satır arası

Mide ekşimesi, halk arasında çok yaygın olarak görülen göğüste ve göğüs kafesinin arkasında hissedilen yanma tarzında bir ağrıdır. İngilizcede kalp yanması anlamına gelen ""heartburn" kelimesi ile tanımlanan bu ağrılar göğüs bölgesinde hissedilmesi nedeniyle kalp ağrıları ile karıştırılabilir. Yemekten hemen sonra, yatarken veya gün içerisinde herhangi bir zamanda meydana gelen mide ekşimesi kişiye rahatsızlık hissi verir. Ara sıra görülen mide ekşimesi sorunu çok yaygın olup genellikle günlük yaşamı olumsuz etkileyecek boyutta sorunlara neden olmaz. Reçeteli veya reçetesiz olarak satılan mide koruyucular yardımıyla bu ağrıların üstesinden gelmek mümkündür. Fakat mide ekşimesi çok sık görüldüğünde ve sürekli ilaç kullanımını gerektirdiğinde bunun altında bir mide hastalığının yatıyor olma olasılığı çok yüksektir. Sürekli olarak mide ekşimesi sorunu yaşayanlar mutlaka bir hekime başvurarak bu sorunun nedenine yönelik gerekli tanı testlerini yaptırmalı ve tedaviye başlamalıdır.

Mide ekşimesi nedir?

Mide ekşimesi, mide ve yemek borusundaki birtakım problemlere bağlı olarak karnın üst kısmı ile göğüs bölgesinde yanma ve ekşime tarzında ağrıların görülmesidir. Ağrılar genellikle yoğun içerikli ana öğünlerin ardından alkol, çay, kahve, gazlı içecekler gibi içeceklerin tüketilmesinin ardından görülür. Ağrının yoğunluğu eğilme, yatış pozisyonuna geçme gibi mide içeriğinin mide ile yemek borusu arasında yer alan kapakçığa baskı yapmasına neden olan pozisyon değişikliklerinde artabilir. Çoğu durumda şiddetli ağrılara neden olmaz. Fakat uzun süreli bir rahatsızlık hissine neden olduğundan günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir. Yanlış beslenme alışkanlıkları, stres gibi faktörlere bağlı olarak mide ekşimesi sorununun ara sıra görülmesi normaldir ve birçok insanın başına gelebilen bir durumdur. Bu şekilde nadir olarak görülen sorunlar genellikle bir mide hastalığını işaret etmez ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir niteliktedir. Fakat mide ekşimesinin sürekli olarak tekrarlaması halinde gastrit, ülser, mide fıtığı, gastroözofageal reflü ve daha birçok gastrointestinal sistem hastalığının bir belirtisi olabilir. Bu nedenle bu gibi durumlarda sağlık kuruluşlarına başvurulmasında fayda vardır.

Mide ekşimesi belirtileri nelerdir?

Mide ekşimesi, çok yaygın görülen bir sağlık sorunudur ve belirtileri de oldukça nettir. En yaygın görülen mide ekşimesi belirtileri şu şekildedir:

  • Göğüste ağrı ve yanma hissi
  • Ağza asitli ve acı tatlı mide sıvısının gelmesi
  • Ağrıların uzanma veya eğilme ile birlikte kötüleşmesi
  • Yemek yedikten sonra mide ve yemek borusu bölgesinde yanma
  • Geceleri artan mide ağrıları

Yukarıdaki belirtiler mide ekşimesinin yanı sıra birçok mide hastalığının beraberinde görülen semptomlar arasında yer alır. Bu konuda bilinmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesi ne zaman doktora görünmek gerektiğidir. Göğüste şiddetli ağrı ve baskılar hissedildiğinde, bunlara kol ve çene ağrıları eşlik ettiğinde, nefes almada güçlük çekildiğinde vakit kaybedilmeksizin sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır. Bunun dışında mide ekşimesi sorunu haftada iki kezden fazla ortaya çıkıyorsa, yutma güçlüğü, kalıcı mide bulantısı ve kusma sorunu söz konusu ise, reçetesiz mide koruyucuların kullanımına rağmen ağrılar devam ediyorsa, iştahsızlık ve yemek yeme güçlüğüne bağlı olarak kilo kaybı gerçekleştiyse bir sağlık randevusu alınarak doktor muayenesinden geçilmelidir.

Mide ekşimesi nedenleri nelerdir?

Mide ekşimesi normal bir durum değildir ve üst sindirim sistemine ilişkin herhangi bir soruna bağlı olarak ortaya çıkar. Bunlardan en yaygını reflü hastalığıdır. Reflü sorunu, mide içeriğinin yemek borusuna (özofagus) kaçması ve içeriğindeki sindirim enzimleri nedeniyle yemek borusuna zarar vermesi durumudur. Mide ekşimesi olgularının çok büyük bir kısmı bu nedene bağlı olarak gerçekleşir. Normal şartlarda yutulan besinler yemek borusunun mide ile birleştiği noktada yer alan ve alt özofagus sfinkteri olarak adlandırılan bir kas bandının gevşemesiyle birlikte mideye aktarılır ve besinlerin geçişi tamamlandıktan sonra bu kas bandı yeniden kasılarak besinlerin yemek borusuna kaçmasını engeller. Herhangi bir nedenle bu sfinkterde anormal gevşeme sorunu söz konusu ise yemek borusuna mide içeriklerinin kaçısı söz konusu olur ve reflü sorunu gelişir. Eğilme, uzanma gibi hareketlerde bu sfinkterdeki gevşeme kolaylaştığından mide ekşimesine bağlı ağrılar bu hareketlerle birlikte artar. Bunun haricinde mide ekşimesi probleminin ortaya çıkışında rol oynayan bazı risk faktörlerinden bahsedilebilir. Mide ekşimesini tetikleyen veya ağırlaştıran risk faktörleri şunlardır:

  • Acı ve baharatlı yiyecekler (özellikle nane)
  • Soğan, sarımsak gibi besinler
  • Asiditesi yüksek olan domates, ketçap gibi besinler
  • Yüksek yağ içeriğine sahip besinler
  • Turunçgiller
  • Çikolata
  • Alkollü, gazlı, asitli ve kafein içerikli içecekler
  • Büyük hacimli besinlerden oluşan öğünler
  • Çok sıcak ve çok soğuk besinler

Yukarıdaki belirtilere ek olarak gebelik de mide ekşimesinin başlıca nedenleri arasında yer alır. Hamile kadınlarda özellikle de ikinci trimesterden itibaren büyüyen bebeğin mideye yapmış olduğu baskıdan kaynaklı olarak reflü ve mide ekşimesi sıklıkla görülür. Stres veya yanlış beslenme uygulamalarına bağlı olarak geçici reflü sorunları meydana gelebilse de bu durum süreklilik arz ettiğinde bir mide hastalığının söz konusu olma ihtimali yüksektir. 

Mide ekşimesi teşhisi nasıl konulur?

Mide ekşimesi belirtileri ile sağlık kuruluşlarına başvuran hastalar gastroenteroloji kliniklerine yönlendirilir. Burada hekim muayenesinden geçilir. Muayene esnasında hekim tarafından sorunun ne kadar süredir devam ettiği, ağrı ve yanma hissinin hangi bölgede oluştuğu ve şiddetinin nasıl olduğu, hangi hareketlerle ve hangi besinlerin tüketiminin ardından artış gösterdiği gibi sorular sorulabilir. Bu muayene sırasında hastalar hekimlerine sahip oldukları hastalıklar ve sürekli olarak kullandıkları ilaçlar hakkında da bilgi vermelidir. Hekimler farklı hastalık olasılıklarını araştırmaya yönelik fiziksel muayene de uygulayabilir. Tüm gastrointestinal sistem hastalıklarında olduğu gibi mide ekşimesi sorununun da temelinde yatan nedeni araştırmaya yönelik olarak yapılabilecek en iyi uygulama endoskopidir. Endoskopi işleminde endoskop adı verilen ucu ışıklı bir kamera yardımıyla sindirim kanalı net bir şekilde görüntülenebilir, olası hastalıklar bu görüntüleme esnasında teşhis edilebilir. Gerekli görülmesi halinde endoskopide görülen lezyonlardan biyopsi alınarak incelemeye de gönderilebilir. Endoskopiye ek olarak hekim tarafından bazı kan ve idrar tahlilleri ile ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans (MR) gibi farklı tetkikler de istenebilir. Tüm bu test sonuçlarının alınmasının ardından mide ekşimesine neden olan sorunlar teşhis edilerek tedavi süreci başlatılır.

Mide ekşimesi tedavisi nasıldır?

Mide ekşimesi tedavisi, bu duruma neden olan sağlık sorununa göre farklılık gösterir. Hamilelikte mide ekşimesi sorununun görülmesi normaldir. Birçok anne adayı hamilelikte mide ekşimesine ne iyi gelir sorusunun yanıtını aramaktadır. Hamilelik döneminde görülen mide ekşimelerinde yaşam tarzı değişikliklerinin yapılması ağrıları büyük ölçüde azaltır. Beslenme planından reflüyü tetikleyen besinler çıkarılmalı, az az ve sık sık beslenilmelidir. Buna rağmen amide ekşimesi sorunu çok şiddetli bir şekilde devam ediyor ve günlük yaşamı zorlaştırıyor ise farklı tedavi uygulamaları için hekime danışılmalı, kesinlikle hekim tarafından reçetelendirilmemiş olan ilaçlar bilinçsizce kullanılmamalıdır. Gebelik haricinde normal zamanlarda görülen mide ekşimelerinde piyasada bulunan ve reçetesiz satılan basit mide koruyucular ve reflü şuruplarından yararlanılabilir. Endoskopi uygulamaları sonucunda bir gastrointestinal sistem hastalığı tespit edilmiş olan hastalarda bu hastalığa yönelik tedavi planı belirlenmelidir. Gastrit ve peptik ülser gibi hastalıklarda bu hastalıklara yol açabilen Helicobacter Pylori adlı bakterinin varlığı araştırılmalı, tespiti halinde antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır. Mide fıtığı ve ülser olgularının bir kısmında cerrahi operasyonlar gerekli olabilir. Bu olguların bir kısmında ise takip önerilir ve bir süre boyunca mide asiditesini azaltan ilaç uygulamalarından yararlanılabilir. Tüm bu tedavi seçeneklerinden hangisinin uygulanması gerektiğine tanı testlerinden elde edilen bulgular ve hastanın sağlık durumu göz önünde bulundurularak hekim tarafından karar verilir.

Eğer siz de mide ekşimesi sorunu yaşıyor ve mide ekşimesine ne iyi gelir sorusunun yanıtını arıyorsanız bir sağlık kuruluşuna başvurarak muayeneden geçebilirsiniz. Birçok hastalık türünde olduğu gibi mide hastalıklarında da erken teşhis tedavi başarısını artırdığından bir an önce tedavi sürecinize başlayarak kalıcı hasarların oluşumunu önleyebilir, daha sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

Prof. Dr.
Cengiz Bölükbaş
Gastroenteroloji
Medical Park Göztepe
515693

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.