Şişkinlik problemi özellikle kadınlarda yoğun olarak görülen ve hayat kalitesini azaltan önemli bir problemdir. Mide ve bağırsaklarda bir miktar gaz oluşması normal ve sağlıklıdır. Ancak uzun süre devam eden mide şişkinliği ve karında şişkinlik ciddi bir sağlık probleminin habercisi olabilir.
Şişkinlik Nedir?
Toplumun büyük bir bölümünü etkileyen mide ve bağırsak şişkinliklerinin birçok farklı nedeni olabilir. Vücutta yararlı bağırsak ve mide bakterilerinin oluşturduğu bir miktar gaz her zaman bulunur. Bu gaz miktarı ne sağlık üzerine olumsuz etki yaratır ne de kişileri rahatsız eder. Ancak ne zamanki vücuttaki gaz miktarı artar ve vücut bu gazı tahliye etmekte zorlanır, işte o zaman sindirim sisteminde oluşan fazla hava organların duvarlarında gerilime neden olur.
Mide ve bağırsak gibi sindirim sitemi organlarında yaşanan bu duvar gerilimi sinir uçlarının uyarılmasına yol açarak nefes darlığı, çarpıntı, kontrolsüz gaz çıkarma, sık geğirme isteği, düzensiz tuvalete çıkma, karın ağrısı ve patlayacakmış hissi veren şişkinliklere neden olur.
Karın Şişkinliği Neden Olur?
- Sindirim Sistemi Hastalıkları: Karın ve mide şişkinliğinin en büyük nedenlerinden biri sindirim sistemi bozukluklarıdır. Çölyak, irritabl bağırsak sendromu, ülser, gastrit, dispepsi, kabızlık, mide ve bağırsak kanserleri, safra kesesi bozuklukları, mide fıtığı gibi hastalıklar bağırsak ve mide de gaz birikimine neden olarak şişkinlik oluşturur.
- Ödem: Vücutta biriken fazla sıvı da şişkinliğe neden olabilir. Yüksek sodyum tüketimi, hareketsiz yaşam, yetersiz potasyum tüketimi ödeme neden olur ve bu da mide ve bağırsaklarda şişkinlik yaratabilir.
- Sağlıksız Beslenme Alışkanlıkları: Yüksek karbonhidratlı besinlerin fazla tüketilmesi mide ve bağırsaklarda şişkinliğe yol açabilir. Lif oranı düşük besinler bağırsakların daha az çalışmasına neden olabilir. Çok hızlı yemek yemek de aşırı hava yutulmasına yol açar ve bu durumda mide ve bağırsaklarda gaz oluşturabilir. Beslenme alışkanlığı şişkinlikteki en önemli faktörlerden biri olabilir. Özellikle bariatrik cerrahi nedir diye merak etmek durumunda kalan hastalarının yaşadığı şişkinlik problemini azaltmak için düşük karbonhidratlı özel bir beslenme düzenine şişkinliği azaltmak için ihtiyaç duyulabilir.
- Besin Alerjileri: Bazı insanların mide ve bağırsak floraları bazı besinlere karşı hassasiyet gösterir. Süt, şeker, yumurta, soya, glüten, buğday ve mısır gibi gıdaları tükettiklerinde hazımsızlık ve buna bağlı olarak da şişkinlik gözlenebilir. Bunlara ek olarak kuru baklagiller, lahana, karnabahar, brokoli gibi gaz yapan yiyecekler de şişkinlik nedenleri arasındadır.
- Stres: Sindirim sistemi üzerinde olumsuz etkileri olan stres, yemek borusu, mide ve bağırsakların düzenli çalışmalarını engelleyebilir.
Geçmeyen Karın Şişliği Neden Olur?
Karın şişliği, birçok farklı nedenle meydana gelebilir. Sindirim sorunları, yanlış beslenme alışkanlıkları, yemek sonrası hava yutma, laktoz intoleransı veya glüten hassasiyeti gibi sindirim sistemi sorunları karın şişliğine yol açabilir. Ayrıca, tümörler, bağırsak tıkanıklıkları, sıvı birikimi (asit veya kan), kabızlık, irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi daha ciddi sağlık sorunları da karın şişliği nedeni olabilir.
Karın Şişliği Nasıl Geçer?
Karın şişliğini hafifletmek veya geçirmek için bazı yöntemler denenebilir. Bu yöntemler arasında düzenli egzersiz, yavaş yemek yeme, gaz oluşumunu azaltmak için şişmanlık, gaz yapıcı yiyeceklerden kaçınma, bol su içme ve lifli gıdalar tüketme sayılabilir. Ayrıca, sindirim sorunlarına karşı hassas olanlar, yemek sonrası yavaş yürüyüşler gibi hafif fiziksel aktiviteleri de deneyebilir. Ancak, karın şişliği uzun süre devam ediyorsa veya şiddetliyse, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.
Alt Karın Şişliği Neden Olur?
Alt karın şişliği birçok nedenle meydana gelebilir. Bu nedenler arasında adet dönemi öncesi şişkinlik, üriner sistem enfeksiyonları, üriner taşlar, yumurtalık kistleri, pelvik inflamatuar hastalık (PID), bağırsak problemleri, kabızlık, ishal veya idrar yolları enfeksiyonları sayılabilir. Her bir durumun belirtileri ve tedavileri farklı olabilir, bu nedenle alt karın şişliği durumunda bir doktora başvurmak önemlidir.
Alt Karın Şişliğine Ne İyi Gelir?
Alt karın şişliği için belirli bir tedavi, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Tedavi, üriner enfeksiyonlar için antibiyotikler, üriner taşlar için cerrahi müdahale, yumurtalık kistleri için ilaçlar veya cerrahi, veya kabızlık için diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri içerebilir. Özellikle alt karın şişliği durumunda, bir doktora başvurarak uzman tavsiyesi almak önemlidir.
Karın Şişliği İçin Hangi Doktora Gidilir?
Karın şişliği durumunda, birçok farklı doktora başvurabilirsiniz. Genel olarak, bir iç hastalıkları uzmanı veya aile hekimi ilk başvurulan uzman olabilir. Ancak, spesifik bir altta yatan sağlık sorunu söz konusu ise, gastroenterolog (mide-bağırsak hastalıkları uzmanı), jinekolog (kadınlar için pelvik sorunlar), ürolog (idrar yolları sorunları), veya cerrah gibi uzmanlara yönlendirme yapılabilir.
Üst Karın Şişliği Neden Olur?
Üst karın şişliği, mide, yemek borusu veya üst bağırsakta meydana gelen sorunlar nedeniyle olabilir. Bunlar arasında mide ülserleri, reflü hastalığı, mide kanseri, safra kesesi problemleri, karaciğer hastalıkları veya pankreas sorunları sayılabilir. Üst karın şişliği ile ilgili bir şikayetiniz varsa, bir sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmelisiniz.
Kadınlarda Karın Şişliği Neden Olur?
Kadınlarda karın şişliği, genellikle üriner, jinekolojik veya sindirim sistemi problemlerinden kaynaklanabilir. Adet dönemi öncesi şişkinlik, adet sırasında şişlik, yumurtalık kistleri, pelvik inflamatuar hastalık (PID), gebelik, veya bağırsak sorunları kadınlarda karın şişliğine neden olabilir. Kadınlar karın şişliği konusunda hassas hissetmeleri durumunda bir jinekolog veya iç hastalıkları uzmanına başvurmalıdır.
Karın Şişkinliğine Ne İyi Gelir?
Karın şişkinliği, midede oluşan gazların etkisi ile ortaya çıkar ve sıkışan gazlar mide duvarlarındaki sinir uçlarını uyararak mide ağrısına da yol açabilir.
Peki, mide gazına ne iyi gelir? Midede gaz oluşumunu engellemenin en etkili yollarından biri özellikle yemek sırasında yutulan havanın azaltılmasıdır. Bunu sağlayabilmek için yemeklerin yavaş yavaş yenmesi ve iyice çiğnenmesi önerilir. Ayrıca yemek yerken konuşmak hava yutmayı artıracağından dolayı yemek sırasında mümkün olduğunca konuşulmamalıdır. Peki, mide ağrısına ne iyi gelir? Mide ağrısının en büyük nedenlerinden biri strestir. Yoğun strese maruz kalan kişilerde gastrit, ülser ve spazm problemleri görülme riski daha yüksektir. Stresli ortamlardan mümkün olduğunca uzak durmak ve baş edilemediği durumlarda profesyonel bir destek almak mide ağrılarına iyi gelebilir.
Şişkinliğin Tedavisi
Diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi mide ve bağırsak şişkinliğinin tedavisi de nedene göre yapılır. Şişkinliğin temelinde yatan sorunun bulunması için endeskopi ve kolonoskopi gibi tanı yöntemleri kullanılabilir. Doktor tarafından gerekli görüldüğünde nedene bağlı olarak ilaç tedavisi uygulanabilir. Probiyotik kullanımı önerilebilir. Genel olarak mide ve bağırsak şişkinliklerinin tedavisinde yaşam şeklinin değiştirilmesi istenir. 3 ana ve 3 ara öğün şeklinde düzenlenen, az az sık sık yemek yemeye yönelten beslenme programları uygulanabilir. Tuvalet alışkanlığının edinilmesi ve gün içerisinde en az 3 litre su içilmesi önerilebilir. Hastalar yüzme, koşu, yürüyüş, plates, yoga gibi fiziksel aktivitelere yönlendirilebilir.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Gastroenteroloji
19.4.2023
12.7.2024
4594479
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.