Su çiçeğinin tıbbi adı variselladır. Ergenlik çağından önceki çocuklarda yaygın olarak görülür. Hastalığın etkeni bir virüsdür.
Bu hastalıkta komplikasyon nadirdir, genellikle kendiliğinden iyileşir.
Su çiçeği bir kez geçirildikten sonra hayat boyu bağışıklık sağlar ancak nadir de olsa tekrarlayabilir. Su çiçeği aşısı uygulanmaya başladığından beri vaka sayısı oldukça azalmıştır.
Aşılı bireyler su çiçeği geçirseler bile çok hafif atlatmaktadırlar.
Su çiçeği en sık 5-10 yaşlarında, kış sonu ve ilkbahar aylarında görülür. Hastalık çok bulaşıcıdır. Bulaşma yolu insandan insana, damlacık ve havayolu iledir. Virüs tükürük bezlerinde bulunur ve kuluçka süresi 13-22 gündür.
Su çiçeği geçiren bir kişi hastalık belirtileri başlamadan iki gün önce hastalığı bulaştırmaya başlar, bulaşıcılık yaralar kabuklanıncaya kadar devam eder.
Su Çiçeğinin Belirtileri Nelerdir?
Su çiçeği belirtileri, virüsle temas ettikten yaklaşık 10 ila 21 gün sonra ortaya çıkar. İlk belirtiler genellikle hafif ateş, baş ağrısı ve halsizlik gibi grip benzeri semptomlarla başlar.
Bu belirtileri, vücutta kaşıntılı ve kırmızı döküntülerin gelişmesi takip eder.
Döküntüler, önce küçük kırmızı lekeler olarak başlar, daha sonra sıvı dolu kabarcıklara dönüşür ve sonunda kabuklanarak iyileşir.
Döküntüler genellikle yüz, gövde ve kafa derisinde yoğunlaşır, ancak vücudun diğer bölgelerine de yayılır.
Bu belirtiler bazı bireylerde hafif seyredebilirken, diğerlerinde ciddi rahatsızlık ve kaşıntıya neden olabilir.
Hastalığın tipik bulgusu içi su dolu döküntülerdir. Döküntüler başlangıçta berrak, daha sonra bulanık bir hâl alır.
Döküntüler kaşıntılıdır ve gövdeden başlayarak yüz ve saçlı deriye ulaşır. Ağız içinde de döküntü görülebilir.
Su Çiçeği Kimler için Risklidir?
- Yaşamın ilk bir ayındaki bebekler.
- 28 haftadan önce doğan bebekler.
- 2 hafta yada daha uzun kortizon tedavisi alanlar.
- Kanser hastaları: hastalık çok yaygın ve ağır seyreder.
- Bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar.
- Gebelik: Hem su çiçeği ağır seyreder hem de zatürre yapabilir.
Su Çiçeğinde İstenmeyen Durumlar Nelerdir?
Su çiçeği genellikle hafif geçirilen bir hastalık olmakla birlikte nadiren komplikasyon görülebilir. En sık görülen komplikasyon bakteriyel enfeksiyonlardır.
Kaşınma ile birlikte derideki lezyonlar mikrop kapabilir. Apseye kadar ilerleyen cilt lezyonları olabilir.
Çok nadiren kanda trombosit sayısı (kanın pıhtılaşmasını sağlayan kan pulcukları) düşebilir ve kanamalı bir hastalık ortaya çıkabilir. Yetişkinlerde ve bağışıklık sistemi baskılanmış olanlarda zatürre gelişebilir.
Çok nadir görülen bir diğer komplikasyon da ensefalit denilen beyin iltihabıdır; ölümcül olabilir. Su çiçeği sinir sistemi ile ilgili değişik rahatsızlıklara yol açabilir.
Çok nadiren su çiçeğinden sonra kalp zarlarında iltihaplanma, erkeklerde testis tutulumu, midede gastrit, böbrek iltihabı ve eklem iltihabı olabilir.
Bağışıklık sistemi zayıf olanlarda organlara yayılım olur.
Su Çiçeği Nasıl Bulaşır?
Su çiçeği, varicella-zoster virüsünün neden olduğu son derece bulaşıcı bir hastalıktır ve genellikle enfekte bir kişiyle doğrudan temas veya solunum yolu damlacıkları yoluyla bulaşır.
Enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında yayılan virüs, havadaki damlacıklar aracılığıyla diğer bireylere geçer.
Ayrıca su çiçeği döküntülerine dokunmak da bulaşmaya neden olabilir. Hastalığın bulaşıcılığı, döküntüler çıkmadan birkaç gün önce başlar ve tüm kabarcıklar kabuklanana kadar devam eder.
Bu nedenle su çiçeği geçiren bir kişinin izole edilmesi, hastalığın yayılmasını önlemek için önemlidir.
Su Çiçeği Nasıl Geçer?
Su çiçeği genellikle kendiliğinden iyileşen bir hastalıktır ve spesifik bir tedavi gerektirmez.
Hastalık süresince, semptomların hafifletilmesi için ateş düşürücüler ve kaşıntıyı azaltmak için antihistaminikler kullanılabilir.
Ayrıca, ciltteki döküntülerin enfekte olmasını önlemek için hijyen kurallarına dikkat etmek ve tırnakları kısaltmak önemlidir. Bol sıvı tüketimi ve yeterli dinlenme, iyileşme sürecini hızlandırır.
Su Çiçeği Kaç Günde Geçer?
Su çiçeği enfeksiyonu genellikle 10 ila 14 gün arasında sürer. Hastalığın ilk birkaç günü hafif ateş ve halsizlikle başlar, ardından döküntüler ortaya çıkar.
Döküntüler, ortaya çıktıktan sonra yaklaşık bir hafta içinde kabuklanmaya başlar ve iyileşir.
Tüm döküntülerin kabuklanması ve iyileşmesi ise 14 güne kadar sürebilir.
Bu süre zarfında, hastalığın bulaşıcılığı devam eder, bu yüzden enfekte bireylerin diğer insanlarla temasını sınırlaması önerilir
İyileşme süresi kişiden kişiye değişiklik gösterir ancak genellikle çocuklar bu hastalığı daha hafif geçirirken, yetişkinlerde iyileşme süreci daha uzun ve zorlayıcı olabilir.
Su Çiçeği Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Su çiçeği aşısı, çocuklarda genellikle 12 ila 15 ay arasında yapılır ve ikinci doz 4 ila 6 yaşları arasında uygulanır.
Aşı, su çiçeğine karşı yüksek düzeyde koruma sağlar ve hastalığın ciddi komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olur.
Ayrıca aşı, çocuklar dışında su çiçeği geçirmemiş ve bağışıklığı olmayan yetişkinlere de önerilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler ve hamileler, su çiçeği aşısı konusunda doktorlarıyla görüşmelidir, çünkü bu kişiler için aşının yapılması uygun olmayabilir.
Aşı, su çiçeğinin yayılmasını kontrol altına almak için halk sağlığı açısından büyük önem taşır ve hastalığın yayılma riskini önemli ölçüde azaltır.
Yetişkinlerde Su Çiçeği
Yetişkinlerde su çiçeği, çocuklara göre daha şiddetli seyreder ve ciddi komplikasyonlar geliştirme riski daha yüksektir.
Yetişkinlerde su çiçeği; yüksek ateş, şiddetli döküntüler ve zayıf bir bağışıklık sistemi durumunda zatürre gibi ciddi enfeksiyonlara yol açar.
Ayrıca su çiçeği virüsü yetişkinlerde zona adı verilen bir hastalığa neden olabilir bu da şiddetli ağrılara yol açan bir sinir enfeksiyonudur.
Yetişkinler, çocukluk döneminde su çiçeği geçirmediyse ve aşı yaptırmadıysa, enfekte olma riski altındadır ve hastalığın daha şiddetli sonuçlar doğurabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu nedenle, yetişkinlerde su çiçeği aşısı, hastalığın önlenmesi ve komplikasyonların azaltılması açısından önemlidir.
Bebeklerde Su Çiçeği
Bebeklerde su çiçeği, bağışıklık sistemi tam olarak gelişmediği için daha dikkatli izlenmesi gereken bir durumdur.
Bebekler genellikle annelerinden aldıkları antikorlar sayesinde ilk altı ay boyunca su çiçeğine karşı koruma altında olsalar da, bu süre sonrasında enfeksiyon riski artar.
Bebeklerde su çiçeği belirtileri genellikle hafif olmakla birlikte; yüksek ateş, huzursuzluk ve yaygın döküntüler görülebilir.
Hastalığın ağır seyrettiği durumlarda, dehidrasyon ve cilt enfeksiyonları gibi komplikasyonlar gelişebilir.
Bu nedenle, su çiçeği geçiren bebekler yakından izlenmeli ve gerekirse tıbbi müdahale alınmalıdır. Su çiçeği aşısı, bebeklere genellikle 12 ay sonrasında uygulanır ve bu aşı, hastalığın önlenmesinde etkili bir rol oynar.
Gebelikte Su Çiçeği
Su çiçeği geçiren anne bebeğine hastalığı bulaştırabilir. Bu bebeklerde kol ve bacaklarda kısalık, katarakt, koriyoretinit denilen göz iltihabı, zekâ geriliği, beyinde gelişme geriliği ve düşük doğum ağırlığı olabilir.
Anne doğumdan 5 gün önce veya doğumdan 4 gün sonra suçiçeği geçirirse bebekte su çiçeği tablosu gelişir.
Su Çiçeği Tanısı Nasıl Konur?
Su çiçeği deride çıkan döküntülerin şekline ve yayılımına göre tanınır. ELİSA ile bakılan antikor testi vardır.
Su Çiçeğinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hastalara bulgulara göre tedavi verilir. Ateş varsa ateş düşürücüler kullanılır ancak aspirin sakıncalıdır. Kaşıntılar için ağızdan ve sürülerek kullanılan kaşıntı gidericiler kullanılır. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilere antiviral tedavi başlanır.
Su çiçeği ile temas etmiş duyarlı kişiler 72 saat içinde aşı yaptırırlarsa koruyucu olur. Rutin su çiçeği aşısı 12 aylıktan büyük bebeklere yapılır.
Hastalara Öneriler
Derideki kaşıntıyı azaltmak ve mikrop kapmasını önlemek için günlük banyo önerilir. Kese yapılmaz. Tırnaklar kısa kesilmelidir. Aspirin kullanılmamalıdır. Su çiçeği geçiren çocuğu hamile kadınlardan, yeni doğmuş bebeklerden, bağışıklık sistemi yetersiz insanlardan ve kortizon kullananlardan uzak tutmak gerekir. Su çiçeği geçiren çocukları döküntüler kabuklanana kadar okula veya kreşe göndermemek gerekir.
Şu belirtiler olursa mutlaka doktora gitmek gerekir
- Deride anormal kızarıklık şişlik
- Beslenememe
- Yetersiz idrar yapma, ağız kuruluğu
- Aşırı sinirlilik, uyuşukluk, uyanma zorluğu
- Yürümede zorluk, dengesizlik
- Kuvvetli öksürük, hışıltı, zor nefes alma, göğüs ağrısı
- Şiddetli baş ağrısı ve kusma
- 4 günden fazla süren ateş
- Boyun ve sırt ağrısı
Sıkça Sorulan Sorular
Su Çiçeği Olduğunu Nasıl Anlarız?
Su çiçeği, vücutta kaşıntılı ve kırmızı döküntülerle başlar, ardından bu döküntüler sıvı dolu kabarcıklara dönüşür. Döküntülerle birlikte hafif ateş, baş ağrısı ve halsizlik gibi grip benzeri belirtiler görülür. Su çiçeği genellikle yüz, gövde ve saçlı deride yoğunlaşan döküntülerle karakterizedir. Döküntüler, birkaç gün içinde kabuklanarak iyileşmeye başlar. Eğer bu belirtiler varsa su çiçeği olma olasılığı yüksektir ve bir doktora başvurulmalıdır.
Su Çiçeği Kaç Gün Sürer?
Su çiçeği enfeksiyonu genellikle 10 ila 14 gün arasında sürer. İlk birkaç gün hafif ateş ve halsizlikle başlar, ardından döküntüler ortaya çıkar. Döküntüler, yaklaşık bir hafta içinde kabuklanmaya başlar ve iyileşir. Tüm döküntülerin iyileşmesi ve bulaşıcılığın sona ermesi ise yaklaşık 14 günü bulabilir. İyileşme süresi kişiden kişiye değişebilir ancak genellikle çocuklarda daha hızlı, yetişkinlerde ise daha uzun sürer.
Kızamık ve Su Çiçeği Farkı Nedir?
Kızamık ve su çiçeği, her ikisi de döküntülü hastalıklar olmasına rağmen, farklı virüslerin neden olduğu enfeksiyonlardır. Kızamık, yüksek ateş, öksürük, burun akıntısı ve gözlerde kızarıklık ile başlar, ardından tüm vücutta yayılan kırmızı döküntüler ortaya çıkar. Su çiçeği ise genellikle hafif ateş ve halsizlikle başlar ve döküntüler küçük, sıvı dolu kabarcıklar şeklinde olur. Ayrıca, su çiçeği döküntüleri daha çok yüz, gövde ve kafa derisinde yoğunlaşırken, kızamık döküntüleri tüm vücuda yayılır. Her iki hastalık da bulaşıcıdır ancak su çiçeği genellikle daha hafif seyreder ve kızamıktan farklı olarak kabarcıklar şeklinde döküntüler oluşturur.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Dr. Öğr. Üyesi
Esra Ergün Alış
https://www.medicalpark.com.tr/_uploads/_images/_doctorProfile/2701Fogr.jpg
Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji
Medical Park Florya
https://www.medicalpark.com.tr/_assets/_i/mp_logo_red.jpg
Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji
24.6.2020
27.8.2024
1385141
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.