satır arası

Yüksek tansiyon hastaları ve Covid 19

Yüksek tansiyon hastalığı ya da diğer adıyla hipertansiyon, kan basıncının normal seviyesinin üstünde seyrettiği bir hastalıktır. Toplumda sıklıkla karşılaşılan bir rahatsızlık olup, kalp damar hastalıkları açısından önemli bir risk faktörüdür. 

Kan basıncı, yani, tansiyonu belirleyen iki temel unsur bulunur. Bunlardan ilki kalbin pompaladığı kan miktarı, ikincisi ise damarlarda kan akımına karşı olan dirençtir. Tansiyon hastalarında kan basıncının artması genellikle, damarların elastikiyetini kaybetmesiyle kan akışına gösterdiği direncin artması nedeniyle olur. Bu durum ani ortaya çıkmaz. Hastalar, belirti vermeden uzun süre yaşamlarına devam ederler. Belirtiler ortaya çıkmadan önce bile damarlarda ve kalpte hasar oluşmaya başlamıştır.

Yüksek tansiyon, ölçülen kan basıncı değerinin 130/80 ve üzerinde olması anlamına gelir. Kan basıncı bu değerin üzerinde olan kişiler; yaş, eşlik eden hastalıklar, tedaviye uyum kapasitesi gibi pek çok parametre dikkate alınarak çeşitli tedavi alternatifleriyle tedavi edilir. Bu tedaviyi özenle takip etmek, yapılması gerekenleri aksatmadan yapmak kan basıncınızın hedef değere düşmesini sağlar. Kontrol altında olan tansiyon, yüksek basıncın sebep olabileceği hastalıklar için riskin azalmasına neden olur.

Tansiyon hastaları Covid 19 için risk altında mıdır?

Pandemi sürecinde farklı ülkelerden gelen koronavirüs verileri ışığında, hastaneye yatışı gerçekleşen hastalardan yaklaşık %50'sinin tansiyon hastası olduğu belirlenmiştir. Bu durum koronavirüs ile tansiyon arasında doğrudan bir ilişki sonucu olabilir. Bir diğer ihtimalse hastaneye yatışı gerçekleşen hastaların genel olarak belli bir yaşın üzerindeki kişiler olması, yaş arttıkça da kişilerde tansiyon görülme sıklığının artmasına bağlı gerçekleşebilir. Yani tansiyon ile koronavirüs arasında doğrudan bir ilişki olmamasına rağmen, yaşla birlikte hem tansiyon hastalığı sıklığında hem de koronavirüsün ciddi komplikasyonlarında artış görülmesidir. Sonuç olarak tansiyon hastalarının, hangi mekanizmayla olduğu tam olarak açıklığa kavuşmasa da Covid 19'a bağlı bulgu ve belirtileri daha şiddetli geçirdiği bilinmektedir.

Covid 19 hastalığı için risk altında olan gruplar:

  • İleri yaş
  • Kanser
  • Kalp kası hastalıkları
  • Kronik böbrek hastalığı
  • Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
  • Koroner arter hastalığı
  • Kalp yetmezliği
  • Hipertansiyoın
  • Obezite
  • Pulmoner hipertansiyon
  • Orak hücreli anemi
  • Organ nakline bağlı bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı
  • Tip 2 diyabet hastalığına sahip kişiler olarak sıralanabilir.

Tansiyon hastalarında Covid 19 belirtileri nelerdir?

Covid 19, tansiyon hastalarında da topluma benzer belirtilere sebep olur. Bunlar:

  • Ateş, titreme
  • Öksürük
  • Soluk almada zorlanma
  • Nefes darlığı
  • Yorgunluk
  • Kas ve eklem ağrısı
  • Baş ağrısı
  • Koku ve tat alamama
  • Boğaz ağrısı
  • Burun tıkanıklığı, akıntısı
  • Mide bulantısı, kusma 
  • İshal

sık görülen belirtiler arasındadır.

Bu belirtilerden bir ya da birkaçını taşıyan kişilerin, gerekli önlemleri alarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları ya da acil merkeze başvurarak yardım çağırmaları gerekir. 

Tansiyon hastaları pandemi döneminde ilaçlarına devam etmeli midir?

Tansiyon hastalarında tedavide sıklıkla kullanılan 5 grup ilaç vardır. Bunlar:

  • ACE inhibitörleri (anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri)
  • Anjiyotensin reseptör blokörleri (ARB)
  • Beta blokörler
  • Kalsiyum kanal blokörleri
  • Diüretikler

olarak sıralanır. Bu ilaç grupları farklı mekanizmalarla kan basıncını düşürmeye çalışır. 

Pandemiye sebep olan yeni tip koronavirüs, insan hücrelerine girebilmek için ACE reseptörü adı verilen bir proteini kullanır. Bu protein insan hücre zarının dış yüzeyinde bulunan ve normalde ACE adlı enzimin bağlanması gereken bir yapıdır. Yeni tip koronavirüs, insan vücuduna girdikten sonra bu proteine bağlanarak hücre içine giriş yapar. 

Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ACEi ve ARB grubu ilaçların hücre yüzeyinde ACE reseptör sayısını artırdığı ve virüsün hücre içine girişini kolaylaştırdığı öne sürülmüştür. Buna bağlı olarak da tansiyon hastalarında bu ilaçların kesilmesi gerektiği iddia edilmiştir. Ancak bu ilaçların kesilmesinin enfeksiyon riskini azalttığına dair yeterli kanıt yoktur. İlaç kullanımını kesen kişilerde, tansiyonun yükselmesine bağlı kalp hastalıklarında artış gözlenmiştir.

ACEi ve ARB grubu ilaçların, Covid 19 nedeniyle hastanede yatan tansiyon hastalarının iyileşme sürecine katkı sağladığı belirlenmiştir. 

Tüm bunlar göz önüne alındığında tansiyon hastalarının pandemi süresince ilaçlarına devam etmesi önerilir. Covid 19, tansiyonu kontrol altında olmayan tansiyon hastalarında çok daha ciddi sonuçlar doğurabilmektedir.

Koronavirüs testi pozitif olduğunda ne yapılmalıdır?

Tansiyon hastaları, test sonuçları pozitif geldiğinde kendini izole etmelidir. Evden sadece tıbbi gereksinim için çıkılmalıdır. Evdeki diğer kişilerle temas en aza indirilmeli, yapılabiliyorsa oda ve banyo ayrılmalıdır. Diğer kişilerle ortak alan kullanımında maske ve siperlik kullanılmalıdır.

Hastalığın gidişatı hakkında sağlık görevlileriyle temasa geçilmeli; yeni belirti varlığında yada belirtilerin kötüleştiği durumlarda sağlık birimlerine haber verilmelidir.

Doktorun reçete etmiş olduğu ilaçlar aksatılmadan kullanılmalıdır.

Hastalığın hafif seyrettiği kişiler; bol sıvı tüketerek, güzelce dinlenerek ve ağrılarını gidermek için parasetamol içeren ağrı kesici alarak bu süreci daha rahat atlatabilirler. Bu tavsiyeler Covid 19 hastalığını ayakta hafif atlatan kişiler içindir. Ciddi belirti ve bulguların olduğu kişiler mutlaka hastaneye başvurmalıdır. 

Covid 19 pozitif tansiyon hastaları aşağıdaki durumlarla karşılaştığında acil bir şekilde en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalı ya da ambulansı çağırmalıdır:

  • Solunumda güçlük çekme
  • Göğüste ağrı ya da baskı hissi
  • Dudakta, yüzde, tırnaklarda morarma 
  • Bilinç bulanıklığı
  • Uyanmada zorlanma, sürekli uyku hali 

Pandemi sürecinde tansiyonumu nasıl kontrol altında tutabilirim?

Pandemi süreci pek çok kişi için stresli geçmektedir. Bu süreçteki psikolojik ve fiziksel stres, kan basıncında artışa neden olabilir. Kan basıncının yükselmesi çok ciddi problemlere yol açabilen bir durumdur. 

Pandemi boyunca evde uygulayabileceğiniz bazı yöntemler, tansiyonunuzu kontrol altına almaya yardımcı olur.

Diyetinizi sağlıklı gıdalarla yeniden düzenleyebilirsiniz. Kalp dostu besinler olan sebze, meyve, tam tahıllı gıdalar, az ya da yarım yağlı süt ve süt ürünleri, balık açısından zengin öğünler hazırlanması faydalı olacaktır. Tuz ve doymuş yağ kullanımını sınırlamak kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Kafein ve alkol oranı yüksek içecekler de kan basıncını yükseltir. İçecek tüketiminde kafein ve alkol içeriği yüksek içeceklerden uzak durulması gerekir.

Egzersiz yapmak, tansiyonun düşürülmesine yardımcı önemli bir yöntemdir. Tansiyonu sınırda yüksek olan genç hastalarda ilaç tedavisine başlamadan önce diyet ve egzersiz düzenlemeleriyle tansiyon hedef değere çekilmeye çalışılır. Pandemi sürecinde de tansiyon hastalarının yaşa ve kapasiteye uygun olarak yaptığı egzersizler kan basıncını düşürebilir.

Tansiyon hastalarının, hem tansiyon tedavilerini hem de varsa ek hastalıkları için tedavilerini aksatmadan uygulaması gerekir. Kullandığı ilaçları, saat ve açlık tokluk durumuna göre takip etmelidir. Kişi bunları yapabilecek durumda değilse bir yakını tarafından ilaçlarını düzgün kullanıp kullanmadığı takip edilmelidir.

Sigara kullanımı; tansiyon, kalp damar hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Sigaranın bırakılması bu risklerin azalmasını sağlar. Sigarayı bırakmak için profesyonel yardıma başvurulabilir.

Haberleri takıntılı bir şekilde takip etmek, bu süreçte sakıncalı olabilir. Pandemiyle ilgili doğru haberler kadar yanlış haberler de çok çabuk yayıldığından kişiler yanlış bilgilendirmeye maruz kalabilir. Bu süreçte güvenilir haber kaynaklarına başvurulmalı, bu kaynaktaki haberler dikkate alınmalıdır.

Sosyal mesafe ve izolasyonun getirdiği yalnızlık hissinden kurtulmak için görüntülü konuşma gibi yöntemler aracılığıyla yakın çevreyle iletişim koparılmamalıdır. 

Evde yeni hobiler edinilmeli veya bir işle uğraşılmalı bu sayede beden ve zihin aktif tutulmalıdır.

 

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

149360

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.