satır arası

Melatonin Faydaları Nelerdir?

Melatonin faydaları hormonun doğal olarak vücutta üretimi ile ortaya çıkar. Uyku sırasında salgılanan hormonun uyanıklık halini de etkilediği bilinmektedir. Beyinde pineal bez olarak bilinen epifiz bezinden salgılanması vücutta bilinç dışı etkileri de yönettiği ifade edilir.

Bu süreçte melatonin faydaları ilgili hormonun reseptörlerin uyarılmasıyla fonksiyonel hale gelir, bunun yanında hormonun antioksidan mekanizması işlevlerinin açığa çıkmasını sağlar. 

Vücutta Fonksiyonlarına Göre Melatonin Faydaları Nelerdir?

Vücutta Fonksiyonlarına Göre Melatonin Faydaları Nelerdir?

Bireylerin yaşam stillerine bağlı olarak uyku alışkanlıkları değişkenlik gösterebilir, karanlık ortamda üretimi sağlanan hormonun yatış halindeyken ışık veren uyarıcılardan uzak kalınması sentezlenmesi açısından önemlidir.

Özellikle bilgisayar, telefon gibi elektronik aletlerle yatarken yoğun vakit geçirme hormonun sentezini olumsuz etkilediği bilinmektedir. Diğer bir taraftan insan vücudunun yanı sıra bitkilerde de bulunan hormon işlevsel olarak oksidatif stresi azaltmakla görevlidir.

Bu bitkilerin tüketilmesi insan vücuduna ek olarak hormonun alınmasında da aracılık yapar. Eğer, vücutta bu hormonun üretimiyle ilgili bir problem belirlenirse yapay olarak dışarıdan takviye edici ürün olarak da alınabilir. Bu süreçte, ürün gıda takviyesi olarak alınacaksa doktor bilgisinde alınması kritik bir öneme sahiptir. Tüm bu bilgiler ışığında melatonin faydaları aşağıdaki gibi listelenebilir:

  • Gece-gündüz döngüsünde uyanıklık ve uyku halinin zamanının ayarlanmasında destekleyici bir hormondur.
  • Karanlık ortam hormonun daha çok sentezlenmesi desteklenirken vücudu uykuya hazırlayan en önemli hormondur.
  • Bu hormonun biyokimyasal olarak progesteron veöstrojenhormonuyla bağlantı kurması kadınlarda adet döngüsünün de düzene girmesine yardımcı olunmasını sağlar.
  • Gün içinde farklı etkenlerden dolayı değişen kalp ritmi, kan basıncı ya da libido gibi fonksiyonların dengelenmesine destek olur.
  • Yapılan bazı araştırmalarda baş ağrısı ve migren belirtilerini de minimize ettiğine dair veriler ortaya konmuştur. Bu etkilerin mekanizması beyine giden glikoz ve oksijen seviyeleri ile ilişkilendirilirken aynı zamanda kan pompalama hızının da dengelenmesi ile bağlantılı olduğu vurgulanır.
  • Nöronların tamamen fonksiyonların kaybedilmesialzheimergibi kronik bir probleme neden olabilir. Sinir hücrelerinin yenilenmesi için iyi bir uyku şarttır. Bununla birlikte, bağışıklık sisteminin güçlenmesi sinir hücrelerinin yapısının korunmasında yardımcı rol oynar. Bu süreçte, alzheimer veparkinsonhastalığının önlenmesinde dolaylı bir destek sağlar.
  • Kan basıncının ve bağışıklık sisteminin dengelenmesine yardımcı olması vücut ısının ayarlanmasında da etkin rol oynamasını sağlar.
  • Hormon salgılanması stres ve kaygıyla mücadelede etkili olur ve bu sayede depresyon belirtilerini minimize etmede yardımcı olduğu ifade edilir. Bununla birlikte, stresi azaltmasıreflüataklarının kontrol altına alınmasında destekleyici bir rol oynamasını sağlar.
  • Hipofiz bezinden salgılanan büyüme hormonun sentezlenmesini desteklerken çocuklarda büyümeyi, yetişkinlerde ise kas kütlesinin artmasına katkı sağlar.
  • Hormon nitrik oksit molekülünün miktarının artmasına yardımcı olurken damarların genişlemesinde destekleyici rol üstlenir. Bu sayede,hipertansiyonunsebep olduğu semptomların azalmasında yardımcı rol oynar.
  • Yapılan çalışmalarda kanda yağ ve kolesterol seviyesini düşürdüğüne dair veriler mevcuttur. Bu bağlamda, tip 2diyabet (şeker)hastalığının önlenmesinde yardımcı rol üstlenebilir.
  • Hormonun salgılanması kontrollü hücre ölümü olarak bilinen apoptozis mekanizmasını durdurduğu öne sürülmektedir. Böylece, başta sinir hücreleri olmak üzere vücutta üretimi zor olan bazı hücrelerin yaşamını uzatmada destekleyici bir etki sağlayabilir.
  • Uyku sürecini dengelemesi aynı zamanda cildin serbest radikallerden arınmasında ve hücre yenilenmesinde destekleyicidir. Bu doğrultuda, sağlıklı bir cilt profiline ulaşmaya destek olur.

Uyku Üzerinde Melatonin Faydaları

Melatonin faydalarının ilk sırasında uyku kalitesinin artması vardır. Bununla ilgili olarak yapılan araştırmalarda hormon düzenli salgılandığında uykuya dalma zamanın 6 dakika daha öne çektiği vurgulanır. Bu süreçte, uykuyu öne çekmeye yardımcı olurken toplam uyku zamanında bir değişiklik yapmadığı da önemli veriler arasındadır. Takviye edici olarak bu madde alımında bu belirtiler baskın olurken gıda takviyesi kullanımı bırakıldıktan 1 yıl sonrasında uyku başlangıç zamanının eski haline döndüğü ifadeler arasındadır.

Melatonin Takviyesi Faydaları Nelerdir?

Melatonin takviyesi faydaları maddenin sentetik olarak laboratuvar koşullarında üretilmesi ile ortaya çıkar. Diyetlerle alınan takviye edici ürünler arasında bulunan bu hormon özellikle vardiyalı çalışan kişiler için destekleyici bir etki yaratabilir. Tüm bu bilgiler doğrultusunda melatonin takviyesi faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • Hormon vücutta sentezlenirken homeostasi üzerine olumlu etkileri takviye olarak alındığında da devam eder.
  • Uzun mesafeli yolculuklar yapan kişilerde ya da seyahat odaklı işi olan bireylerde uçak yolculuğu sonrasıjet laggörülebilir. Herkesin vücudunda uykuya dalış süreci ile doğal bir saati vardır. Sirkadiyen ritim olarak da bilinen bu durum iki farklı zaman dilimi arasında yolculuk yapıldığında bozulabilir. Bu süreç uyku hormonun sentezini bozduğu için uyumakta kişi zorluk çekebilir. Gıda takviyesi olarak hormon vücuda alındığına bu negatif durumun önlenmesine katkı sağlayabilir.
  • Gece vardiyasında çalışan kişiler düzensiz yaşam koşullarına sahip olduğu için doğal saati bozulabilir. Bu nedenle, uyku düzeninin tekrar sağlanması için hap şeklinde hormon takviyesi kullanılabilir.
  • Gıda takviyesi olarak kullanılan maddenin göz sağlığına da katkı sağladığına dair veriler mevcuttur.
  • Kronik uykusuzluk olarak bilinen insomnia hastalığının semptomlarının azalmasında yardımcı rol üstlenebilir. Uyku derinliğinin kalitesinin yükselmesine sağlayan ürün sayesinde yorgunluk, halsizlik ve asabiyet durumları minimize edilebilir.
  • Genel olarak antioksidan özelikleri olan gıda takviyesinin hormonal diğer rahatsızlıkların, kalp-damar sorunlarının ve kanser gibi hücre farklılaşmasına neden olan rahatsızlıkların engellenmesinde destekleyici bir rol üstlenir.

Melatonin Faydaları ve Zararları

Melatonin Faydaları ve Zararları

Melatonin faydaları ve zararları değerlendirildiğinde günlük alım dozlarında kullanıldığında bir zararının olmadığı belirtilmektedir. Ancak, vücuda gereğinden fazla alındığında, bazı ilaçlarla birlikte kullanıldığında ya da hamilelik gibi özel koşullara sahip olunduğunda bazı yan etkiler oluşturabilir.

Melatonin faydaları ve zararlarının ortaya çıkabileceği durumlar aşağıdaki gibi belirtilebilir:

  • Kan sulandırıcı, tansiyon ya da antidepresan ilaç kullanan kişilerin ilaç etkileşiminin yaşanmaması için doktorun önerdiği şekilde kullanımı önemlidir.
  • Hormon takviyesi bağışıklık sistemini de olumlu etkilediği için organ nakli olan kişilerde istenmeyen endikasyonlar oluşabilir, mutlaka doktorun önerdiği şekilde kullanımı tavsiye edilir.
  • Kan şekerinde değişimler ya da kanın gereğinden fazla sulanması söz konusu olabileceği için diyabet ve kanamalı hastalıkları olanlar doktor kontrolünde kullanması gereklidir.

Melatonin Faydaları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kullanım Şekline Göre Melatonin Takviyesi Faydaları Nelerdir?

Doktor kontrolünde alınması gereken hormon takviyesinin düşük dozlarda kullanımı da dikkat çeker. Ürün, günlük alım dozlarına göre 0,5 ile 10 mg arasında kullanımı önerilir. Kişiden kişiye kullanım oranı değişkenlik gösteren gıda takviyesinin belirli analizler sonrasında kullanım dozu belirlenebilir.

Diğer bir yandan, ürün alındıktan sonra en az 3-4 saatlik süreçte araç kullanımı gibi aktif bir iş yapılması tavsiye edilmez. Bu nedenle, gıda takviyesinin alımı genellikle akşam saatlerinde önerilir. Ayrıca, aç karnına alımı emilim potansiyelini arttırdığı için vücutta biyoverimliliğini arttırabilir.

Melatonin Faydaları İçin Doğru Kullanım Nasıl Olmalıdır?

Çocuklarda uyku problemleri varsa ya da ameliyat öncesinde endişeyi azaltmak isteniyorsa doktor kontrolünde takviye olarak alınabilir. Genellikle uykuya dalmadan 2 saat öncesi alınması önerilen ürün aç karnına kullanımı tavsiye edilir.

Hormonun sentezini arttırabilecek besin grupları sırasıyla ceviz, badem, fındık, kızılcık, kiraz, vişne, papatya şeklinde belirtilebilir.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

Prof. Dr.
Banu Kale
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları
Medical Park Pendik
9399

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.