Regl, kadınların ergenlik çağından itibaren, her ay yumurtlama sonrasında eğer yumurta döllenmezse hem yumurtanın atımı hem de hamileliğe hazırlık yapan vücudun yenilenmesi sürecinden yaşadığı birkaç günlük kanamadır.
Vajinadan atılan kanla birlikte rahim duvarının yenilenmesiyle birlikte küçük parçalar da kanda görülebilir.
Regl olmak halk arasında adet görmek veya kanama görmek gibi farklı şekillerde tanımlanabilir.
Ayrıca regl dönemi periyod, yumurtlama döngüsü veya menstrüasyon olarak da bilinir. Yumurtlama döngüsü kadınlarda üreme sisteminin bir parçasıdır ve vücudu olası bir hamilelik için hazırlar.
Tipik bir döngünün süresi 24 ile 38 gün arasında değişebilir. Genç kızlarda bu süre belli dönem boyunca 45 güne kadar bile çıkabilir.
Regl Nedir?
Menstrüasyon, anatomik olarak kadınlarda her ay hamile kalma ihtimaline karşı yapılanan rahim iç bölümünün hamilelik olmazsa aylık olarak dökülmesidir.
Reglin içinde kısmen kan, kısmen de rahim içindeki dokudan oluşan kalıntılar vardır. Regl sıvısı rahimde rahim ağzına doğru ilerler ve vajinadan dışarı akar.
Regl dönemi hormonların etkisiyle ilerler ve ağrı, gerginlik gibi regl olmak belirtileri görülür.
Hormonlar vücudun kimyasal habercileri olarak görev yaparlar. Hipofiz bezi ve yumurtalıklar, adet döngüsünün belirli zamanlarda belirli hormonları salgılarlar. Böylece aşama aşama yumurtlama ve regl döngüsü ilerler.
Önce rahim iç zarının kalınlaşması başlar. Bu sayede eğer hamilelik meydana gelirse, bir yumurtanın rahim duvarına yerleşmesi için uygun ortam sağlanmış olur.
Hormonlar ayrıca yumurtalıkları yumurta salmasını da sağlar. Yumurta, spermi beklediği fallop tüplerinden aşağı doğru hareket eder.
Eğer sperm yumurtayı döllemezse gebelik oluşmaz. Döllenme olmayınca da kalın bir rahim duvarına da artık gerek kalmaz ve rahiminizin astarı parçalanarak dökülür.
Böylece regl kanaması başlar.
Kadınlar ortalama 12 yaşında adet görmeye başlarlar.
Ancak kişinin anatomik özellikleri, yaşadığı yerdeki hava koşulları ve genetik yapı gibi birçok faktörün etkisiyle bu yaş değişebilir.
Esnek bir aralık olarak ortalama 8-16 yaş arasında adet görülmesi olur denebilir.
Genel olarak göğüslerin büyümesi ve kasık kıllarının çıkmaya başlamasının ardından birkaç yıl içinde adet görülür.
Adetin kesilmesi ise menopoz ile birlikte olur. Kadınlar yaklaşık 50 yaşlarında ortaya çıkan menopozda adet görmeyi bırakırlar.
Menopozda yumurta üretimi artık kesildiği için adet de görülmemeye başlar.
Yaş olarak uygun aralığa gelmiş bir kadının ortalama olarak 1 yıl adet görmemesi genelde menopoza girdiğini gösterir.
Regl Belirtileri Nelerdir?
Regl belirtileri nelerdir sorusunun kesin ve herkes için geçerli olan cevapları yoktur.
Bazı insanlar yoğun regl belirtileri yaşarken bazıları yaşamaz. Regl olma belirtileri yoğunluğu kişiden kişiye değişebilir.
En sık görülen regl belirtileri arasında kramplar sayılabilir. Pelvik bölgede oluşan kramplar, rahim iç yüzeyi kasılmasıyla oluşur.
İlk regl belirtileri arasında çoğu kadın anlık, farklı bir kramptan bahseder, bu kramptan hemen sonra genelde kanama başlar.
Yine ilk regl belirtileri arasında sivilce çıkması da birçok kadının söylediği semptomlar arasında sayılabilir.
Regl olma belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Ruh hali değişiklikleri
- Uyku problemleri
- Baş ağrısı
- İştahın açılması
- Karın şişkinliği, gaz problemi
- İshal
- Göğüslerde hassasiyet
- Akneler
- Yorgunluk
Regl Ne Kadar Sürer?
Adet döngüsü, kadınlar için vücutta her ay hamilelik olasılığına hazırlanırken meydana gelen olaylar dizisini tanımlayan bir terimdir.
Adet dönemleri arasındaki günler adet döngüsünün uzunluğunu gösterir.
Adet döneminin ilk gününden bir sonraki adet döneminin ilk gününe kadar olan süre kişiden kişiye değişebilir.
Normal adet döngüsünün ortalama uzunluğu 28 gündür. Bununla birlikte, bir döngünün uzunluğu 21 günden yaklaşık 38 güne kadar değişebilir ve bu da normaldir.
Çoğu kadında regl dönemi 3-7 gün arası sürer. Bu aralık boyunca kanama olması normaldir. Adet kanamasının yoğunluğu da kişiden kişiye değişebilir.
Regl Dönemi Takibi Nasıl Yapılır?
Adet döneminizin tarihini bilmek hem hayatınızı düzenlemek hem de sağlığınızı kontrol etmek için önemlidir.
Önceden plan yapabilmek veya özel bir etkinlik veya tatil sırasında adet kanamasına ihtimaline karşı hazırlıklı olmak size konfor sunar.
Regl dönemini takip etmek aynı zamanda yumurtlama zamanını yani hamile kalma olasılığınızın en yüksek olduğu zamanı bilmenize de yardımcı olabilir.
Düzensiz adet görmek bir sorunun işareti olabilir. Jinekolojik kontrollerde ya da herhangi bir sebepten doktora başvurduğunuzda genelde doktorlar size en son adet döneminiz ve adet döngüleriniz hakkında sorular sorar.
Sağlıklı aktarımlar sayesinde doktorlar size en iyi şekilde yardımcı olabilir.
Regl döneminizi takip etmek için şöyle ilerleyebilirsiniz:
- Adetinizin ilk gününü takvimde işaretleyin. Bu birinci gündür.
- Kanadığınız her günü işaretlemeye devam edin. Kanamanız durduğunda işaretlemeyi bırakın.
- Kanama yeniden başladığında yine işaretleme yapın. Bu bir sonraki adetinizin birinci günü olur.
- Daha sonra döngünüzün uzunluğunu bulmak için iki kanamanın ilk günleri arasındaki gün sayısına bakabilirsiniz.
Regl ve Yumurtlama Döngüsü Boyunca Vücutta Neler Olur?
Hormonların yükselişi ve düşüşü adet döngüsündeki adımları tetikler ve regl belirtileri de hormonlarla bağlantılıdır.
Hormonlar üreme sistemindeki organların belirli şekillerde tepki vermesine neden olur.
Bir kadının iki adeti arasında yaşadığı süreç genel olarak 4 aşamadan oluşur:
- Adet Dönemi: Bu aşama adetin ilk gününde başlar. Hamilelik gerçekleşmediyse, rahim astarı yıkıma uğrar ve vajinadan boşalır. Çoğu kişide ortalama 4-5 gün boyunca kanama olur. 3 günden 7 güne kadar kanamalar da normal kabul edilir. Adet dönemi öncesi pms olarak bilinir ve regl olma belirtileri benzeri durumlar bu dönemde de görülebilir.
- Foliküler Aşama: Bu aşama kanama ile birlikte başlar ve yumurtlamayla sona erer. Bu süre zarfında östrojen hormonu seviyesi yükselir ve bu da rahim iç zarının (endometrium) büyümesine ve kalınlaşmasına neden olur. Ayrıca başka bir hormon olan folikül uyarıcı hormon (FSH) yumurtalıklarda foliküllerin büyümesine neden olur. 10 ile 14. günler arasında gelişen foliküllerden biri tamamen olgun bir yumurta haline gelir.
- Yumurtlama: Bu aşama, örneğin 28 günlük bir adet döngüsünün kabaca 14. Gününde yani tam ortasında meydana gelir. Başka bir hormon olan luteinize edici hormondaki (LH) ani bir artışla yumurtalıktan yumurta salınır yani yumurtlama gerçekleşir.
- Luteal Aşama: Bu aşama yine örnek olarak 28 günlük adet döngüsü yaşayan kişide yaklaşık 15. günden 28. güne kadar sürer. Yumurta yumurtalıktan ayrılır ve fallop tüp aracılığıyla rahme doğru ilerler. Rahim astarını olası bir hamileliğe hazırlamak için progesteron hormonu seviyesi yükselir. Yumurta sperm tarafından döllenir ve rahim duvarına tutunursa hamilelik oluşur. Eğer döllenme olmazsa ve hamilelik gerçekleşmezse östrojen ve progesteron seviyeleri düşer ve rahmin kalın astarı regl dönemini boyunca dökülür.
Regl Döngüsü Süresi Ne Kadardır? Düzensiz Adet Nedir?
Adet döngüsü süresi hayat boyunca aynı kalmayabilir.
Regl olmaya başlayan bir genç kızın adet süresinin daha uzun olması veya daha yoğun bir adet akışının olması normaldir.
Gençlerin adet görmeye başladıktan sonra adet döngüsü süresinin belli bir aralıkta sabitlenmesi üç yılı bulabilir.
Ayrıca her döngüde kanama miktarında bazı farklılıklar göstermesi de normaldir. Herkesin normali konu regl olunca farklı olabilir.
Normal bir adet döngüsü özellikleri genel olarak şöyle tanımlanabilir:
- Yaklaşık olarak her 21 ile 35 günde bir meydana gelir.
- Regl belirtileri yaşanır ve 3-7 gün arasında kanama devam eder.
- 20'li yaşlara ulaşınca adet süresi daha tutarlı ve düzenli hale gelir.
- Menopoza dönemine girilince adet düzeni değişir ve yavaş yavaş adet olma durumu ortadan kalkar.
- Doğum sonrası veya emzirme dönemi gibi hormonal olarak vücudun farklılaştığı zamanlarda da adet döneminin değişmesi normaldir.
Her kadının adet döngüsü farklıdır. Normal döngüden farklı durumlar yaşandığında buna düzensiz adet dönemi denir. Düzensiz adet tanımı için şu örnekler verilebilir:
21 günden az veya 38 günden fazla aralıklarla meydana gelen dönemlerde adet görmek
- Üç ay adet görmemek
- Adet akışının normalden çok daha ağır veya daha hafif olması
- Yedi günden uzun süren adet kanaması
- Şiddetli ağrı, kramp, bulantı veya kusmanın eşlik ettiği regl dönemleri
- Adet dönemleri arasında meydana gelen kanama veya lekelenme
- Regl dönemi boyunca 2-3 yemek kaşığı kan kaybından çok daha az ya da çok daha fazla kanama olması
Regl ile İlgili Hangi Sorunlarda Doktora Başvurmak Gerekir?
Regl olmakla ilgili birçok farklı soru ve sorun gündeme gelebilir ve siz ne zaman doktora başvurulması gerektiği ile ilgili kafa karışıklığı yaşayabilirsiniz.
Regl konusunda uzman görüşü gereken durumlar şöyle sıralanabilir:
- 16 yaşına gelinmesine rağmen hala adet görmüyor olmak
- Üç ay veya daha uzun süre regl olmamak
- Aniden, regl olma günü gelmemesine rağmen kanama yaşamak
- Regl zamanı gelince normalden daha fazla gün boyunca regl kanaması yaşamak
- Regl belirtileri açısından çok şiddetli ağrılar yaşamak
- Tampon kullandıktan sonra rahatsızlık hissetmek
- Reglin gecikmesi ve hamilelik şüphesinin olması
- Doğum kontrol haplarını bıraktıktan sonraki üç ay içinde tekrar adet olmaya başlamamak
Regl Gecikmesi Sebepleri Nelerdir?
Gebelikte, menopozda adet olmamak normal kabul edilir. 18 yaşına gelmiş bir genç kızın regl olmaması ise primer amenore olarak tanımlanır. Eğer normal şekilde regl olan bir kadın 6 ay boyunca regl olmazsa bu da sekonder amenore olarak tanımlanır.
Primer amenore sebepleri arasında; turner sendromu, hipofiz ve hi potalamus sorunları, galaktozemiler, kızlık zarının kapalı olması ve doğuştan rahim gelişmemesi durumu sayılabilir.
Sekonder amenore kapsamında gebelik dışında regl gecikmesi sebepleri arasında ise stres, düzensiz uyku, düzensiz hayat rutini, farklı ilaçlar, hipotalamus ve hipofiz sorunları, rahim içi yapışıklıklar, kemoterapi, radyoterapi, tiroid bezi sorunları, kilo almak veya kilo vermek, aşırı egzersiz yapmak, polikistik over sendromu ve hormonal problemler sayılabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşırı Regl Kanaması Normal midir?
Aylık regl dönemi boyunca ortalama regl sıvısı hacmi 35- 80 mililitre (1-6 yemek kaşığı) olarak kabul edilir. Adet sıvısı kırmızımsı kahverengidir, kandan biraz daha koyu renktedir. Adet sıvısının yaklaşık yarısı kandır. Eğer regl kanaması demir eksikliği yapacak kadar yoğun oluyor ve uzuyorsa normal değildir ve uzman görüşü almak gerekir.
Regl iken Hamile Kalınır mı?
Adet döneminde korunmasız cinsel ilişki ile gebe kalınamayacağına dair kesin bir tıbbi bilgi yoktur. Çok nadir de olsa, adet döneminde korunmasız cinsel ilişki nedeniyle gebe kalınabilir. Bunun nedeni adet döngüsünün kısa olması olabilir.
Özel Durumlarda Regl Zamanını Kaydırmak için Ne Yapılabilir?
Bazen tatil, düğün, sınav nedeniyle adet tarihini öne veya daha erken bir tarihe almak gerekebilir. Doktor kontrolünde hormonal ilaçlar ve doğum kontrol ilaçları kullanılarak adet tarihi daha erken veya daha geç bir tarihe alınabilir. Ayrıca ılık duş, egzersiz ve yoga kasları gevşeterek adetin erken gelmesine neden olabilir.
Regl Ağrısına Ne İyi Gelir?
Regl ağrısını hafifletmeye yönelik ilaçlar kullanılabilir. Uzun süreli tedavi için düzenli fiziksel aktivite uterus kramplarının şiddetini sınırlamada etkili olur. Regl belirtileri ile birlikte reglin yaklaştığının anlaşıldığı dönemlerde özellikle yoga yapmak daha konforlu bir kanama süreci yaşanmasını sağlayabilir. Çok şiddetli ağrılar için önce uzman görüşü alınmalı ve ona göre hareket edilmelidir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Op. Dr.
Aysun Savaş Efesoy
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/kVltbS5P.jpg
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Medical Park Mersin
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Kadın Hastalıkları ve Doğum
13.5.2024
13.5.2024
75445
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.