Kalıtsal hastalıklar, anne ve babanın hasta ya da taşıyıcı olması durumunda çocuklara genler yoluyla aktarılabilir. Tüp bebekte genetik tarama ve gebelikte genetik test yöntemleri ile sağlıklı çocukların doğması sağlanabilir. Aile öyküsünde genetik hastalığa sahip olan anne ve babalar, kendileri hasta olmasa bile bu genleri çocuklarına aktararak hasta bireylerin doğmasına neden olabilir. Risk grubunda olan ve çocuk sahibi olmayı düşünen bireylerin genetik muayenesi yaptırması, doğumsal risklerin önüne geçmede çok önemlidir.
Tüp bebekte genetik tarama nedir?
Genler, anneden yumurta ve babadan sperm aracılığıyla nesilden nesile aktarılır. Yumurta ve spermin birleşmesi ile döllenme gerçekleşir ve sonucunda embriyo oluşur. Genetik hastalığı olan ya da aile öyküsünde kalıtsal hastalığa sahip kişiler bulunan kadın ve erkekler, çocuk sahibi olmayı düşündüklerinde tüp bebekle genetik tarama yöntemlerine başvurabilirler. Bu yöntemler ile embriyodan bir hücre alınarak laboratuvar koşullarında incelenir. Genlerdeki bozukluklar çıplak gözle görülemediği için çeşitli tarama yöntemlerine başvurulabilir. Genetik tarama sayesinde genlerin hastalık taşıdığı ya da sağlıklı olduğu tespit edilebilir. Böylece hastalıklı genler elenerek sağlıklı olan genler ebeveynlere aktarılabilir. Genetik tarama sayesinde tüp bebek yöntemi ile sağlıklı çocukların dünyaya gelmesi kesinleştirilebilir.
Genetik tanılı tüp bebek ne demektir?
Genetik biliminin gelişimi ile birlikte birçok kromozom bozukluğu ortaya çıkmadan önlenebilir. Genetik tanılı tüp bebek yönteminde embriyolar annenin rahmine aktarılmadan önce incelenir. Bu test sayesinde en sağlıklı embriyo seçilebilir. Bu sayede düşükle sonuçlanan hamileliklerin önüne geçilebilir. Ayrıca bebek sahibi olamayan çiftler, çocuklarının kalıtsal hastalık taşımadan doğacağı konusunda emin olabilirler.
Genetik tanının tüp bebekte faydaları nelerdir?
Tüp bebek, çocuk sahibi olamayan anne ve babalardan elde edilen sağlıklı yumurta ve spermlerin seçilerek döllenmesini sağlayan bir tedavi çeşididir. Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte tüp bebek tedavisinde genetik tanı yöntemleri kullanılabilir. Genetik tanının tüp bebekte faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Gebelik ihtimali artabilir.
- En sağlıklı embriyolar seçilmesi sayesinde, kromozom bozuklukları nedeniyle ortaya çıkan düşüğün önüne geçilebilir.
- Tekrarlayan düşük durumlarını önlemek için de kullanılabilir.
- Kalıtsal hastalık riski yüksek bireylerin sağlıklı çocuklara sahip olması sağlanabilir. Böylece doğumdan sonra tedavisi mümkün olmayan genetik hastalıkların önüne geçilebilir.
- Kanser riskini arttıran bazı genler vardır ve genetik tanılı tüp bebek yöntemi ile bu genlerin çocuğa aktarımı engellenerek ileride kanser oluşma riski en aza indirilebilir.
- Tüp bebek tedavisi ile ikiz veya üçüz gibi çoğul gebelik ihtimali yüksektir. Ancak genetik ayıklamalı tüp bebek yönteminde tek embriyo aktarımı yapıldığı için çoğul gebeliğin önüne geçilebilir.
Tüp bebekte genetik tarama testleri nelerdir?
Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT) olarak da bilinen tüp bebekte genetik tarama testleri, embriyolarda genetik hastalık veya kromozom bozukluğunu araştırmak için kullanılabilir. Bu analizlerin sağlıklı sonuç vermesi için hem anne hem de babaya yapılması gerekir.
Tüp bebekte genetik tarama kimlere yapılır?
Tüp bebekte genetik tarama, çeşitli sebeplerle gebe kalmakta sıkıntı yaşayan ve genetik hastalık taşıyıcısı riski olan kadın ve erkeklere yapılabilir. Bu gen inceleme yöntemi rutin olarak her hamilelik planlamasında uygulanmaz. Detaylı bir muayene sonucunda hekimin uygun gördüğü çiftlere tüp bebekte genetik tarama yapılabilir. Bu tanısal analizin yapılabileceği durumlar şunlardır:
- Daha önce düşükle sonuçlanan gebelikler
- İleri yaştaki kadınlar
- Çiftlerden bir veya ikisinin aile öyküsünde genetik bozukluk olanlar (kalıtsal hastalık taşıyıcısı)
- Başarısız olan tüp bebek denemeleri
- Önceki hamilelikler sonucu genetik hastalığa sahip çocuğu olanlar
- İlik nakli gibi durumlarda doku uyumlu kardeşler
- Tek gen hastalık riski yüksek bireyler
- Akraba evliliği yapmış çiftler
Tüp bebekte genetik tarama kaç günde çıkar?
Tüp bebekte genetik tarama testleri, kadın ve erkekten alınan yumurta ile spermin laboratuvar ortamında döllendirilmesi sonucu elde edilen embriyolardan hücre alınarak gerçekleştirilir. Bu hücreler yine laboratuvar ortamında incelenerek analiz edilir ve genetik anomaliler saptanabilir. Embriyo genetik testi, bir hafta ile on gün arasında sonuçlanabilir. Ancak bazı özel kalıtsal hastalıkların araştırıldığı durumlarda bu süre uzayabilir.
Genetik tarama sonrası embriyo dondurma nedir?
Genetik taramalı tüp bebek tedavisi sırasında elde edilen fazla embriyolar, ileri zamanda tekrar gebe kalmak amacıyla dondurulabilir. Genetik tarama sonrası embriyo dondurma yöntemi sayesinde yeniden genetik test ve tüp bebek yaptırmaya gerek olmaz. Bu teknikte dondurulan embriyolar gerektiği zamanda hamilelik için güvenle kullanılabilir. Şu durumlarda genetik tarama sonra embriyo dondurma yöntemi kullanılabilir:
- Fazladan sağlıklı embriyo elde edildiyse
- Anne adayı ileri yaşta ise
- Düşük yumurta rezervi varsa
- Yumurta sayısını azaltabilecek cerrahi işlemler uygulanacaksa
Genetik muayenesi nasıl yapılır?
Tüp bebekte genetik tanı veya tarama testleri için anne ve baba adaylarına genetik muayenesi yapılmalıdır. Teknik donanımı iyi olan ve tecrübeli embriyologları bulunan hastanelerde genetik muayenesi yapılabilir. Anneden elde edilen olgun yumurta hücresi ile babadan alınan sperm hücresinin laboratuvar koşullarında döllenmesi sağlanır. Döllenme sonucunda elde edilen embriyodan biyopsi ile hücreler alınarak incelenir. İnceleme sonucunda sağlıklı olduğu tespit edilen embriyolar uygun yöntemler kullanılarak annenin rahmine aktarılır. Böylece sağlıklı bir gebelik sürecinin başlaması sağlanabilir.
Embriyo genetik testinde nelere bakılır?
Tüp bebek tedavisinde uygulanan embriyo genetik testleri ile kromozom ve genlerin sayı, yapı, şekil gibi özelliklerine bakılabilir. Genlerde meydana gelen bozukluklar tespit edilebilir. Embriyo genetik testinde bakılabilen durumlar şunlardır:
- Tek gen hastalıkları
- Ailesel Akdeniz ateşi gibi kalıtsal hastalıklar
- Meme kanseri gibi spesifik gen taşıyan bazı kanserler
- Kromozom bozuklukları
- Kalıtsal hastalıklar
Embriyo genetik testi kaç gün sürer?
Tüp bebekte genetik test, anne ve baba adayından elde edilen embriyoların incelenmesi yöntemidir. Embriyo genetik testi, bir hafta ile on gün arasında sonuçlanabilir. Bazı özel durumlarda testin çıkma süresi uzayabilir.
Gebelikte genetik test nedir?
Gebelikte uygulanan genetik testler sayesinde bebeğin sağlık durumu incelenerek birçok hastalık erken teşhis edilebilir. Her ailede ortaya çıkabilecek kromozom sayısındaki bozuklukların tespitinde bu testler yardımcı olabilir. Gebelikte genetik test için birçok yöntem uygulanabilir. İkili test, üçlü test, dörtlü test ve fetal DNA testi bunlardan bazılarıdır. Ancak bu yöntemler, hastalık ihtimali konusunda yüzde verdiği için kesin tanı koyulamayabilir. Genetik hastalık riskiniz varsa hamilelik öncesi yapılan embriyo genetik testlerinden faydalanmanız daha doğru olabilir.
Genetik test sonucu pozitif ne demektir?
Genetik test sonucu pozitif olması halinde, o test sırasında incelenen genin embriyoda bulunduğunu gösterir. Kanser hastalıklarında mevcut olan bazı spesifik genlerin genetik test sonucu pozitif çıkması, ileride o hastalığa yakalanacağını gösterebilir. Ancak pozitiflik durumu kesin hastalık ortaya çıkacağını göstermez, sadece ihtimalinin yüksek olduğunun gösterebilir.
Tüp bebekte genetik tanı yöntemleri, ailenin ve bebeğin geleceğini olumlu yönde etkileyebilir. Birçok hastalık meydana gelmeden teşhis edilerek ortaya çıkması engellenebilir. Genetik hastalık riski taşıyan ve sağlıklı çocuklara sahip olmak isteyen herkes, doktor onayı ile birlikte embriyo genetik testlerini yaptırabilir. Hastanelerimizde tüp bebekte genetik testler, kaliteli teknolojik ekipmanlar ve tecrübeli hekimler tarafından gerçekleştirilmektedir. Siz de genetik muayenesi ve embriyo genetik testleri ile ilgili detaylı bilgi almak ve muayene olmak için hastanelerimizle iletişime geçebilirsiniz.
En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız
Tüp Bebek (IVF) Tedavisi - Tüp Bebek Merkezi
15.9.2022
15.9.2022
39096
Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.