Kulağa su kaçmasının en önemli nedeni yüzme olsa da kulak kanalının suya maruz kaldığı her durum rahatsızlığa neden olabilir. Normalde kulakta üretilen ve kulak kiri olarak bilinen serumen isimli madde suyun kulağa kaçmasını engeller. Fakat bazı durumlarda su kulağın derinliklerine kaçarak burada birikir.
Kulağa su kaçması durumunda kulak kanalında çene kemiği ve boğaza kadar uzanan bir gıdıklama hissi görülebilir. Ayrıca duyma yetisi de etkilenir ve sesle yalnızca boğuk bir şekilde işitilir. Genellikle su kendi kendine akarak boşalır. Fakat boşalma olmazsa dış kulak yolunda biriken su, kulak iltihabına neden olabilir. Dış kulak kanalında görülen bu tip kulak enfeksiyonuna yüzücü kulağı ya da otitis eksterna denir.
Kulağa su kaçması belirtileri nelerdir?
Bazen yüzdükten, dalış veya banyo yaptıktan sonra kulaklarda su kalarak bazı belirti ve şikâyetlere neden olabilir. Kulağa su kaçması, bir veya iki kulağı etkileyebilir ve işitme duyusunda azalmaya neden olur. Görülebilen belirtilerden bazılarının şu şekilde sıralanabilir:
- Kulakta dolgunluk ve rahatsızlık hissi
- Çene kemiğine kadar uzanan gıdıklanma hissi
- Kulak çınlaması
Eğer kulakta sıvı nedeniyle yüzücü kulağı adı verilen dış kulak yolu enfeksiyonu gelişirse;
- Kulakta kaşıntı
- Ağrı
- Kızarıklık
- Şişlik
- Kulaktan şeffaf, sarı renkli, kanlı ve ya da kötü kokulu akıntı gelmesi
- Dış kulak çevresindeki ciltte kuruluk ve pullanma
- Ateş
- Kulak çevresindeki yumuşak dokularda ağrı gibi belirtiler görülebilir.
Kulağa su kaçmasının riskleri nelerdir?
Eğer su kulakta uzun süre kalırsa, dış kulak iltihabı riskinde artış ortaya çıkar. Enfeksiyon genellikle kirli sularda bulunan bakterilerden kaynaklanır. Göl gibi yüksek seviyede bakteri içeren sularda yüzenlerde enfeksiyon riski daha fazladır. Bakteri ve pH seviyeleri genellikle düzenli olarak kontrol edildiğinden yüzme havuzları daha güvenlidir. Otitis eksterna riski, sedef hastalığı veya egzama gibi kulağında kronik bir cilt rahatsızlığı olan kişilerde normal popülasyona göre daha fazladır. Kulak, enfeksiyonlara karşı çeşitli savunma mekanizmalarına sahiptir. Bu savunma mekanizmalarını etkileyen durumlar iltihap riskini artırır. Aşağıdakiler kulağa su kaçması durumunda enfeksiyon riskini artırır:
- Kulak kanalında çizik veya yaralanmalar
- Kullanılan saç bakım ürünlerine veya takılara karşı alerjik reaksiyon
Kulağa su kaçması nasıl geçer?
Kulaktaki su çoğu zaman kendi başına boşalır ve nadiren müdahale gerektirir. Bununla birlikte, eğer su uzun süre kulakta kalırsa ve tedavi edilmeden bırakılırsa, bazı hoş olmayan sonuçlara neden olabilir. Kulağın yapısı, mantarların veya bakterilerin gelişebileceği karanlık ve nemli bir ortam sağlar ve bu da enfeksiyon gelişimini tetikler. Dış kulak enfeksiyonu olarak da bilinen dış kulak yolu iltihabı kulak kanalında şişme, tahriş ve rahatsızlığa neden olabilir. Kulağa kaçan suyun çıkarılması için çeşitli yöntemler kullanılabilir. En sık kullanılan yöntemler;
- Kulak memesini hafifçe çekmek ya da sallamak. Bu yöntem suyun kulağınızdan hızlı bir şekilde boşalmasını sağlayabilir. Baş omuzdan yana doğru eğili pozisyondayken kulak memesini yavaşça çekmek ya da sallamak etkili olabilir.
- Başı sağa sola sallamak da suyun tahliyesi için yararlı olabilir.
- Yan yatmak. Bu teknikle, suyun kulaktan akmasına yardımcı olması için yer çekiminden yararlanılır. Suyun kaçtığı kulağın üzerine birkaç dakika yatmak suyun akmasına yardımcı olabilir. Akan suyu emmesi için yatılan yere bir havlu yerleştirmek gerekir.
- Kulağa birkaç damla su damlatmak. Bu teknik mantıksız gelebilir, fakat aslında kulaktaki suyu boşaltmada etkilidir. Uygulama için yan yatılır, etkilenen kulağa temiz bir damlalık kullanarak birkaç damla su damlatılır. Beş saniye bekledikten sonra suyu boşaltmak için kulak aşağı bakacak şekilde ters çevrilir ve kulaktaki suyun tamamının akması için beklenir.
Kulağa kaçan su nasıl çıkarılır?
Kulağa kaçan suyu çıkarmak için kişinin kendi kendine yapabileceği diğer bazı uygulamalar şunları içerir;
- Kulakta vakum oluşturmak: Bu yöntemde öncelikle baş yana doğru eğilir ve sıkı bir sızdırmazlık oluşturacak şekilde avuç içi kulağa sıkıca bastırılır. Daha sonra el kulağa doğru ileri geri hafif itme gücü uygulayarak hareket ettirilir. Bu yöntem, suyu dışarı çekebilecek bir vakum kuvveti oluşturur. Suyun tahliye olmasını sağlamak için işlemden sonra başın aşağıya doğru eğilmesi faydalı olur.
- Sıcak kompres uygulamak: Su bazen orta kulağı burun kanallarının hemen arkasındaki bölgeye bağlayan östaki borusuna sıkışıp kalabilir. Sıcak kompres östaki borusundaki suyun boşaltılmasına yardımcı olabilir. Bu amaçla sıcak; fakat kaynar olmayan su kullanılmalıdır. Sıcak suyla ıslatılan bez iyice sıkılıp kulağa uygulanır. Sıcak uygulama sırasında baş etkilenen kulak tarafına doğru eğilir. Bez kulağın dış kısmına uygulanır ve yaklaşık 30 saniye beklettikten sonra bir dakika kadar ara verilir. İşlem dört veya beş kez tekrarlanır. Daha sonra tıkalı olmayan kulak tarafına yatmak suyun boşaltılmasına yardımcı olabilir.
- Saç kurutma makinesi kullanmak: Saç kurutma makinesinin üflediği sıcak hava kulak kanalı içindeki suyun buharlaşmasına yardımcı olabilir. Uygulama fön makinesi en düşük ayara getirerek yapılmalıdır. Makine kulağa yaklaşık 30 cm mesafede tutularak ileri geri hareketlerle kurutma işlemi uygulanır. Kulak memesinin aşağı çekilmesi, ılık havanın dış kulak kanalına ulaşmasına yardımcı olur.
- Esnemek ya da sakız çiğnemek;: Östaki borusunda su birikmesi durumunda ağzı hareket ettirmek bazen suyu boşaltmaya yardımcı olabilir. Östaki borusundaki gerginliği gidermek için sakız çiğnemek ve esnemek etkili olabilir. Daha sonra başın yana eğilmesiyle su boşalabilir.
- Valsalva manevrası yapmak: Bu yöntemde ağız ve burun delikleri kapatıldıktan sonra kulaklarda hava çıkması sağlanır. Manevra sırasında çok sert üflememeye dikkat edilmelidir. Çünkü bu, kulak zarına zarar verebilir. Bu yöntem aynı zamanda kapalı östaki tüplerinin açılmasına da yardımcı olabilir. Manevrayı yaptıktan sonra suyun kulaktan akmasını sağlamak için baş yana eğilmelidir.
- Sıcak buhar: Orta kulaktaki östaki tüplerinden suyun tahliye edilmesine yardımcı olabilir. Sıcak bir duş almak veya bir kase sıcak su içeren mini sauna uygulaması fayda sağlayabilir. Mini sauna için büyük bir kase sıcak suyla doldurulur. Buharı içeride tutmak için baş bir havluyla örtülür ve yüz kabın üzerinde tutulur. Buhar 5 ila 10 dakika solunur ve ardından kulağı boşaltmak için baş yana doğru eğilir.
Kulağa su kaçması nasıl önlenir?
Kulağa su kaçmasını engellemenin iyi bir yolu, banyo yaparken veya yüzerken kep veya kulak tıkacı kullanmaktır. Sudan çıktıktan sonra kuru bir havluyla kulakları iyice kurulamak da etkili olabilir. Doktorlar su sporları yapan veya sık sık suda vakit geçiren kişilerin kulak tıkacı takmalarını tavsiye eder. Sudan çıktıktan sonra başı bir yandan diğer tarafa sallamak kulaklara kaçan suyun tahliye edilmesine yardımcı olur.
Kulağa su kaçması durumunda yapılmaması gerekenler?
Kulaktaki suyu çıkarmak için kullandığınız yöntemler işe yaramazsa, kulağın içine kulak çubuğu, parmak veya başka herhangi bir cisim sokmak faydadan çok zarar getirir. Bunu yapmak aşağıdakilere neden olarak durumu daha kötü hale getirebilir;
- Bölgeye bakteri eklenmesi
- Suyun kulağın daha derinlerine itilmesi
- Kulak kanalını yaralama
- Kulak zarının delinmesi
Ne zaman doktora başvurmalı?
Kulağa kaçan su genellikle kendi kendine boşalır. Kulaktaki su kişiyi rahatsız ediyorsa, söz edilen ev tedavileri denenebilir. Ancak su iki ila üç gün sonra hala çıkmamışsa veya enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Kulak Burun Boğaz
23.6.2020
23.6.2020
891708
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.