Pankreas ilgilendiren bazı hastalıklar pankreas gaz sıkışması belirtileri meydana getirerek hastalarda sağlık sorunlarına neden olabilir. Pankreas hastalıklarından olan pankreatit hastalarında şişkinlik sorunu en yaygın rastlanan sağlık sorunlarındandır.
Özellikle akut ya da kronik pankreatit hastalarında pankreas gaz sıkışması belirtileri ataklar halinde gelişerek hastaları oldukça etkiler.
Pankreas Gaz Sıkışması Belirtileri Nelerdir?
.jpg)
Pankreas gaz sıkışması belirtileri hastalığın türü ve etkisine bağlı olarak hastalarda farklı etkiler ortaya çıkarabilir. Bazı pankreas rahatsızlıklarında gaz sıkışmasının şiddeti oldukça ağır seyrederken bazı gaz sıkışmaları ise hafif şiddetli olarak meydana gelebilir.
Pankreas gaz sıkışması belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Yoğun süren şiddetli ağrılar
- Gaz sancısı
- Sindirim problemleri
- İshal
- Şişkinlik
- İştahsızlık
- İstenmeyen kilo kayıpları
- Baş dönmesi
- Yağlı dışkılama gibi semptomlar pankreas gaz sıkışması belirtileri olabilir. Bu tür belirtilerin fark edilmesi halinde gerekli teşhis ve tedavinin yapılması için bir sağlık merkezine giderek muayene olmak önemlidir.
Pankreatit Nedir?
Pankreas, sindirimde ve kan şekerinin düzenlenmesinde rol oynar. Pankreas; sindirim enzimleri ve hormonlar salgılayarak sindirim sistemi için hayat bir işlev görür. Sindirime yardımcı olan enzimleri pankreas kanalı yoluyla ince bağırsağa gönderilir.
Pankreatit, pankreasın iltihaplanmasıdır. İltihaplanma şişlik ve ağrıya neden olabilir. Pankreatit, sırta yayılan mide ağrısı gibi hissedilebilir. İltihaplanma, bağışıklık sisteminin yaralanmaya verdiği tepkidir. Yaralı dokuların iyileşmesine yardımcı olması beklenir. Genellikle pankreas kanalını tıkayan safra kesesi taşlarından ya da alkolden dolayı pankreas yaralanmaları meydana gelir.
Pankreatit Çeşitleri Nelerdir?
Pankreasta meydana gelen iltihaplanma akut ve kronik olmak üzere iki farklı şekilde meydana gelir. Akut pankreatit geçici olarak meydana gelen iltihaplanmalardır. Kronik pankreatit sonucu ortaya çıkan belirtiler ise uzun süreli olarak devam edebilir ya da belli aralıklarla oluşabilir.
Akut pankreatit: Akut pankreatit geçici bir durumdur. Pankreas küçük, kısa süreli bir yaralanmadan kurtulmaya çalışırken meydana gelir. Akut pankreatitli çoğu hasta; dinlenme, sıvı alımı ve ağrı kesici gibi destekleyici bakımla birkaç gün içinde tamamen iyileşebilir. Hastaların çoğu akut pankreatitten tamamen kurtulur. Ancak, çok şiddetli akut pankreatitin meydana gelmesi halinde ortaya çıkan belirtiler yaşamı tehdit edici boyutlara ulaşarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Ciddi veya karmaşık akut pankreatit vakalarında, birkaç hafta hastanede kalmanız gerekebilir.
Kronik pankreatit: Kronik pankreatit uzun vadeli, ilerleyici bir durumdur. Geçmez ve zamanla kötüleşebilir. Pankreasta meydana gelen yaralanma veya hasar iyileşmediği sürece kronik pankreatitin etkileri devam eder. Kronik pankreatit sonunda pankreasa kalıcı hasar verir. Kalıcı hasar aniden ortaya çıkmaz. Uzun yıllar boyunca devam eden bir sürecin sonunda hasar gerçekleşir. Kronik iltihaplanma pankreas dokularında yara izi oluşmasına (fibrozis) neden olur. Bu durum pankreasın enzim ve hormon üretmesini engeller.
Pankreatitin Nedenleri Nelerdir?
Pankreasta iltihaplanma nedeniyle meydana gelen pankreatitin iki ana nedeni vardır. Safra kesesi taşları ve aşırı alkol tüketimi pankreatit rahatsızlığının nedenlerinin yaklaşık %80'ini oluşturur.
Safra kesesi taşı pankreatiti: Ortak safra kanalı, safra kesesinden pankreas kanalıyla aynı açıklıktan bağırsağa safra boşaltır. Bir safra taşı ortak safra kanalına girerse ve o bağlantı noktasında takılırsa, pankreas kanalından pankreas suyunun drenajını geçici olarak tıkayabilir. Bu durum, enzimleri pankreasın içine hapseder. Tıkanıklığın arkasında basınç arttıkça, pankreasın içindeki enzimleri aktive eder ve pankreasın kendini sindirmeye başlarlar. Böylece, safra taşı pankreatitinin inflamatuar tepkisine neden olur.
Alkol kullanımı: Aşırı alkol kullanımı pankreatitin bir diğer nedenidir. Kandaki alkolün toksik yan etkileri pankreasta bir inflamatuar tepkiye neden olabilir. Ayrıca aşırı alkol tüketimi pankreasın içindeki sindirim enzimlerini kimyasal olarak aktive etmesi nedeniyle de pankreatit meydana gelebilir. Aşırı alkol kullanımı hem akut pankreatit hem de kronik pankreatit vakalarının yaklaşık yarısını oluşturduğu tahmin edilmektedir.
Pankreatitin diğer nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
Pankreatit Nasıl Teşhis Edilir?
Pankreatit belirtileri fark edildiğinde zaman kaybetmeden genel cerrahi uzmanına giderek muayene olmanız gerekir. Yapılan fiziksel muayene ve hastanın genel sağlık durumu değerlendirildikten sonra ilave test ve tahlillerin yapılması gerekebilir. Fiziksel muayeneyi desteklemek için istenebilecek ilave test ve tahliller şu şekilde sıralanabilir.
Pankreas kan testi: Kan testi yapılarak kandaki yüksek pankreas enzim seviyeleri kontrol edilir. Elde edilen kan seviyeleri normal değerden en az üç kat daha yüksek olması halinde pankreatit rahatsızlığından şüphelenilebilir.
Görüntüleme testleri: Pankreastaki gaz sıkışmasına bağlı şişkinlikler ve sıvı birikintileri ile diğer anormal durumları tespit etmek için görüntüleme tekniklerinden faydalanılabilir. BT (bilgisayarlı tomografi) taraması ve MR (manyetik rezonans ) ile kesitsel görüntüleme yapılabilir.
Glukoz testi: Pankreasın hala etkili bir şekilde insülin üretip üretmediğini görmek için glikoz testi yapılabilir.
Dışkı elastaz testi: Pankreasın yeterli sindirim enzimi üretip üretmediğini görmek için dışkı elastaz testi yapılabilir.
Dışkı yağ analizi: Dışkıda aşırı yağ olup olmadığını test etmek için yapılan testtir. Yağ emiliminin bozuk olduğunun bir işareti olabilir.
Kan testi: Beslenme durumunu ve kanda yeterli miktarda yağda eriyen vitamin bulunup bulunmadığını değerlendirmek için kan testi yapılabilir.
Pankreas Ağrısı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Pankreasın Düzgün Çalışmadığını Gösteren Belirtiler Nelerdir?
Uzun süreli kronik pankreatit nedeniyle pankreas fonksiyonu etkilenmeye başlayabilir. Bu durum sonucunda öncelikli olarak sindirim sisteminde bazı rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Pankreas artık sindirim enzimlerini üretmediğinde ya da iletilmediğinde, vücut yiyecekleri besin maddelerine ayıramaz ve ememez. Yemek yedikten sonra rahatsızlık hissedebilir ve sindirilmemiş yağlar parçalanamaz. Bu nedenle <zamanla kilo kaybı ortaya çıkabilir.
Pankreas Ağrısına Neden Olan Pankreatit Ölümcül müdür?
Akut pankreatit çok şiddetli olması halinde oluşturduğu yan etkiler nedeniyle ölümcül olabilir. Nadiren de olsa şiddetli akut pankreatit tüm vücudu etkileyen sistemik bir reaksiyona neden olabilir. Bu rahatsızlık hızlı bir şekilde tedavi edilmezse ölümcül olabilen şoka ve çoklu organ yetmezliğine yol açabilir. Bu nedenle pankreas ağrısına bağlı olarak şiddetli belirtiler hissetmeniz durumunda zaman kaybetmeden genel cerrahi uzmanına muayene olmanız oldukça önemlidir.
Akut ve Kronik Pankreatitlerin Nedenleri Aynı mıdır?
Çoğu zaman pankreatit rahatsızlığı akut şeklinde gelişir ve geçici olur. Ancak kronik olan ve geçmeyen nedenler, örneğin kalıtsal bozukluklar kronik pankreatite yol açabilir. Tekrarlayan akut pankreatit atakları zamanla kronik pankreatite dönüşebilir. Pankreas tekrarlayan stres ve yaralanmalardan dolayı çok fazla iltihaplanırsa, vücut yaralanma durduktan sonra bile pankreası sürekli iltihaplı tutmayı öğrenebilir.
Pankreatit Hastalığı Nasıl Önlenebilir?
Pankreatit hastalığına neden olan faktörlerin hepsini önlemek mümkün olmayabilir. Ancak aşırı alkol tüketimini azaltarak pankreatit olma riski düşürülebilir. Ayrıca kolesterol seviyeleri düşürülerek safra kesesi taşının oluşma riski azaltılabilir. Akut pankreatit geçirilmesi durumunda; alkol ve sigara kullanımı bırakılarak pankreatitin tekrar oluşmasının önüne geçilebilir. Safra kesesi taşının neden olduğu pankreatit rahatsızlığının önlenmesi için ise safra kesesinin çıkarılarak vücuttan uzaklaştırılması gerekir. Safra kesesinin çıkarılmasıyla pankreatitin tekrarlanması önlenir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Prof. Dr.
Mesut Sezikli
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/MIyO91Ze.jpg
Gastroenteroloji
Medical Park Kocaeli
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Gastroenteroloji
14.11.2024
18.11.2024
8771
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.