Pankreas Yağlanması​ Nedir? Nasıl Geçer?

Pankreas yağlanması, pek çok farklı nedenden dolayı pankreasta yağ birikmesidir.

Pankreasta meydana gelen yağlanmada pankreasın dokusunda yoğun ya da hafif yağ birikimleri gözlemlenebilir.

Pankreas yağlanması zaman içerisinde pankreasın çalışma fonksiyonunu bozarak çeşitli hastalıklara da neden olabilir. 

Tip 2 diyabet (şeker), pankreas kanseri ya da pankreas yetmezliği gibi farklı hastalıkların nedeni pankreasta meydana gelen yağlanma olabilir. 

Pankreas Yağlanması Nedir?

Yağ hücrelerinin pankreas dokusuna infiltrasyonu sonucu pankreasta yağlanma meydana gelir.

Pankreasta en fazla biriken yağ trigliserid olarak bilinir. Karaciğer yağlanması sonucu bazı durumlarda pankreasa da etki ederek pankreasta yağlanma gözlemlenebilir.

Buna rağmen pankreasta, karaciğerden bağımsız oluşan yağlanma durumunda karaciğere etki etmeyerek karaciğerde yağlanma oluşturmaz.

Özellikle yaşam tarzından kaynaklanan bazı nedenler ve farklı hastalıklardan dolayı pankreasta yağlanma meydana gelebilir. Pankreasta meydana gelen yağlanmanın en büyük nedeni obezitedir.

Zaman içerisinde pankreasta meydana gelen yağlanma iyileştirilemez ise ilerleyen yıllarda diyabet (tip 2) hastalığı, şiddetli akut pankreatit (pankreas iltihabı), metabolik sendrom ve hatta pankreas kanserine yol açabilir.

Pankreas Yağlanması Nedenleri Nelerdir?

Pankreas yağlanmasına neden olan pek çok faktör vardır. Pankreas yağlanmasının nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Aşırı şişmanlık (obezite)
• İlerlemiş yaş
• Cinsiyet
• Hipertansiyon
• Kan yağı seviyesindeki artışlar
• Aşırı miktarda alkol kullanımı
• Pankreası etkileyen bazı viral ilaç kullanımları gibi faktörler pankreasta yağlanmaya neden olabilir. 

Pankreas Yağlanması Nasıl Tedavi Edilir?

Öncelikle pankreas yağlanmasına bağlı belirtiler fark edildiğinde iç hastalıkları uzmanına giderek muayene olmak gerekir. Yapılan fiziksel muayene ile birlikte hastanın genel sağlık öyküsü dinlenerek değerlendirilir. Kesin olarak teşhisin konulabilmesi adına ilave test ve tahliller gerekebilir.

Kan testleri yapılarak; kandaki şeker seviyesi, yağ seviyesi kontrol edilir. Pankreas fonksiyon testleri ile pankreasın genel yapısında herhangi bir fonksiyon bozukluğu olup olmadığı tespit edilebilir. Ayrıca çeşitli görüntüleme yöntemleri kullanarak da pankreas yağlanması teşhis edilebilir.

Ayrıca gerektiği durumlarda pankreastan doku örneği almak için pankreas biyopsi işlemi de yapılabilir.

Hastanın fiziksel muayenesi ile birlikte yapılan test ve tahlil sonuçlarından elde edilen bulgular ışığında pankreas yağlanmasının teşhisi konulabilir. Böylece pankreastaki yağlanmanın etkisi ve hastadaki belirtilerin şiddetine göre tedavi seçenekleri değerlendirilir.

Pankreas yağlanmasını iyileştirebilmek için uygulanacak tedavide öncelikli olarak hastaya uygun bir diyet programı hazırlanmalıdır.

Böylece pankreas yağlanmasının en büyük nedeni olan obezitenin giderilmesi sağlanarak sağlıklı normal bir kiloya gelinmesi oldukça önemlidir.

Ayrıca gerektiği durumlarda obezite sorunu olan hastalarda obezite cerrahisi ile hastanın normal kiloya dönüşü de sağlanabilir.

Fiziksel anlamda aktif olmak, ilaç tedavisi, dengeli ve sağlık beslenerek pankreas yağlanması gözlemlenir ve zaman içerisinde kontrol altına alınır.

Pankreas Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Pankreas kanserinin belirgin erken belirtileri yoktur. Bazı hastalarda tanı konulmadan bir yıla kadar belirsiz semptomlar geliştirebilir.

Pankreas kanserine bağlı belitler, ancak kanserli dokuların sindirim sistemine ulaşmasından sonra ortaya çıkar.

Pankreas kanseri hastalarında pankreas kanseri 1.evre belirtileri; sırt ağrısı ya da mide ağrısı şeklinde ortaya çıkar. Bu belirtiler ilk başta gelip gidebilir, ancak yemeklerden sonra veya uzanma durumunda kötüleşebilir. 

Pankreas kanserinde meydana gelen belirtileri şu şekilde sıralamak mümkündür;

• Cilt yüzeyinde sarılığa bağlı olarak gelişen sararmaların olması
• İdrarın koyu renkte olması
• Karın bölgesinin üst kısmında şiddetli ağrıların oluşması
• Her zamankinden farklı olarak açık renkte dışkılama
• Sırt bölgesinin geneline yayılan özellikle orta sırt bölgesinde şiddetli ağrıların oluşması
• Cilt yüzeyinde kaşıntılar, kanserli dokuların yayılım seviyesine göre kaşıntı tüm vücudu sarabilir
• Tükenmişlik sendromu
• Sürekli hale gelen mide bulantıları ve kusmaların olması
• İştahsızlık ve buna bağlı olarak kilo kayıpları
• Şişkinlik ile birlikte gaz sıkışması
• Pıhtılaşmış kan oluşumu
• Diyabet (şeker) hastalığının başlaması 

Şiddetli ağrıya neden olan pankreas iltihaplanmaları gibi semptomlar pankreas kanserinin belirtileri olabilir. Pankreas kanseri genelde herhangi bir belirti vermediğinde ilk evrelerde teşhis edilemez.

Bundan dolayı pankreas kanserinin belirtilerini fark ettiğinizde zaman kaybetmeden uzman bir doktora giderek gerekli tanı ve tedavi işlemlerini yaptırmanız gerekir. Pankreas kanseri belirtileri ileri evrelerde ortaya çıktığından zamanında müdahale etmek hayati anlamda önemlidir. 

Pankreas Kanserinde Beslenme Nasıl Olmalıdır?

Pankreas kanseri genellikle yetersiz beslenmeden kaynaklanan kilo kaybına ve güçsüzlüğe neden olur. Bu semptomlar tedaviden veya kanserin kendisinden kaynaklanabilir. Pankreas, sindirim ve kan şekeri düzenlemesi için önemli bir organdır.

Bu nedenle pankreas kanseri olan kişilerin sağlıklı bir beslenme şekli edinmesi oldukça önemlidir. Besleyici özellikleri olan besin maddeleri tüketerek, meyve ve sebzeler açısından zengin bir beslenme şekli hastaların genel sağlığına da iyi gelir.

Besin açısından zengin ve vücudun sindirmesi kolay yiyecekler yiyerek, tedaviyle birlikte gelen yan etkileri en aza indirilebilir. Bu durum hastanın yaşam kalitesini de artırarak daha moralli olmasına katkı sağlayabilir. 

Pankreas kanseri hastalarının gün boyunca daha sık ve küçük öğünlerle yemek yemeleri vücudun sindirim fonksiyonun daha iyi çalışmasına fayda sağlayabilir. Bol su ve sıvı tüketimi yapmak da iştah açıcı olabilir. Ayrıca sıcak yemeklerin oda sıcaklığına gelene kadar soğumasını beklemek pankreas kanseri hastalarının sindirimine yardımcı olabilir.

Bazı yiyeceklerin tüketiminden kaçınarak da sağlıklı beslenmeye katkı sağlanabilir. Pankreas kanseri tedavisi gören hastaların tüketmemesi gereken besinler şu şekilde sıralanabilir;

• Yüksek yağlı etler, peynirler ve süt ürünleri
• Kızarmış yiyecekler
• Baharatlı yiyecekler
• Basit karbonhidratlar
• Yüksek lifli besinler
• Kafeinli içecekler gibi yiyecek ve içeceklerin tüketiminden uzak durarak pankreas kanseri tedavisinin etkisi daha da artırılabilir. 

Pankreas Kanserinde Hastaların Performans Durumu Nasıldır?

Bir kişinin performans durumu, kanserle yaşarken günlük hayatını sürdürebilme becerisine göre belirlenir. Performans durumu, hastaların belirli günlük görevleri ne kadar iyi yerine getirdiklerini ölçer. Hangi tedavilerin uygulanabilir ve tolere edilebilir olabileceğini öngörür.

ECOG performans durumu ölçeği kullanılarak performans durumu pankreas kanseri hastalarında altı dereceye ayrılabilir. Pankreas kanseri hastalarının performans dereceleri şu şekilde sıralanabilir;

Sıfır: Pankreas kanseri hastaları, hastalığın kısıtlaması olmaksızın tamamen aktif ve normal bir şekilde hayatını sürdürebilir.

Bir: Zorlu aktivitelere katılımda bir miktar kısıtlama vardır. Ancak hafif veya hareketsiz aktivitelere devam edilebilir.

İki: Pankreas kanseri hastaları kendilerine bakabilirler ancak çalışamazlar. Günlük görevlerin %50'sini yerine getirebilirler.

Üç: Pankreas kanseri hastaları zamanın %50'sini yatağa veya sandalyeye bağlı olarak geçirirler. Kişisel bakım becerilerini sınırlı olarak yaparlar.

Dört: Engelli olarak yatağa veya sandalyeye bağlıdır. Herhangi bir kişisel bakım aktivitesini yerine getiremez.

Beş: Pankreas kanserinin en ileri aşamasında olan hastalardır. Hastalık, çoğunlukla ölümle sonuçlanır.

Sıkça Sorulan Sorular

Pankreas Kanserinin Yayıldığını Gösteren Belirtiler Nelerdir?

Pankreas kanserine neden olan tümörlerin etkisi şiddetlendikçe ve vücutta yayılım gösterdikçe hastalarda normal kanser belirtisinden farklı olarak başka semptomlar gözlemlenebilir. Şiddetli karın ağrısı, sürekli hale gelen aşırı yorgunluk hissi, açıklanamayan kilo kaybı, sarılık, karında sıvı birikmesi ve şişme (asit) gibi semptomlar pankreas kanseri 4. evre ölüm belirtileri olabilir. 

Pankreas Kanserinin İleri Evrelerinde Sağ Kalımı Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Pankreas kanseri hastalığında; ciddi kilo kaybı, büyük tümör çapı ve pankreas kanserinin metastaz yapması hastalarda düşük performans durumuna sahip olduğunu gösterir. Bu durum genel sağ kalımın önemli ölçüde daha kısa olmasıyla ilişkili olabilir. 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.