Pankreas Görevini Yapmazsa Ne Olur​? Pankreassız Yaşanır Mı?

Çeşitli nedenlerden dolayı pankreas yapısının vücuttan tamamen çıkarılması gerekebilir. Bu durumda pankreas olmadan yaşamak mümkündür. 

Ancak pankreasın vücut için yaptığı işlevleri pankreas olmadan yerine getirebilmesi adına ilaç kullanmak gerekir. Kullanılan ilaçlar sayesinde pankreas çıkarma ameliyatından sonra pankreassız yaşam süresi de uzatılabilir.

Pankreas Nedir?

Pankreas, karın bölgesinde midenin altında bulunan bir bezdir. Büyük bir kurbağa yavrusuna benzer şekli vardır. Pankreasın yuvarlak bir başı ve ince, sivri yapılı gövdesi vardır.

Pankreasın baş tarafı ince bağırsağın ilk kısmını oluşturan on iki parmak bağırsağına doğru kıvrılmış bir şekilde bulunur. Pankreasın gövde kısmı ise mide ile omurganın arasında bulunur. Pankreas kan şekerini kontrol ederek vücudun yiyecekleri sindirmesine yardımcı olacak maddelerin üretilmesini sağlar.

Pankreasın endokrin ve ekzokrin hücre olmak üzere iki farklı hücre türü vardır. Bu hücreler kendi içerisinde farklı maddeler içerir.

Endokrin hücre yapısı; insülin, glukagon, somatostatin ve pankreas polipeptidi gibi hormonları üreterek vücut içerisinde etkin bir işlev görür. İnsülin hormonu, kan şekerini düşürmeye yardımcı olur. Glukagon hormonu ise kan şekerinin yükselmesini sağlar.

Ekzokrin hücrelerde ise; bağırsaktaki yiyeceklerin sindirilmesine yardımcı olan enzimleri üretir. Pankreas tüketilen besin maddelerini sindirmeye yardımcı olmak adına her gün yaklaşık 1 ile 4 litre arasında enzim açısından zengin olan sıvı üretir. Tüketilen yiyecek miktarına bağlı olarak bu miktar değişebilir. Tripsin ve kimotripsin enzimleri proteinleri parçalar. Amilaz karbonhidratları sindirir. Lipaz ise yağları parçalama işlevi görür.

Pankreasın Çıkarılmasını Gerektiren Hastalıklar Nelerdir?

Bazı hastalıklar ve kanser türlerini iyileştirebilmek için pankreasın vücuttan çıkarılması gerekebilir. Pankreasın vücuttan çıkarılması bazen pankreasın bir kısmını çıkararak bazen de tamamının çıkarılması ile gerçekleşir. Pankreasın tamamen çıkarılması durumunda hastalar pankreasız yaşanır mı endişesine kapılabilirler. Alınacak tedbir ve önlemlerle pankreas olmadan yaşamak mümkündür. Pankreasın vücuttan çıkarılmasını gerektirebilecek hastalıklar şu şekilde sıralanabilir;

Kronik pankreatit: Pankreasta iltihap oluşması durumuna pankreatit denir. Oluşan iltihaplanma zamanla kötüleşebilir. Pankreatit ağrısını hafifletmek için pankreas ameliyatı yapılabilir. Pankreasta iltihaplanma nedeniyle; pankreas kanseri, adenokarsinom, kistadenokarsinom, nöroendokrin tümörler, intraduktal papiller neoplazmlar, duodenum kanseri ve lenfoma gibi kanserler ile rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Bu tür rahatsızlıklar pankreasta ya da pankreas çevresindeki diğer organlarda ortaya çıkarak yayılım gösterebilir. Diğer organlardan pankreasa yayılım gösteren kanser vakalarında da pankreasın çıkarılması gerekebilir.

Pankreasta yaralanma: Yaralanmanın şiddetine bağlı olarak pankreasın çıkarılması gerekebilir.

Hiperinsülinemik hipoglisemi: Kan şekerinin düşmesine neden olan yüksek insülin düzeyinden kaynaklanır.

Pankreas Çıkarma Ameliyatı

Pankreas kanseri ve diğer rahatsızlıklar nedeniyle pankreasın çıkarılması farklı cerrahi müdahaleleri içerebilir. Pankreasta meydana gelen rahatsızlık nedeniyle pankreas çıkarılırken çevredeki bazı organların da çıkarılması gerekebilir. Dalak, midenin bir kısmı, safra kesesi, safra kanalının bazı bölümleri, duodenum (on iki parmak bağırsağı), pankreasın yakınındaki lenf düğümleri pankreas ameliyatında çıkarılabilecek diğer organlardır.

Pankreas çıkarma ameliyatından önce berrak sıvılar tüketerek müshil alınması gerekebilir. Bağırsakların temizlenmesi için bu uygulamanın yapılması gerekir. Ayrıca kronik bir rahatsızlığa bağlı kullanılan ilaçların ve kan sulandırıcıların pankreas ameliyatının öncesinde alınmaması önemlidir. Pankreas ameliyatı öncesinde hasta genel anestezi ile uyutulur.  

Pankreas ve diğer organlar çıkarıldıktan sonra, mide ve safra kanalının çıkarılmayan kısmı bağırsağın ikinci bölümünü oluşturan jejunuma yeniden bağlanır. Yapılan bağlantı ile yiyecekler, mideden ince bağırsağa geçmesi sağlanır. 

Pankreasta iltihap oluşumu varsa ameliyat sırasında adacık ototransplantasyonu yaptırılabilir. Adacık hücreleri, pankreastaki insülin üreten hücrelerdir. Ototransplantasyon işleminde, pankreastan adacık hücreleri çıkarılır. Bu hücreler vücuda geri yerleştirilir. Bunun sonucunda vücut kendi başına insülin üretmeye devam edebilir.

Pankreas ameliyatından sonra bir süre hastanede kontrol altında kalmanız gerekebilir. Bu süre içerisinde ameliyat bölgesinde biriken sıvıları boşaltmak için karın bölgesine bir tüp yerleştirilir. Ayrıca beslenmeyi sağlamak için de beslenme tüpü takılabilir. Normal beslenmeye geçene kadar bu tüp takılı kalır. Ameliyat sonrası ortaya çıkabilecek ağrıları kontrol altına almak için ağrı kesiciler verilebilir.

Pankreassız yaşanır mı sorusu; pankreas ameliyatıyla, pankreasın vücuttan çıkarılması halinde özellikle beslenmeye dikkat ederek pankreas olmadan yaşanır şeklinde cevaplanabilir. Ayrıca ameliyat sonrasında hormon ve enzimlerin salgılanmamasından dolayı ilaçların aksatılmadan kullanılması hayati önemdedir. Ameliyat sonrası gerekli koruyucu tedavilerin yapılarak, takip ve kontrol muayeneleri zamanında yaptırılmalıdır.

Pankreassız Yaşanır mı?

Pankreas kanseri ve farklı rahatsızlıklardan dolayı pankreasın tamamının ya da bir kısmının çıkarılması gerekebilir. Ancak ilerlemiş kanser vakalarında pankreas kanseri ameliyatı ile pankreasın tamamı çıkarılabilir. Bu durumda akıllara pankreassız yaşanır mı sorusu gelebilir.

Pankreas olmadan yaşamak mümkündür. Fakat ameliyattan sonra pankreas çıkarıldığı için vücut bazı fonksiyonlarını yerine getirmeyebilir. Bununla birlikte pankreas kanseri hastaları bazı yaşamsal aktivitelerinde değişiklikler yapmak zorunda kalabilir.

Pankreas kanseri tedavisi ile pankreas vücuttan çıkarıldığında kan şekerini kontrol etmek için normal miktarda vücut insülin üretemez. Bu nedenle pankreası çıkarılan hastalar diyabet (şeker) hastası olur. Bu durumda hastaların kan şekerinin kontrol edilerek belli aralıklarla insülin almaları gerekir. 

Pankreas alındığı için yiyeceklerin sindirilmesini sağlayan enzimler de vücutta üretilmez. Bu nedenle her yemek sonrasında enzim replasman hapı kullanılması gerekir.

Pankreası çıkarılan hastaların sağlıklı olmaları için dikkat edecekleri diğer bir husus da diyabetik bir beslenme alışkanlığı edinmesidir. Pankreası alınması nedeniyle diyabet olan hastalar pek çok yiyecek tüketebilir.

Ancak karbonhidrat ve şeker tüketimine oldukça dikkat etmek gerekir. Ayrıca düşük kan şekerinden kaçınmak da önemlidir. Şeker seviyesinin sabit kalabilmesi için gün boyunca küçük porsiyonlar ya da öğünlerle beslenmek gerekir. Kan şekeri düştüğü durumlarda hastaların yanında glikoz içerikli besin maddeleri taşımaları önemlidir.

Hastaların gün içerisinde fiziksel olarak aktif olmaları ve egzersiz yapmaları gerekir. Fiziksel olarak aktif olmak kan şekeri seviyesinin yükselmesine yardım ederek fiziksel gücün geri kazanmasını sağlar. Zaman geçtikçe fiziksel hareketlerin sıklığı ve yoğunluğu artırılabilir. Bu tür hususlara dikkat etmek pankreassız yaşanır mı sorusuna verilebilecek cevaplardır. 

Pankreassız Yaşanır Mı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular?

Pankreas Çıkarma Ameliyatı Sonrası Sağ Kalım Oranları Nedir?

Pankreas kanseri belirtileri ya da pankreas rahatsızlıklarının ortaya çıkması sonucu pankreasın vücuttan çıkarılması gerekebilir. Pankreasın çıkarılması durumunda hastalar sağlıklarına oldukça dikkat etmelidirler. Pankreas ameliyatı sonrası hastaların genel görünümüne, rahatsızlığı türüne bağlı olarak sağ kalım oranları da değişebilir. Yapılan araştırmalara göre pankreatit gibi kanserli olmayan rahatsızlıklarda pankreas ameliyatından sonra yedi yıllık sağ kalma oranı %76 olduğu bulunmuştur. Pankreas kanseri olan kişilerde ise yedi yıllık sağ kalma oranı %31 olarak tespit edilmiştir.

Pankreasın Sağlıklı Olması İçin Neler Yapılmalıdır?

Sağlıklı bir kiloyu koruyarak, yağ oranı düşük yiyecekler yemek, alkol tüketiminden kaçınmak, sigara kullanmamak, düzenli takip ve kontroller yapılarak pankreas sağlığı korunabilir. Ayrıca; süt ve süt ürünlerinin tüketimi kısıtlanmalıdır, paketli ve işlenmiş gıdaların da tüketiminden kaçınılmalıdır. Düzenli egzersiz yapmak ve fazla olan kilonun azaltılması Tip 2 diyabet ile safra kesesi taşlarının oluşmasını önlemeye de yardımcı olur.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.