Uyuz Hastalığı Nedir? Uyuz Belirtileri Nelerdir ve Uyuz Hastalığına Ne İyi Gelir?

Uyuz hastalığı, sarcoptes scabiei von hominis adlı akarın neden olduğu bir tür cilt hastalığıdır. Kişide kaşıntı ve döküntüye neden olan uyuz hastalığı, özellikle sonbahar ve kış aylarında artış gösterir ve son derece bulaşıcıdır. Dünya çapında oldukça yaygın olarak görülen sarcoptes scabiei von hominis akarının cildin üst katmanına yerleşmesiyle ortaya çıkan uyuz, akarın ciltte tüneller açarak ilerlemesine bağlı olarak kaşıntıya neden olur. Geceleri daha yoğun bir şekilde kaşıntıya neden olan hastalık, tedavi edilmediğinde döküntü ve yara oluşumunu beraberinde getirir. Uyuz, kişisel hijyenden bağımsız olarak herkeste görülebilir.

Bakım evi ve askeri kışla gibi toplu yaşam alanlarında çok daha kolay yayılan uyuz hastalığı, kedi ve köpek gibi evcil hayvanlardan ziyade insandan insana bulaşır. Evcil hayvanlardaki akarlar insanlara geçse bile insan cildinin içine giremez ve cilt yüzeyinde uzun süre yaşayamaz. Dolayısıyla var olan tahriş de kısa süre içinde kendiliğinden geçebilir. Ancak insandan insana geçen uyuz hastalığı mutlaka tedavi edilmelidir. Sıklıkla merak edilen "Uyuz hastalığı nasıl geçer?" sorusunu yanıtlamadan önce "Uyuz hastalığı nedir?" sorusunun yanıtını vermek gerekir.

Uyuz Hastalığı Nedir?

Tıp dilinde skabies olarak tanımlanan uyuz hastalığı, uyuz böceği olarak bilinen sarcoptes scabiei von hominis adlı akarın neden olduğu bulaşıcı bir deri hastalığıdır. 0,3 ile 0,5 mm. boyutunda, gözle görülmesi pek mümkün olmayan akarın neden olduğu uyuz hastalığı, akarın cilde girmesi ile oluşur. Cildin üst katmanlarında tüneller açarak ilerleyen akar, yaklaşık 4 ile 8 hafta kadar yaşar. Ancak bu süre boyunca açtığı tünellere yumurta ve dışkı bırakır.

Ciltte Uyuz Belirtileri Nelerdir?

Ciltte reaksiyona neden olan bu durum, şiddetli kaşıntıya yol açar. Tedavi edilmediğinde ise ciltte döküntü, yara ve farklı enfeksiyonların oluşmasına neden olur. Bıraktığı yumurtalar ile çoğalan akarlar, insan vücudu dışında 1 ile 2 gün kadar hayatta kalabilir. Bu yüzden, toplu yaşanan yerlerde kişiden kişiye bulaşma ihtimali çok daha yüksektir. Akarın, derinin üst katmanlarında açtığı tüneller, bıraktığı yumurta ve dışkı son derece şiddetli bir kaşıntıyı beraberinde getirir. Sıklıkla parmak araları, bilek, dirsek, ayak, göbek çevresi ve koltuk altında kaşıntıya neden olan hastalık, kişinin genel sağlık durumunu için tehdit oluşturmasa da hayat kalitesini oldukça düşürür.

Uyuz Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Yaygın, parazitik bir rahatsızlık olan uyuz hastalığı, genellikle bilek, dirsek, koltuk altı, göğüs, bel, kalça,genital bölge,  ayak ve el parmak aralarında kaşıntıya yol açar. Kadınlarda meme uçlarında, erkeklerde ise genital bölgede kaşıntı ve lezyonlar görülebilir. Çocuklarda kulak arkası, yüz, avuç içi ve ayak tabanında da kaşıntı oluşabilir. Akarların açtığı tüneller cilt yüzeyinden çıplak gözle görülebilir. Kişinin yaşam kalitesini düşürecek kadar şiddetli kaşıntıya yol açan uyuz hastalığı, kaşıntının neden olduğu tahrişe bağlı olarak farklı cilt enfeksiyonlarının oluşmasına da neden olabilir. Bu yüzden aşağıdaki belirtilerin varlığında mutlaka hekime başvurulmalıdır.

• Özellikle geceleri artan şiddetli kaşıntı,
• Cilt yüzeyinde özellikle parmak aralarında akarın yol açtığı beyaz ya da gri renkli 1-10 mm uzunluğunda çizgiler,
• Sıcak banyo ile artış gösteren kaşıntı,
• Akarın neden olduğu tünellerin üst kısmında kir birikimi, siyah nokta benzeri oluşumlar,
• Cilt yüzeyinde inci tanesine benzeyen, içi sıvı dolu lezyonlar,
• Yaygın şekilde kızarıklık, döküntü ve yara varlığı.

Bebeklerde Uyuz Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde uyuz belirtileri, genellikle ciltte kızarıklık, döküntü ve şiddetli kaşıntı içerir. Bebeklerin ciltleri daha hassas olduğundan, uyuz semptomları daha çabuk fark edilebilir. Bebeklerde uyuz tanısı konduğunda, doktor tarafından reçete edilen ilaçlar kullanılmalıdır. Ayrıca, enfeksiyonun diğer aile üyelerine yayılmasını önlemek için kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.

Uyuzun İlk Belirtileri Nelerdir?

Uyuzun ilk belirtileri genellikle ciltte kaşıntı, döküntü ve kızarıklıktır. Enfeksiyonun ilerlemesiyle birlikte, ciltte ince tüneller ve kabarcıklar görülebilir. Kaşıntı, genellikle gece daha belirgin hale gelir ve bu gece kaşıntısı semptom, uyuzun tanınmasına yardımcı olur.

Vajinada Uyuz Belirtileri Nelerdir?

Vajinal uyuz, cinsel temasla bulaşabilen ve vajina içinde veya çevresinde yoğun kaşıntıya neden olan bir durumdur. Bu kaşıntı, cinsel ilişki sırasında artabilir ve vajinal akıntıya, tahrişe ve ağrıya yol açabilir. Vajinal uyuzun teşhisi ve tedavisi için bir doktora başvurmak önemlidir. Uyuzun diğer vücut bölgelerine yayılmasını önlemek için cinsel partnerlere de tedavi önerilebilir.

Uyuz Hastalığı Neden Olur?

Uyuz, insan cildinde yaşayan Sarcoptes scabiei adlı mikroskobik parazit tarafından neden olunan bir cilt hastalığıdır. Bu parazit, cildin üst tabakasında tüneller açarak ve burada yumurtalarını bırakarak enfeksiyonu tetikler. Uyuz, temas yoluyla kolayca yayılır ve enfekte kişiden sağlıklı kişiye geçebilir. Özellikle ciltten cilde temas, cinsel temas veya aynı giysilerin paylaşılması uyuzun bulaşma riskini artırır.

Uyuz Hastalığı Nasıl Bulaşır? 

Uyuz, son derece kolay bulaşan bir hastalıktır. Hastalığın görülme sıklığı sonbahar ve kış aylarında artış gösterir. Okul, hastane, bakım evi ve kışla gibi yerlerde çok daha sık rastlanan uyuzun kaynağı, halk arasında uyuz böceği olarak bilinen sarcoptes scabiei von hominis akarıdır.

Uyuz, aile bireyleri arasında da sıklıkla bulaşır. Hastalığın bulaşma şekli, ten teması ile olabileceği gibi ortak kullanılan yatak, çarşaf, havlu ve kıyafetler de hastalığı taşıyabilir. Bunun sebebi akarın insan vücudu dışında 1-2 gün kadar yaşayabilmesidir. Her yaş ve cinsiyetten kişide görülen uyuz hastalığının kişisel hijyenine özen göstermeyen insanlarda görüldüğüne inanılsa da bu doğru değildir. Uyuz hastalığının kişisel hijyen ile direkt olarak alakası bulunmaz. 

Uyuz böceği sağlıklı kişiye geçtiğinde, deri altına girerek burada tüneller açar ve hızla ürer. İlk belirtilerin ortaya çıkması, 2 ile 6 hafta kadar sürer ancak bu süre içinde de uyuz hastalığı kişiden kişiye bulaşabilir. Daha önce uyuz hastalığına yakalanan bir kişide belirtiler daha erken dönemde ortaya çıkabilir. Hastalığın uyuz hastalığı olan hayvanlardan insanlara bulaşması olası olsa da bu durumda insandan insana bulaşan uyuzdan farklı olarak belirtiler 1-3 saat içinde ortaya çıkar. Hayvandan insana geçen uyuz akarı, deri içinde giremez ve kısa süre içinde ölür. Sıklıkla sorulan "Uyuz hastalığı neden olur?" sorusu bu şekilde yanıtlanabilir. 

Crusted Kabuklu Uyuz Nedir?

Halk arasında kabuklu uyuz ya da Norveç uyuzu olarak bilinen crusted kabuklu uyuz hastalığı, bağışıklık sistemi zayıf olan bebek, yaşlı ya da hasta kişilerde görülür. Hastalık, uyuz hastalığına ek olarak, ayak tabanı, el, avuç içi, boyun, kafa ve yüz bölgesinde kaşıntıya yol açabilir. Kişinin cilt yüzeyinde, uyuz akarının yumurtasını içeren kalın kabuklar görülebilir. Crusted kabuklu uyuz hastalığı olan kişinin vücudunda, yaklaşık 2 milyon kadar uyuz akarı veya yumurtası bulunur.

Bu yüzden hastalığı başka kişilere bulaştırma ihtimalleri de yüksektir. İmmün sistemi baskılayan nörolojik hastalığı olan kişiler, Down sendromlular, kemoterapi görenler, AIDS hastalarının yanı sıra yaşlılar ve henüz bağışıklık sistemi tam gelişmemiş olan bebeklerde de crusted kabuklu uyuz hastalığı görülebilir.

Uyuz Hastalığının Tanısı Nasıl Koyulur?

Dünya çapında her yaştan insanın yakalanabildiği uyuz hastalığının tanısı için hekim, hastanın anamnezini alır ve ardından fizik muayene yapar. Çoğunlukla, uyuz akarının yol açtığı semptomlar tanı için yeterli olsa da bazı durumda hekim, doku örneği alarak laboratuvar testi yapılmasını da isteyebilir. Kişiye uyuz hastalığı tanısı koyulduğunda hekim, uyuz hastalığı belirtileri olmasa bile aile bireylerini kontrole çağırabilir. Bunun sebebi aynı evde yaşayan kişilere uyuz hastalığının bulaşma riskinin yüksek olması ve uyuz hastalığının bulaştıktan sonra ilk belirtilerini göstermesinin 2 ile 6 haftayı bulmasıdır.

Uyuz Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Uyuz hastalığı tanısının ardından hekim, genellikle krem ve losyonlardan oluşan bir tedavi düzenler. Bu krem ve losyonlar, kaşıntı şiddetinin arttığı gece saatlerinde boyundan aşağı doğru tüm cilde uygulanır. Sabah uyandığında kişinin duş alması gerekir. Bazı vakalarda hekim, oral ilaçların yanı sıra kaşıntı ve diğer semptomları hafifletmek için ek ilaçlar da verebilir. İlaçların hekimin önerdiği şekilde ve sürede kullanılması hastalığın tedavisi için son derece önemlidir.

Uyuz Hastalığına Ne İyi Gelir?

Uyuz hastalığından korunmanın en etkin yolu, uyuz olan kişi ile direkt cilt temasından kaçınmaktır. Uyuz bulaşan kişinin nevresim, havlu ve giysileri yıkanmadan kullanılmamalıdır. Bu ürünler en az 60°C sıcak suyla yıkanmalıdır. Yıkanamayan halı, yatak gibi eşyalar çok iyi süpürülmeli ve elektrikli süpürgenin torbası atılmalıdır. Uyuz akarının bulunduğu düşünülen yüzeyler ise çamaşır suyu ve sıcak su ile temizlenebilir.

Uyuz Kaşıntısına Ne İyi Gelir?

Uyuz kaşıntısını hafifletmek için soğuk duşlar almak veya antihistaminik ilaçlar kullanmak gibi bazı yöntemler geçici bir rahatlama sağlayabilir. Ancak, uyuzun tedavisi için antiparaziter ilaçlar kullanılmalıdır. Doktor tarafından reçete edilen losyon veya krem de kaşıntıyı hafifletebilir, ancak bu sadece semptomları tedavi eder.

Uyuz Nasıl Geçer?

Uyuz enfeksiyonunu tamamen tedavi etmek için doktorun reçete ettiği antiparaziter ilaçları kullanmalısınız. Bu ilaçlar, parazitin öldürülmesine yardımcı olur ve semptomların hızla azalmasını sağlar. Tedavi sırasında, ilaçların yönlendirmelerine ve doktorun önerdiği süreye tam olarak uyulmalıdır. Enfekte kişi dışında temaslı kişilerin de aynı anda tedavi edilmesi gerekebilir.

Uyuz Hastalığı Ne Kadar Sürer?

Uyuz tedavisi, uygun şekilde uygulandığında genellikle birkaç gün içinde semptomların hızla hafiflemesine yol açar. Ancak, enfeksiyonun şiddeti, kişinin bağışıklık sistemi durumuna ve tedaviye başlama süresine bağlı olarak tam iyileşme birkaç hafta sürebilir. 

Uyuz Geçtikten Sonra Kaşıntı Ne Kadar Sürer?

Uyuz tedavisi sonrasında kaşıntı genellikle hızla azalır, ancak bazı insanlarda kaşıntı enfeksiyonun tamamen iyileşmesinden sonra birkaç hafta daha sürebilir. Eğer kaşıntı şiddetlenirse veya 1 aydan daha uzun süre devam ederse, bir doktora danışmak önemlidir, çünkü bu semptomlar başka sorunları işaret edebilir.

Dirençli Uyuz Tedavisi Nasıldır?

Dirençli uyuz, standart tedavilere yanıt vermediğinde ortaya çıkar. Bu durumda, bir dermatolog veya enfeksiyon hastalıkları uzmanı daha güçlü ilaçlar veya farklı tedavi yöntemleri önerebilir. Tedavi sırasında, ilaçların yönlendirmelerine ve doktorun önerilerine sıkı sıkıya uyulmalıdır. Dirençli uyuz, dikkatli bir şekilde izlenmeli ve tedavi süreci uzman bir doktor tarafından yönlendirilmelidir.

Evde Uyuza Ne İyi Gelir?

Uyuz tedavisi sırasında evde, enfekte kişinin kullandığı giysileri, yatakları ve diğer eşyaları yıkamak ve dezenfekte etmek önemlidir. Yüksek sıcaklıkta yıkama ve kurutma işlemi, parazitlerin ölmesine yardımcı olabilir. Temaslı kişilerin de tedavi edilmesi gerekmektedir ve kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Enfekte kişi ve temaslı kişiler, aynı anda tedavi edilmelidir. 

Uyuz Hastalığı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Uyuz Hastalığı Bitkisel Tedavisi Nelerdir?

Uyuz hastalığı, tıbbi tedavi gerektiren bir cilt enfeksiyonudur ve bitkisel tedaviyle tamamen iyileştirilmesi mümkün değildir. Bu tür enfeksiyonların tedavisi için reçete edilen ilaçlar kullanılmalıdır. Bitkisel yöntemler veya alternatif tedaviler uyuz hastalığını tedavi etmek için yeterli olmayabilir.

Uyuz Hastalığı Nasıl Olur?

Uyuz hastalığı, insan vücuduna Sarcoptes scabiei adlı bir akar türünün nüfuz etmesi sonucu meydana gelir. Bu akarlar cildin yüzeyine yumurtlarlar ve cildin altında tüneller kazarak yaşarlar. Uyuz, cilt teması yoluyla kolayca bulaşabilir, özellikle cinsel temas veya aynı yatak, giysi veya havlu kullanımı gibi yollarla yayılır.

Uyuz Hastalığında Ev Temizliği Nasıl Yapılır?

Uyuz hastalığı tanısı alan kişinin tedavi edildikten sonra kişisel eşyaları, giysileri ve çarşafları yüksek sıcaklıkta (en az 60 °C) yıkamak ve kurutmak önemlidir. Ayrıca, bu eşyaları bir süre boyunca kullanmamak da faydalı olabilir. Evin temizliğinde, sık sık dokunulan yüzeyleri dezenfekte etmek ve evin hijyenini korumak önemlidir.

Uyuz Hastalığı Kendiliğinden Geçer Mi?

Uyuz hastalığı kendiliğinden geçmez ve tıbbi tedavi gerektirir. İlaçlarla tedavi edilmezse, enfeksiyon devam eder ve semptomlar kötüleşebilir. Ayrıca, uyuz hastalığı enfekte kişilerden başkalarına bulaşabilir.

Uyuz Hastalığı Ne Zaman Geçer?

Uyuz hastalığı, uygun tedaviyle genellikle birkaç gün içinde semptomların hafiflemesine ve hastalığın iyileşmesine yol açar. Ancak ciltteki kaşıntı ve tahriş bazen daha uzun sürebilir.

Uyuz Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Uyuz hastalığı tedavi edilmezse, enfeksiyon ilerleyebilir ve semptomlar kötüleşebilir. Ayrıca, uyuz enfekte kişilerden başkalarına bulaşabilir, bu nedenle tedavi önemlidir.

Uyuz Hastalığı En Hızlı Nasıl Geçer?

Uyuz hastalığını en hızlı şekilde geçirmenin yolu uygun bir ilaç tedavisini almak ve enfekte kişilerle teması sınırlamaktır. Aynı zamanda kişisel hijyeni ve ev temizliğini iyi bir şekilde sürdürmek de enfeksiyonun yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.

Uyuz Hastalığı Nasıl Anlaşılır?

Uyuzun belirtileri arasında ciltte kaşıntı, döküntüler (küçük kabarcıklar veya kızarıklıklar), özellikle parmak araları, bilekler, dirsekler, dizler, göğüs ve genital bölge gibi bölgelerde yoğun kaşıntı ve geceleyin şiddetlenen rahatsızlık yer alır. Tanı için bir doktora başvurmak önemlidir.

Uyuz Hastalığı Kuluçka Süresi Nedir?

Uyuz akarları cilt yüzeyine nüfuz ettikten sonra belirtiler genellikle 2 ila 6 hafta içinde ortaya çıkar. Bu süre, uyuzun kuluçka süresidir ve enfeksiyonun başlamasından belirtilerin görülmesine kadar geçen süreyi ifade eder.

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.