satır arası

Örümcek korkusu, kişilerin örümcek ile karşılaştığı zaman bir korku ya da kaygı duyması ile beraber terleme, kalp çarpıntısı, nefes almada güçlük, titreme gibi belirtiler göstermesidir. Bu korku, kişilerin yaşadığı olumsuz duygulardan, olaylardan sonra ortaya çıktığı düşüncesi yaygındır.

Örneğin, en sevdiğiniz yemeğin üzerinde örümcek görmüşsünüzdür. Bu tarz korkuların sadece olumsuz olaylar sonucu oluşmadığı, genetik faktörlü olabileceği de bilinmektedir. Bu korkuların tedavisi de mümkündür. Korkuların sebepleri ve şiddetlerine göre kişiye özel farklı tedaviler uygulanmaktadır. 

Örümcek Korkusu Nedir?

Örümcek korkusu nedir sorusu araknofobiyi işaret eder. Genelde tüm örümceklerin zehirli olabileceğini düşünerek onlardan tiksinen, çekinen insanların fobisidir. Bu fobiler kişilerin yaşamlarını kötü yönden etkileyebilir. İş hayatında, sosyal hayatta kişilerin geri kalmasına neden olur. Bu korkunun tedavisi de mümkündür.

Örümcek korkusu, kişilerin yaşadığı olumsuz deneyimlerden sonra oluştuğu gibi farklı nedenlerden dolayı da meydana gelir. Diğer bir önemli nokta da korkularımızın genetik olarak belirlendiğidir. Kişinin anne ve babasında olan örümcek korkusunun çocukta da olması mümkündür. Kişi örümcek ile daha önce hiç karşılaşmamış olsa bile bir örümcek ile ilk defa karşılaştığında korku davranışlarını sergileyebilir. Ayrıca oluşan korkularda çevrenin etkisi de göz ardı edilemez. 

Örümcek Fobisi Neden Olur? 

Örümcek fobisinin bir diğer adı da 'araknofobi'dir. Örümcek fobisi, özellikle batı kültürlerde en yaygın fobiler arasındadır. Örümcek korkusu neden olur sorusu için yapılan araştırmalarda, psikologlar bu korkunun evrimsel seçilimin bir sonucu olduğunu açıkladılar. Yani bazı örümceklerin zehirli olması insanda bu tarz hayvanların kendilerine zarar vereceği düşüncesini ve bu tarz hayvanlardan korkma eğilimini ortaya çıkarmıştır. 

Aynı zamanda bazı yaygın hayvan fobileri ile tiksindirici gıdayı reddetme tepkileri arasında yakın bir ilişki olduğu da belirtilmiştir. Örümcek korkusunun iğrenme tepkisiyle ilişkili olduğuna ve örümceklerin korku odağı olarak algılanmasına neden olduğu da belirtilmiştir. Ayrıca oluşan bu özgül korkuların temelinde yaşanmış olumsuz deneyimlerin etkisi de yadsınamaz.

Örümcek Fobisinin Belirtileri Nelerdir?

Örümcek korkusu olan kişiler böyle bir durumla karşılaştıklarında vücutlarında belirli semptomlar ortaya çıkar.

Bu semptomları aşağıdaki gibi listelemek mümkündür:

  • İlk karşılaştığı zaman donup kalma, tepki verememe
  • Güçlü kalp çarpıntısı
  • Vücudun titremesi
  • Vücudun terlemesi
  • Bayılacakmış gibi hissetme
  • Panik atak
  • Nefes almada güçlük
  • Baş dönmesi
  • Korku çok fazla ise bayılma
  • Bağırma, çığlık atma
  • Ağaç dalları, çimen gibi açık alanlardan kaçınma gibi semptomlar ortaya çıkabilir.

Ayrıca, kişiler örümcek korkusu atağı da geçirebilirler. Aşırı terleme, ağız kuruluğu, baygınlık hissi, titreme, mide bulantısı şeklinde belirtiler gösterebilirler.

Örümcek Korkusu Günlük Hayatı Nasıl Etkiler?

Örümcek fobisi özellikle açık havalarda, yeşilliğin, ağaçların olduğu ortamlarda kişilerin korkusunun açığa çıkmasına neden olduğu için kişilerin sosyal yaşamlarını önemli ölçüde etkiler ve kişileri asosyalleştirebilir. Çünkü kişiler böcek görecekler diye piknik yapmaktan, doğa yürüyüşlerinden, çimlere oturmaktan çekinir.

Bazı zamanlarda da evde örümcek ya da örümcek ağı ile karşılaşma düşüncesi kişileri ev işlerini yapmaktan ya da evin bakımını yapmaktan alıkoyabilir. Bu nedenle kişilerin kendilerini kısıtlamamak için hiç beklemeden tedavi almalarında fayda var.

Örümcek Korkusu Nasıl Teşhis Edilir?

Bazı kişiler örümcek korkusuna sahip olsalar bile bu korku teşhis edilmediği için haberdar olamayabilir. Fakat, örümcek gördüğünde korku, kaygı gibi duygular hissediyorsa ve üst kısımlarda bahsedildiği gibi belirtiler yaşıyorsa kişinin örümcek korkusunun olduğuna işaret olabilir.

Ayrıca teşhis için illa ki örümcekle karşılaşmaya gerek yoktur, eğer kişide araknofobi varsa örümcek görme korkusu bile yüksek kaygı yaratabilir. Bu belirtiler varsa kişide bir uzmana görünmesi teşhis için önemli bir noktadır.

Örümcek Fobisi Tedavisi Nasıl Olur?

Örümcek korkusu tedavi edilerek kişinin kaygılarının azaltılmasına yardımcı olur ve ayrıca sosyal yaşantısında da kişiye yardımcı olur. Örümcek korkusu tedavisinde ilaç tedavisi daha az tercih edilirken terapi yöntemi yoğunluklu olarak kullanılır.

  • Terapi: Bu tür korkularda en çok kullanılan tedaviler, davranışçı tedavilerdir. Alıştırma (exposure) adı verilen bu yöntem en çok kullanılan davranışçı tekniktir. Bireysel ya da grup galinde uygulanabilir. Bu teknikle kişinin korktuğu durumun (araknofobinin) ayrıntılı analizi yapıldıktan sonra korkulan durum ile aşama aşama karşılaşması sağlanır. Başlangıçta kişide korku ve sıkıntı yaşatan bu durum, kişi korkulan ortamda yeteri kadar kalabilirse alışmaya , korkunun azalmasına, korkulan duruma duyarsızlaşmaya başlar. Tedaviye istekli olan ve tedaviye uyum sağlayan bireylerde tamamen düzelme görebilmek mümkündür. Alıştırma tedavisinin mümkün olduğunca gerçek nesne ve ortamda yapılmasının uygun olduğu düşünülür, ancak her zaman bu mümkün olmayabilir.
  • İlaç Tedavisi: Uzman denetiminde örümcek korkusu olan kişiler muayene edilerek karar verilir. Genellikle korku ile baş edemeyen, ciddi belirtileri olan kişilerde semptomların azaltılması için ilaç tedavisi uygulanır. Özellikle korkunun yüksek olduğu dönemlerde kişinin rahatlaması için kullanılır. İlaç tedavisinin kesin bir süresi olmamakla birlikte zaman zaman yapılan muayeneler sonucunda ilaç kullanımı tamamen kesilebilir.

Örümcek Fobisi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Örümcek fobisi hastalığı için hangi bölüme gidilir?

Örümcek fobisi bir çok kişide görülebilir. Eğer örümcek ile karşılaşıldığında yüksek korku, kaygı, bağırma, terleme, titreme gibi belirtileriniz varsa teşhis ve tedavi için psikologlara görünebilirsiniz. Ayrıca psikiyatri ve psikoterapi merkezlerinden de böcek korkusu hakkında yardım alabilirsiniz.

Örümcek fobisini yenmek için neler yapmalıyım?

Örümcek fobisi gibi bu tür fobilerde en sık kullanılan tedavi yöntemi ''maruz bırakma''dır. Kişilere aşama aşama böcek düşüncesi, böcek resimleri vb. verilir, belli bir aşamada da kişiler örümcek ile aynı ortamda kalmaya çalışır, böylece kişilerin duyarsızlaşmaları sağlanmaya çalışılmaktadır. Bunun yanında, özellikle korku belirtileri ciddi boyutta olan kişilerde de farmakoterapi uygulanabilmektedir.

Örümcek fobisi genetik midir?

Son yıllarda yapılan araştırmalar sonucu örümcek korkusu gibi diğer özgül korkuların sebebinin genetik olabileceği de psikologlar tarafından açıklanmıştır. Örneğin kişi daha önce hiç örümcek ile karşılaşmamış olsa bile anne ve babasında örümcek korkusu varsa, kişi örümceği gördüğünde kaygı, terleme, titreme, baş dönmesi gibi korku davranışlarında bulunabilir.

En yaygın fobiler nelerdir?

Özgül fobiler çok yaygındır. Özgül fobilerden en sık görülen fobiler şunlardır: Hayvan fobileri (bu kategoriye örümcek fobisi de dahildir), yükseklik korkusu, kan ve yaralanma korkusu, gök gürültüsü ve fırtına korkusu, uçak korkusu, yalnız kalma korkusu, kapalı alan korkusu (klostrofobi), araba korkusu gibi daha pek çok korku yaygın görülebilmektedir.

Örümcek insana zarar verir mi?

Çoğu örümcek insana zarar verebilecek toksik venoma sahip değillerdir ve sadece bazı türleri insana zarar verebilir. Her örümcek insana zarar verir düşüncesi tamamen doğru olmayabilir.

Türkiye’deki örümcek türleri zararlı mıdır?

Yaşadığımız coğrafyadaki örümceklerin çoğu zararsızdır. Türkiye’de genede iki tür örümcek vardır: Yalancı Karadul Örümceği ve Sarı Keseli Örümcek olmak üzere. Yalancı Karadul Örümceği, saldırgan olmamakla birlikte savunma amaçlı ısırabilir. Isırılan bölgede karıncalanma ağrı ve hissedilebilir. Kızarıklık ile birlikte küçük şişmeler oluşabilir. Çok nadir de olsa daha ciddi belirtiler ortaya çıkabilir. Sarı Keseli Örümcek türünün ısırığı biraz daha keskindir. Acı ile birlikte kızarıklık ve şişlik oluşabilir. Kişi mide bulantısı yaşayabilir. 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

Uzm. Klnk. Psk.
Jülide Unutmaz
Psikoloji
Medical Park Medical Park Gebze
5711

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.