bir cilt sorunudur. Keloidler, cilt üzerinde oluşan doku büyümesinin aşırı olduğu durumlarda ortaya çıkar ve bazı insanlar genetik yatkınlıkları nedeniyle daha fazla risk altındadır. Keloidlerin farklı çeşitleri bulunmaktadır:

Hypertrofik Keloidler

Hypertrofik keloidler, yara izinin kendi sınırlarının ötesine yayılan ve kabarık bir yapı oluşturan keloid türüdür. Bu keloid türü, genellikle yaranın iyileşme sürecinde ortaya çıkar ve kırmızı veya pembe renkte olabilir.

Atrofik Keloidler

Atrofik keloidler, yara izinin normal cilt seviyesinin altında bulunan ve ciltte çöküntü oluşturan bir türdür. Bu keloid türü, ciltteki elastikiyet kaybının bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.

Dekstranomalar

 Dekstranomalar, keloidlerin bir alt tipidir ve genellikle yüz bölgesinde bulunur. Yüzde oluşan bu keloidler daha belirgin ve kabarık olabilirler.

Nodüler Keloidler 

Nodüler keloidler, düzensiz ve kabarık yüzeyleri olan, düğüm şeklinde lezyonlardır. Bu tür keloidler genellikle yüz, boyun veya üst gövdede meydana gelebilirler.

Perioral Keloidler

Perioral keloidler, ağız çevresinde veya dudaklarda ortaya çıkan keloidlerdir. Bu tür keloidler, dudak çevresindeki yaralanmaların ardından oluşabilir.

Anogenital Keloidler

 Anogenital keloidler, genital bölge çevresinde meydana gelen keloidlerdir. Genellikle cinsel ilişki veya cilt tahrişi sonucu ortaya çıkabilirler.

Keloid Nasıl Teşhis Edilir?

Keloidlerin teşhisi genellikle uzman doktor tarafından yapılan klinik gözlem ve fiziksel muayene ile gerçekleştirilir. Doktor tarafından keloid yara izinin diğer benzer cilt lezyonlarından ayırmak için dikkatlice incelemesi yapılır. Nadir durumlarda deri biyopsisi istenebilir. Bu biyopsi, keloidin doğru teşhisini koymak ve diğer cilt sorunlarından ayırmak için kullanılabilir.

Keloid Tedavisi Nedir?

Keloidlerin tedavisi karmaşık bir süreç olup tek bir yöntem her vaka için geçerli olmayabilir. Keloid tedavisi, keloidin boyutuna, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Tedavisinde kullanılan yaygın yöntemler:

• İlaç Tedavisi: Kortikosteroid ilaçlar, keloid yara izinin küçülmesine ve düzeltilmesine yardımcı olabilir.
• İntralezyonel Steroid Uygulama (Yara içine kortizon enjeksiyonu): En yaygın kullanılan uygulama olup kortikosteroid ilaçlar, keloid yara izinin küçülmesine ve düzeltilmesine yardımcı olabilir. Tedavi yöntemi tek başına yapılan bir uygulama olarak veya diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanılabilirler.
• İmmün Tedavi: Bu tedavi yöntemi, keloidi küçültmek için bağışıklık sisteminin tepkisini değiştirmeye çalışılan bir yöntemdir.
• Cerrahi Müdahale: Cerrahi olarak keloidin kesilmesi ve çıkarılması keloidin görünümünü iyileştirebilir, ancak yeniden oluşma riski taşıyabilir.
• Bası Tedavisi: Genellikle ciltte yanık sonrası meydana gelen keloidlerin tedavisinde kullanılan etkili bir yöntemdir. Bu tedavi yöntemi, çoğunlukla hastaya uygulanan diğer tedavi yöntemleriyle birleştirilir ve semptomun durumuna ve şiddetine göre süresi değişebilir. Özellikle kulak lobülünde meydana gelen keloidlerin tedavisinde bası yapıcı küpeler başarı ile kullanılabilir.
• Elektrokoter veya Lazer Tedavisi: Bu yöntemler keloidin üzerindeki dokuyu azaltmaya yardımcı olabilirler.
• Radyoterapi: Radyoterapi, keloidin yeniden büyümesini önlemek için kullanılabilir. Ancak bu tedavi yöntemi, yan etkilere neden olabilen bir tedavi yöntemidir.
• Kriyoterapi: Sıvı azot kullanarak yapılan uygulama keloidin dondurulması ve küçültülmesi için kullanılan bir yöntemdir.
• Evde Keloid Tedavisi: Evde keloid tedavisinde aloe vera jeli, bal, sirke gibi doğal nemlendirici özelliği olan maddelerin yaraya uygulanması semptomları hafifletip cildin nemlenmesine yardımcı olabilir. Keloid tedavisi evde bazı yöntemlerle desteklenebilir, ancak tamamen evde tedavi edilmesi zor ve etkisiz olabilir. Bu nedenle tedavinin uzman doktor kontrolünde yapılması önemlidir.

Keloid Nasıl Önlenebilir?

Keloidlerin tamamen önlenmesi her zaman mümkün olmayabilir, ancak riski azaltmak için kişiler tarafından bazı tedbirler alınabilir. Bu tedbirlerden yaralanmalardan ve kesiklerden kaçınma önemlidir. Yaralanma ve kesik meydana geldiğinde tedavinin düzenli bir şekilde yapılması keloidin önlenmesine katkı verebilir. Ayrıca cildin güneş hasarından korunması, güneş yanığın ciltteki etkisini azaltarak keloid oluşumunu engellemesine katkı sağlayabilir.

Keloid Hakkında Sık Sorulan Sorular

Keloid Gelişimine Yatkınlık Oluşturan Risk Faktörleri Nelerdir?

Genetik olarak birinci derece akrabalarında keloid görülen kişilerde ve siyah ırkta risk faktörü daha fazla olabilir. Vücudun özellikle omuz, sırt ve gövde üst kısmı, ense ve kulak memelerinde keloid görülme oranı daha fazladır. Enfeksiyon ve tekrarlayan yara travmaları, iyileşmeyi geciktirilebilir.

Keloidler Kendiliğinden Kaybolur mu?

Hipertrofik yara izinin aksine keloidler zamanla kendiliğinden kaybolan bir rahatsızlık değildir. Keloidin kaybolması için tedavi yapılması gerekir.

Keloidler Acı Verir mi?

Keloidler büyürken ağrıya veya rahatsızlığa neden olabilir. Ancak keloidin büyümesi durduğunda çoğunlukla ağrı kaybolur. Nadir durumlarda hassasiyet ve ağrı kaldığı durumlar görülebilir.

Keloid yara izleri, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve estetik endişelere yol açabilir. Bu nedenle, bir dermatolog veya plastik cerrah gibi uzman bir sağlık profesyonelinin rehberliğinde uygun tedavi seçeneklerini değerlendirmek önemlidir.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.