🩺 Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu (ÜSYE) Nedir?

Burun, boğaz, gırtlak ve bronşlardan oluşan üst solunum yollarından birinin etkilenmesi sonucunda üst solunum yolu enfeksiyonu oluşur. Üst solunum yolu enfeksiyonu genellikle virüs kaynaklı olmakla birlikte bakterilerden kaynaklı da üst solunum yolu enfeksiyonu oluşabilir.

Çoğunlukla birkaç hafta içinde iyileşme gösteren üst solunum yolu enfeksiyonu bazı durumlarda tıbbi tedavi gerektiren komplikasyonlar gelişebilir. Siz de üst solunum yolu enfeksiyonu nedir? Üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri nelerdir? Üst solunum yolu enfeksiyonu nasıl tedavi edilir? gibi soruların yanıtlarını öğrenmek istiyorsanız yazının devamını okuyabilirsiniz.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Üst solunum yolu enfeksiyonunun belirtileri genellikle grip veya nezle ile karıştırılmak ile birlikte üst solunum yolunda yaygın olarak görülen belirtilerden bazıları şu şekildedir:

• Öksürük
• Burun akıntısı
• Boğaz ağrısı
• Burun tıkanıklığı
• Baş ağrısı
• Yüksek ateş
• Sık sık hapşırma
• Tükenmişlik hissi

Üst solunum yolu enfeksiyonunda semptomlar genellikle hastalığa sebep olan etkene maruz kaldıktan sonraki üç gün içinde başlar ve genellikle yedi ila on gün arasında sürer. Bazı durumlarda semptomlar üç haftaya kadar devam edebilir.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Neden Olur?

Virüsler üst solunum yolu enfeksiyonuna neden olan faktörlerin başında gelmektedir. Bazı durumlarda bakteriler de üst solunum yolu enfeksiyonun oluşmasına neden olabilir.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Türleri Nelerdir?

Üst solunum yolu enfeksiyonun hastalığın belirtilerine göre birden çok çeşidi bulunmaktadır. Yaygın olarak rastlanan üst solunum yolu enfeksiyonundan bazıları şu şekildedir:

• Rinit: Rinit veya soğuk algınlığı burun boşluğundaki astarın iltihaplanmasıdır. Rinit kendi arasında ikiye ayrılır. Bunlardan biri alerjik rinittir. Alerjik rinit tipik olarak bir alerjen tarafından tetiklenir. Alerjik olmayan rinit ise bir virüse maruz kaldıktan sonra ortaya çıkan rinit çeşididir.
• Farenjit: Farenjit, boğazınızın arkasında veya farenkste bir iltihaplanma oluşması sonucunda ortaya çıkar. Farenjit halk arasında genellikle boğaz ağrısı olarak da adlandırılır. Faranjite tipik olarak bir virüs neden olur.
• Tonsillit: Tonsillit, boğazınızın arkasındaki bademciklerin kırmızı, şiş ve ağrılı hale gelmesidir. Bademciklerde oluşan bu duruma bir virüs veya bakteriyel enfeksiyon neden olabilir.
• Larenjit: Larenjit, ses üreten organ olan gırtlak iltihaplanması sonucunda ortaya çıkar.. Larenjit çoğunlukla virüs kaynaklı olsa da bakteriyel enfeksiyonlar da larenjite neden olabilir.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu İçin Kimler Risk Altındadır?

Üst solunum yolu enfeksiyonu aerosol damlacıkları ve doğrudan el ele temas yoluyla kişiden kişiye bulaşma gösterebilir. Hasta birinin ağzını ve burnunu kapatmadan hapşırması veya öksürmesi ile virüs içeren damlacıkların havaya püskürtülmesi, hastaneler, kurumlar, okullar ve gündüz bakımevleri gibi kapalı bir alanda veya kalabalık ortamlarda, astım veya alerjik rinit gibi hastalıkların varlığında, bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda, sigara içenlerde ve kortikosteroid ilaç kullananlarda üst solunum yolu enfeksiyonu gelişme olasılığı daha fazladır.

Çocuklarda Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları

Üst solunum yolu enfeksiyonları çocukluk dönemi hastalıklarının büyük bir çoğunluğunu oluşturur.

Çocukluk çağında görülen üst solunum yolu enfeksiyonlarından bazıları şu şekildedir:

• Nazofarenjit: Sıklıkla sonbahar ve kış aylarında görülen nazofarenjitin en yaygın semptomları arasında boğaz ağrısı, öksürük, yüksek ateş, tekrarlayan hapşırık, burun akıntısı ve baş ağrısı görülür. Altı yaşın altındaki çocuklarda yılda 6-8 kez nazofarenjit görülebilirken daha büyük çocuklarda nazofarenjit görülme sıklığı 2-4 gündür ve semptomların süresi yaklaşık olarak 5-7 gün sürmektedir. Nazofarenjit tedavisinde burunda biriken sekresyonların temizlenmesi amacıyla serum fizyolojik ile burun yıkanır.
• Akut Tonsillofarenjit: Daha çok temas yolu ile bulaşan akut tonsillofarenjit tonsillerin ve farenksin enfekte olması durumunda ortaya çıkan bir üst solunum yolu enfeksiyonudur. Akut tonsillofarenjit çoğunlukla virüs kaynaklı ortaya çıksa da bakteri kaynaklı da vücutta enfeksiyon oluşabilir. Çoğunlukla kış mevsiminde ortaya çıkan akut tonsillofarenjit yüksek ateş, boğaz ağrısı, mide bulantısı, baş ağrısı, burun akıntısı ve gözlerde yaşarma gibi semptomların oluşmasına neden olabilir. Akut tonsillofarenjit durumunda oluşan semptomlar genellikle 3-5 gün içerisinde iyileşme gösterir.
• Akut Rinosinüzit: Sinüslerin enfekte olması sonucunda ortaya çıkan akut rinosinüzit çocukluk çağında ortaya çıkan üst solunum yolu enfeksiyonlarından biridir. Virüs kaynaklı ortaya çıkan akut rinosinüzit durumunda burun tıkanıklığı, burun akıntısı, koku almada zorlanma, öksürük ve baş ağrısı gibi semptomlar oluşabilir. Oluşan semptomlar genellikle birkaç gün içerisinde kendiliğinden iyileşme gösterir.

Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Nasıl Teşhis Edilir?

Üst solunum yolu enfeksiyonunda doktor tarafından tıbbi geçmiş öyküsü alınarak ve fizik muayene yapılarak hastalık için teşhis konulabilir. Doktor tarafından teşhis koymak için yapılan fizik muayene kulak, burun ve boğazın bir cihaz yardımıyla incelenmesini içerebilir. Bazı durumlarda, hastalığa neden olan bakteri grubu olan A grubu Streptokokları teşhis etmek için boğaz sürüntü alınabilir.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Nasıl Tedavi Edilir?

Üst solunum yolu enfeksiyonu tedavisinde temel amaç hastalığın oluşturduğu semptomların ortadan kaldırılmasıdır. Semptomların ortadan kaldırılması için doktor tarafından öksürük kesiciler, balgam söktürücüler, C vitamini ve çinko kullanımı önerilebilir.

Buna ek olarak üst solunum yolu enfeksiyonun tedavisinde nazal dekonjestanlar kullanılabilir. Kullanılan nazal dekonjestanlar öksürük ve tıkanıklık gibi semptomları azaltmaya yardımcı olabilir. Semptomların giderilmesine yardımcı olmak için antihistaminiklerle kombinasyon halinde de nazal dekonjestan uygulaması kullanılabilirler.

Ayrıca buhar inhalasyonu ve tuzlu su ile gargara üst solunum yolu enfeksiyonun tedavisinde oldukça önemlidir. Bunların yanı sıra asetaminofen (Tylenol) ve nonsteroidal gibi antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) ve analjezikler ateş ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olarak üst solunum yolu enfeksiyonu tedavisine destek olur.

Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Nedir? Akut üst solunum yolu enfeksiyonu (AÜSYE), burun, boğaz, sinüsler ve solunum yollarını etkileyen ve genellikle viral veya bakteriyel patojenlerin neden olduğu kısa süreli bir solunum sistemi enfeksiyonudur.

AÜSYE, soğuk algınlığı, grip, bademcik iltihabı ve sinüzit gibi çeşitli hastalıkları içerebilir. Bu enfeksiyonlar genellikle hafif seyirli olsa da belirtiler rahatsızlık yaratabilir.

Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Akut ÜSYE belirtileri, burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük, hapşırık, hafif ateş, baş ağrısı, yorgunluk ve halsizlik gibi semptomları içerir. Bazı durumlarda, sinüs ağrısı veya bademciklerde şişme ve kızarıklık da görülebilir. Belirtiler genellikle 1-2 hafta içinde iyileşir.

Geçmeyen Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Neden Olur?

Üst solunum yolu enfeksiyonlarının geçmemesi, bakteriyel bir enfeksiyonun neden olduğu durumlarda ortaya çıkabilir. Viral enfeksiyonlar genellikle kendi başlarına iyileşirken, bakteriyel enfeksiyonlar antibiyotik tedavisi gerektirebilir. Ayrıca, bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde enfeksiyonlar daha uzun sürebilir.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Nasıl Geçer?

Üst solunum yolu enfeksiyonları genellikle kendiliğinden geçer ve tedaviye ihtiyaç duymazlar. Ancak semptomları hafifletmek için dinlenmek, bol sıvı tüketmek, nemli hava solunumu kolaylaştırmak ve semptomlara yönelik reçetesiz ilaçları kullanmak yardımcı olabilir. İlaç kullanımı veya tedavi için doktora başvurmak gerekebilir, özellikle belirtiler ciddi veya uzun süre devam ediyorsa.

Bebeklerde Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Neden Olur?

Bebeklerde üst solunum yolu enfeksiyonları, genellikle viral patojenlerin neden olduğu bir durumdur. Bebekler, bağışıklık sistemleri henüz tam olarak gelişmediği için bu tür enfeksiyonlara karşı daha savunmasızdır. Virüsler, bebeklerde burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı ve hafif ateş gibi semptomlara yol açabilir.

Bebeklerde Üst Solunum Yolu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir?

Bebeklerde üst solunum yolu enfeksiyonlarını hafifletmek için nemlendirici bir hava üfleyici kullanmak, burun tıkanıklığını hafifletmek için aspiratörler kullanmak ve bebeklerin bol sıvı almasını sağlamak faydalı olabilir.

Reçete edilmeyen özel bebek ilaçları kullanmadan önce bir doktora danışmak önemlidir. Ayrıca, bebeklerin enfekte kişilerden izole edilmesi ve bulaşmanın önlenmesi için hijyenik önlemler alınmalıdır.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?

Üst solunum yolu enfeksiyonu alınabilecek bazı önlemler ile önlenebilir hastalıktır.

Üst solunum yolu enfeksiyonunun oluşmasını önlemek için alınabilecek önlemlerden bazıları şu şekildedir:

• Sabun ve Su İle Sık Sık El yıkamak: Elleri sık sık sabunlu su ile yıkamak, enfeksiyonu yayabilen salgılara maruz kalmayı azaltarak üst solunum yolu enfeksiyonu oluşmasını önlemeye yardımcı olabilir.
• Hasta Olan İnsanlarla Yakın Temasta Bulunmaktan Kaçınmak: Üst solunum yolu olan bireylerin dokunabileceği kumanda, telefon ve kapı kolları gibi nesnelere dokunmamak ve hasta olan bireyin temas etmesi durumunda dezenfekte ederek kullanmak üst solunum yolu enfeksiyonu bulaşma riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
• Bağışıklık Sisteminin Güçlü Tutulması: Bağışıklık sistemi hastalıkların oluşmasının önlenmesinde veya var olan hastalıkların tedavisinde oldukça önemli bir etkendir. Bağışıklık sisteminin güçlü tutulması üst solunum yolu enfeksiyonunun oluşma riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Üst solunum yolu enfeskiyonu oluşmasını önlemek için bu tür önlemlerin alınması oldukça önemlidir.

Hastalıklar günlük yaşamı olumsuz etkileyen faktörler arasındadır. Üst solunum yolu enfeksiyonları rutin hayatı önemli ölçüde etkileyen hastalıkların başında gelmektedir.

Üst solunum yolu enfeksiyonu önleyecek tedbirler almak sağlığı koruyarak yaşam kalitesinin artmasına yardımcı olabilir. Düzenli hastane kontrollerine gitmek ve doktor tarafından önerilen tavsiyeleri uygulamak üst solunum yolu enfeskiyonu oluşmasını önlemeye ve var olan üst solunum yolu enfeksiyonunu tedavi etmeye yardımcı olabilir.

Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular 

Yetişkinlerde üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri nelerdir?

Yetişkinlerde üst solunum yolu enfeksiyonunun belirtileri burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, öksürük, hapşırık, hafif ateş, baş ağrısı ve halsizlik gibi semptomlar içerir. Bu enfeksiyonlar genellikle bulaşıcıdır ve kişiden kişiye öksürük veya hapşırık sırasında yayılabilir.

Üst solunum yolu enfeksiyonu bulaşıcı mıdır?

Üst solunum yolu enfeksiyonları genellikle bulaşıcıdır ve genellikle öksürük veya hapşırık yoluyla, enfekte kişinin solunum yolu salgıları veya salgı damlacıklarıyla yayılır. Bu nedenle hastalığın yayılmasını önlemek için hijyenik önlemler almak, elleri sık sık yıkamak ve enfekte kişilerden uzak durmak önemlidir.

Bebeklerde üst solunum yolu enfeksiyonu nasıl geçer?

Bebeklerde üst solunum yolu enfeksiyonunu hafifletmek ve tedavi etmek için nemlendirici bir hava üfleyici, burun tıkanıklığına yönelik aspiratörler veya solunum yolu açıcı damlalar kullanılabilir. Ayrıca, bebeklerin yeterince sıvı alması sağlanmalı ve doktorun önerdiği şekilde ilaçlar kullanılmalıdır.

Üst solunum yolu enfeksiyonu hangi bölüm bakar?

Üst solunum yolu enfeksiyonlarını değerlendiren ve tedavi eden birinci basamak sağlık profesyoneli, genellikle aile hekimi veya dahiliye uzmanıdır. Eğer enfeksiyon daha ciddi bir şekilde seyrediyorsa veya uzmanlık gerektiriyorsa, bir kulak burun boğaz uzmanı da dahil edilebilir.

Hamilelikte üst solunum yolu enfeksiyonu neden olur?

Hamilelik sırasında üst solunum yolu enfeksiyonları, bağışıklık sistemi üzerindeki hamilelikle ilgili değişiklikler ve hormonlar nedeniyle artabilir. Bu durum, hamilelik sırasında vücudun savunma mekanizmalarının biraz zayıfladığı anlamına gelir.

Ayrıca, hamilelik sırasında genellikle şişen burun mukozası, burun tıkanıklığına yol açabilir ve üst solunum yolu enfeksiyonlarına zemin hazırlayabilir.

Siz de üst solunum yolu enfeksiyonu hakkında detaylı bilgi sahibi olmak istiyorsanız bir sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz. Medical Park hastanelerinde hastalıklar hakkında bilgilendirme hizmeti verilmektedir.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.