satır arası

Yüksek Ateş Nedir?

Yüksek ateş, vücut ısısının normal sıcaklığından daha fazla olması durumudur. Ateş, tek başına bir hastalık değildir, aksine sağlıklı vücudun çeşitli etmenlerden kendini korumak için verdiği bir tepkidir. Vücut sıcaklığının bu şekilde normalden birkaç derece daha yüksek olması vücudun bir enfeksiyonla savaşmak için, bağışıklık sistemini harekete geçirdiğinin bir belirtisi olabilir. Aynı şekilde bazı ilaçların ve aşıların yan etkisi olarak da ateş normalin üzerine çıkabilir.

Vücudun normal sıcaklığı yaklaşık olarak 37 derecedir. Ancak vücudun bazal sıcaklığı kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ve hatta dalgalanabilir. Yani sabahları daha düşük, akşamları daha yüksek olabilir. Kadınlarda adet döngüsünün belirli bazı noktalarında yükselebilir. Ayrıca egzersiz sırasında da vücut sıcaklığı daha yüksektir.

Bebekler ve küçük çocukların vücut sıcaklıkları, yetişkinlere göre biraz daha yüksektir; bu nedenle ölçülen ateş de daha yüksek çıkabilir. Ateş ölçüm yeri, ateşin ölçüldüğü saat ve ateş ölçüm yöntemine göre ölçülen sıcaklık değişebilir. Bu nedenle bebeklerde yüksek ateş ya da çocuklarda yüksek ateş olup olmadığı konusunda hemen kanıya varmamak daha iyi olabilir. Bununla beraber, yüksek ateş diye nitelendirilen sıcaklık genellikle 38 °C ve üzerindeki ateşi anlatır.

Yüksek Ateş Belirtileri Nelerdir?

Yüksek ateş, vücut sıcaklığının normalden daha yüksek olması durumudur; tıbbi literatürde hipertermi ve pireksi de denir. Ateş tek başına bir hastalık değil, aksine sağlıklı bir vücut tepkisidir. Vücudun bağışıklık sisteminin aktive olduğu ve hastalık yapıcı etmenlerle savaştığı anlamına gelir. Beynin hipotalamus adı verilen bölgesi, vücut sıcaklığını düzenlemekten sorumludur ve ateşin çıkması da burası ile bağlantılıdır. Ateş genellikle tehlikeli değildir, ancak yüksek ateş gibi durumlarda tehlikeli olabilir. Bu nedenle aşağıda sıralanan yüksek ateş belirtileri ile karşılaşırsanız, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmayı düşünebilirsiniz:

  • Yetişkinlerde 37.7 °C ’den yüksek ateş görüldüğünde,
  • 3 aylıktan daha küçük bir bebekte rektal olarak ölçülen sıcaklığın 38 °C veya daha yüksek olması durumunda,
  • 3 ila 6 aylık bir bebeğin rektal sıcaklığı 38.8 °C veya daha yüksek olduğunda,
  • 6 ila 24 aylık bir çocuğun ateşi bir gün veya daha uzun zamandır 38.8 °C'den yüksekse ya da öksürük veya ishal gibi başka eşlik eden semptomlarının olduğu durumlarda,
  • 2 yaşından büyük bir çocuğun döküntüsü, rahatsızlık hissi, sinirliliği, halsizliği, baş ağrısı, ense sertliği veya tekrarlayan ishal ya da kusma gibi semptomlara eşlik eden ateşi olduğu durumlarda,
  • Bir bebek veya çocuk nöbet geçirdiğinde,
  • Bir çocukta nöbete neden olabilecek 40 °C ve üzerindeki herhangi bir vücut sıcaklığı ölçüldüğünde,
  • Birisi sıcak havalarda bulunduktan sonra başlayan ve sıcak çarpması belirtisi olabilecek herhangi bir sıcaklık ölçümünde,
  • İbuprofen gibi ateş düşürücü ilaçları kullandıktan sonra yine de yüksek ateşin devam ettiği durumlarda ve
  • COVID-19 olan biriyle temas etme öyküsü olduğunda, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması iyi olabilir.

Ateş tek başına bir hastalık değildir, ancak hastalık belirtisidir. Bununla beraber ateşin de belirtileri olabilir. Vücutta yüksek ateş olduğunda;

  • Titremeler,
  • Terleme,
  • Baş ağrısı,
  • Güçsüzlük ya da halsizlik hissi,
  • Sinirlilik,
  • İştahsızlık ve
  • Susuzluk hissi hissedilebilir. Bu belirtilere sahipseniz yüksek ateşiniz olabilir ve yakınınızdaki sağlık kuruluşuna başvurmayı düşünebilirsiniz.

Yüksek Ateş

Yüksek Ateş Nedenleri Nelerdir?

Vücut sıcaklığı, ısı kaybı ve ısı üretimi arasındaki denge sayesinde korunur. Bu dengeyi, beynin hipotalamus adı verilen bölgesi korur ve düzenler. Vücut sıcaklığı gün içinde vücudun normal değişimlerine bağlı olarak ya da egzersiz sırasında ya da kadınların adet döngülerinin belirli noktalarında normalden farklı olabilir. Ancak yüksek ateş dediğimiz durumda vücut, bir hastalığa tepki veriyor olabilir. Bağışıklık sistemi çalışmaya başladığında hipotalamus, vücut ısısını yükseltir. Vücut ısının yükseltilmesi için karmaşık bir süreç gerçekleşir. Bu süreçte ortaya çıkan titreme belirtisi vücudun ısı üretmek için kullandığı yollardan biridir.

Grip gibi yaygın viral enfeksiyonlarla bağlantılı 40 °C ve altındaki ateş bağışıklık sisteminin hastalıklarla savaşmasına yardımcı olmak içindir. Yüksek ateş, şu durumlarda ortaya çıkabilir:

  • Viral enfeksiyon,
  • Bakteriyel enfeksiyon,
  • Güneş çarpması,
  • Romatoid Artrit gibi bazı inflamatuar (iltihabi) hastalıklar,
  • Eklemlerin iltihaplanması (Tıbbi ismi ile Sinovyum),
  • Kötü huylu (malign) bir tümör (Kanserli bir tümör),
  • Antibiyotikler ve yüksek tansiyon ya da nöbetleri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar ve buna benzer bazı ilaçların yan etkisi olarak,
  • Difteri, Tetanoz ve Aselüler Boğmaca (DTaP), Pnömokok veya COVID aşısı gibi bazı aşılar.

Yüksek ateş durumunda hekiminize danışmayı düşünebilirsiniz. Özellikle bebeklerde yüksek ateş ve çocuklarda yüksek ateş durumunda bir pediatri uzmanına danışmak iyi bir seçenek olabilir.

Yüksek Ateş Çeşitleri Nelerdir?

Ateş, tıbbi olarak süresi ve ortaya çıkış periyotlarına göre beş sınıfa ayrılır:

  • Aralıklı Ateş: Gün boyunca normal sıcaklıklarda seyreder. Ancak aralıklarla artıp azalan bir şekilde ilerler.
  • Tekrarlamayan Ateş: Bu ateş türü gelip gidicidir. Sıcaklık dalgalıdır, bazen düşer ancak asla normale dönmez.
  • Yoğun Ateş: Sıcaklık farkı gün boyunca geniş bir aralıkta kalıyorsa ve en yüksek ve en düşük sıcaklıklar arasında en az 1,4 santigrat derece fark varsa bu tipteki ateşe yoğun ateş denir.
  • Sürekli Ateş: Bir gün boyunca sıcaklıkta çok az değişiklik olan veya hiç değişiklik olmayan uzun süreli yüksek ateşe sürekli ateş denir.
  • Tekrarlayan Ateş: Bu ateş tipi, günlerce ya da haftalarca normal sıcaklıklardan sonra tekrar yükselen bir tür aralıklı ateştir. Genellikle hayvan ısırmalarında ve sıtma gibi hastalıklarda sık görülür.

Yüksek ateş çeşitleri, ateşin altında yatan hastalığı belirlemek için önemlidir. Özellikle çocuklarda yüksek ateş ve bebeklerde yüksek ateş durumlarında ateşin karakteristiği; FMF (Ailevi Akdeniz Ateşi), Kawasaki hastalığı, sıcak çarpması benzeri durumların teşhisinde önemli rol oynar.

Yüksek Ateş Belirtileri Nelerdir?

Yüksek Ateş Tanısı Nasıl Konulur?

Yüksek ateş, tek başına bir hastalık olmadığı için ateş tanısı konulmaz. Ancak yüksek ateş, genellikle hastalık veya rahatsızlıklarla seyrettiği için ayırt edilmesi ve belirlenmesi çok önemlidir. Kendiniz edinebileceğiniz dijital termometrelerle evde ateşinizi ölçebilirsiniz. Ancak özellikle çocuklarda ateşin nasıl ölçüldüğü konusuna dikkat etmek, ateş ölçümünde net sonuç almayı sağlayabilir. Ayrıca evde ateş ölçerken yüksek ateş belirtileri gördüğünüzde de en yakın sağlık kuruluşuna başvurmayı düşünebilirsiniz. Yüksek ateş belirtileri tedavi edilmediğinde uzun vadede vücutta sorunlara yol açabilir, bunu unutmamakta fayda var.

Yüksek Ateş Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yüksek ateşin tedavisinde en önemli şey, altta yatan sıkıntının giderilmesidir. Evde yapılabilecek yöntemler ile ateş düşürülebilir, ancak ateş bir enfeksiyon kaynaklı ise uzun vadede sorunlar devam edebilir. Ateş tedavisinde, altta yatan nedene göre tedavi şekli de değişiklik gösterir. Örneğin bakteriyel bir enfeksiyon kaynaklı ateşte antibiyotik kullanılarak tedavi uygulanır. Ancak hekiminize danışmadan ilaç kullanmak iyi bir fikir olmayabilir. Alerjiler, yan etkiler ve altta yatan hastalığın bilinmemesi kaynaklı reçete edilmemiş ilaçları kullanmak faydadan çok zarara yol açabilir. Bu yüzden bol su içmek ve ılık bir banyo yapmak dışında yüksek ateş tedavisi için bir sağlık kuruluşuna başvurmayı düşünebilirsiniz.

En Çok Okunan Sağlık Rehberi Yazılarımız

Sosyal Medya Hesaplarımız:
Facebook | Instagram | YouTube | LinkedIn

Prof. Dr.
Hüseyin Beğenik
İç Hastalıkları (Dahiliye)
‎ İstinye Üniversite Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir
42488

Bu içeriğin geliştirilmesinde Medical Park Yayın Kurulu katkı sağlamıştır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.