satır arası

Uykuda konuşmak, somniloquy olarak da bilinir. Uyuma sırasında farkında olmadan konuşmak ile karakterize yaygın bir uyku bozukluğudur. 

Uykuda konuşmak kendi başına genellikle zararsızdır. Ancak bazı durumlarda uyku apnesi veya epilepsi gibi daha ciddi bir uyku sorununun işareti de olabilir.

Uykuda Konuşmak Nedir?

Uykuda konuşmak, bir uyku bozukluğu türüdür. Uykuda konuşmanın neden olduğu ve bir kişi uykuda konuştuğunda beyinde ne olduğu net olarak bilinmemektedir.

Uykuda konuşan kişi konuştuğunun farkında değildir. Ertesi gün uykusunda konuştuğunu hatırlayamaz.

Uykuda konuşan kişiler tam cümle kurabilir ve anlamsız şekilde konuşabilir. Ayrıca uyanıkken kullandığından farklı bir dil ve seste konuşabilir. Uykuda konuşma zararsız olarak görülen bir uyku sorunudur. Uykuda konuşma hem aşama hem de şiddet ile tanımlanır.

Aşama 1 ve 2’de, uykuda konuşan kişi 3 ve 4. aşamalar kadar derin uykuda değildir. Konuşması daha kolay anlaşılır.

Aşama 1 veya 2’de konuşan kişi mantıklı cümleler kurabilir.

3 ile 4. aşamada ise kişi derin uyku durumundadır. Konuşmasının anlaşılması genellikle daha zordur. Konuşması, inleme ya da saçmalama gibi gelebilir. 

Uykuda konuşmanın gerçekleşme sıklığı, hafif, orta ve şiddetli olmak üzere farklı olabilir.

Hafif: Ayda en fazla bir kere uykuda konuşma durumu ortaya çıkabilir.

Orta: Uykuda konuşmak, haftada bir gerçekleşir. Ancak her gece gerçekleşmez. 

Şiddetli: Uyku sırasında konuşma neredeyse her gün gerçekleşir. Konuşma esnasında odada bulunan kişilerin uykusu da etkilenebilir.

Uykuda Konuşmanın Belirtileri Nelerdir?

Uykuda Konuşmanın Belirtileri Nelerdir?

Uykuda konuşmak; anlamsız gevezelik, bağırma ya da gülmeden kişinin uyanıkken kullandığı konuşmaya kadar değişebilir.

Dışarıdan gözlemlendiğinde, uykuda konuşan kişiler kendi kendilerine konuşuyor ya da başka biri ile sohbet ediyormuş gibi görülebilir.

Uykuda konuşmanın özelliği, uykuda konuşan kişi uyandığında konuştuğu bölümlerin hatırlanmamasıdır. Başka biri duymadığı sürece, uykuda konuşma durumu fark edilmez.

Uykuda konuşma tesadüfi olabilir. Bir kişi uyku yoksunluğu çektiğinde veya sarhoş olduğunda ortaya çıkabilir.

Haftada birkaç kez veya hatta her gece uykuda konuşma yapılabilir. Uykuda konuşmak, kronik (kalıcı) bir durum da olabilir. 

Uykuda konuşanlar genellikle bir seferde dokuz saniyeden uzun konuşmazlar. Çoğu zaman konuşma süresi çok daha az olabilir.

Konuşmanın içeriği genellikle zararsız ve anlaşılmazdır. Ancak bazen argo (küfür) veya sözlü tacizle dolu konuşmalar meydana gelebilir. Bu durum endişe verici de olabilir.

Uykuda Konuşmanın Nedenleri Nelerdir?

Gece uykuda konuşmak bir tür parasomnidir. Yalnızca uyku sırasında gerçekleşen bir şey anlamına gelir.

Tek başına ya da uyurgezerlik, gece terörü, uykuda yeme, uyku felci ve seksomni gibi diğer parasomni türleriyle birlikte ortaya çıkabilir. 

Parasomnilere neyin sebep olduğu her zaman bilinemeyebilir. Genellikle duygusal ama bazen fiziksel olan ve güçlü hisleri tetikleyen bir durumla bağlantılı olduğu düşünülmektedir.

Bu yalnızca kaygı ve korkuyu değil, aynı zamanda mutluluk ya da cinsel uyarılma gibi şeyleri de içerebilir. Uykuda konuşma ailelerde de görülebilir. Bundan dolayı, uykuda konuşmak genetik bir nedenden kaynaklanıyor olabilir.

Gece uykuda konuşmak neden olur sorusuna verilebilecek cevaplar şu şekilde sıralanabilir;

  • Alkol ya da uyuşturucu kullanımı
  • Yorgunluk veya bitkinlik
  • Depresyon
  • Uykusuzluk
  • Kaygı veya stres
  • Ateşli uyku
  • Genel hastalık
  • Kullanılan bazı ilaçlar
  • Uyku yoksunluğu gibi nedenler uykuda konuşma neden olur sorusunun cevabıdır.

Uykuda Konuşma ve Rüya Görme

Uykuda konuşmak bağırmak, bir rüyayı canlandırmakla tam olarak aynı şey değildir. Rüya, REM uykusu adı verilen belirli bir uyku evresinde gerçekleşir. Uykuda konuşma ise uykunun dört evresinden herhangi birinde gerçekleşen konuşmayı ifade eder. Konuşmanın özellikleri aşamaya göre farklılık gösterebilir:

REM uykusu; aktif olarak rüya görülen uyku dönemidir. REM uykusunda meydana gelen konuşmaları duyan kişiler için bir anlam ifade etmeyebilir.

Rüya konuşması, REM uyku davranış bozukluğu (RBD) olarak bilinen bir parasomni türüyle de meydana gelebilir. REM uyku davranış bozukluğu ile kişi hem fiziksel hem de sözlü olarak korkutucu olan rüyaları canlandırabilir.

REM uykusu, uyku atonisi ile ilişkilendirilir (kas hareketlerinde azalma). REM uyku davranış bozukluğu; aniden ve şiddetli olarak meydana gelen hareketlerle de karakterize bir bozukluktur.

Uykuda Konuşmanın Tanısı Nasıl Konur?

Uykuda Konuşmanın Tanısı Nasıl Konur?

Uykuda konuşma kendi başına ortaya çıkabilir ya da başka bir uyku bozukluğunun bir özelliği olabilir. Uykuda konuşma belirtilerinin etkisi fazla ve rahatsız ediciyse, bir uyku günlüğü tutmanızı ya da uyku çalışması yaptırmanızı gerekebilir.

Uyku Günlüğü

Uyku düzeninin belirlenmesi için uyku günlüğünün not edilmesi gerekir. Uyku günlüğünde not edilebilecek faktörler şu şekilde sıralanabilir;

  • Günlük ne kadar uyuduğunuz
  • Uyurken neler olduğu
  • Uyandığınızda ne hissettiğiniz
  • Uykunun önüne geçen faktörler
  • Uykuyu etkileyen faktörler (diyet, egzersiz, ilaçlar, alkol ve kafein gibi)

Bu bilgiler, doktorunuzun uykuda konuşmanızın nedenini belirlemesine ve semptomlarınızı hafifletmeye yardımcı olacak ipuçları sunmasına yardımcı olabilir.

Ayrıca, uykuyu takip etmeye yardımcı olabilecek uygulamalar ve giyilebilir takip cihazları da uyku günlüğü tutulurken kullanılabilir.

Uyku Çalışmaları

Uyku çalışması, polisomnogram olarak da bilinir. Uyurken bir uyku uzmanı ekibi sizi takip eder. Uyku çalışmaları; uyurken beyin dalgalarını, solunum hızını, kalp atış hızını ve vücut sıcaklığını izleyen probların takıldığı bir uyku laboratuvarında yapılır. Seans, bu hayati belirtilerle senkronize olarak videoya kaydedilir.

Uyku çalışmasından elde edilen bilgiler, uyku apnesi gibi yaygın rahatsızlıkları tespit etmeye ya da semptomların doğasını daha iyi tanımlamaya yardımcı olabilir. Yapılan test, uykuda konuşmanızı göstermese bile, diğer uyku bozukluklarının olup olmadığını tespit etmeye yardımcı olabileceği için faydalı olabilir.

Uykuda Konuşma Nasıl Tedavi Edilir?

Uykuda konuşma genellikle tedavi gerektirmez. Fakat tedavi edilebilecek diğer başka uyku rahatsızlıklar için uygulanabilir;

Uykuda konuşmanın etkisini azaltmak ve önleyebilmek için uygulanabilecek yöntemler şu şekilde sıralanabilir;

  • Kronik uykusuzluk veya gece terörü olan kişiler için ilaçlar reçete edilebilir. Meditasyon ve iyileştirilmiş uyku hijyeni gibi yatmadan önceki rutinler de uyku sorunlarına yardımcı olabilir.
  • Depresyon, travma sonrası stres bozukluğu veya stresle ilişkili uyku sorunları yaşayan kişilere bilişsel davranışçı terapi (bir tür konuşma terapisi) önerilebilir. 
  • Uyku apnesi olan kişiler için, sürekli pozitif hava yolu basıncı (CPAP) adı verilen bir solunum cihazı, uyurken yeterli oksijen almalarını sağlayabilir.
  • Eğer uykuda konuşmanız çevrenize rahatsızlık veriyorsa; gürültü cihazı, gürültüyü engelleyen kulak tıkacı veya kulaklıklar kullanılabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Uykuda Konuşmak Kimlerde Daha Fazla Görülebilir?

Uykuda konuşma herkeste görülebilir. Ancak çocuklarda ve erkeklerde daha yaygın rastlanabilir. Ayrıca uykuda konuşmanın genetik bir bağlantısı da olabilir. Uykusunda konuşan ebeveyn ya da yakın aile üyelerinizin olması halinde siz de risk altında olabilirsiniz. Aynı şekilde, siz de uykunuzda konuşuyorsanız ve çocuklarınız varsa, çocuklarınızın da uykuda konuştuğunu fark edebilirsiniz.

Uykuda Konuşma Hangi Durumlarda Ortaya Çıkabilir?

Hastalık, ateş, alkol kullanımı, stres, depresyon gibi ruh sağlığı sorunları ve uyku yoksunluğu gibi çeşitli faktörler uykuda konuşmaya neden olabilir. Farklı uyku bozukluğu olan kişilerde uykuda konuşma riski artabilir. Uyku apnesi, uyurgezerlik, gece terörü ya da gece kabusu gibi uyku problemi olan kişilerde de ayrıca uykuda konuşma meydana gelebilir.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

Dr. Öğr. Üyesi
Ramazan Akpınar
Nöroloji
Medical Park Karadeniz
11382

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.