Kumar Bağımlılığı Nedir? Kumar Bağımlılığı Tedavisi

Kumar, kişinin değerli mallarını veya parasına riske atarak, karşılığında daha iyisini elde edebilme olasılığıdır. Kumar bağımlılığı hayatı birçok açıdan etkileyebilecek kronik bir durumdur. Kumar, davranışlar üzerindeki kontrolünüzü kaybetmenize yol açarak bağımlılık oluşturur. Eğer böyle bir durumla karşılaşırsanız, uzman bir doktora başvurmanız gerekebilir. Farklı terapi türleri tedaviler arasındadır.

Kumar Bağımlılığı Nedir ve Türleri Nelerdir?

Kumar bozukluğu olarak da geçen bu durum, kişiyi strese sokan, sürekli kumar davranışında bulunduran zihinsel bir durumdur. Kumar bağımlılığı işte, okulda, ilişkilerde ve ekonomik durumda kötü sebeplere yol açabilir. Kumar oynamak için pek çok çeşit vardır.

En yaygınları spor etkinliklerinde oynanan bahisler ve kumarhanedir. Kumar sanal olarak da oldukça yaygındır. Sanal kumar bağımlılığı tedavisi diğer kumar bağımlılıkları gibi yapılabilir. Ancak, kumar oynayan herkeste bağımlılık gelişmeyebilir. Bu tür bağımlılık madde kullanım bağımlılığıyla benzerlikler gösterir. Çünkü her iki türde de beyin kimyası değişebilir.

Kumar Bağımlılığı Belirtileri Nelerdir?

Kumar bağımlılığın en önemli belirtilerinden biri, kişinin oynadığı kumarın, işini, finansal durumunu ve ilişkilerini etkilemesidir. Ancak farklı belirtiler de bulunur. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Sık sık kumar oynama isteği,
• Daha yüksek heyecan ve zevk alabilmek için daha büyük paralarla kumar oynama isteği,
• Kumarı bırakmaya veya azaltmaya çalışırken başarısız olmak,
• Kumarı bırakmak istediğinde sinirlenmek ve huzursuz olmak,
• Olumsuz duygular hissedildiğinde kumar oynamak (kumarı olumsuz duygulardan kaçış olarak görmek),
• Kumarda kaybedilen parayı tekrar kazanabilmek için kumar oynamak,
• Çevredeki insanlara kumarın bırakıldığı veya para kaybedilmediği gibi yalanlar söylemek,
• Kumarda kaybedilen parayı tekrar kazanabilmek için başkalarının tavsiyeleriyle kumar oynamak,
• Hayatı olumsuz etkilese bile kumar oynamaya devam etmek.

Kumar Bağımlılığı Neden Olur?

Kumar bağımlılığı karmaşık bir durumdur ve tek bir nedeni bulunmayabilir. Kumar bağımlılığına neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Genetik,
• Kişisel özellikler ve zihinsel sağlık,
• Beyin kimyasında değişiklik olması.

Kumar bağımlılığı aileden gelebilir. Tek yumurta ikizlerinde yapılan araştırmalara göre, çevresel faktörler farklı olsa bile genlerde bu bağımlılık türü olduğu için, kumar bağımlılığı gelişme olasılığı olabileceği bulunur. Bir diğer neden olan kişisel özelliklerde ise, kumar bağımlılığı olan kişilerin özelliklerinin ve davranışlarının uç noktalarda olduğu görülür.

Bu davranışlar dürtüsellik, heyecan arayışı, karar vermede zorluk çekme, duygusal olarak dengesiz olmak ve bir şeyler yapmaya zorunlu hissetme olarak sıralanabilir. Ayrıca kumar bağımlılığına sahip olan kişiler, madde ve alkol kullanım bozukluklarına, dürtü kontrol bozukluklarına, depresyona, anksiyeteye ve diğer kişilik bozukluklarına sahip olabilir. Bu durumlar kumar bağımlılığından önce de sonra da gelişebilir.

Kumar oynamak, beynin ödül merkezini tetikleyerek, biyolojik açıdan kişiyi sürekli ödül arayan birisi haline dönüştürebilir. Normal şartlarda insan, sevdiği biriyle iyi bir vakit geçirdiğinde veya bir yemek yediğinde bile vücudunda dopamin hormonu (motivasyon hormonu) salgılanabilir. Bunlar mutlu olabilme sebeplerinden yalnızca iki tanesidir. Kumar da ciddi dopamin salgılanmasına yol açabilir.

Ancak bu salgılanan dopamin sizi iyi şeyler için motive etmek yerine, duygu ve davranışlarınızı etkiler. Dopamin seviyesi düştüğünde tekrar kumara başvurabilirsiniz. Tüm bu hormon dalgalanmaları zamanla beynin kimyasını değiştirebilir ve vücuttaki dopamin seviyesi çok olsa bile mutsuz hissedebilirsiniz. Bu durumda kişiler mutlu hissetmek için daha fazla kumar oynayabilir.

Kumar Bağımlılığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kumar bağımlılığı için herhangi bir ilaç yoktur. Ancak farklı psikoterapi yöntemleri bulunur. Psikoterapi, sağlıklı olmayan duyguları, düşünceleri ve davranışları kişinin değiştirmesine yardımcı olabilir. Kumar bağımlılığına ilişkin aşağıdaki terapi yöntemleri kullanılabilir:

• Bilişsel Davranışçı Terapi: Bu terapide hedefe yönelik uygulamalar yapılır. Uzman doktor, düşüncelerinizi ve duygularınızı görmenizi sağlar. Burada düşünce ve duyguların, sizi nasıl etkilediğine ve ne davranışlarda bulunduğunuzu fark edebilirsiniz. Bu terapi kumar bağımlılığında kullanılan en yaygın türlerden birisidir.
• Motivasyonel Görüşme: Bu terapi sayesinde, kumar bağımlılığınızdaki belirsizliği tanımlayabilir ve çözebilirsiniz. Aynı zamanda diğer kişilerle kendinizi karşılaştırarak kendinizi analiz edebilme fırsatı bulursunuz. Analiz yaparak görmek, davranışlarınızı değiştirmenize yardımcı olabilir. Tek başına olmasa da sıklıkla diğer terapi türlerinin içerisinde kullanılan bir yöntemdir.
• Grup terapisi: Adından da belli olabileceği gibi belli bir kişi sayısında oluşturulan grubun, sorunların tartışabilmesi için iyi bir yöntemdir. Grup terapisi, kumar bağımlılığı olan kişilerde, özellikle bağımlılığı yüzünden hayatında pek çok şeyi kaybeden kişilerde, motivasyon kaynağı olabilir.
• Psikodinamik Terapi: Bu terapi türünde isteğiniz dışında olan davranışların sizi nasıl etkilediğini görebilirsiniz. Buradaki amaç, kişinin öz farkındalığını arttırmak ve geçmişteki davranışların, şimdiki davranışları nasıl etkilediğini görebilmesidir.
• Aile Terapisi: Aile terapisi, akrabalarınızı bilgilendirmenize yardımcı olabilir. Size uygun bir ev ortamını bu şekilde yaratabilirsiniz.

Kumar herkeste farklı sonuçlar ortaya çıkarır. Her yaklaşım farklı kişilerde farklı sonuçlar verebilir. Uzman doktorunuzla birlikte sizin için en doğru terapi yöntemini deneyerek bulabilirsiniz. Tedavi yolunda en önemli şey denemeye devam etmektir. Terapiler genel olarak, kumarı kontrol edebilmenize, stresi yönetebilmenize, zamanı daha iyi değerlendirebilmenize, ve mali durumunuzu kontrol edebilmenize yardımcı olabilir.

Kumar Bağımlılığı Önlenebilir mi?

Kumar bağımlılığını azaltabilmek için yapılabilecek bazı maddeler bulunur.

• Kumar oynamaktan kaçınmak veya sınırlamak: Kumar oynama sıklığınızı veya kumara harcadığınız parayı azaltmaya çalışarak işe başlayabilirsiniz. Eğer kumar hayatınızı ele geçirdiyse veya siz böyle düşünüyorsanız, uzman bir doktora başvurmanız hayatınızın ilerleyen yılları için oldukça önem taşır.
• Aile geçmişini öğrenmek: Aile büyüklerinde madde bağımlılıkları ya da kişisel bozukluklar varsa, kumar bağımlılığına karşı riskiniz artabilir. Aile geçmişinizi öğrenmeniz, daha bilgili bir şekilde seçimler yapabilmenizi sağlayabilir.
• Stres yönetimi: Kumardan yoksun kalındığında stres yaşanabilir. Bu yüzden stres iyi yönetilirse, kumar bağımlılığının üstesinden gelinebilir. Stresli durumlarda spor veya meditasyon gibi zihni rahatlatabilecek şeyler yapılabilir. Yeni bir hobi edinmek de iyi bir stres yönetimi olarak bilinir. Eğer stresinizi yönetmede zorluk çekiyorsanız, bunu doktorunuzla paylaşarak çözümler arayabilirsiniz.

Kumar Bağımlılığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kumar Bağımlılığı Nasıl Teşhis Edilir?

Kumar bağımlılığı teşhisi için uzman doktorunuz size kumar alışkanlıklarınız hakkında sorular sorabilir. Uzmanlar kumar bağımlılığını teşhis edebilmek için, son bir yıl içerisinde gösterdiğiniz en az dört belirti olup olmadığına bakar.

Kumar Bağımlılığı İçin Hangi Doktora Gidilir?

Kumar bağımlılığı teşhisi ve tedavisi için uzman psikiyatrist veya psikoloğa başvurulabilir.

Kumar Bağımlılığı En Sık Kimlerde Görülür?

Kumar bağımlılığı ergenlerde ve yetişkinlerde sık olarak görülebilir. ABD’nin %2-4’ünün kumar bağımlılığı olduğu tahmin edilir. Ancak kesin tanılar olmadığı için bu yüzdelik yanlış da olabilir. Genç yaşlarda kumara başlamak kumar bağımlılığı gelişmesinde bir risk faktörü olarak görülür.

Kumar Bağımlılığı Nasıl Bırakılır?

Kumar bağımlılığını bırakmanın en iyi yolu bir uzmana danışmaktır. Devamında ise kumar bağımlılığı ile yaşamış diğer insanlarla konuşmak, farklı aktivitelere yönelmek ve dış dünyadan kaçınmamak gerekebilir.

Kumar Bağımlılığı Olan Bir Kişiye Nasıl Yardım Edilir?

Çevrenizdeki birisi kumar bağımlısıysa, onunla konuşarak işe başlayabilirsiniz. Konuşurken karşıdaki kişiyi yargılamayın ve yanında olduğunuzu hissettirin. Onun için erken veya geç olması farketmez. Ne kadar erken tedavi görürse, kurtulma olasılığı o kadar yüksektir.

Tedavi görmeye başlamış olsa bile direkt olarak durumu düzelmeyebilir. Böyle bir durumda sabırlı olup, destek olmanız önemlidir. Bu süreçte kendinize de dikkat etmeniz gerekebilir. Çünkü kumar bağımlılığı olan kişilerin, etrafındaki insanlar depresyon, stres gibi durumlar yaşayabilir.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.